«Δεν ζούσαν στον παράδεισο
ούτε κάνουν ταξίδι αναψυχής οι Αφρικανοί πρόσφυγες»
Από πού έρχονται αυτοί που πνίγηκαν
- του Νίκου Σερβετά
Πριν από μερικά χρόνια είχα πάρει συνέντευξη από τον Ιάσονα Αποστολόπουλο. Θέμα μας ήταν η διαγραφή του διασωστικού πλοίου «Aquarius» από το νηολόγιο του Παναμά και τα νέα δεδομένα που δημιουργούσε στο προσφυγικό ζήτημα η άρνηση της Ιταλίας, του Σαλβίνι, να δέχεται πρόσφυγες.
Μιλήσαμε αρκετή ώρα για διάφορες παραμέτρους του θέματος. Ο χώρος της εφημερίδας, μετρημένες λέξεις, δεν επέτρεψε να δημοσιεύσω όλα όσα μου είχε πει, αναφορικά με τις συνθήκες που αναγκάζουν τους ανθρώπους να αφήσουν τις οικογένειες και τις χώρες τους ούτε τις συνθήκες διαβίωσης μέχρι να φθάσουν, αν φθάσουν, κάπου που θα μπορούν να ζήσουν σαν άνθρωποι.
Δημοσιεύω, σήμερα, λόγω του ναυαγίου στα ανοικτά της Πύλου, όλα όσα μου είπε για τους ανθρώπους που ζούσαν σε κράτη της υποσαχάριας Αφρικής και αναγκάζονται να φύγουν, λόγω των πολέμων και της στυγνής εκμετάλλευσης:
«Δεν ζούσαν στον παράδεισο ούτε κάνουν ταξίδι αναψυχής οι Αφρικανοί πρόσφυγες. Χρειάστηκε να περάσουν από τη Λιβύη, οι περισσότεροι διασχίζοντας την έρημο με τα πόδια, και να βιώσουν συνθήκες ίσως χειρότερες από τον πόλεμο.
Όσοι περνάνε από τη Λιβύη έχουν πέσει θύματα βίας, βασανιστηρίων και βιασμών. Όλες οι γυναίκες έχουν βιαστεί. Ασχέτως αν τελικά τους εγκριθεί ή όχι άσυλο, δικαιούνται δύο χρόνια ανθρωπιστικής προστασίας διότι είναι θύματα βίας.
Στη Λιβύη, λόγω του εμφυλίου, εδώ και χρόνια, δεν υπάρχει οργανωμένος στρατός και κυβέρνηση. Υπάρχει ένα συνονθύλευμα συμμοριών μαφιόζων και παραστρατιωτικών. Πρόκειται για ένοπλες ομάδες, που συχνά συγκρούονται και μεταξύ τους για τον έλεγχο κομβικών περιοχών.
Οι άνθρωποι, λοιπόν, που διασχίζουν τη Σαχάρα και μπαίνουν στη Λιβύη, δέχονται επίθεση από τις εκατοντάδες συμμορίες, που στην αρχή τους απαγάγουν, τους ληστεύουν και μετά τους μεταφέρουν σε κέντρα κράτησης, που τα περισσότερα είναι ιδιωτικά. Κάθε συμμορία έχει δικό της κέντρο, που μπορεί να είναι από μια εγκαταλελειμμένη αποθήκη, ένα οικόπεδο περιφραγμένο και πολύ αυστηρά επιτηρούμενο, έως ακόμη και υπόγεια σπιτιών.
Εκεί μέσα τους βασανίζουν για να πάρουν λύτρα από τις οικογένειες τους. Όλους όσους έχουμε διασώσει σε καράβια, βρήκαμε απάνω τους ουλές από μαχαιρώματα και μαστιγώματα και σε όλες τις γυναίκες, με το που μπαίνουν στα καράβια διάσωσης, γίνεται τεστ εγκυμοσύνης.
Όπως μας έχουν πει πολλοί, τους βασανίζουν, τους χτυπάνε και τους κολλάνε το τηλέφωνο στο αυτί για να μιλήσουν με την οικογένειά τους για να στείλουν λύτρα, προκειμένου να τους απελευθερώσουν. Έχουν περιγραφεί πολλές φορές περιστατικά όπου, ενώ μιλάνε στο τηλέφωνο, τους βγάζουν ξαφνικά με τανάλια ένα δόντι για ν’ ακούγεται η κραυγή πειστική.
Κάποιους που πληρώνουν τους αφήνουν, αλλά μετά τους πιάνει άλλη συμμορία. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν πληρώσει 2 και 3 φορές λύτρα.
Όσοι επιβιώνουν απ’ αυτό μπορεί μετά να πουληθούν σαν δούλοι. Οι αγοραπωλησίες γίνονται σε ανοικτή δημοπρασία, σε πλατείες, και μάλιστα ο ιδιοκτήτης έχει και χαρτί ιδιοκτησίας. Οι «Γιατροί χωρίς Σύνορα» λένε ότι αυτά δεν είναι κέντρα διακίνησης αλλά σκλαβοπάζαρα. Τα νέα αφεντικά τους παίρνουν αυτούς για να κάνουν βαριές δουλειές, donkey’s jobs λέγονται, δηλαδή “γαϊδαροδουλειές”. Από το να χτίζουν σπίτια ή μεγάλα έργα, μέχρι να σκάβουν χωράφια ή για να κάνουν οχυρώματα για τις παραστρατιωτικές οργανώσεις.
Όλοι τους, φυσικά, οπλοφορούν και αν κάποιος αντισταθεί, δυσφορήσει ή ζητήσει κάτι παραπάνω από το φαγητό και το νερό της ημέρας εκτελείται επιτόπου. Αυτό το έχουν διαβεβαιώσει όλοι ανεξαιρέτως οι άνθρωποι τους οποίους έχουμε σώσει και καταφέραμε να μιλήσουμε μαζί τους, όλοι ανεξαιρέτως.
Ξέρουν καλά ότι δεν μπορείς να δραπετεύσεις, το ξέρουν και οι ίδιοι, αλλά οι φύλακες βρίσκονται από πάνω τους απλώς για τρομοκρατία και για να επιταχύνουν τους ρυθμούς εργασίας. Δεν υπάρχει περίπτωση να δραπετεύσεις, γιατί όποιος σε πιάσει θα σου κάνει τα ίδια.
Φυσικά οι γυναίκες, όταν είναι σε κατάλληλη ηλικία, οδηγούνται στα πορνεία, όλες. Οι άλλες γυναίκες που αγοράζονται ως σκλάβες και δεν είναι σε ηλικία ή σε εμφάνιση για να εργαστούν ως πόρνες, οδηγούνται κι αυτές στα χωράφια για διάφορες δουλειές. Ανεξαρτήτως ηλικίας και εμφάνισης όλες οι γυναίκες βιάζονται.
Όποιος επιβιώσει απ’ όλα αυτά, μετά από 6 – 7 μήνες, ίσως και ένα χρόνο, οδηγείται από τους ίδιους τους Λίβυους σε βάρκες, που ίδιοι πληρώνουν, για να φύγουν από τη Λιβύη ώστε να διαιωνιστεί η ροή μεταναστών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν σκλάβοι. Θέλουνε καινούργιο, φρέσκο, το εργατικό δυναμικό. Οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν πληρώσει διακινητές για να τους φέρουν στην Ευρώπη, οι ίδιοι οι Λίβυοι πληρώνουν τις βάρκες για να φέρουν νέους και γέρους σκλάβους.
Δεν μιλάμε για εκατοντάδες χιλιάδες. Πέρυσι (σ.σ. 2017) ήταν καταγεγραμμένοι περίπου 1.000.000 σκλάβοι στη Λιβύη, οι οποίοι προέρχονται από αφρικανικές χώρες και εμπόλεμες περιοχές.