αρχείον Αγρινίου Η ενέδρα των ανταρτών στα Καλύβια Η αγωνία των Καλυβιωτών για τα αντίποινα «Το μεσημέρι του Σαββάτου 29 Ιουλίου 1944 στο χωριό επικρατούσε ανησυχία», γράφει ο Γιάννης Διονυσάτος στο βιβλίο του «Καλύβια Αγρινίου – Ιχνηλατώντας τον Καναδά» (2004). Εκείνη την ημέρα, μια αντάρτικη ομάδα, αποτελούμενη από 12 έως 15 άνδρες, πέρασε τον Αχελώο από την περαταριά και έφτασε στη θέση Βαρειά, όπου στάθμευσε κάτω από τον πλάτανο του κτήματος […]
Κατηγορία: Μαρτυρίες
«Μωρέ μπράβο ου Χαρίλ’ς, σαμάρουσι τον Αχελώο»
Λευτέρης Τηλιγάδας «Μωρέ μπράβο ου Χαρίλ’ς, σαμάρουσι τον Αχελώο» Στην περιοχή μας, το έργο του Τρικούπη δεν είναι απλώς ορατό· σε μεγάλο βαθμό παραμένει ακόμη χρήσιμο και λειτουργικό Ο Χαρίλαος Τρικούπης κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας επί 19 χρόνια, από το 1875 έως το 1894, αναλαμβάνοντας επτά φορές την πρωθυπουργία. Από τα είκοσι αυτά χρόνια, κυβέρνησε τη χώρα σχεδόν για μία δεκαετία. Κατά την τελευταία του θητεία, δεν κατάφερε […]
28 Ιουλίου 1943 | Χωριά στις φλόγες
Λευτέρης Τηλιγάδας Χωριά στις φλόγες Εκατόμβη αμάχων και ολοκαύτωμα χωριών σε αντίποινα Αντίστασης Η Μακρυνεία, εύφορη αγροτική περιοχή τόσο πριν τον πόλεμο όσο και σήμερα, εξασφάλιζε στους κατοίκους της μια αξιοπρεπή ζωή με κύρια προϊόντα το λάδι και τον καπνό. Ωστόσο, ο πόλεμος του 1940 και η επακόλουθη κατοχή από τις δυνάμεις του Άξονα μετέτρεψαν την περιοχή σε πεδίο ανελέητης λεηλασίας. Στις 27 Ιουλίου 1943, τετραμελής γερμανική περίπολος αναχώρησε από […]
Η επιχείρηση «Animals» στην Αιτωλοακαρνανία
Λευτέρης Τηλιγάδας Η επιχείρηση «Animals» στην Αιτωλ/νία Μέσα από σιδηροδρομικούς σταθμούς, γέφυρες, ορεινά περάσματα και αστικά σαμποτάζ, ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ στήνουν μια καταιγιστική επιχείρηση αποσυντονισμού του Άξονα στα βουνά και τις πόλεις της Δυτικής Ελλάδας – με στρατηγική επιτυχία. Καλοκαίρι του 1943. Στη σκιά μιας Ευρώπης που φλέγεται, η Ελλάδα γίνεται το σκηνικό μιας καλά σχεδιασμένης παραπλάνησης. Οι Συμμαχικές Δυνάμεις ετοιμάζονται να αποβιβαστούν στη Σικελία, μα θέλουν να πείσουν τις […]
Η πολιορκία και η άλωση του Ζαπαντιού
Λευτέρης Τηλιγάδας Η πολιορκία και η άλωση του Ζαπαντιού «Οι Έλληνες, κατά τα διδάγματα των αυθεντών και διδασκάλων των, έκοψαν τας κεφαλάς των φονευθέντων και τας εκρέμασαν έξωθεν του πύργου των, κατέναντι των πολιορκουμένων δυστυχών συγγενών των» Οι πολιορκητές του Βραχωριού, αμέσως μετά την άλωση της πόλης και την εγκατάσταση προσωρινής διοίκησης σ’ αυτήν[1], θέλησαν να απαλλάξουν την περιοχή και από τον άλλο κοντινό, αμιγώς οθωμανικό θύλακα του Κάρλελι. Έτσι, […]
Ηλεκτρική Αγρινίου | Από τους φανούς ασετιλίνης στο ηλεκτρικό φως
Λευτέρης Τηλιγάδας Ηλεκτρική Αγρινίου Από τους φανούς ασετιλίνης στο ηλεκτρικό φως Μια υπόθεση φωτισμού και επιχειρηματικών παρεμβάσεων (1909–1925) Από τις αρχές του 20ού αιώνα μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1920, το Αγρίνιο βρέθηκε στο επίκεντρο μιας κρίσιμης μετάβασης: από τον παραδοσιακό φωτισμό με φανούς ασετιλίνης στον σύγχρονο ηλεκτροφωτισμό. Μια μετάβαση που αποδείχθηκε μακρόχρονη, περιπετειώδης και βαθιά πολιτικο-επιχειρηματική. Το 1909, η πόλη φωτίστηκε για πρώτη φορά συστηματικά με φανούς ασετιλίνης, […]
Κώστα Τριανταφυλλίδη | Ο Χατζόπουλος και το πνεύμα της μουσικής
… Κώστας Τριανταφυλλίδης | Ο Χατζόπουλος και το πνεύμα της μουσικής | «Με τη σύντομη αυτή ανακοίνωση μας θα προσπαθήσαμε ν’ ανιχνεύσουμε το ιδιάζον στοιχείο του ψυχισμού – πίσω από το οποίο, ωστόσο, υπάρχει κάτι βαθύτερο και υποστασιακότερο: το πνεύμα της Μουσικής» | Α. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ: Ο Κ. Χατζόπουλος, το ευγενές τέκνο του Αγρινίου, ο πρωτοποριακός διανοούμενος και λεπταίσθητος ποιητής και πεζογράφος και ανανεωτής των ποιητικών μας τρόπων, έχει μια πολύ […]
21 Ιουνίου 1821: Ο Μαυροκορδάτος στο Μεσολόγγι
Λευτέρης Τηλιγάδας Ο Μαυροκορδάτος «κατεβαίνει» στο Μεσολόγγι Οι Μεσολογγίτες ζητωκραύγαζαν ενθουσιασμένοι, καθώς για πρώτη φορά υποδέχονταν έναν δικό τους πρίγκιπα ντυμένο με φράγκικα ρούχα, συνοδευόμενο από αξιωματικούς με εντυπωσιακές στολές Μέχρι τα τέλη Ιουνίου 1821, όλες οι περιοχές της Δυτικής Ελλάδας είχαν περάσει στα χέρια των χριστιανών αρματολών του Αλή Πασά, οι οποίοι, σε συνεργασία και με Αλβανούς αξιωματικούς του, είχαν καταφέρει να καταλάβουν και να διατηρήσουν υπό τον έλεγχό […]
Η μάχη του Μακρυνόρους
Λευτέρης Τηλιγάδας Η μάχη του Μακρυνόρους Η μάχη διήρκεσε συνολικά έξι ημέρες, με τις δυνάμεις των ΕΟΕΑ-ΕΔΕΣ να καταγράφουν μια σημαντική νίκη Στα μέσα του Ιουλίου 1943, στην ορεινή διάβαση του Μακρυνόρους ανάμεσα στην Αμφιλοχία και την Άρτα, διαδραματίστηκε μια από τις πιο σημαντικές μάχες της ελληνικής Αντίστασης. Η μάχη του Μακρυνόρους, αποτέλεσμα καλά συντονισμένων ενεργειών των ανταρτών των ΕΟΕΑ-ΕΔΕΣ και της Συμμαχικής αποστολής, αποτέλεσε μέρος της ευρύτερης επιχείρησης των […]
Η μάχη της Γουρίτσας | Η πληροφορία – Η ενέδρα
Λευτέρης Τηλιγάδας Η μάχη της Γουρίτσας Αμέσως μετά τη λήψη της πληροφορίας και την έγκριση της επιχείρησης το Τάγμα κινήθηκε και καταυλίστηκε στο γνωστό μοναστήρι της Μυρτιάς Η αντίσταση κατά των Γερμανών και Ιταλών κατακτητών στην Αιτωλοακαρνανία εκδηλώθηκε από τις πρώτες ημέρες του 1941 με ενέργειες όπως: κλοπή οπλισμού, απόκρυψη ραδιοφώνων, διανομή προκηρύξεων και αντιστασιακού Τύπου, συνθήματα σε τοίχους κ.λπ. Η Αντίσταση, ούτε πτοήθηκε ούτε μειώθηκε από τις βιαιοπραγίες των […]
Ο δρόμος Αγρινίου – Μεσολογγίου μέσω Κλεισούρας κατά τον 19ο αι.
Χριστόδουλος Εμμ. Θεοδωρόπουλος Ο δρόμος Αγρινίου – Μεσολογγίου μέσω Κλεισούρας κατά τον 19ο αι. Η διάβαση του Ζυγού ήτο μεγάλο πρόβλημα. Υπήρχαν τρεις διέξοδοι και οι τρεις με προβλήματα ασφάλειας για τους διερχομένους. Για έναν ξένο (Ευρωπαίο, αλλά και Έλληνα, άσχετο με την Αιτωλοακαρνανία), η διαδρομή. Αγρίνιο-Κλεισούρα- Μεσολόγγι, ανέκαθεν προξενούσε έκπληξη, αλλά και δέος και ιδία σε άλλες εποχές που η συγκοινωνία ήταν πρωτόγονη. Αναφέρομαι σε δυο περιηγητές, του Ι9ου […]
Αγρίνιο 1930 | Αγανάκτηση στον συνοικισμό
Λευτέρης Τηλιγάδας Αγανάκτηση στον συνοικισμό Συγκέντρωση διαμαρτυρίας στον Άγιο Κωνσταντίνο παρά την απαγόρευση Ψήφισμα προς τις αρχές με αίτημα πλήρη αποκατάσταση και αποζημίωση Αντιδράσεις και κύμα αγανάκτησης προκάλεσε στους προσφυγικούς συνοικισμούς η υπογραφή της ελληνοτουρκικής συμφωνίας, την οποία προώθησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος αμέσως μετά την επάνοδό του στην εξουσία το 1928. Στόχος του Πρωθυπουργού ήταν η εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και η αποσυμφόρηση του αδιεξόδου που χαρακτήριζε έως τότε τις […]
Βραχώρι | Οι Δημογεροντίες
. Ελένης Γιαννακοπούλου – Τριανταφυλλίδη Ο κοινοτικός βίος* Οι δημογέροντες στο Βραχώρι προέρχονται από τρεις ισχυρές οικογένειες: των Σταϊκαίων των Βλαχοπουλαίων και του Πάνου Γαλάνη (Μεγαπάνου) Ο κοινοτικός βίος στον τόπο μας δεν γνωρίζει την ακμή άλλων περιοχών. Ωστόσο νεότερα στοιχεία δείχνουν μια δυναμική παρουσία της προυχοντικής τάξης, που είναι και διευθυντική, εφόσον μέσω της συλλογής των φόρων ελέγχει όλες τις οικονομικές και πιστωτικές λειτουργίες και μεσολαβεί στους Οθωμανούς για […]
Παπαστράτεια | Εορτές Ανοίξεως στο Αγρίνιο
Λευτέρης Τηλιγάδας Παπαστράτεια | Εορτές Ανοίξεως στο Αγρίνιο Από μια ιδέα στο ισόγειο της οδού Παπαϊωάννου το 1965, σε έναν θεσμό που μετέτρεψε το Αγρίνιο σε πολιτιστικό και αθλητικό σταυροδρόμι για σχεδόν τρεις δεκαετίες Ήταν Απρίλιος του 1965, όταν σε μια μικρή αίθουσα του Συνεταιρισμού Καπνοπαραγωγών Ζαπαντίου, στο ισόγειο της οικίας Καρακίτσου στην οδό Παπαϊωάννου 12, η Γυμναστική Εταιρεία Αγρινίου συνεδρίαζε υπό την προεδρία του Παναγιώτη Τρουπιώτη. Τότε, ένας νεαρός […]
Η ανατίναξη του τραίνου στο Αιτωλικό – Η Μάχη
Νίκος Κούστας Η ανατίναξη του τραίνου στο Αιτωλικό – Η Μάχη Η μάχη του Αιτωλικού ήταν από τις σοβαρές μάχες της Δυτικής Ελλάδας, γιατί είχε τρομερή ευμενή απήχηση σε όλη την περιοχή. Στις αρχές Μάη του 1944 εκδόθηκε διαταγή του γενικού στρατηγείου του ΕΛΑΣ προς όλα τα τμήματα να εντείνουν τις προσπάθειές τους και με σαμποτάζ και δολιοφθορές να καταστρέψουν όπου μπορούν τις συγκοινωνίες των Γερμανο-Ιταλών κατακτητών. Η διαταγή αυτή […]
Η σφαγή των Εβραίων του Βραχωριού
Νίκος Ιωάννου Η σφαγή των Εβραίων του Βραχωριού «Τότε δε ο συρφετός των Αγρινίων, επιπεσών κατά των Εβραίων, διεπέρασεν άνδρας, γυναίκας και παιδιά εν στόματι μαχαίρας…» Η Αιτωλία και η Ακαρνανία, το Κάρλελι δηλαδή όπως λεγόταν κάποτε, άργησε να κινηθεί σε σχέση με την εξέγερση του 1821. Πρώτη εξεγερσιακή ενέργεια θεωρήθηκε η επίθεση του οπλαρχηγού Μακρή στην τουρκική συνοδεία που μετέφερε τον ετήσιο φόρο από το Μεσολόγγι στη Ναύπακτο και […]