Μνήμη χρονολογίου της 14ης Μαρτίου

14 Μαρτίου 2024

Είναι η 74η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο
Υπολείπονται 292 ημέρες για τη λήξη του
🌅 Ανατολή ήλιου: 06:36 – Δύση ήλιου: 18:31
Διάρκεια ημέρας: 11 ώρες 55 λεπτά
🌒 Σελήνη 4.6 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Βενέδικτο, Βενεδίκτη, Βενεδικτίνη, Βενεδικτίνα,
Ευφράσιο, Ευφράση, Ευφράσα, Φράσα, Φράσιο, Φράση,
Ματθίλντη, Ματίλντα, Ματθίλδη, Μαθίλδη, Θίλδη, Θίλδα και Τίτα.

Γεγονότα

 

1794 – Ο αμερικανός αγρότης Έλι Γουίτνεϊ κατοχυρώνει την πρώτη εκκοκκιστική μηχανή επεξεργασίας βαμβακιού. Μέχρι τότε ο διαχωρισμός των ινών από τους σπόρους γινόταν με το χέρι. Αν και ο ίδιος ο Whitney πίστευε ότι η εφεύρεσή του θα μείωνε την ανάγκη για σκλαβωμένη εργασία και θα βοηθούσε στην επίσπευση του τέλους της σκλαβιάς, η εφεύρεση του Whitney μετέτρεψε το ορεινό κοντό βαμβάκι σε μια κερδοφόρα καλλιέργεια, η οποία ενίσχυσε τα οικονομικά θεμέλια της δουλείας στις Ηνωμένες Πολιτείες και παρέτεινε τον θεσμό.  Παρά τον κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο της εφεύρεσής του, ο Whitney έχασε πολλά κέρδη σε νομικούς αγώνες για την παραβίαση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για το εκκοκκιστήριο βαμβακιού. Στη συνέχεια, έστρεψε την προσοχή του στην εξασφάλιση συμβάσεων με την κυβέρνηση για την κατασκευή μουσκέτων για τον νεοσύστατο Στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών. Συνέχισε να κατασκευάζει όπλα και να εφευρίσκει μέχρι το θάνατό του το 1825.

1826 – Απεργία κηρύσσουν οι εργαζόμενοι στο Τυπογραφείο της Διοίκησης, ζητώντας την καταβολή δεδουλευμένων, μεσούσης της Επανάστασης. Πρόκειται για την πρώτη νεοελληνική απεργιακή κινητοποίηση, όπως σημειώνουν οι ιστορικοί του εργατικού κινήματος, η οποία έγινε στο Ναύπλιο από τους τυπογράφους που δούλευαν στην ημιεπίσημη εφημερίδα της Διοίκησης «Γενική Εφημερίς της Ελλάδος». Η εφημερίδα αυτή  κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1825  και ο Κορδάτος γράφει πως ήταν καλά οργανωμένη με πολλές ειδήσεις εξακριβωμένες και φλογερή αρθογραφία.  Πρωταγωνιστές ήταν δυο σημαντικά πρόσωπα της εποχής: Ο αρχιμανδρίτης Θεόκλητος Φαρμακίδης(1784-1860)  λόγιος φιλελεύθερος, που διαδέχθηκε τον Άνθιμο Γαζή , ένα άλλο σπουδαίο κληρικό, στη διεύθυνση του περιοδικού « Ερμής ο Λόγιος» που εκδόθηκε το 1811 στη Βιέννη με την καθοδήγηση του Αδαμάντιου Κοραή. Ο Φαρμακίδης αγωνιστής της Επανάστασης, καταδιώχτηκε στα χρόνια του Καποδίστρια και συγκρούστηκε με τον Δημήτριο Υψηλάντη, μετά την άρνησή του να δεχτεί λογοκρισία στα κείμενά του. Πρωταγωνίστησε στην ανακήρυξη του Αυτοκέφαλου της Εκκλησίας της Ελλάδος από το πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης το 1833. Πίστευε ότι η «αυτονομία και ανεξαρτησία της Εκκλησίας είναι αχώριστος της αυτονομίας και ανεξαρτησίας  της επικρατείας και πάσα κατ’ εκείνης άμεσος ή έμμεσος προσβολή είναι και προσβολή κατ’ εκείνης».

 

Γεννήσεις

 

1939 – Σταύρος Ξαρχάκος. Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στο Ωδείο Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι και στο Julliard School of Music της Νέας Υόρκης. Έχει γράψει τραγούδια για περισσότερους από 42 δίσκους, μουσική για 21 ταινίες και 15 τηλεοπτικές παραγωγές. Ακόμα, έχει συνθέσει μουσική για αρχαία τραγωδία, δράματα και διεθνή μπαλέτα. Στην αρχή της σταδιοδρομίας του γράφει μουσική κυρίως για το θέατρο και τον κινηματογράφο και έτσι ξεχώρισε ως συνθέτης κινηματογραφικής και θεατρικής μουσικής.
Πρώτη του μεγάλη επιτυχία είναι η μουσική το 1963 για την κινηματογραφική ταινία του Βασίλη Γεωργιάδη «Κόκκινα Φανάρια»: τα τραγούδια «Άπονη ζωή», «Φτωχολογιά», που τα ερμήνευσε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, και το «Παράπονο» (ερμηνεία από Τζένη Καρέζη). Τα τραγούδια αυτά έγιναν πολύ σύντομα επιτυχίες και ήταν τα πρώτα τραγούδια, που ηχογράφησαν ο Σταύρος Ξαρχάκος ως συνθέτης, όπως κι ο Λευτέρης Παπαδόπουλος ως στιχουργός.
Με τον τίτλο «Κόκκινα Φανάρια» κυκλοφορεί και ο πρώτος του μεγάλος δίσκος, που εμπλουτίζεται με τις επιτυχίες «Σαββατόβραδο στην Καισαριανή» και ερμηνευτή τον Μπιθικώτση, «Βάλε κι άλλο πιάτο στο τραπέζι» με ερμηνεία από την Βίκυ Μοσχολιού (όλα σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου). Όταν από το 1965 και μετά ο στιχουργός και ποιητής Νίκος Γκάτσος συνεργάστηκε με τον Σταύρο Ξαρχάκο, αποτέλεσε άλλη μια συνεργασία πολύ γόνιμη σε μεγάλες και διαχρονικές επιτυχίες: «Άσπρη Μέρα», «Μάτια Βουρκωμένα», πάλι με την ερμηνεία του Μπιθικώτση, «Στου Όθωνα τα χρόνια (Ένα μεσημέρι)», «Με τι καρδιά τον κόσμο ν’ αρνηθώ» (ερμηνευτής ο Σταμάτης Κόκοτας) και πολλά άλλα.
Η συνεργασία Ξαρχάκου και Γκάτσου συνεχίστηκε και την δεκαετία του ’70 και στη μεταπολίτευση και με άλλα τραγούδια, που ερμήνευσε μεταξύ άλλων και ο Νίκος Ξυλούρης: «Ήτανε μια φορά», «Γεια σου χαρά σου Βενετιά», «Έβαλε ο Θεός σημάδι», «Παραμύθι παραμύθι» και πολλά άλλα. Ο Σταύρος Ξαρχάκος επίσης από τα τέλη της δεκαετίας του ’60 άρχισε να γράφει και κλασική μουσική. Στα έργα του περιλαμβάνονται σουίτες μπαλέτου, κοντσέρτα αλλά και συμφωνικά έργα.
Σπουδαίος δίσκος του θεωρείται το βραβευμένο έργο «Το Ρεμπέτικο» (1983), που ήταν και μουσική για την ομότιτλη ταινία σε σκηνοθεσία του Κώστα Φέρρη. Ο Σταύρος Ξαρχάκος είναι επίσης ενορχηστρωτής, με πιο πρόσφατη ενορχηστρωτική δουλειά του τον δίσκο “Ερημιά” του Μίκη Θεοδωράκη και του Λευτέρη Παπαδόπουλου.

Δείτε επίσης; Γενέθλιον – Ξαρχάκος: «Δικαίωμα στην έπαρση έχει μόνο η σημαία»

1961 – Μιχάλης «Μάικ» Λαζαρίδης. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη από Έλληνες γονείς ποντιακής καταγωγής. Το 1966 και σε ηλικία 5 ετών, η οικογένειά του μετακόμισε στο Γουίντσορ (Windsor) του Οντάριο στον Καναδά. Σε ηλικία 12 ετών, κέρδισε έναν τοπικό διαγωνισμό στην Δημόσια Βιβλιοθήκη του Γουίντορ, επειδή κατάφερε να διαβάσει κάθε διαθέσιμο επιστημονικό βιβλίο. Το 1979, γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο του Γουοτερλού στο τμήμα ηλεκτρολόγων μηχανικών, με επιλογή στην επιστήμη των υπολογιστών. Το 1984, ο Μάικ Λαζαρίδης δέχτηκε αίτημα από την General Motors (GM) να αναπτύξει ένα ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου για τα δίκτυα οθόνης, και μετά το τέλος της έρευνάς του, η εταιρία τον ανταμείβει με συμβόλαιο 600.000 δολαρίων. Την ίδια χρονιά εγκαταλείπει τις σπουδές του, δυο μήνες πριν αποφοιτήσει. Με τα χρήματα που έλαβε από την εταιρία, μια μικρή κρατική ενίσχυση, το ποσό των 15.000 δολαρίων που δανείστηκε από τους γονείς του, τον επέτρεψαν μαζί με τον Μάικ Μπάρνστιϊν (Mike Barnstijn) και τον Ντάγλκας Φρέγκιν (Douglas Fregin) να ιδρύσει την εταιρία Research In Motion. Ένα από τα πρώτα επιτεύγματα της εταιρείας ήταν η ανάπτυξη της τεχνολογίας του γραμμωτού κώδικα (barcode) σε ταινία. Έπειτα η εταιρία, επανεπένδυσε τα κέρδη στην έρευνα της πάνω στην ασύρματη μετάδοση δεδομένων, οδηγώντας τελικά στην πρώτη παρουσίαση του πρώτου κινητού τηλεφώνου BlackBerry το 1999, και αργότερα την πιο γνωστή εκδοχή του το 2002.
Μετά από μια επιτυχημένη πορεία της εταιρίας και την ανάληψη της θέση του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρίας επί συναπτά έτη, τον Ιανουάριο του 2012, παραιτήθηκε από την θέση του και ανέλαβε χρέη αντιπροέδρου. Αυτό έγινε λόγω μιας σειράς κακών αποφάσεων, καθυστερήσεων προϊόντων, μείωσης κερδών, αύξησης ζημιών και μείωσης του μεριδίου αγοράς της εταιρείας.
Είναι παντρεμένος με την Οφηλία Λαζαρίδη και έχουν αποκτήσει δύο παιδιά.

1988 -Σάσα Γ-κρέι (Sasha Grey, πραγματικό όνομα: Marina Anne Hantzis, 14 Μαρτίου 1988) είναι Αμερικανίδα ηθοποιός, μοντέλο, μουσικός και πρώην πορνοστάρ, ελληνικής καταγωγής. Γεννήθηκε στο Νόρθ Χάιλαντς της Καλιφόρνια από ελληνοαμερικανό πατέρα και Αμερικανή μητέρα. Οι γονείς της χώρισαν όταν ήταν 5 ετών και όταν ήταν 12, η μητέρα της ξαναπαντρεύτηκε. Στα 16 της, αποφάσισε να φύγει και να αναζητήσει την τύχη της. Δούλεψε σε εστιατόριο, από το οποίο κατάφερε να εξοικονομήσει 7.000 δολάρια, ώστε να μετακομίσει στο Λος Άντζελες, κάτι που έκανε το 2006, σε ηλικία 18 ετών. Εκεί ξεκίνησε η καριέρα της στο χώρο των ταινιών πορνό, συνεχίζοντας με συμμετοχές σε κινηματογραφικές παραγωγές όπως το “Girlfriend Experience” του Στήβεν Σόντμπεργκ και σε τηλεοπτικά προγράμματα, όπως η δημοφιλής σειρά “Entourage”.

 

Θάνατοι

 

1883 – Καρλ Μαρξ (Karl Heinrich Marx, 5 Μαΐου 1818 – 14 Μαρτίου 1883) ήταν Γερμανός φιλόσοφος, κοινωνιολόγος, δημοσιογράφος, ιστορικός, πολιτικός οικονομολόγος και επαναστάτης σοσιαλιστής ενώ θεωρείται ως θεμελιωτής του κομμουνισμού. Σπούδασε δίκαιο και φιλοσοφία στο πανεπιστήμιο. Ασχολήθηκε με πολλά ζητήματα ως φιλόσοφος και δημοσιογράφος. Είναι κατ’ εξοχήν γνωστός για την ανάλυση της ιστορίας με όρους ταξικής πάλης, η οποία συνοψίζεται στη θεωρία ότι τα συμφέροντα των κεφαλαιοκρατών και των εργαζομένων είναι διαμετρικά αντίθετα μεταξύ τους.
Ο Καρλ Μαρξ έχει χαρακτηριστεί από τους κοινωνιολόγους ως ένας από τους ανθρώπους με τη μεγαλύτερη επιρροή στην ανθρώπινη ιστορία. Το έργο του έχει τόσο ισχυρούς υποστηρικτές όσο και φανατικούς κατακριτές. Η δουλειά του στον κλάδο της οικονομίας έθεσε τα θεμέλια για την καλύτερη κατανόηση της εργασίας και της σχέσης της με το κεφάλαιο.

1934 – Δημήτριος Αιγινήτης. Γεννήθηκε στην Αθήνα, αποφοίτησε από τη Βαρβάκειο Σχολή το 1879 και μετά τις πανεπιστημιακές του σπουδές στάλθηκε με κρατική χορηγία στο Παρίσι για να ειδικευθεί στην Αστρονομία. Μετά τρία χρόνια (το 1890) επέστρεψε στην Ελλάδα όπου και του ανατέθηκε η διεύθυνση στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών το οποίο και στη συνέχεια διαίρεσε σε τρία τμήματα: στο αστρονομικό, στο μετεωρολογικό και στο σεισμολογικό. Την περισσότερη όμως προσοχή του έριξε στα δύο τελευταία τμήματα, επειδή το αστρονομικό απαιτούσε πράγματι μεγάλα χρηματικά ποσά, για τα ελληνικά δεδομένα στην εποχή του, προκειμένου να εφοδιασθεί με τα κατάλληλα όργανα. Έτσι αρχικά ίδρυσε ένα πρώτο δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών που εκτεινόταν σε όλη της Χώρα, καθώς και έτερο σεισμολογικό. Χάριν των προσωπικών του γνωριμιών ανταποκρίθηκαν πολλοί Έλληνες που του παρείχαν οικονομική υποστήριξη έτσι ώστε το 1900 το Αστεροσκοπείο Αθηνών να εφοδιασθεί με πολλά όργανα.

1957 – Ευαγόρας Παλληκαρίδης. Γεννήθηκε στην Τσάδα της Πάφου, στις 26 Φεβρουαρίου 1938. Ήταν το τέταρτο παιδί της οικογένειας του Μιλτιάδη. Στην οικογένεια του Ευαγόρα ανήκει – δεύτερος ξάδερφος – και ο Στέλιος Μαυρομμάτης.
Πέρασε τις 6 τάξεις του Δημοτικού σχολείου με άριστα. Την 1η Απριλίου 1953, ο Ευαγόρας πρωταγωνιστεί σε διάφορες διαδηλώσεις κατά των Άγγλων. Συγκεκριμένα, στις 2 Ιουνίου θα γινόταν η στέψη της βασίλισσας Ελισάβετ. Στην Αγγλία και σε όλες τις αποικίες γίνονταν προετοιμασίες για το μεγάλο γεγονός. Στην Πάφο στο «Ιακώβιο Γυμναστήριο» αναρτάται η αγγλική σημαία, γεγονός που εξοργίζει τους μαθητές. Παραμονή της στέψης, οι μαθητές της Πάφου και οι φοιτητές του Λιασιδίου Κολεγίου οργάνωσαν διαδήλωση με αίτημα να υποσταλεί η αγγλική σημαία και να εκκενωθεί το γήπεδό τους από στρατιώτες και αστυνομικούς. Ο 15χρονος τότε Ευαγόρας αναρριχάται στον ιστό, κατεβάζει και σκίζει την αγγλική σημαία: το γεγονός αυτό έδωσε το έναυσμα για επέκταση των διαδηλώσεων.
Οι μαθητές και το πλήθος συγκρούονται με την αστυνομία, η οποία ενισχύεται από Τούρκους. Ο διοικητής στέλνει διαταγή να αποσυρθούν οι αστυνομικοί, γιατί δεν έπρεπε η στέψη της βασίλισσας να αμαυρωθεί με αίμα. Έτσι οι μαθητές παρέσυραν ό,τι είχε σχέση με τους εορτασμούς για την στέψη. Η Πάφος έγινε το μόνο μέρος όπου δεν γιορτάστηκε η στέψη. Ο Ευαγόρας συνελήφθη, αλλά αφέθηκε ελεύθερος λόγω της μικρής του ηλικίας.
Σε ηλικία 17 χρόνων, ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης εγκατέλειψε το σχολείο και εντάχθηκε στις αντάρτικες ομάδες της ΕΟΚΑ. Στις 17 Νοεμβρίου 1955 οι μαθητές του Γυμνασίου συγκεντρώθηκαν και προετοίμαζαν μια διαδήλωση από τις γνωστές που οργάνωνε η ΑΝΕ (Άλκιμος Νεολαία ΕΟΚΑ) ως αντιπερισπασμό. Οι στρατιώτες είχαν διαταγή να πυροβολήσουν αδιάκριτα τους διαδηλωτές. Ο Ευαγόρας συλλαμβάνεται και οδηγείται στο δικαστήριο με την κατηγορία ότι συμμετείχε παράνομα σε οχλαγωγίες. Στις 18 Δεκεμβρίου 1956 μαζί με άλλους 2 συναγωνιστές του μετέφεραν όπλα και τρόφιμα από τη Λυσό. Ξαφνικά βρέθηκαν αντιμέτωποι με αγγλική περίπολο. Οι 2 συναγωνιστές του Ευαγόρα κατάφεραν να διαφύγουν, αλλά ο ίδιος συνελήφθη. Στην κατοχή του είχε ένα οπλοπολυβόλο Μπρεν γρασαρισμένο. Ήταν συνεπώς ανέτοιμο για να χρησιμοποιηθεί. Επίσης κουβαλούσε 3 γεμιστήρες γεμάτες.
Κατηγορήθηκε για κατοχή και διακίνηση οπλισμού και μεταφέρθηκε στη Λευκωσία και η δίκη ορίζεται για τις 25 Φεβρουαρίου. Στη δίκη του ο Παλληκαρίδης δεν άφησε περιθώρια στους δικηγόρους του να τον υπερασπιστούν, αφού παρά τις αντιρρήσεις τους παραδέχθηκε την ενοχή του.
Γνωρίζω ότι θα με κρεμάσετε. Ό,τι έκαμα το έκαμα ως Έλλην Κύπριος όστις ζητεί την Ελευθερίαν του. Τίποτα άλλο.
Την επόμενη μέρα της καταδίκης του Παλληκαρίδη, οι μαθητές του Γυμνασίου Πάφου απείχαν από τα μαθήματά του σε ένδειξη διαμαρτυρίας και έστειλαν τηλεγράφημα στον Χάρτινγκ, με το οποίο του ζητούσαν να απονεμηθεί χάρη στον Ευαγόρα. Όλος ο κόσμος αρχίζει μια προσπάθεια να σώσει τον νεαρό μαθητή. Η Ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να αποτρέψει την εκτέλεσή του. Η Κυπριακή αδελφότητα Αθηνών ζητά προσωπική παρέμβαση του βασιλιά Παύλου. Η Βουλή των Ελλήνων στέλνει τηλεγραφήματα προς την Βουλή των Κοινοτήτων και τα Ηνωμένα Έθνη. Ο Αρχιεπίσκοπος Δωρόθεος, ο Χωρεπίσκοπος Σαλαμίνος Γεννάδιος, ο δήμαρχος Λευκωσίας κ. Δέρδης, 40 Εργατικοί Άγγλοι βουλευτές, συντεχνίες, ο Αρχιεπίσκοπος Νοτίου Αφρικής Νικόδημος, ο Αμερικανός Γερουσιαστής Fulton, απλοί πολίτες προσπαθούν να ματαιώσουν αυτή την εκτέλεση. Ο Χάρτινγκ όμως και η Αγγλική διπλωματία απορρίπτει την απονομή χάριτος.Απαγχονίστηκε στις 14 Μαρτίου 1957, σε ηλικία μόλις 19 ετών. Ήταν ο νεαρότερος αλλά και ο τελευταίος αγωνιστής που απαγχονίστηκε από τους Άγγλους.
Ο τάφος του βρίσκεται στα Φυλακισμένα Μνήματα στη Λευκωσία.

 

 

Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia
Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα Χρονολόγιο
με click πάνω στην κάρτα που ακολουθεί
ή στο Posted in Χρονολόγιο