Αβαρίκος: Το Πλατύπορο του Φίδαρη

Ο Αβαρίκος αρχικά ονομάστηκε Πλατύπορο,
επειδή ο Φίδαρης σχημάτιζε εκεί ένα πλατύ άνοιγμα

 

 

Ο Αβαρίκος είναι χωριό και έδρα της ομώνυμης τοπικής κοινότητας Αβαρίκου, της δημοτικής κοινότητας και δήμου Θέρμου, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Αιτωλοακαρνανίας, στην περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.  Παλαιότερα ανήκε στην επαρχία Τριχωνίδας του νομού Αιτωλοακαρνανίας, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Στερεάς Ελλάδας. Η παλαιότερη ονομασία του οικισμού ήταν Πλατύπορον. Στην κοινότητα Αβαρίκου υπάγεται και ο οικισμός της Πίνης.

Ο Αβαρίκος βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Προφήτης Ηλίας, σε τοποθεσία που δεσπόζει στην πεδιάδα του ποταμού Εύηνου. Η τοπική κοινότητα έχει χαρακτηριστεί ως αγροτικός ημιορεινός οικισμός, με έκταση 15,215 χλμ2, σε υψόμετρο 360. Απέχει 70 χλμ., περίπου, ΒΑ. του Μεσολογγίου.

 

 

Η ίδρυση του χωριού σχετίζεται άμεσα με το ομώνυμο χωριό Αβαρίκος του Σουλίου Θεσπρωτίας, αλλά υπάρχουν δύο εκδοχές : σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, πολλοί από τους Βλαχικής καταγωγής κατοίκους, επειδή δεν άντεχαν την τουρκική φορολογική καταπίεση, αποφάσισαν να έλθουν στην Αιτωλοακαρνανία και να εγκατασταθούν στην τωρινή θέση. Επειδή ο ποταμός Φ(ε)ίδαρης (Εύηνος) σχημάτιζε εκεί ένα πλατύ άνοιγμα (πόρο), το χωριό ονομάστηκε αρχικά Πλατύπορο. Οι περισσότερες από τις πρώτες αυτές οικογένειες παρέμειναν στον Αβαρίκο και ασχολήθηκαν κυρίως με την αμπελοκαλλιέργεια, όπως ο Μάνεσης στο σημερινό οροπέδιο Μάνεση Αμπέλια. Επίσης οικοδόμησαν την εκκλησία της Αγ. Μαρίνας το 1648, προστάτιδας των βλαχοποιμένων. Κάποιες άλλες οικογένειες έφυγαν για την ορεινή Ναυπακτία.

Σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή, όταν ο Αλή Πασάς κατέστρεψε τον Αβαρίκο Σουλίου το 1804, το χωριό δεν ξανακτίστηκε και, κάποιοι κάτοικοι –έντεκα οικογένειες περίπου- ήλθαν στη σημερινή θέση και ίδρυσαν τον Αβαρίκο Αιτωλοακαρνανίας.

 

 

Από τον Αβαρίκο καταγόταν ο αγωνιστής της Επανάστασης του 1821, Ιωάννης (Γιαννάκης) Κωστόπουλος ή Αβαρικιώτης, ο οποίος πήρε μέρος σε πολλές μάχες με το βαθμό του χιλίαρχου, μεταξύ των οποίων στην Έξοδο του Μεσολογγίου. Επίσης, ο Αβαρίκος ήταν ο τόπος συνάντησης των πιο γνωστών οπλαρχηγών της Ρούμελης (Μπότσαρη, Καραϊσκάκη, κ.α.). Κατά το αντικυβερνητικό κίνημα του 1844, στον Αβαρίκο οχυρώθηκε ο Θεοδωράκης Γρίβας με 2000 οπαδούς του.

Πολλοί από τους κατοίκους του χωριού πήραν μέρος στη Εθνική Αντίσταση (1941-44), τόσο με τον ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, όσο και με τον ΕΔΕΣ, όπως ο Α. Παπαϊωάννου (Καπετάν Δίας) και ο Γ .Κ .Αβαρικιώτης. Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής, στον Αβαρίκο ξεχειμώνιαζαν πολλοί βλάχοι, όπως οι Κουκαίοι από τον Μπερίκο και οι Νακαίοι από τον Πλάτανο.

 

 

Στην διαδρομή Αβαρίκος – Ανάληψη, στη θέση Κεφαλόβρυσο, υπάρχει ένας μεγάλος χώρος με πλούσια τρεχούμενα νερά κάτω από πανύψηλα πλατάνια, που έχει αναπλαστεί. Ο χώρος προσφέρει στον επισκέπτη γαλήνη και πραγματική ξεκούραση. Αιωνόβια μεγάλα πλατάνια, άφθονα νερά με πολλές πέτρινες παραδοσιακές βρύσες, τρεις αναπαλαιωμένοι παραδοσιακοί νερόμυλοι, λίγα πελασγικά τείχη κοντά στις πηγές κ.ά. συνθέτουν ένα μοναδικό τοπίο, ένα τοπίο που ξαφνιάζει τον ξένο επισκέπτη.

 

 

Το σημείο αυτό ήταν ένας πάρα πολύ σημαντικός παραδοσιακός και ιστορικός σταθμός του πάλαι ποτέ μεγαλύτερου χερσαίου δρόμου (μονοπατιού) της Αιτωλίας και ευρύτερα της Δυτικής Ρούμελης, που κάποτε οδηγούσε από τους εύφορους κάμπους του Γαλατά, του Ευηνοχωρίου και του Μεσολογγίου στην ορεινή Ναυπακτία, την ορεινή Δωρίδα και την Ευρυτανία.

 

 

Ήταν, τέλος, ο μεγάλος ιστορικός δρόμος που ακολούθησαν οι διασωθέντες εξοδίτες μετά την ηρωική Έξοδο του Μεσολογγίου (Απρίλης του 1826) μέχρι τον Πλάτανο Ναυπακτίας.

 

 

 

 

 

 

 

 


AgrinioStories