10 Ιανουαρίου 2024
Είναι η 10η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο Υπολείπονται 356 ημέρες για τη λήξη του 🌅 Ανατολή ήλιου: 07:41 - Δύση ήλιου: 17:23 Διάρκεια ημέρας: 9 ώρες 43 λεπτά 🌑 Σελήνη 28.3 ημερών Χρόνια πολλά στη Θεοσέβια
Γεγονότα
49 π.Χ.: Ο Ιούλιος Καίσαρ διαβαίνει τον Ρουβίκωνα. Σύμφωνα με τη ρωμαϊκή νομοθεσία, κάθε στρατηγός που πλησίαζε στην Ιταλία από Βορρά έπρεπε να διαλύσει τον στρατό του προτού διασχίσει τη γέφυρα του ποταμού αυτού, ο οποίος αποτελούσε το φυσικό βόρειο σύνορο μεταξύ της κυρίως Ιταλίας και των βορείων επαρχιών. Ο νόμος αυτός αποσκοπούσε στην προστασία της δημοκρατίας της Ρώμης από εσωτερικούς στρατιωτικούς κινδύνους: οι παραβάτες στρατηγοί και οι άνδρες τους εθεωρούντο ένοχοι εσχάτης προδοσίας και ιεροσυλίας, κάτι που επέσυρε την ποινή του θανάτου.
Ο Καίσαρ, ο οποίος φυσικά γνώριζε τον νόμο, αμφιταλαντεύθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα προτού αποφασίσει να διαβεί τον Ρουβίκωνα με συντεταγμένο στρατό.
Στις 10 Ιανουαρίου του 49 π.Χ ο Ιούλιος Καίσαρας αναφώνησε τη φράση «Ο κύβος ερρίφθη» (λατινικά: alea jacta est ή jacta alea est), και περνάει τον Ρουβίκωνα σηματοδοτώντας την έναρξη του εμφυλίου πολέμου.
1863 – Ανοίγει το Μετρό του Λονδίνου, ο παλαιότερος υπόγειος σιδηρόδρομος του κόσμου, μεταξύ του σταθμού Πάντινγκτον και του σταθμού Φάρινγκντον. Το Μετρό του Λονδίνου, γνωστό με την επωνυμία “London Underground” ή, σε συντομία, απλά ως “Underground” (Υπόγειος) ή και ως “the Tube” (ο Σωλήνας), είναι σιδηροδρομικό δίκτυο στο Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο εξυπηρετεί το μεγαλύτερο τμήμα του Μείζονος Λονδίνου (Greater London) και τμήματα του Έσσεξ, του Μπακιγχαμσάιρ και του Χiρτφορντσάιρ. Το αρχικό τμήμα του μετρό είναι το παλαιότερο στην ιστορία των αστικών σιδηροδρόμων, καθώς άρχισε να λειτουργεί στις 10 Ιανουαρίου 1863 (κατ’ άλλες πηγές στις 9 Ιανουαρίου 1863). Υπήρξε, επίσης, το πρώτο ηλεκτροκίνητο μετρό παγκοσμίως, από το 1890.
Σήμερα το μετρό διαθέτει δίκτυο με συνολικό μήκος γραμμών 402 χλμ. (παρά την ονομασία του, μόνο το 45% από αυτά είναι υπόγειο) και 272 σταθμούς. Η μέση ταχύτητα των συρμών είναι 33 km/h και κάθε συρμός διανύει ετησίως 184.269 χλμ. Είναι το τέταρτο σε μέγεθος μετρό του Κόσμου, πίσω από αυτά της Σεούλ, της Σανγκάης και του Πεκίνου, μεταφέροντας συνολικά 1,107 δισεκατ. επιβάτες ετησίως.
1870 – Ο Τζον Ντ. Ροκφέλερ ιδρύει την Standard Oil. Η Standard Oil Co. Inc. (μεταγραμματισμός: Στάνταρντ Όιλ) ήταν αμερικανική εταιρεία παραγωγής, διύλισης, μεταφοράς και μάρκετινγκ πετρελαίου. Ιδρύθηκε το 1870 από τον Τζον Ντ. Ροκφέλερ στο Οχάιο και ήταν η μεγαλύτερη βιομηχανία διύλισης πετρελαίου στον κόσμο την εποχή εκείνη. Σταδιακά η εταιρία του απέκτησε τον έλεγχο όλων των διυλιστηρίων του Πίτσμπεργκ, της Φιλαδέλφειας και της Βαλτιμόρης, έχοντας στα ταμεία της σε ρευστό περισσότερα από 40 εκατομμύρια δολάρια. Παράλληλα δραστηριοποιήθηκε και σε άλλους επιχειρηματικούς τομείς όπως τις μεταφορές, την σιδηρουργία, μεταλλουργία κ.α. Μέχρι το 1882 είχε καταφέρει να δημιουργήσει μία από τις πιο πετυχημένες εταιρίες του κόσμου. Οι μέτοχοί της όμως ξεκίνησαν δικαστική διαμάχη, μαζί του και αφού κέρδισαν με δικαστικές αποφάσεις του 1882 και 1887, τον ανάγκασαν να διαλύσει την Standard Oil. Γρήγορα όμως ο Τζον κατάφερε να προσαρμοστεί στους αντιμονοπωλιακούς νόμους και να διατηρήσει στο ακέραιο την περιουσία του. Η άνοδος στην προεδρία των Η.Π.Α. του Θεόδωρου Ρούζβελτ συνέβαλε αποφασιστικά στο τέλος της αυτοκρατορίας του. Ύστερα από πολύχρονες δικαστικές διαμάχες το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε, τον Μάιο του 1911, τη διάλυση της εταιρείας σε μικρότερες, οι οποίες θα έπρεπε να λειτουργούν ανεξάρτητα και ανταγωνιστικά η μία προς την άλλη.
1920 – Επικυρώνεται η συνθήκη των Βερσαλλιών. Η συνθήκη των Βερσαλλιών υπεγράφη στις 28 Ιουνίου 1919 και επικυρώθηκε στις 10 Ιανουαρίου 1920. Με αυτήν, ο κύκλος της Συνδιάσκεψης της Ειρήνης του Παρισιού (με ημερομηνία έναρξης την 18η Ιανουαρίου 1919) κλείνει, και ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος φτάνει επισήμως στο τέλος του. Τα δέκα εκατομμύρια νεκρών, το κόστος τριακοσίων πενήντα δις δολλαρίων και η πτώση τεσσάρων αυτοκρατοριών (Γερμανικής, Αυστροουγγαρικής, Ρωσικής και Οθωμανικής), ήταν ο πικρός απολογισμός του Α’ Παγκοσμίου. Οι καταστροφές που είχε υποστεί η Γαλλία και ο ρόλος της στον πόλεμο, ήταν οι λόγοι που το Παρίσι επιλέχθηκε να φιλοξενήσει τις εργασίες που θα υπέγραφαν την λήξη των εχθροπραξιών. Έτσι, η γαλλική πρωτεύουσα, υποδέχθηκε εβδομήντα αντιπροσώπους των χωρών-νικητών, μαζί με εκατοντάδες συμβούλους, γραμματείς και δημοσιογράφους. Οι ηττημένοι είχαν αποκλειστεί από την Διάσκεψη, ενώ συμφωνήθηκε να συγκροτηθεί το Συμβούλιο των Πέντε (που μαζί με την προσθήκη πέντε υπουργών εξωτερικών έγινε Συμβούλιο των Δέκα), το οποίο θα εξέδιδε την ετυμηγορία των νικητών. Η Βρετανία, η Γαλλία, οι ΗΠΑ, η Ιταλία και η Ιαπωνία θα έπαιρναν όλες τις αποφάσεις, και μάλιστα η τελευταία, είχε περιορισμένη συμμετοχή στο Ανώτατο Συμβούλιο.
1929 – Ο βέλγος σκιτσογράφος Ζορζ Ρεμί, γνωστότερος ως Ερζέ, δημιουργεί τον χάρτινο ήρωα Τεντέν. Ο Τεντέν (Tintin) είναι ήρωας της ομώνυμης βελγικής γαλλόφωνης σειράς κόμικς του Ερζέ. Οι ιστορίες του άρχισαν να δημοσιεύονται στις 10 Ιανουαρίου του 1929 στο παιδικό ένθετο Le Petit Vingtième (Ο μικρός εικοστός) της εφημερίδας Le XXe Siècle (Ο 20ός αιώνας) και συνέχισε να εκδίδεται εκεί μέχρι τις 11 Μαΐου του 1930, υπό τον τίτλο Les Aventures de Tintin (Οι περιπέτειες του Τεντέν). Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου οι περιπέτειες του μεταφέρθηκαν στη βελγική εφημερίδα Le Soir (πρώτη εμφάνιση στις 17 Οκτωβρίου 1940), στην οποία δούλευε ο Ερζέ, ενώ από τις 26 Σεπτεμβρίου 1946 άρχισε στο Βέλγιο η έκδοση του εβδομαδιαίου περιοδικού Τεντέν (γαλλική έκδοση: Le journal de Tintin, ολλανδόφωνη έκδοση: Kuifje) από την εκδοτική εταιρεία του Raymond Leblanc, η οποία συνέχισε μέχρι το 1993.
Σήμερα αποτελεί ένα από τα πιο επιτυχημένα κόμικς παγκοσμίως, με περισσότερες από διακόσια εκατομμύρια πωλήσεις, ενώ έχει μεταφραστεί σε 58 γλώσσες. Έχουν κυκλοφορήσει συνολικά 24 τεύχη, το τελευταίο από τα οποία κυκλοφόρησε το 1983. Επίσης, έχουν γυριστεί τέσσερις ταινίες.
Ο Τεντέν είναι ένας Βέλγος δημοσιογράφος, ο οποίος συνέχεια εμπλέκεται σε περίεργες και παράξενες περιπέτειες. Οι φίλοι και οι συνεργάτες του είναι οι ντετέκτιβς Ντυπόν και Ντιπόν, ο Καπετάνιος Χάντοκ, ο καθηγητής Τρύφων Τουρνεσόλ και ο πιστός του σκύλος Μιλού.
1989 – Ήταν Τρίτη 10 Ιανουαρίου 1989, 8.10 το πρωί, όταν λίγα μέτρα πιο κάτω από το σπίτι του στου Ζωγράφου, πυροβολείται στα πόδια και τραυματίζεται ο εισαγγελέας Κωνσταντίνος Ανδρουλιδάκης. Ο εισαγγελέας μεταφέρεται στο νοσοκομείο, όμως τα τραύματα είναι σοβαρά και οι γιατροί του ακρωτηριάζουν και τα δυο πόδια. Ακριβώς ένα μήνα μετά, στις 10 Φεβρουαρίου 1989 πεθαίνει κυρίως από επιπλοκές των τραυμάτων του. Σε προκήρυξη της η 17Ν, είχε αναλάβει την ευθύνη για το χτύπημα στον εισαγγελέα λέγοντας ότι ο Ανδρουλιδάκης, είχε εισηγηθεί την απαλλαγή της οικογένειας Τσάτσου (τσιμεντοβιομηχανία ΑΓΕΤ ”Ηρακλής”) για σκάνδαλα στη βιομηχανία. Σε επόμενη προκήρυξή της, η 17Ν κατηγορούσε το σύστημα υγείας, λέγοντας χαρακτηριστικά ”αν είχε παρασχεθεί στον Ανδρουλιδάκη η κατάλληλη ιατρική περίθαλψη, θα πήγαινε σπίτι του σε τέσσερις-πέντε μέρες”.
Για το χτύπημα στον Ανδρουλιδάκη, ο Βασίλης Τζωρτζάτος μετά την σύλληψή του είχε καταθέσει ότι συμμετείχε αυτός μαζί με τους Δημήτρη Κουφοντίνα και Αλέκο Γιωτόπουλο. Τον Γιωτόπουλο μάλιστα είχε ”δείξει” ως τον άνθρωπο που είχε πυροβολήσει τον Ανδρουλιδάκη 3-4 φορές στα πόδια.Μετά την σύλληψή του και ο Κωνσταντίνος Τέλιος είχε καταθέσει ότι συμμετείχε στο χτύπημα. Το 38άρι περίστροφο με το οποίο είχε χτυπηθεί ο εισαγγελέας, βρέθηκε στην γιάφκα της οδού Πάτμου 84 σύμφωνα με ανακοίνωση της αστυνομίας το 2002.
Γεννήσεις
1921 – Τασσώ Καββαδία, Ελληνίδα ηθοποιός, που τυποποιήθηκε σε ρόλους «κακιάς» στην κινηματογραφική της διαδρομή. Ήταν μία καλλιεργημένη και μορφωμένη γυναίκα, που υπηρέτησε με συνέπεια το θέατρο, ενώ εργάστηκε ως ραδιοφωνική παραγωγός, δημοσιογράφος και μεταφράστρια λογοτεχνικών και άλλων έργων. Η Αναστασία (Τασσώ) Καββαδία γεννήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 1921 στην Πάτρα. Σπούδασε πιάνο στην Αθήνα, ζωγραφική και διακόσμηση στο Παρίσι, σκηνογραφία και ενδυματολογία κοντά στο Γιάννη Τσαρούχη και υποκριτική στη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης κοντά στον Κάρολο Κουν.
Την πρώτη της εμφάνιση στη μεγάλη οθόνη πραγματοποίησε το 1954, κρατώντας ένα δεύτερο ρόλο στην ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη «Κυριακάτικο Ξύπνημα», δίπλα στην Έλλη Λαμπέτη, τον Δημήτρη Χορν και τον Γιώργο Παππά. Ο Κακογιάννης τη συμπεριέλαβε και στην επόμενη ταινία του, τη «Στέλλα», ως τη στρυφνή αδελφή του Αλέκου Αλεξανδράκη. Κι έτσι ξεκίνησε μία μεγάλη καριέρα, που μπορεί να μην την έκανε ποτέ πρωταγωνίστρια, αλλά την έκανε ένα από τα μυθικά πρόσωπα του ελληνικού σινεμά.
1974 – Γιάννης Στάνκογλου (Περισσός, Αθήνα 10 Ιανουαρίου 1974) κατάγεται από το Θούριο Ορεστιάδας του νομού Έβρου. Είναι Έλληνας ηθοποιός και παλαίμαχος ποδοσφαιριστής. Έχει σπουδάσει υποκριτική στη Δραματική σχολή του Γιώργου Κιμούλη. Ήταν πατρεμένος με τη σκηνοθέτιδα Αλίκη Δανέζη-Κνούτσεν και έχουν αποκτήσει δύο παιδιά. Ανιψιά του είναι η τραγουδίστρια Στεφανία Λυμπερακάκη.
Έχει κερδίσει το βραβείο Α’ Ανδρικού Ρόλου στο Φεστιβάλ της Φλωρεντίας Montelupo Fiorentino MIIFF. Επίσης, το 2019 κέρδισε το βραβείο Β’ Ανδρικού ρόλου στα Βραβεία Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου για την ερμηνεία του στην ταινία The Waiter.
1983 – Αποστόλης Τότσικας (10 Ιανουαρίου 1983) είναι Έλληνας ηθοποιός. Έγινε περισσότερο γνωστός στο τηλεοπτικό κοινό από το ρόλο του στη δραματική σειρά του Mega Channel με τον τίτλο Μαζί σου, την περίοδο 2006 – 2007. Γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι γιος του γνωστού ηθοποιού Γιάννη Τότσικα και κατάγεται από τη Νίκαια της Λάρισας. Μετακόμισε με τους γονείς του και τον αδελφό του Θανάση σε μικρή ηλικία στο Βόλο όπου και πέρασε τα παιδικά του χρόνια και φοίτησε μέχρι το Λύκειο. Μόλις τέλειωσε το σχολείο επέστρεψε στην Αθήνα, όπου και διαμένει. Εκεί φοίτησε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου από όπου αποφοίτησε το 2003.
Θεατρικά, ο Αποστόλης ενσάρκωσε τον Βαλεντίν Αρέγκι στην παράσταση “Το φιλί της γυναίκας αράχνης”, σε σκηνοθεσία Αλέξη Ρίγλη. Η παράσταση παρουσιάστηκε στο θέατρο 104 και απέσπασε αμέσως τις καλύτερες κριτικές από κοινό και κριτικούς. Τον χειμώνα του 2015 πρωταγωνίστησε σε δυο από τις μεγαλύτερες θεατρικές παραγωγές στο Παλλάς, στον “Κύκλο με την κιμωλία” (Μάρτιος – Μάιος 2015) σε σκηνοθεσία Κων/νου Μαρκουλάκη και στο θρυλικό μιούζικαλ “Billy Elliot” (Οκτώβριος 2015 – Ιανουάριος 2016) σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λιγνάδη, ενσαρκώνοντας τον Tony, τον αδερφό του Billy και αποσπώντας πολύ καλές κριτικές.
Θάνατοι
1934 – Μαρίνους βαν ντερ Λούμπε (Marinus van der Lubbe, 13 Ιανουαρίου 1909 – 10 Ιανουαρίου 1934) ήταν Ολλανδός κομμουνιστής κτίστης, ο οποίος κατηγορήθηκε για τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ στις 27 Φεβρουαρίου 1933, συνελήφθη, δικάστηκε και εκτελέστηκε στη Λειψία, τον Ιανουάριο του 1934.
Στις 27 Φεβρουαρίου 1933 ο βαν ντερ Λούμπε, ξοδεύοντας τα τελευταία του χρήματα, εφοδιάστηκε με σπίρτα και αναπτήρες και εισέβαλλε στο κτήριο του Ράιχσταγκ. Σύμφωνα με ορισμένους συγγραφείς που αφηγούνται το γεγονός, ο νεαρός προσπάθησε πρώτα να βάλει φωτιά σε εξοπλισμό του εστιατορίου που υπήρχε στο κτήριο και, όταν απέτυχε, προχώρησε προς την αίθουσα συνεδριάσεων, όπου έβαλε φωτιά στις βαριές κουρτίνες.
Σύμφωνα με άλλους συγγραφείς ο εμπρησμός του Ράιχσταγκ ήταν έργο των ίδιων των Ναζί, για τους οποίους η παρουσία του βαν ντερ Λούμπε αποτέλεσε “θείο δώρο”: Ο Ουίλιαμ Σίρερ στο έργο του “Η Άνοδος και η Πτώση του Τρίτου Ράιχ” αναφέρει ότι πιθανόν η αλήθεια για τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ δεν πρόκειται να αποκαλυφθεί ποτέ, καθώς όλοι οι εμπλεκόμενοι είναι πλέον νεκροί και το θέμα δεν έγινε δυνατό να αποσαφηνιστεί πλήρως ούτε στη Δίκη της Νυρεμβέργης. Ωστόσο, αναφέρει ότι σε μια συζήτηση στην οποία παραβρέθηκε το 1942 με τον Χίτλερ και τον Γκέρινγκ παρόντες, όταν τέθηκε το θέμα σχετικά με την καλλιτεχνική αξία του κτηρίου και των περιεχομένων του, ο Γκέρινγκ αναφώνησε: “Εμένα να ρωτήσετε για το Ράιχσταγκ, το ξέρω καλά γιατί εγώ το πυρπόλησα”.
1971 – Η Γκαμπριέλ Μπονέρ «Κοκό» Σανέλ (Gabrielle Bonheur “Coco” Chanel, 19 Αυγούστου 1883 – 10 Ιανουαρίου 1971), γνωστή ως Κοκό Σανέλ, ήταν Γαλλίδα σχεδιάστρια μόδας, μία από τις διασημότερες σχεδιάστριες μόδας του 20ού αιώνα. Το 1909 άνοιξε το πρώτο της κατάστημα στο Παρίσι, με γυναικεία καπέλα. Ίδρυσε τον ομώνυμο οίκο μόδας που παραμένει στην επικαιρότητα μέχρι σήμερα. Το 1923 δημιούργησε το άρωμα «Σανέλ № 5».
Μόνο το όνομά της είναι αρκετό για να οριστεί ένα ζευγάρι παπούτσια, ένα ταγέρ, μία ατζέντα, ένα άρωμα, ένα κόσμημα, μία ολόκληρη εμφάνιση. Προσδίδει πρεστίζ, ποιότητα, άμεμπτο γούστο και αλάνθαστο στυλ. Είναι μια υπογραφή αρτιότητας. Η Κοκό Σανέλ είχε ελάχιστη υπομονή και πολύ ταλέντο. Δεν θα μπορούσε να καταφέρει τίποτα λιγότερο. Η Κοκό Σανέλ ήταν πρωτοποριακή σχεδιάστρια μόδας. Η μοντέρνα και νεωτεριστική φιλοσοφία της, οι εμπνευσμένες γυναικείες μόδες -από τις αντρικές- και η αναζήτηση της πολυτελούς απλότητας, την έκαναν αναμφισβήτητα τη σημαντικότερη φιγούρα στην ιστορία της μόδας του 20ού αιώνα. Η επιρροή της στην υψηλή ραπτική ήταν τόση, (μέχρι το θάνατό της, στα 87 της, η Γαλλίδα σχεδιάστρια κατόρθωσε να καθιερωθεί ως ο σημαντικότερος και ίσως ο μοναδικός ρυθμιστής της μόδας του 20ού αιώνα), που ήταν το μόνο πρόσωπο στον τομέα της που αναφερόταν στο περιοδικό TIME ανάμεσα στους 100 ανθρώπους με τη μεγαλύτερη επιρροή στον 20ό αιώνα.
2007 – Ο Κάρλο Πόντι (Μιλάνο, 11 Δεκεμβρίου 1912 – Γενεύη, 10 Ιανουαρίου 2007) ήταν Ιταλός παραγωγός, ο οποίος έγινε διάσημος από τη συνεργασία του αλλά και από το γάμο του με τη Σοφία Λόρεν.
Αρχικά ασχολήθηκε με τη Νομική και εξάσκησε το δικηγορικό επάγγελμα. Σύντομα όμως τον κέρδισε η έβδομη τέχνη και αρχικά ήταν παραγωγός ανάλαφρων κωμωδιών. Το 1954 θεωρείται σταθμός στην πορεία του, καθώς τη χρονιά αυτή αναλαμβάνει τη συμπαραγωγή του “Λα Στράντα” του Φεντερίκο Φελίνι, από κοινού με τον Ντίνο ντε Λαουρέντις. Τα επόμενα χρόνια θα καθιερώσει τη σταρ σύζυγό του, Σοφία Λόρεν, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά. Μερικές ταινίες που έχουν τη σφραγίδα του είναι “Δόκτωρ Ζιβάγκο”, “Η Ατιμασμένη”, “Ευρώπη ’51” και “Οι νύχτες της Καβίρια”. Μια σκοτεινή πλευρά στη ζωή του συνδέεται με τις περιπέτειες που είχε με το νόμο στα τέλη της δεκαετίας του ’70, όταν του απαγγέλθηκαν κατηγορίες για φοροδιαφυγή και παράνομη εξαγωγή συναλλάγματος και έργων τέχνης, κατηγορίες από τις οποίες αργότερα απαλλάχθηκε. Πέθανε στη Γενεύη της Ελβετίας, σε ηλικία 94 ετών.
Πηγές: Σαν σήμερα, el.wikipedia
Διαβάστε περισσότερα στην ενότητα Χρονολόγιο
με click πάνω στην κάρτα που ακολουθεί
ή στο Posted in Χρονολόγιο
