13 Μαρτίου 2024
Είναι η 73η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 293 ημέρες για τη λήξη του.
🌅 Ανατολή ήλιου: 06:38 – Δύση ήλιου: 18:30
Διάρκεια ημέρας: 11 ώρες 52 λεπτά
🌒 Σελήνη 3.5 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Λέανδρο, Μάριο, Λωξάνδρα, Λωξάντρα,
Ρωξάνη, Ρωξάνα, Ορθοδόξη, Δόξη, Δοξάκη, Ορθοδοξία,
Δόξα, Ορθούλα, Άξιο και Άξια.
Γεγονότα
624 – Ο Μωάμεθ σημειώνει μία αποφασιστική νίκη κατά των αντιπάλων του στη Μέκκα, στη Μάχη της Μπαντρ. Στις 13 Μαρτίου 624 πραγματοποιείται η μάχη του Μπαντρ ανάμεσα στους Κουραϊσίτες και τους Μουσουλμάνους του Προφήτη Μωάμεθ. Η μάχη αυτή θεωρείται ως η σημαντικότερη στην ιστορία του Ισλάμ. Η περιοχή του Μπαντρ βρίσκεται στη Δυτική Αραβία. Στη μάχη συγκρούστηκαν οι περίπου 1000 Κουραϊσίτες με τους 300 Μουσουλμάνους που βρίσκονταν υπό την καθοδήγηση του Μωάμεθ.
Οι Κουραϊσίτες συνόδευαν ένα πλούσιο καραβάνι, το οποίο είχε ξεκινήσει από τη Μέκκα και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του είχε σχεδιαστεί να σταθμεύσει στην περιοχή του Μπαντρ, όπου οι Μουσουλμάνοι επιδίωξαν να στήσουν ενέδρα. Διοικητής του καραβανιού ήταν ο Αμπού Σουφιάν, ο οποίος αντιλαμβανόμενος έγκαιρα το σχέδιο των μουσουλμάνων, απέστειλε μήνυμα στη Μέκκα για να σταλούν ενισχύσεις. Έτσι, στην περιοχή κατέφθασε ο στρατός των Κουραϊσιτών, με επικεφαλής τον Αμπού Τζαλ. Το καραβάνι άλλαξε πορεία φθάνοντας με ασφάλεια στη Μέκκα. Όταν ο Μωάμεθ με τους συντρόφους έφθασαν στο Μπαντρ, δεν συνάντησαν το καραβάνι, αλλά το στρατό του Αμπού Τζαλ.
Πολλοί από το στρατό της Μέκκας δεν επιθυμούσαν την πολεμική σύγκρουση επειδή στο μουσουλμανικό στρατό βρίσκονταν συγγενικά πρόσωπα ή μέλη της ίδιας πατρίας. Η έκβαση της σύγκρουσης κρίθηκε από την αποφασιστικότητα των Μουσουλμάνων του Μωάμεθ και από τις επιφυλάξεις των Κουραϊσιτών. Οι μουσουλμάνοι έχασαν 14 πολεμιστές στη μάχη, ενώ οι αντίπαλοί τους περίπου 49 – 70 άνδρες, με ισάριθμους αιχμαλώτους. Από τους αιχμαλώτους άλλοι θανατώθηκαν και άλλοι απελευθερώθηκαν έναντι καταβολής υψηλών λύτρων.
Παρότι εξεταζόμενη υπό το σύγχρονο πρίσμα η μάχη του Μπαντρ φαίνεται μικρής σημασίας, θεωρείται το σημαντικότερο κατά πολλούς μελετητές στρατιωτικό γεγονός στην ισλαμική ιστορία, εξαιτίας του ότι μία ενδεχομένως ήττα του Μωάμεθ θα σηματοδοτούσε την κατάρρευση της πρώιμης μουσουλμανικής κοινότητας.
Τέλος, για τους Μουσουλμάνους, η νικηφόρα έκβαση της μάχης στο Μπαντρ θεωρήθηκε αποτέλεσμα θεϊκής παρέμβασης, ενδυναμώνοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση πως ο Μωάμεθ ήταν προφήτης και απόστολος του Θεού.
1920 – Οι μοναρχικοί επιχειρούν να ανατρέψουν τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης στη Γερμανία, αλλά θα αποτύχουν. Το εγχείρημα τους θα μείνει στην ιστορία ως «Πραξικόπημα Καπ-Λίτβιτς».
Το Πραξικόπημα του Καπ, επίσης γνωστό ως Kapp-Lüttwitz Πραξικόπημα, αφού οι ηγέτες του ήταν οι Wolfgang Kapp και Walther von Lüttwitz, ήταν μια απόπειρα πραξικοπήματος στις 13 Μαρτίου 1920, η οποία αποσκοπούσε στην αναίρεση της Γερμανικής Επανάστασης του 1918-1919, την ανατροπή της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης και την ίδρυση μιας δεξιάς αυτοκρατορικής κυβέρνησης. Υποστηρίχθηκε από τμήματα της Ράιχσβερ (στρατός) και άλλες συντηρητικές, εθνικιστικές και μοναρχικές παρατάξεις.
Το πραξικόπημα έλαβε χώρα στην πρωτεύουσα, το Βερολίνο, και η νόμιμη γερμανική κυβέρνηση αναγκάστηκε να φύγει από την πόλη. Το πραξικόπημα απέτυχε μετά από λίγες μέρες, όταν μεγάλα τμήματα του γερμανικού πληθυσμού ακολούθησαν έκκληση της κυβέρνησης να συμμετάσχουν σε γενική απεργία. Οι περισσότεροι δημόσιοι υπάλληλοι αρνήθηκαν να συνεργαστούν με τον Κάππ και τους συμμάχους του. Παρά την αποτυχία του, το πραξικόπημα είχε σημαντικές συνέπειες για το μέλλον της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Ήταν η αιτία της αριστερής εξέγερσης του Ρουρ το Μάρτιο του 1920, την οποία η κυβέρνηση κατέστειλε με στρατιωτική δύναμη, ενώ αντιμετώπιζε επιεικώς τους ανθρώπους πίσω από το πραξικόπημα. Αυτά τα γεγονότα πόλωσαν το εκλογικό σώμα, με αποτέλεσμα τη μετατόπιση της πλειοψηφίας μετά τις εκλογές του Ράιχσταγκ του Ιουνίου.
1979 – Η Ευρώπη «δημιουργεί» το πρώτο (λογιστικό) νόμισμά της. Ονομάζεται ECU (Ευρωπαϊκή Νομισματική Μονάδα), δεν κυκλοφορεί στη φυσική μορφή του, αλλά αποτελεί τον πρόδρομο του Ευρώ.
Η Ευρωπαϊκή Λογιστική Μονάδα (ΕΛΜ ή ECU από τα αγγλικά European currency unit) αποτέλεσε από το 1979 μέχρι το 1998 την λογιστική μονάδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΕΚ) αργότερα Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και ήταν ο προπομπός του Ευρώ. Ο ISO-4217 κωδικός για την ΕΛΜ ήταν XEU. Η ονομασία ECU δεν ήταν μόνο η σύντμηση της αγγλικής ονομασίας European Currency Unit, αλλά παρέπεμπε και στο Écu,ένα παλιό γαλλικό κέρμα.Το σύμβολο του νομίσματος ₠ (διεθνές πρότυπο Unicode: U+20A0 EURO-CURRENCY SIGN) περιέχει ένα C και ένα E, που είναι τα αρχικά γράμματα των λέξεων Communauté Européenne (το γαλλικό για Ευρωπαϊκή Κοινότητα). Η ΕΛΜ αντικαταστάθηκε την 1 Ιανουαρίου 1999 σε μια σχέση ανταλλαγής 1:1 από το Ευρώ.
Γεννήσεις
1913 – Λάμπρος Κωνσταντάρας. Ο Κωνσταντάρας γεννήθηκε στην οδό Πλουτάρχου 13 στο Κολωνάκι στις 13 Μαρτίου 1913, σε οικογένεια με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη και ρίζες από τη Σινώπη του Πόντου. Αδερφή του ήταν η Αλεξάνδρα Κωνσταντάρα- Κωνσταντοπούλου και η επίσης ηθοποιός και κατά πολύ μικρότερή του Μήτση Κωνσταντάρα, που πέθανε από καρδιά , έξι μήνες αργότερα, στον ύπνο της. Από μικρή ηλικία ασχολήθηκε με τον αθλητισμό, ήταν αθλητής της ΑΕΚ, τερματοφύλακας στην Β΄ ομάδα την περίοδο 1929-30 και αθλητής στίβου σε άλματα και αγωνίσματα δρόμου ταχύτητας. Το 1930 κατατάχθηκε, μετά από επιμονή της οικογένειάς του και χωρίς τη δική του θέληση, στη Σχολή Υπαξιωματικών Ναυτικού στην Κέρκυρα, από όπου τελικά δραπέτευσε κολυμπώντας. Γλύτωσε το Ναυτοδικείο μετά από ενέργειες της οικογένειάς του. Το 1934 τον έστειλαν -σχεδόν με το ζόρι- στο Παρίσι προκειμένου να σπουδάσει χρυσοχόος, με σκοπό να αναλάβει στη συνέχεια το οικογενειακό χρυσοχοείο στο κέντρο της Αθήνας. Εγκατέλειψε σταδιακά τις σπουδές του κι έκανε διάφορες δουλειές, ώσπου τον ανακάλυψε ο Γάλλος σκηνοθέτης Λουί Ζουβέ να παίζει ως κομπάρσος σε θεατρική παράσταση, τον πήρε στη Δραματική Σχολή του, που λειτουργούσε στο παρισινό θέατρο “Ατενέ” (Théâtre de l’Athénée), την οποία ο Κωνσταντάρας τελείωσε αριστούχος και ο Ζουβέ τον προώθησε. Το καλοκαίρι του 1938 ο Κωνσταντάρας επέστρεψε στην Ελλάδα, ξεκινώντας πλέον καριέρα ηθοποιού.
1947 – Ρένα Παγκράτη. Γεννήθηκε το 1949 στη Δάφνη, έχοντας καταγωγή από την Κέρκυρα. Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Γιώργου Θεοδοσιάδη. Οι πρώτες της εμφανίσεις σε ταινίες ξεκίνησαν από μικρή ηλικία, όταν ως «παιδί-θαύμα» έπαιξε στις ταινίες του Γιώργου Αρίωνα «Η γέφυρα της ευτυχίας» και «Όταν η ευτυχία προστάζει». Συμμετείχε ακόμα στη ραδιοφωνική εκπομπή «Τα παραμύθια της θείας Λένας», με την Αντιγόνη Μεταξά. Η καριέρα της στην τηλεόραση ξεκίνησε όταν ακόμη έπαιζε με το συγκρότημα «Νοστράδαμος» και την ανακάλυψε ο Γιάννης Δαλιανίδης, που ευθύς της έδωσε το ρόλο χίπισσας Κάθριν, στη σειρά «Λούνα Παρκ». Τον ίδιο καιρό εμφανίστηκε σε αντίστοιχους ρόλους σε κινηματογραφικές ταινίες στο πλευρό του Στάθη Ψάλτη («Βασικά καλησπέρα σας», «Καμικάζι αγάπη μου» κ.ά.) και της Ρένας Βλαχοπούλου. Ασχολήθηκε ακόμη με την επιθεώρηση και τη δισκογραφία. Υπήρξε μέλος του ελληνικού ποπ-ροκ συγκροτήματος “Νοστράδαμος” από το 1974 έως το 1975, οπόταν και διαλύθηκε το συγκρότημα.
1966 – Βάνα Μπάρμπα. Η σταδιοδρομία της ξεκίνησε μετά τη νίκη της σε διαγωνισμό ομορφιάς στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Ήταν υποψήφια Μις Κόσμος το 1984. Με την παρουσία της στην ιταλική ταινία Mediterraneo, η οποία κέρδισε το Όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας το 1991, έγινε ιδιαίτερα γνωστή και συνέχισε την σταδιοδρομία της εμφανιζόμενη στην τηλεόραση και στο θέατρο. Συμμετείχε στον τρίτο κύκλο του Dancing with the Stars, όπου κατέκτησε τη δωδέκατη θέση. Έχει μία κόρη, τη Φαίδρα-Θεοδώρα.
Θάνατοι
1858 – Γεώργιος Κουντουριώτης. Γεννήθηκε στην Ύδρα το 1782 από τον Ανδρέα-Αναγνώστη Κουντουριώτη και τη Μαρία Κοκκίνη· ήταν αδελφός του Λάζαρου Κουντουριώτη. Το 1824 εκλέχτηκε πρόεδρος του Νομοτελεστικού στο Μεσολόγγι. Επί Καποδίστρια διετέλεσε μέλος του Πανελληνίου, ενώ στη συνέχεια διετέλεσε γερουσιαστής, σύμβουλος Επικρατείας και υπουργός Ναυτικών. Έλαβε μέρος στη Δ’ Εθνοσυνέλευση και στην Εθνοσυνέλευση του 1843. Το 1848 διορίστηκε στη θέση του πρωθυπουργού. Απεβίωσε στην Αθήνα το 1858.
1996 – Κριστόφ Κισλόφσκι. Γεννήθηκε στις 27 Ιουνίου 1941 στη Βαρσοβία. Ήταν γιος της Μπαρμπάρα (το γένος Σόνερτ) και του Ρόμαν Κιεσλόφσκι. Μετακόμιζε, συχνά, σε άλλη πόλη, καθώς ο πατέρας του εργαζόταν ως μηχανικός και επειδή χρειαζόταν θεραπεία λόγω της φυματίωσης του. Ανατράφηκε ως Ρωμαιοκαθολικός και, έπειτα, η σχέση του με τον Θεό ήταν «προσωπική και ιδιωτική», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στα δεκαέξι, ξεκίνησε να εκπαιδεύεται ως πυροσβέστης, αλλά αποχώρησε μετά από τρεις μήνες. Χωρίς να έχει στόχους, γράφτηκε το 1957 στο Κολέγιο για Τεχνικούς Θεάτρου της Βαρσοβίας, επειδή το διεύθυνε ένας συγγενής του. Ήθελε να γίνει θεατρικός σκηνοθέτης, αλλά δεν είχε το απαιτούμενο προπτυχιακό τίτλο για το τμήμα θεάτρου. Οπότε, επέλεξε να σπουδάσει κινηματογραφία, ως ενδιάμεσο βήμα.
Φεύγοντας από το κολέγιο, εργάστηκε ως θεατρικός ενδυματολόγος κι υπέβαλε αίτηση στην Κρατική Ανωτέρα Σχολή Κινηματογραφίας του Λοτζ. Η αίτησή του απορρίφθηκε δύο φορές. Για να αποφύγει την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, έγινε φοιτητής τέχνης και ακολουθούσε δραστική διατροφή, ώστε να γίνει ιατρικά ακατάλληλος για θητεία. Μετά από αρκετούς μήνες, το 1964, έγινε δεκτός στο τμήμα Σκηνοθεσίας. Παρακολούθησε τη Σχολή μέχρι το 1968 και, παρά την κρατική λογοκρισία και την απαγόρευση των ταξιδιών στο εξωτερικό, κατάφερε να ταξιδέψει στην Πολωνία για την έρευνα και τη μαγνητοσκόπησή του.[12] Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του, έχασε το ενδιαφέρον του για το θέατρο και αποφάσισε να κάνει ντοκιμαντέρ.
2020 – Φίλιππος Πετσάλνικος. Γεννήθηκε την 1η Δεκεμβρίου του 1950 στο Μαυροχώρι Καστοριάς από αγροτική οικογένεια. Έκανε σπουδές Νομικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και μεταπτυχιακές σπουδές στα Νομικά και τα Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο της Βόννης, στη Γερμανία. Για να εξασφαλίζει πόρους για τις σπουδές του, εργάστηκε σε διάφορα εργοστάσια. Κατά τη διαμονή του στη Γερμανία ανέπτυξε συνδικαλιστική δραστηριότητα. Ήταν παντρεμένος με τη Μαριέλε Μπίντεχντικ και είχε ένα γιο και δύο κόρες. Γνώριζε γερμανικά και αγγλικά. Στις 2 Απριλίου 2009 τιμήθηκε με τον Μεγάλο Σταυρό της Αξίας με Αστέρα του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας για την «εξαιρετική προσφορά του στις ελληνογερμανικές σχέσεις». Απεβίωσε από λευχαιμία στις 13 Μαρτίου 2020.
Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia
