.
| Αφιερώματα ημερών ή εβδομάδων
που απαιτούν ευαισθητοποίηση και συντονισμένη δράση |
Η 13η Οκτωβρίου ορίστηκε ως:
Διεθνής Ημέρα Μείωσης των Φυσικών Καταστροφών
Ημέρα της ΔΕΗ | Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης
Ημέρα της ΔΕΗ
Το ημερολόγιο γράφει 13 Οκτωβρίου, ημέρα η οποία τα τελευταία χρόνια έχει συνδεθεί με μία σπουδαίας σημασίας μάχη, στην τελευταία «σελίδα» του σκοτεινού κεφαλαίου της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα.
Από το 2016, η 13η Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί ως «ημέρα εορτασμού της ΔΕΗ», μία κίνηση τιμής για τη σύγκρουση μεταξύ των δυνάμεων του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, και των γερμανικών δυνάμεων, που επιθυμούσαν να αφήσουν πίσω τους… συντρίμμια κατά την έναρξη της διαδικασίας αποχώρησής τους από την Αθήνα τον Οκτώβριο του 1944.
Οι Γερμανοί στόχευαν στην ανατίναξη του εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρισμού στον Άγιο Γεώργιο Κερατσινίου, το οποίο ανήκε στην Ελληνική Ηλεκτρική Εταιρεία, «πρόγονο» της σημερινής ΔΕΗ, ούτως ώστε να βυθίσουν στο σκοτάδι την ευρύτερη περιοχή, προκαλώντας ανυπολόγιστες ζημιές στην ήδη ταλαιπωρημένη Αθήνα. Η ηρωική αντίσταση που προέβαλαν άνδρες του 6ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, συνεπικουρούμενοι από εργαζόμενους της επιχείρησης, συντέλεσε ώστε να ματαιωθούν τα σχέδια των Γερμανών, διασώζοντας το πολύτιμο, για τον φωτισμό του λεκανοπεδίου Αττικής, εργοστάσιο.
Η σφοδρή μάχη που έλαβε χώρα το διήμερο 12-13 Οκτωβρίου του 1944, οδήγησε στο να χάσουν τη ζωή τους 11 Έλληνες μαχητές, με τις απώλειες των γερμανικών δυνάμεων να υπολογίζονται στους 11 νεκρούς και 21 τραυματίες, ενώ 24 στρατιώτες πιάστηκαν αιχμάλωτοι
Η μαρτυρία του Νίκανδρου Κεπέση
Χαρακτηριστική ήταν η μαρτυρία του Νίκανδρου Κεπέση, αγωνιστή της ΕΑΜικής αντίστασης και Καπετάνιου του 6ου Ανεξάρτητου Συντάγματος του ΕΛΑΣ Πειραιά, όπως καταγράφηκε στο βιβλίο του ιδίου «Δεκέμβρης 1944» και παρουσιάζεται στην ιστοσελίδα για την Εθνική Αντίσταση.
Οι Γερμανοί γύρισαν από το Πέραμα. Κι αφού ανατίναξαν τις εγκαταστάσεις της ΣΕΛΛ εκεί, πήραν δρόμο για το Ηλεκτρικό Εργοστάσιο. Οι δυνάμεις μας, όπως είχαμε διατάξει, δεν εκδηλώθηκαν. Άφησαν το γερμανικό φορτηγό μ’ ένα ρυμουλκούμενο να προχωρήσει μέσα στη λαβίδα της διάταξής μας. Οι Γερμανοί φάνηκε πως δεν είχαν αντιληφθεί τίποτε και προχωρούσαν ανυποψίαστοι γι’ αυτό που τους περίμενε.
Ξεπέζεψαν και προχώρησαν προς τον μαντρότοιχο και την είσοδο του εργοστασίου. Και τότε δέχτηκαν τα πυρά μας πρώτα μέσα από το Εργοστάσιο κι αμέσως από παντού. Αιφνιδιάστηκαν. Έχασαν την ψυχραιμία τους καθώς βλέπανε να πέφτουν γύρω τους οι συμπολεμιστές τους. Ένας, δυο, τρεις… Και ο κλοιός γύρω τους όλο και στένευε και δυνάμωνε το ντουφεκίδι των ελασιτών και οι ριπές των αυτομάτων τους. Ετσι κυκλωμένοι και βαλλόμενοι οι χιτλερικοί άρχισαν να λιποψυχούν. Ένας απ’ αυτούς, τώρα, θέλει να παραδοθεί καθώς ακούει τον τηλεβόα στα γερμανικά να τον καλεί, για να σωθεί. Σηκώνει το άσπρο μαντίλι του. Μα μόλις πού πρόλαβε να ξανεμίσει στον αέρα. Ένας βαθμοφόρος του τον πυροβολεί και τον σκοτώνει.
Τούτο το επεισόδιο είναι μια νέα παρόρμηση για τούς έλασίτες. Δυναμώνουν οι ριπές τους κι απανωτές οι χειροβομβίδες πέφτουν πάνω στα γερμανικά οχήματα. Ένα απ’ αυτά κομματιάζεται. Κι άλλοι ακόμη χιτλερικοί πέφτουν νεκροί. Χάνει όμως και ο ΕΛΑΣ άλλον ένα άξιο μαχητή του, τον αξέχαστο συναγωνιστή σ. Γκιόρδα.
Λίγα λεπτά πιο ύστερα ένας δεκατετράχρονος επονίτης (ένα αετόπουλο) μ’ ένα περίστροφο στο χέρι θα συρθεί με προφύλαξη προς το μέρος του δολοφόνου βαθμοφόρου. Θα σημαδέψει και θα ρίξει με επιτυχία. Ο βαθμοφόρος αυτός ήταν ο ένατος χιτλερικός νεκρός.
Εκείνη την ώρα ο τηλεβόας μας πού τον κρατά γερά ένας γερμανομαθής ελασίτης θα πλησιάσει πιο πολύ και θα δυναμώσει τη φωνή του, που χτυπά ίσια στις τρεμάμενες καρδιές των χιτλερικών:
-
- «Παραδοθείτε, όσο ακόμη είναι καιρός!».
- «Παραδοθείτε για να σώσετε τη ζωή σας!!».
- «Παραδοθείτε! σας εγγυόμαστε να σεβαστούμε τα δικαιώματά σας, σαν αιχμαλώτων πολέμου!!».
Και τώρα δεν είναι μόνο ένα το άσπρο μαντίλι. Είναι πολλά. Και δεν ξανεμίζουν δειλά στον αέρα, μα σταθερά… Σα θύελλα ορμάνε οι ελασίτες και ξοπίσω άμαχος λαός. Αφοπλίζουν τούς παραδομένους γερμανούς. Και μέσα στον πυρετό της συγκίνησης αγκαλιάζονται και φιλιούνται μπροστά στα κατάπληχτα μάτια των χιτλερικών.
Γιομάτοι από οδύνη άλλοι μαζεύουν τούς νεκρούς κι άλλοι με περίσσια στοργή φροντίζουν τούς τραυματισμένους. Η μεγάλη μάζα των μαχητών με τραγούδια του αγώνα, πού δονούν τον αέρα, σαν ιαχές θριάμβου πορεύονται με τούς αιχμαλώτους στην έδρα του I Τάγματος.
Έτσι σώθηκε το Ηλεκτρικό Εργοστάσιο της ΠΑΟΥΕΡ – τώρα της ΔΕΗ.
Πρέπει να σημειώσουμε εδώ για την ιστορική αλήθεια ότι πουθενά και με κανένα άλλο τρόπο δεν μπορούσαμε να αντιπαραταχτούμε στο απόσπασμα εκείνο με τόσες πιθανότητες επιτυχίας. Κι ο λόγος είναι φανερός: Και ή πολεμική πείρα των ελασιτών ήταν μικρή, μα πρώτα και κύρια γιατί υστερούσαμε τρομαχτικά από τούς γερμανούς σε «ισχύ πυρός». Πρέπει να ειπωθεί ακόμη ότι, αν δεν συντριβόταν το απόσπασμα σε εκείνη τη θέση, δεν κινδύνευε μόνο το Ηλεκτρικό Εργοστάσιο, αλλά και οι Μύλοι και το λιμάνι του Κερατσινίου (Ηρακλέους) και άλλες εγκαταστάσεις…
Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης
Κάθε χρόνο στις 13 Οκτωβρίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης, που έχει ως στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού για τη νόσο και τις επιπτώσεις της, με την πραγματοποίηση εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που απευθύνονται σε ειδικούς και μη ειδικούς. Η πρωτοβουλία ανήκει στη Διεθνή Εταιρεία Θρόμβωσης και Αιμόστασης (ISTH).
Θρόμβωση είναι ο σχηματισμός ενός θρόμβου αίματος (σταγόνα πηγμένου αίματος) μέσα σ’ ένα αγγείο, με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η ροή του αίματος μέσω του κυκλοφορικού συστήματος και να εγκυμονεί κινδύνους στη ζωή του ασθενούς. Σύμφωνα με στοιχεία της ISTH, ένας στους τέσσερις θανάτους παγκοσμίως οφείλεται σε θρόμβωση.
Η 13η Οκτωβρίου επιλέχθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης (World Thrombosis Day), επειδή στην ημερομηνία αυτή του 1821 γεννήθηκε ο πρωτοπόρος γερμανός παθολόγος Ρούντολφ Φίρχοβ, ο οποίος ανέπτυξε για πρώτη φορά την έννοια της «θρόμβωσης» κι έκανε σημαντικά βήματα προόδου στην κατανόηση αυτής της συχνά «παρεξηγημένης» και μη διαγνωσμένης νόσου.
Η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος είναι υπεύθυνη για έναν στους τέσσερις θανάτους παγκοσμίως. Το 1/3 των ασθενών με εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση θα παρουσιάσουν ένα νέο επεισόδιο στην επόμενη δεκαετία. Το 1/3 των ασθενών με πνευμονική εμβολή, οι οποίοι δεν θα λάβουν την ενδεικνυόμενη θεραπεία, θα αποβιώσουν εντός των επόμενων τριών μηνών. Κάθε χρόνο, 600.000 θάνατοι στην Ευρώπη και περίπου 50.000 στην Ελλάδα, σχετίζονται με τη φλεβική θρομβοεμβολική νόσο. Αποτελεί την πρώτη αιτία ενδονοσοκομειακής θνητότητας, καθώς το 60% όλων των θρομβώσεων προκύπτουν κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά από νοσηλεία. Η νόσος προκαλεί περισσότερους θανάτους από όσους προκαλούν αθροιστικά ο καρκίνος του μαστού, του προστάτη, το AIDS και τα τροχαία ατυχήματα.
Διεθνής Ημέρα Μείωσης των Φυσικών Καταστροφών
Η Διεθνής Ημέρα Μείωσης των Φυσικών Καταστροφών καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1989 και εορτάζεται κάθε χρόνο στις 13 Οκτωβρίου, με το σκεπτικό ότι ο άνθρωπος είναι αδύνατον να κυριαρχήσει στις δυνάμεις της φύσης, είναι όμως δυνατόν να μειώσει τις καταστροφικές τους συνέπειες.
Η Παγκόσμια Ημέρα για τη Μείωση Κινδύνων Καταστροφών 2024 εστιάζει στον ρόλο της εκπαίδευσης στην προστασία και την ενδυνάμωση των παιδιών για ένα μέλλον χωρίς καταστροφές.
Πολλές καταστροφές, που συχνά επιδεινώνονται από την κλιματική αλλαγή, αποτελούν σημαντικές απειλές για την ευημερία των παιδιών και των νέων. Η UNICEF αναφέρει ότι περίπου ένα δισεκατομμύριο παιδιά παγκοσμίως διατρέχουν εξαιρετικά υψηλό κίνδυνο λόγω των κλιματικών επιπτώσεων και των σχετικών καταστροφών. Το 2022, ο αριθμός των παιδιών που επλήγησαν από τις πλημμύρες στο Τσαντ, την Γκάμπια, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές ήταν ο υψηλότερος σε περισσότερα από 30 χρόνια. Εκτός από τον κίνδυνο θανάτου και τραυματισμού, τα παιδιά αντιμετωπίζουν περαιτέρω προκλήσεις με τη μορφή προβλημάτων στο σχολείο, τη διατροφή, την υγειονομική περίθαλψη και την προστασία μετά από μια καταστροφή.
Για να προστατεύσουν τα παιδιά από καταστροφές, οι χώρες πρέπει να λάβουν υπόψη τους τα τρωτά σημεία και τις απαιτήσεις τους κατά την ανάπτυξη εθνικών και τοπικών στρατηγικών μείωσης του κινδύνου καταστροφών. Είναι εξίσου σημαντικό να ενδυναμωθούν τα παιδιά και οι νέοι και να τους δοθεί η ευκαιρία να συμβάλουν στη μείωση του κινδύνου καταστροφών, όπως περιγράφεται στο Πλαίσιο Sendai για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών 2015-2030.
Η ενδυνάμωση των παιδιών, ιδιαίτερα μέσω της εκπαίδευσης, μπορεί να τα εξοπλίσει για να προστατεύσουν τον εαυτό τους και να γίνουν φορείς αλλαγής στις οικογένειες και τις κοινότητές τους μοιράζοντας αυτά που έχουν μάθει. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στο πλαίσιο της παγκόσμιας προσπάθειας για την επέκταση των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Early Warnings for All του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ.
Πρέπει να προστατεύσουμε και να ενδυναμώσουμε τα παιδιά και τους νέους
Βασικά μηνύματα
-
- Οι καταστροφές αυξάνονται και επηρεάζουν την ευημερία των παιδιών και των νέων.
- Κάθε παιδί και νέος αξίζει να προστατεύεται από καταστροφές, ειδικά στο σχολείο.
- Τα σχολεία διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην προώθηση μιας κουλτούρας πρόληψης καταστροφών και στην ενδυνάμωση των νέων να κατανοούν και να ενεργούν για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν.
- Τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης πρέπει να είναι προσβάσιμα σε παιδιά και νέους, ώστε να μην μείνει κανείς πίσω.
- Η οικοδόμηση της ετοιμότητας των παιδιών και των νέων μπορεί να βοηθήσει στην προστασία ολόκληρων οικογενειών και κοινοτήτων.
- Τα σχολεία πρέπει να είναι ασφαλείς χώροι μάθησης, όπου τα παιδιά και το προσωπικό προστατεύονται από ΟΛΟΥΣ τους κινδύνους.
Η Διεθνής Ημέρα για τη Μείωση Κινδύνων Καταστροφών ξεκίνησε το 1989, μετά από έκκληση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για μια ημέρα για την προώθηση μιας παγκόσμιας κουλτούρας συνειδητοποίησης κινδύνου και μείωσης των καταστροφών. Πραγματοποιείται κάθε 13 Οκτωβρίου, η ημέρα γιορτάζει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι και οι κοινότητες σε όλο τον κόσμο μειώνουν την έκθεσή τους σε καταστροφές και αυξάνουν την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σημασία της χαλάρωσης των κινδύνων που αντιμετωπίζουν.
Το 2015 στην Τρίτη Παγκόσμια Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών στο Σεντάι της Ιαπωνίας, υπενθύμισε στη διεθνή κοινότητα ότι οι καταστροφές πλήττονται περισσότερο σε τοπικό επίπεδο με τη δυνατότητα να προκαλέσουν απώλειες ζωών και μεγάλες κοινωνικές και οικονομικές αναταραχές. Ξαφνικές καταστροφές εκτοπίζουν εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο. Οι καταστροφές, πολλές από τις οποίες επιδεινώνονται από την κλιματική αλλαγή, έχουν αρνητικό αντίκτυπο στις επενδύσεις στη βιώσιμη ανάπτυξη και στα επιθυμητά αποτελέσματα.
Σε τοπικό επίπεδο πρέπει να ενισχυθούν επειγόντως οι ικανότητες. Το Πλαίσιο Sendai για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών είναι επικεντρωμένο στους ανθρώπους και προσανατολίζεται στη δράση στην προσέγγισή του για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών και ισχύει για τον κίνδυνο καταστροφών μικρής και μεγάλης κλίμακας που προκαλούνται από ανθρωπογενείς ή φυσικούς κινδύνους, καθώς και σχετικούς περιβαλλοντικούς, τεχνολογικούς και βιολογικούς κινδύνους και κινδύνους.
Πηγή
