Λευτέρης Τηλιγάδας
Πλατεία Ανδρέα Παναγοπούλου
Όσες αλλαγές κι αν έρθουν, η πόλη κρατά με πείσμα
τα σημεία στα οποία έχει ακουμπήσει η ψυχή της
Το αστικό τοπίο δεν είναι ποτέ στατικό. Αλλάζει, μεταμορφώνεται, προσαρμόζεται σε νέες ανάγκες, σε διαφορετικές εποχές, σε άλλες αντιλήψεις. Οι άνθρωποι διαρκώς αλλάζουν τους ρυθμούς και τους όρους της ζωής τους — και οι πόλεις ακολουθούν. Νέα υλικά, νέες μορφές, νέες αισθητικές, που πάντοτε υπαγορεύονται από την εποχή και τις κοινωνικές και οικονομικές της συντεταγμένες. Όμως, αν μια αλλαγή θέλει να λέγεται δημιουργική, οφείλει να σέβεται το παρελθόν της. Να μη σβήνει τις μνήμες, αλλά να τις ενσωματώνει. Να μη χαλάει τους δεσμούς που ενώνουν τον χώρο με τον χρόνο. Ένας τέτοιος χώρος βρίσκεται στην καρδιά του Αγρινίου. Η πλατεία Ανδρέα Παναγοπούλου, γνωστή στους περισσότερους με το παλιό της όνομα: Πλατεία Σιντριβανιού.
Η πλατεία βρίσκεται στα δυτικά του Δημαρχείου και αποτελεί έναν από τους παλαιότερους και πιο χαρακτηριστικούς δημόσιους χώρους της πόλης. Το όνομα «Σιντριβάνι» δεν είναι τυχαίο, ούτε εγκαταλείφθηκε ποτέ πραγματικά, παρά τις επίσημες μετονομασίες. Δύο είναι οι λόγοι: πρώτον, εδώ φτιάχτηκε το πρώτο σιντριβάνι της πόλης, και δεύτερον, το νερό, το στοιχείο που συμβολίζει τη ζωή και τη ροή, παρέμεινε παρόν στην πλατεία μέχρι σήμερα, δίνοντας τον τόνο στη φυσιογνωμία της.
Η ιστορία της πλατείας έχει βάθος. Σύμφωνα με όσα καταγράφει ο Κώστας Μαραγιάννης στο βιβλίο του «Το Αγρίνιο», το 1930 έγινε η πρώτη μεγάλη παρέμβαση. Τότε, δύο τεχνίτες, ο Σπύρος Σιάτρας από το Θέρμο και ο Βασίλης Γκουρνέλος από την Αετόπετρα, έστρωσαν την πλατεία με πέτρα που έφεραν από τα Μπερκωτάλωνα του Θέρμου. Ένα έργο που όχι μόνο αναβάθμισε αισθητικά τον χώρο, αλλά και σφράγισε την αρχιτεκτονική του ταυτότητα.
Η πλατεία άλλαξε επίσημα ονομασίες πολλές φορές στο πέρασμα των χρόνων. Στις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα ονομάστηκε πλατεία Χαρίλαου Τρικούπη· αργότερα πήρε το όνομα του Ουίνστον Τσώρτσιλ, για να καταλήξει τελικά στην ονομασία που διατηρεί σήμερα: Ανδρέα Παναγοπούλου. Ο Ανδρέας Παναγόπουλος δεν ήταν τυχαίος άνθρωπος. Καπνέμπορος και δήμαρχος, υπήρξε σημαντική προσωπικότητα της τοπικής κοινωνίας. Το 1958, τοποθετήθηκε στην πλατεία η προτομή του – ένα έργο τέχνης από τα χέρια του Χρήστου Καπράλου, του σπουδαίου Αιτωλοακαρνάνα γλύπτη. Το γλυπτό στέκει εκεί μέχρι σήμερα, υπενθυμίζοντας στους περαστικούς τη σύνδεση του τόπου με τους ανθρώπους που τον σημάδεψαν.
Η πλατεία Παναγοπούλου δεν είναι απλώς ένας ανοιχτός χώρος πρασίνου ή μια πολεοδομική ανάσα στο κέντρο της πόλης. Είναι ένα κομμάτι της συλλογικής μνήμης του Αγρινίου. Ένας τόπος που φέρνει σημάδια από το παρελθόν, λειτουργεί στο παρόν και, όπως όλα δείχνουν, θα συνεχίσει να παίζει ρόλο και στο μέλλον. Γιατί όσες αλλαγές κι αν έρθουν, η πόλη κρατά με πείσμα τα σημεία στα οποία έχει ακουμπήσει η ψυχή της.
——————————————————————————————————————————————————————–
Υποσημείωση: Οι χρονολογίες που καταγράφονται πριν την 16η Φεβρουαρίου 1923 είναι σύμφωνες με την χρονολόγηση των πηγών. Για την αντιστοίχιση με τη σημερινή χρονολόγηση πρέπει στην αντίστοιχη χρονολογία να προστεθούν 13 μέρες.
Φωτογραφία: Πλατεία Παναγοπούλου (Σιντριβάνι)
——————————————————————————————————-
Η μνήμη είναι μια δυνατότητα για να διευρύνουμε το μέλλον
και όχι για να το συρρικνώσουμε στο ήδη ξεπερασμένο παρελθόν
