. ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΣ ΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ, ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ
ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΑΓΡΙΝΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
- Κείμενο: Λευτέρης Τηλιγάδας -
Οι σκύλοι των χωριών είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι
στο άκουσμα πυροβολισμών
| Ο σκύλος του Αγρινίου|
Ο σκύλος του Αγρινίου ακούγοντας πυροβολισμούς από κάποιο χωριό
από αυτά που βρίσκονταν γύρω από τη λίμνη Τριχωνίδα
έπεσε στη λίμνη κολυμπώντας με μεγάλη ταχύτητα προς τα εκεί
– Στις 11 Μαρτίου του 1912 πραγματοποιήθηκαν εκλογές στη χώρα. Σ’ αυτές συμμετείχαν το κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελευθερίου Βενιζέλου, το Νεωτεριστικόν του Γεωργίου Θεοτόκη, το Εθνικόν του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη, το Νεοελληνικόν του Δημητρίου Ράλλη, το Τρίτον Κόμμα του Αλέξανδρου Ζαΐμη και οι Κοινωνιολόγοι του Αλέξανδρου Παπαναστασίου.
Πρώτο κόμμα σ’ αυτές τις εκλογές και μάλιστα με πολύ μεγάλη πλειοψηφία αναδείχθηκε το κόμμα των Φιλελευθέρων του Βενιζέλου με 146 έδρες, ενώ όλα τα άλλα κόμματα συγκέντρωσαν 35 έδρες.
Τρεις μέρες νωρίτερα, στις 9 Μαρτίου της ίδιας χρονιάς, ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου, στην πρωτοσέλιδη στήλη του στο ΕΜΠΡΟΣ[1], «Από ημέρας εις ημέραν», δημοσίευσε ένα χρονογράφημα με τίτλο «Ο σκύλος του Αγρινίου», με το οποίο στιγμάτισε τον τρόπο με τον οποίο μερικοί εκλεγμένοι βουλευτές εκείνης της εποχής άλλαζαν κομματική στέγη προσεγγίζοντας το κόμμα που νίκησε στις εκλογές.
«Αθηναίος προφήτης», γράφει ο Παπαντωνίου, «προϋπολόγιζε τα αποτελέσματα των εκλογών:
»- Θα έχωμεν, είπε, τόσους Βενιζελικούς, τόσους της αντιπολιτεύσεως και 20 – 25 περιπατητικούς.
»Περιπατητικοί ωνομάσθησαν από τον Έλληνα οι φιλόσοφοι, οι οποίοι μόλις επιτύχουν βουλευταί, τηρούν βαθείαν σιωπήν και επιφύλαξιν μέχρις ότου η εξουσία κλίνη προς το ένα ή προς το άλλο κόμμα. Αφού πεισθούν ότι η παλάντζα έγυρεν ωρισμένως προς τούτον τον αρχηγόν, του αποστέλλουν έναν αραμπά, ο οποίος λέγεται τηλεγράφημα και φθάνει δεκαπέντε ημέρας μετά την εκλογήν, συγχαίροντες διά τον θρίαμβον του «ημετέρου» κόμματος.
»Έχοντες κατά βάθος μελετήση την ελληνικήν αυτήν ευκαμψίαν οι παλαιοί κυβερνήται, οσάκις μετά τας εκλογάς ήρχοντο εις την εξουσίαν με εκατό βουλευτάς, έκλειναν την πρόσθεσιν και έβγαζαν το άθροισμα ως εξής.
»- Έχομεν εκατό, αρά εκατόν τριάντα».
Οι περισσότεροι «περιπατητικοί», γράφει ο Παπαντωνίου εμφανίστηκαν στην πολιτική φιλοσοφία της Ελλάδας, όταν δολοφονήθηκε ο Δεληγιάννης και έγινε ο μεγάλος καυγάς για τη διαδοχή του. Στα τρία «σαλόνια» που διεκδικούσαν εκείνη την εποχή τη διαδοχή του πενήντα βουλευτές έκαναν περιπάτους. Πήγαιναν δηλαδή και στο ένα «σαλόνι», και στο άλλο, και στο τρίτο, χωρίς όμως να δηλώνουν καμία προτίμηση.
Μετά από μεγάλο περίπατο, τον οποίο θα φθονούσαν και οι μεγαλύτεροι πεζοπόροι, οι περιπατητικοί ακολούθησαν τελικά το Ράλλη. Αλλά ένας απ’ αυτούς, ο σοφότερος, περίμενε τη τελευταία στιγμή για να αποφασίσει. Kαι τόση υπομονή ανέπτυξε, και τόσο πολύ περίμενε που έμεινε έξω από όλα. Δεν πρόφτασε να ανήκει πουθενά.
Όταν οι συνάδελφοί του βουλευτές είδαν «τον μέγα τούτον περιπατητικόν, πλανώμενον έξω όλων των κομμάτων, από κατάχρησιν περιπάτου, έγινεν αλησμόνητος πάταγος και τότε ο Ακαρνάν βουλευτής κ. Κ. διηγήθη την ιστορίαν του σκύλου του Αγρινίου. Την ιστορίαν αυτήν, την οποίαν δεν επρόφθασεν να γράψη διά τους περιπατητικούς ο Λαφονταίνος, την διηγούμεθα εδώ».
Να σημειώσουμε στο σημείο αυτό ότι, ο βουλευτής Ακαρνανίας που κατονομάζει ο Παπαντωνίου παραπάνω, ήταν ο Ευρυτάνας πολιτικός, Γιώργος Καφαντάρης, παλιός «περιπατητικός» κι αυτός, βενιζελικός βουλευτής εκείνη την εποχή και υποψήφιος στην εκλογική περιφέρεια Αιτωλοακαρνανίας.
Οι σκύλοι των χωριών, έλεγε ο Καφαντάρης, οι οποίοι διατρέχουν μεγάλες αποστάσεις, γιατί δεν έχουν να κάνουν τίποτα το καλύτερο ή γιατί ψάχνουν κόκκαλο, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στο άκουσμα πυροβολισμών. Κάθε πυροβολισμός που θα ακούσουν μακριά σημαίνει γάμο· γάμος σημαίνει κόκκαλο και ο σκύλος αρχίζει να διατρέχει πολλά χιλιόμετρα πηγαίνοντας προς τα εκεί που ακούγεται ο πυροβολισμός.
Ο σκύλος του Αγρινίου ακούγοντας πυροβολισμούς από κάποιο χωριό από αυτά που βρίσκονταν γύρω από τη λίμνη Τριχωνίδα έπεσε στη λίμνη κολυμπώντας με μεγάλη ταχύτητα προς τα εκεί. Αλλά καθώς βρισκόταν στη μέση της λίμνης ακούστηκαν πυροβολισμοί από άλλο χωριό στα αριστερά του. Ο σκύλος άρχισε να κολυμπάει προς το μέρος των νέων πυροβολισμών οι οποίοι ως νεότεροι, υπόσχονταν περισσότερα. Ενώ πλησίαζε να φτάσει νέοι πυροβολισμοί ακούσθηκαν από την αντίθετη κατεύθυνση. Ο σκύλος γύρισε πίσω. Αλλά νέοι πυροβολισμοί ακούστηκαν από τον βορρά, οι οποίοι άλλαξαν και πάλι την πορεία του σκύλου. Ξαφνικά άρχισαν να ακούγονται πυροβολισμοί κι από το Αγρίνιο. Τότε το φτωχό τετράποδο σταμάτησε στη μέση της λίμνης, με εκείνη την βαθιά αμφιβολία που έχουν οι σκύλοι όταν βρίσκονται μπροστά σε πολλές υποσχέσεις. Δεν πήγε ούτε δεξιά, ούτε αριστερά, ούτε κατά τον βορρά, ούτε προς το Αγρίνιο.
Του ήταν δύσκολο να διαλέξει κι από την πολλή αμφιβολία επιτέλους πνίγηκε.
Φωτογραφία: Λίμνη Τριχωνίδα τη δεκαετία του ’30
Η ΜΝΗΜΗ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΕΥΡΥΝΟΥΜΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΚΑΙ ΟΧΙ ΝΑ ΤΟ ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΟΥΜΕ ΣΤΟ ΗΔΗ ΞΕΠΕΡΑΣΜΕΝΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ