.
. | Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΤΗΝ «ΣΗΜΑΔΕΨΑΝ» |
[ 28 Σεπτεμβρίου 2024 ]
Είναι η 272η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 94 ημέρες για τη λήξη του
🌅 Ανατολή ήλιου: 07:18 – Δύση ήλιου: 19:12
Διάρκεια ημέρας: 11 ώρες 54 λεπτά
🌘 Σελήνη 25.6 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Χαρίτωνα, Χαρίτο, Βαρούχ και Νεόφυτο
Γεγονότα
480 π.Χ. – Ο ελληνικός στόλος υπό τον Θεμιστοκλή καταναυμαχεί τον περσικό στόλο στα στενά της Σαλαμίνας.
Ο αρχηγός των Περσών, Ξέρξης, παρακολούθησε την τραγωδία του ναυτικού του από το όρος Αιγάλεω.
Αρχικά, οι Έλληνες σχεδίαζαν να αντιμετωπίσουν τους Πέρσες στις Θερμοπύλες και στο Αρτεμίσιο (ξηρά και θάλασσα αντίστοιχα). Στη μάχη των Θερμοπυλών, οι Πέρσες εξολόθρευσαν τις περιορισμένες Ελληνικές δυνάμεις που είχαν παραταχθεί στο ομώνυμο στενό, εξαιτίας της προδοσίας του Εφιάλτη.
Στο Αρτεμίσιο, ο συμμαχικός στόλος έχασε περίπου τα μισά πλοία του, ενώ ο περσικός στόλος έχασε το 1/4 των πλοίων του. Μόλις οι Σύμμαχοι πληροφορήθηκαν για την καταστροφή στις Θερμοπύλες αποφάσισαν να υποχωρήσουν. Αυτό επέτρεψε στους Πέρσες να καταλάβουν τη Βοιωτία και την Αττική.
Οι Πελοποννήσιοι ήθελαν να σταματήσουν τον περσικό στόλο στον Ισθμό της Κορίνθου. Παρ’ όλ’ αυτά, ο Αθηναίος στρατηγός και πολιτικός Θεμιστοκλής έπεισε τους Έλληνες να αντιμετωπίσουν τους Πέρσες στη Σαλαμίνα, ελπίζοντας ότι μια νίκη θα εμπόδιζε τους Πέρσες να εισβάλουν στην Πελοπόννησο. Ο Θεμιστοκλής ανάγκασε τον Ξέρξη να επιτεθεί στα Στενά της Σαλαμίνας, όπου η αριθμητική υπεροχή των Περσών ήταν άχρηστη και προβληματική. Ο βασιλιάς Ξέρξης, βέβαιος για τη νίκη, ανέβηκε σε μία πλαγιά του βουνού Αιγάλεω για να παρακολουθήσει τη ναυμαχία. Στη ναυμαχία, ο ελληνικός στόλος πέτυχε μια σημαντική νίκη, αφού κατέστρεψε 300 περσικά πλοία.
Μετά τη ναυμαχία, ο Ξέρξης, μαζί με ένα μεγάλο μέρος του στρατού, επέστρεψε στην Ασία, ενώ για την υποταγή της Ελλάδος παρέμεινε ο Μαρδόνιος με τον υπόλοιπο περσικό στρατό. Αλλά το 480 π.Χ. οι Πέρσες υπέστησαν σοβαρή ήττα στις Πλαταιές και στη Μυκάλη και σταμάτησαν τις επιθέσεις τους στην ηπειρωτική Ελλάδα. Λίγο αργότερα, οι Έλληνες πέρασαν στην αντεπίθεση. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, αν οι Πέρσες νικούσαν στη Σαλαμίνα, θα είχε σταματήσει η ανάπτυξη της Ελλάδος, και κατά συνέπεια ο δυτικός πολιτισμός δεν θα ήταν αυτό που είναι σήμερα. Γι’ αυτό, η ναυμαχία της Σαλαμίνας θεωρείται από τις πιο σημαντικές μάχες στην ανθρώπινη ιστορία.
1538 – Λαμβάνει χώρα η Ναυμαχία της Πρέβεζας. Τα ξημερώματα της 28ης Σεπτεμβρίου 1538 ο Αντρέα Ντόρια διαπίστωσε με έκπληξη ότι οι Οθωμανοί έρχονταν κατευθείαν προς τα πλοία του. Ο Μπαρμπαρόσα είχε μετακινήσει το στόλο έξω από το αγκυροβόλιο και κινούνταν νότια. Ο Τουργκούτ Ρέις διοικούσε την εμπροσθοφυλακή με έξι μεγάλα πλοία τύπου «φούστα» και η αριστερή πτέρυγα αναπτυσσόταν πολύ κοντά στην ακτή. Ο Ντόρια δεν περίμενε μια τέτοια τολμηρή επιθετική κίνηση από την κατώτερη αριθμητικά δύναμη του τουρκικού στόλου και έτσι χρειάστηκε τρεις ώρες προκειμένου να δώσει εντολή να σηκώσουν άγκυρες για απόπλου και να προετοιμαστεί για ναυμαχία —και μάλιστα πιέστηκε γι’ αυτό από τους συμμάχους του Γκριμάνι και Καπέλο. Τελικά οι δύο στόλοι συνεπλάκησαν στις 28 Σεπτεμβρίου 1538 στον Αμβρακικό κόλπο, ο οποίος στην ξένη βιβλιογραφία αναφέρεται ως “Κόλπος της Άρτας”, δίπλα στην Πρέβεζα. Η έλλειψη ανέμου δεν ήταν προς όφελος του Ντόρια.
Η τεράστια βενετική ναυαρχίδα “Galeone di Venezia”, με τα μεγάλα κανόνια της, ακινητοποιήθηκε λόγω άπνοιας τέσσερα μίλια από την ξηρά και δέκα μίλια από τη θέση Σέσουλα. Τα χριστιανικά πλοία πάλευαν για να έρθουν σε βοήθειά της, αλλά πολύ γρήγορα βρέθηκε περικυκλωμένη από εχθρικές οθωμανικές γαλέρες, στις οποίες προκάλεσε αρκετές βλάβες.
Όταν ο άνεμος δυνάμωσε, ο χριστιανικός στόλος τελικά κινήθηκε προς μάχη, αφού πρώτα ο Ντόρια εκτέλεσε μια σειρά χειρισμών πλεύσης, με σκοπό να προσελκύσει τους Οθωμανούς προς την ανοικτή θάλασσα. Ο Φεράντε Γκονζάγκα, αντιβασιλέας της Σικελίας, βρισκόταν στην αριστερή πτέρυγα του ενωμένου στόλου, ενώ οι Ιππότες της Μάλτας στη δεξιά. Ο Ντόρια έθεσε τέσσερις από τις ταχύτερες γαλέρες του υπό τις διαταγές του ανιψιού του, Τζιοβάνι Αντρέα Ντόρια, ο οποίος έλαβε θέση μπροστά στο κέντρο της ναυμαχίας, μεταξύ του Γκονζάγκα και των Μαλτέζων Ιπποτών. Οι γαλέρες του Ντόρια σχημάτισαν μια μακριά γραμμή πίσω τους, μπροστά από τις παπικές και τις βενετσιάνικες γαλέρες των Γκριμάνι και Καπέλο. Ακριβώς από πίσω παρατάχθηκαν οι βενετσιάνικες γαλέρες του Αλεσάντρο Κονταλμιέρο και η ανάμικτη δύναμη από ισπανικά, πορτογαλικά και γενοβέζικα γαλιόνια υπό τις διαταγές του Φραντσέσκο Ντόρια, μαζί με τις μπάρκες και τα πλοία ναυτικής υποστήριξης.
Ο οθωμανικός στόλος είχε διαμορφωθεί σε διάταξη σχήματος Ύψιλον (Y). Ο Μπαρμπαρόσα μαζί με το γιο του, Χασάν Ρέις, αργότερα Χασάν Πασά, τον Σινάν Ρέις, τον ΤΤζαφέρ Ρέις και τον Σαμπάν Ρέις, παρατάχθηκαν στο κέντρο. Ο Σεϊντί Αλή Ρέις διοικούσε την αριστερή πτέρυγα. Ο Σαλίχ Ρέις διοικούσε τη δεξιά πτέρυγα. Ο Τουργκούτ Ρέις, με τη συνεργασία του Μουράτ Ρέις, του Γκιουζελτσέ Μεχμέτ Ρέις και του Σαντίκ Ρέις, διοικούσε την οπισθοφυλακή. Οι Οθωμανοί γρήγορα ενεπλάκησαν με τα βενετικά, τα παπικά και τα μαλτέζικα πλοία, αλλά ο Ντόρια δίστασε να μεταφέρει το κέντρο των δυνάμεών του μετωπικά εναντίον του Μπαρμπαρόσα. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να γίνονται πολλοί ελιγμοί αλλά πολύ λιγότερες συγκρούσεις. Ο Μπαρμπαρόσα επεδίωκε να επωφεληθεί από τη νηνεμία, η οποία ακινητοποιούσε τα μεγαλύτερα σε μέγεθος χριστιανικά πλοία (μπάρκα), τα οποία αντιπροσώπευαν στο μεγαλύτερο μέρος την αριθμητική διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών. Αυτά τα μπάρκα έπεσαν ως εύκολη λεία στα χέρια των Οθωμανών, οι οποίοι έκαναν ρεσάλτο σε αυτά και τα κατέλαβαν από τις δικές τους πιο ευέλικτες γαλέρες και γαλιότες.
Ο Ντόρια προσπαθούσε να παγιδέψει τα οθωμανικά πλοία ανάμεσα στις βολές των κανονιών του από τα μπάρκα και στις γαλέρες του, αλλά απέτυχε. Στο τέλος της ημέρας οι Οθωμανοί είχαν βυθίσει δέκα χριστιανικά πλοία, είχαν πυρπολήσει άλλα τρία, είχαν αιχμαλωτήσει 36 και είχαν συλλάβει αιχμαλώτους 3000 ναύτες. Οι Οθωμανοί δεν αναφέρουν καθόλου απώλειες σε πλοία. Αναφέρουν όμως 400 νεκρούς και 800 τραυματίες. Είναι βέβαιο ότι ένας μεγάλος αριθμός οθωμανικών πλοίων υπέστη μεγάλες ζημιές από τις βολές κανονιών της ναυαρχίδας “Galeone Di Venezia” που διοικούνταν από τον Αλεσάντρο Κονταλμιέρο.
Το επόμενο πρωί, παρά τον ευνοϊκό άνεμο, μη θέλοντας να διακινδυνεύσει την ισπανική και γενοβέζικη αρμάδα, ο Ντόρια εγκατέλειψε το πεδίο της μάχης και διέταξε πλεύση προς Κέρκυρα, κωφεύοντας στις εκκλήσεις των Βενετών, των Μαλτέζων και των παπικών διοικητών να συνεχίσουν τον αγώνα. Πάντως στη σημερινή Ιταλία ο Ντόρια εκτιμάται ιδιαίτερα ως ιστορικό πρόσωπο, κεντρική δε λεωφόρος της Ρώμης φέρει το όνομά του.
1864 – Ιδρύεται στο Λονδίνο η Διεθνής Ένωση Εργατών, (International Workingmen’s Association (IWA), 1864-1876), γνωστή και ως Πρώτη Διεθνής, ήταν μία διεθνής οργάνωση που αποσκοπούσε στη συσπείρωση διαφόρων αριστερών, σοσιαλιστικών, κομμουνιστικών και αναρχικών ομάδων καθώς και συνδικαλιστικών ενώσεων της εργατικής τάξης.
Ιδρύθηκε το 1864 σε μία συνέλευση εργατών στην αίθουσα του Saint Martin στο Λονδίνο. To πρώτο συνέδριο της Διεθνούς έλαβε χώρα το 1866 στη Γενεύη. Το 1872 η Διεθνής Ένωση Εργατών διασπάστηκε στα δύο ως αποτέλεσμα των αντικρουόμενων θέσεων των τότε κυρίαρχων τάσεων, της ομάδας των σοσιαλιστών και της ομάδας των αναρχικών. Το 1876 διαλύθηκε οριστικά. Η Δεύτερη Διεθνής θα ιδρυόταν το 1889 ενώ είχε προηγηθεί η ίδρυση της Αναρχικής Διεθνούς του Saint Imier το 1872.
Από τη σύστασή της η Διεθνής αδυνατούσε να γεφυρώσει τις εγγενείς διαφορές των ετερόκλητων ιδεολογικά ομάδων που την απαρτίζαν. Στις επικρατούσες απόψεις του Μαρξ αρχικά εναντιώθηκαν οι μουτουαλιστές οι οποίοι απέρριπταν τις ιδέες του κομμουνισμού και του κρατισμού. Με τη συμμετοχή του Μιχαήλ Μπακούνιν και των κολεκτιβιστών ομοϊδεατών του στη Διεθνή το 1868, δημιουργήθηκε ένας έντονα διπολικός χαρακτήρας. Γύρω από τις φυσιογνωμίες των Μαρξ και Μπακούνιν δημιουργήθηκαν δύο εξίσου πολυάριθμα αντίπαλα στρατόπεδα.
Οι μεν σοσιαλιστές (και κατόπιν μαρξιστές) έβλεπαν ως πρόσφορη την τακτική της συμμετοχής στα εθνικά κοινοβούλια και τις διεργασίες της αστικής δημοκρατίας για την επίτευξη των στόχων του σοσιαλισμού. Αντίθετα, οι αναρχικοί με κύριο εκφραστή τους το Μιχαήλ Μπακούνιν απέρριπταν κάθε συμμετοχή στις αστικές διαδικασίες και προέκριναν την άμεση ανατροπή του καπιταλισμού. Επίσης ο Μπακούνιν χαρακτήρισε τις ιδέες του Μαρξ αυταρχικές και υποστήριξε ότι αν ένα μαρξιστικό κόμμα ανέβει στην εξουσία, οι ηγέτες του θα καταλήξουν τόσο κακοί όσο η άρχουσα τάξη που είχαν πολεμήσει (ιδίως στο Κρατισμός Και Αναρχία)
1964 – Η πρώτη απόπειρα εορτασμού της επετείου της ίδρυσης του ΕΑΜ σε ανοικτό χώρο μετά το 1949 παρεμποδίζεται από τον πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου, ο οποίος τη χαρακτηρίζει «πρόκληση προς το έθνος».
2000 – Ο Κώστας Κεντέρης γράφει ιστορία, καθώς κερδίζει το χρυσό μετάλλιο στον τελικό των 200 μέτρων στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ, με χρόνο 20.09. Η Ελλάδα είχε να κερδίζει χρυσό μετάλλιο σε ανδρικό αγώνισμα στο στίβο από το 1912, όταν ο Κωστής Τσικλητήρας είχε πρωτεύσει στο μήκος άνευ φοράς.
Γεννήθηκε στις 11 Ιουλίου του 1973 στην πόλη της Μυτιλήνης από τον Κεντέρη Δημήτριο και τη Χρυσούλα Κεντέρη. Ξεκίνησε τον αθλητισμό το 1983 στον Αρίωνα Μυτιλήνης – αρχικά με το άλμα εις μήκος – αγώνισμα στο οποίο και σημειώνει τις πρώτες του επιτυχίες σε σχολικούς πανελλήνιους αγώνες. Ο πρώτος του προπονητής ήταν ο Γρηγόρης Κοντός, ο οποίος τον προέτρεψε να αφήσει το μήκος και να ασχοληθεί με τα 200 και 400 μέτρα. Με τον Κοντό προπονήθηκε για 9 χρόνια. Μεγαλύτερη επιτυχία που σημείωσε μαζί του ήταν η πρώτη θέση σε Παγκόσμιο Σχολικό Πρωτάθλημα στα 400 μέτρα (47.79).
Το Σεπτέμβριο του 1992 μετακόμισε στην Θεσσαλονίκη για σπουδές και ξεκίνησε να προπονείται με τον Πλούταρχο Σαρασλανίδη (πρόκειται για τον άνθρωπο που οδήγησε τη Βούλα Πατουλίδου στο θρίαμβο της Βαρκελώνης το 1992). Η πρώτη του μεγάλη διάκριση με τον Σαρασλανίδη ήταν η 1η θέση στους Μεσογειακούς Αγώνες το 1993 στα 400 μ. με χρόνο 45,70 που ήταν το πανελλήνιο ρεκόρ.
Από την άνοιξη του 2000 μέχρι και σήμερα γυμνάζεται στην Αθήνα και ανήκει στον Ολυμπιακό Πειραιώς. Από το 1989 που έκανε την πρώτη Πανελλήνια νίκη του στα 400 μ. στην κατηγορία των Παίδων δεν έχει χάσει από Έλληνα αθλητή μέχρι και σήμερα στα 400 μ. Είναι κάτοχος 3 Πανελλήνιων Ρεκόρ, ένα στην κατηγορία των εφήβων στα 200 μ. με 21.05 (1992) και δύο στην κατηγορία των ανδρών στα 400 μ. κλειστού στίβου με 46.36 (1999) και 200 μ. ανοιχτού στίβου με 19.85 (2002).
2013 – Συλλαμβάνονται τα ηγετικά στελέχη της «Χρυσής Αυγής» (Μιχαλολιάκος, Κασιδιάρης, Λαγός κ.ά.).
Κατηγορούνται για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης και οπλοκατοχή. Λίγες μέρες μετά τις βουλευτικές εκλογές ο ευρωβουλευτής του κόμματος Γιάννης Λαγός ανακοίνωσε την ανεξαρτητοποίηση του από τη Χρυσή Αυγή.
Ακολούθησαν τέσσερις πρώην βουλευτές, ο Νικόλαος Κούζηλος, ο Παναγιώτης Ηλιόπουλος, ο Γιώργος Γερμενής και η Σωτηρία Βλάχου, οι οποίοι ίδρυσαν την Εθνική Λαϊκή Συνείδηση. Παραιτήθηκε επίσης και ο Δημήτρης Βογιατζής, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της Χρυσής Αυγής. Τον Μάιο ο Ηλίας Κασιδιάρης ανακοίνωσε την αποχώρησή του από το κόμμα και την ίδρυση νέου εθνικιστικού κόμματος, ενώ τον Αύγουστο διεγράφη και ο δεύτερος εκλεγμένος ευρωβουλευτής Αθανάσιος Κωνσταντίνου, αφήνοντας το κόμμα χωρίς εκπροσώπηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Στις 7 Οκτωβρίου 2020, η Χρυσή Αυγή κρίθηκε εγκληματική οργάνωση από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων, κι έτσι ο Γενικός Γραμματέας και η ηγεσία της καταδικάστηκαν ομόφωνα σε πρώτο βαθμό για την διεύθυνσή της. Το δικαστήριο επέβαλε ποινές φυλάκισης στα ηγετικά στελέχη της Χρυσής Αυγής, πρώην βουλευτές της, αλλά και πολλά μέλη της.
Έναν χρόνο μετά, το 2021, ακροδεξιοί κουκουλοφόροι επιτέθηκαν σε ΕΠΑΛ της Σταυρούπολης (με την βοήθεια και μαθητών που ανήκουν στον ακροδεξιό χώρο), όπου γινόταν ενημέρωση από φοιτητική οργάνωση σχετικά με την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, που αφορά τους τελειόφοιτους μαθητές. Έγινε επίσης επίθεση σε μέλη της ΚΝΕ, που πραγματοποιούσαν αντιφασιστική πορεία στην περιοχή, εξαιτίας των γεγονότων. Το Μέτωπο Νεολαίας της Χρυσής Αυγής, έβγαλε ανακοίνωση με την οποία υποστήριξε τις πράξεις βίας, καθώς σύμφωνα με το ίδιο, η ενημέρωση από τους φοιτητές γινόταν για «αντεθνικούς σκοπούς» και ότι «ορθώς η “μαθητική κοινότητα της Σταυρούπολης” απομάκρυνε τους “αριστεριστές συμμορίτες”».
Γεννήσεις
551 π.Χ. – Κομφούκιος (孔夫子, 28 Σεπτεμβρίου 551 π.Χ. – 479 π.Χ.), Κονγκ Φούτζι ή Κ’ουνγκ-φου-τζου, κυρ. “Διδάσκαλος Κονγκ”
Ήταν Κινέζος διανοητής και κοινωνικός φιλόσοφος, οι διδασκαλίες και η φιλοσοφία του οποίου επηρέασαν βαθιά τη ζωή και τη σκέψη της Ανατολικής Ασίας.
Υπήρξε ιδρυτής της Σχολής Ρου (Ru) της κινεζικής σκέψης. Οι διδασκαλίες του, όπως διατηρήθηκαν στα Ανάλεκτα, έθεσαν τα θεμέλια πολλών μεταγενέστερων κινέζικων απόψεων για την εκπαίδευση και την συμπεριφορά του ιδανικού άνδρα, πώς ένα τέτοιο άτομο θα πρέπει να ζει τη ζωή του και να αλληλεπιδρά με τους άλλους, και τα σχήματα της κοινωνίας και της διακυβέρνησης στα οποία θα πρέπει να συμμετέχει.
Ο Fung Yu-lan, μια από τις μεγάλες αυθεντίες του 20ού αιώνα για την ιστορία της κινεζικής σκέψης, συγκρίνει την επιρροή του Κομφούκιου στην κινεζική ιστορία με εκείνη του Σωκράτη στη Δύση. Θεωρείται ηγετική μορφή του Κομφουκιανισμού.
1893 – Γιάννης Σκαρίμπας.
Ηταν γόνος ιστορικής οικογένειας από την Αγία Ευθυμία της Φωκίδας, αφού ο πατέρας του, Ευθύμιος Σκαρίμπας, ήταν απόγονος αγωνιστών της Επανάστασης του 1821. Ξεκίνησε τις εγκύκλιες σπουδές του στο σχολαρχείο του Αιγίου και τις ολοκλήρωσε στην Πάτρα στο Α’ Γυμνάσιο Πατρών.
Υπηρέτησε στον Ελληνικό Στρατό, την περίοδο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στο μακεδονικό μέτωπο, ως ανθυπασπιστής στο 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων, όπου διακρίθηκε, τραυματίστηκε στο σβέρκο και παρασημοφορήθηκε. Διορίστηκε τελωνοσταθμάρχης στην Ερέτρια (πρώην Νέα Ψαρά) και το 1915 εγκαταστάθηκε στη Χαλκίδα, για να εργαστεί εκεί ως εκτελωνιστής, ενώ παράλληλα γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τότε παντρεύτηκε με την Ελένη Κεφαλινίτη και απέκτησαν πέντε παιδιά. Μετά το γάμο του και μέχρι το 1922 αποσπάστηκε στο τελωνείο της Ερέτριας.
Στα γράμματα εμφανίστηκε κατά τη δεκαετία του 1910 με ποιήματα και πεζά που δημοσίευσε σε διάφορα περιοδικά της Αθήνας και στις εφημερίδες Εύριπος και Εύβοια της Χαλκίδας, χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο Κάλλις Εσπερινός. Η πρώτη του επίσημη εμφάνιση με το πραγματικό του όνομα έγινε το 1929, όταν έλαβε το Α΄ βραβείο διηγήματος για το πεζό Ο καπετάν Σουρμελής ο Στουραΐτης, το οποίο δημοσίευσε στο περιοδικό Ελληνικά Γράμματα του Κωστή Μπαστιά. Ο Γιάννης Σκαρίμπας ήταν ό σημαντικότερος εκπρόσωπος του υπερρεαλισμού στην Ελλάδα γιατί τόσο το εικονοκλαστικό του ύφος όσο και ή ιδιόρρυθμη γλώσσα πού χρησιμοποίησε στα έργα του, προκάλεσε αίσθηση για την εποχή εκείνη. Βραβεύθηκε με το Πρώτο Κρατικό Βραβείο λογοτεχνίας το 1976 (βλ. Βικιθήκη) για το αντιπολεμικό μυθιστόρημά του του, Φυγή προς τα εμπρός.
Ο μπαρμπα-Γιάννης Σκαρίμπας, όπως ήταν γνωστός στους φίλους του, έζησε όλη του τη ζωή στη Χαλκίδα και ταξίδεψε ελάχιστα. Κείμενά του υπάρχουν δημοσιευμένα και σε περιοδικά ενώ αρκετοί στίχοι του έχουν μελοποιηθεί. Τα πιο γνωστά μελοποιημένα ποιήματά του είναι Σπασμένο καράβι, Ουλαλούμ και Εαυτούληδες για τα οποία που έγραψαν μουσική αντίστοιχα οι συνθέτες Γιάννης Σπανός, Νικόλας Άσιμος και Διονύσης Τσακνής. Πέθανε στις 21 Ιανουαρίου 1984 και τάφηκε δημοσία δαπάνη στο κάστρο του Καράμπαμπα.
Το 1998 το σπίτι του όπου γεννήθηκε στην Αγία Ευθυμία ο Γιάννης Σκαρίμπας ανακηρύχθηκε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο γιατί “χρειάζεται κρατική προστασία, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν 1469/1950, το κτίριο που γεννήθηκε ο Γιάννης Σκαρίμπας στην κοινότητα Αγ. Ευθυμίας Ν. Φωκίδας, ιδιοκτησίας της Κοινότητας, επειδή συνδέεται με έναν από τους αξιολογότερους Έλληνες λογοτέχνες του 20ού αιώνα”.
Το 1984 ιδρύθηκε στη Χαλκίδα ο Πολιτιστικός Σύλλογος Φίλοι Γ. Σκαρίμπα, με βασικούς στόχους την προβολή του έργου του Γιάννη Σκαρίμπα, η συγκέντρωση παντός είδους υλικού σχετικού με την εν γένει ζωή του, η δημιουργία Πολιτιστικού Κέντρου-Μουσείου στο όνομα του συγγρα
1924 – Μαρτσέλο Μαστρογιάνι (ιταλικά: Marcello Vincenzo Domenico Mastroianni, 28 Σεπτεμβρίου 1924 – 19 Δεκεμβρίου 1996) ήταν Ιταλός ηθοποιός. Γεννήθηκε στο χωριό Φοντάνα Λίρι, νότια της Ρώμης, και μεγάλωσε στο Τορίνο και τη Ρώμη. Ήταν ανιψιός του διάσημου Ιταλού γλύπτη Ουμπέρτο Μαστρογιάννι (Umberto Mastroianni, 1910 – 1998).
Τα πρώτα χρόνια κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο εργάστηκε ως βιομηχανικός σχεδιαστής. Συνελήφθη από τους Ναζί, που τον έστειλαν σε στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας στη Βόρεια Ιταλία, από όπου κατάφερε να δραπετεύσει. Πήγε στη Βενετία όπου έζησε κρυμμένος μέχρι το τέλος του πολέμου. Μεταγενέστερα, άρχισε να εργάζεται ως λογιστής για την Eagle-Lion, μια μικρή αγγλική εταιρεία παραγωγής και διανομής.
Το 1950 παντρεύτηκε την ηθοποιό Φλόρα Καραμπέλλα και απέκτησαν μια κόρη, την Μπάρμπαρα. Η πρώτη του σοβαρή σχέση που ακολούθησε ήταν με τη Φέι Ντάναγουει. Ύστερα από τρία χρόνια τον εγκατέλειψε, καθώς τον περίμενε να πάρει διαζύγιο από την πρώην σύζυγό του – κάτι που ως καθολικός αρνιόταν. Με την συμπρωταγωνίστριά του επί μια τετραετία Κατρίν Ντενέβ απέκτησαν μια κόρη, την Κιάρα.
Από το 1976 συνδέθηκε με την σκηνοθέτιδα Άννα Μαρία Τατό, με την οποία έζησε μέχρι το θάνατό του. Αν και άρρωστος, από καρκίνο στο πάγκρεας, εργαζόταν μέχρι τους τελευταίους μήνες της ζωής του και στο θέατρο και στον κινηματογράφο.
Στην οθόνη είχε το ντεμπούτο του, ως κομπάρσος, στην ταινία Μαριονέτες (1939). Στη σκηνή πρωτοεμφανίστηκε με το έργο Angelica (1948) όπου συμπρωταγωνίστησε με την Τζουλιέτα Μαζίνα, σύζυγο του Φεντερίκο Φελίνι. Τότε τον ανακάλυψε ένας από τους βοηθούς του Λουκίνο Βισκόντι και ξεκίνησε μια δεκαετή συνεργασία. Ορισμένα από τα έργα που εμφανίσθηκε ήταν: Λεωφορείο ο πόθος, Ο θάνατος του εμποράκου, Θείος Βάνιας. Το ντεμπούτο του στον κινηματογράφο, ως ηθοποιός, ήταν στο έργο του Ρικάρντο Φρέντα Οι άθλιοι (1948). Από το 1949-1956 έπαιζε μικρούς ρόλους σε έργα των Ντίνο Ρίζι, Μάριο Μονιτσέλι κ.α. Έφτασε στην κορύφωση της καριέρας του με τις ταινίες Λευκές Νύχτες (1957) του Λουκίνο Βισκόντι, Ο Κλέψας του Κλέψαντος (1958) του Μάριο Μονιτσέλι και Διαζύγιο αλά Ιταλικά (1961) του Πιέτρο Τζέρμι που τον καθιστούν ως έναν από τους πρώτους κωμικούς της Ιταλίας. Η ταινία La Dolce Vita (1960) του Φεντερίκο Φελίνι του χάρισε παγκόσμια φήμη[11]. Συνολικά, εμφανίσθηκε σε περισσότερα από 150 έργα.
1934 – Μπριζίτ Μπαρντό (Brigitte Anne-Marie Bardot, 28 Σεπτεμβρίου 1934)
είναι Γαλλίδα ηθοποιός του κινηματογράφου και τραγουδίστρια. Επίσης είναι ένθερμη ακτιβίστρια υπέρ των δικαιωμάτων των ζώων, ιδρυτής και πρόεδρος του Ιδρύματος Μπριζίτ Μπαρντό.
Μύθος και σύμβολο του σεξ των δεκαετιών 1950 και 1960, ήταν αστέρι παγκόσμιας αναγνωρισιμότητας, ιέρεια και μούσα των μεγαλύτερων καλλιτεχνών της εποχής.
Έμβλημα της γυναικείας χειραφέτησης και της σεξουαλικής απελευθέρωσης, έφερε επανάσταση στα ήθη, περνώντας από γυναίκα-παιδί σε femme fatale, ελεύθερη και προκλητική, ενζενί και ελευθεριάζουσα, σε μια εποχή μεταπολεμική και συντηρητική.
Με 48 ταινίες στο ενεργητικό της και περισσότερα από 80 τραγούδια σε 21 έτη καριέρας, η Μπριζίτ Μπαρντό, πασίγνωστη επίσης με τα αρχικά της, BB («Μπεμπέ»), είναι μια από τις γνωστότερες Γαλλίδες καλλιτέχνιδες παγκοσμίως.
Θάνατοι
1991 – Μάιλς Ντέιβις. Ο Μάιλς μεγάλωσε στο Σεντ Λούι. Ο πατέρας του ήταν οδοντίατρος και η οικογένειά του ήταν εύπορη. Στα 13 του έπιασε στα χέρια του την πρώτη του τρομπέτα. Στο βιβλίο του ο Μάιλς περιγράφει τα έντονα συναισθήματα που έζησε εκείνη τη στιγμή. Η δεξιοτεχνία του στο όργανο αναπτύχθηκε ταχύτατα και το μουσικό του στυλ επηρεάστηκε από μουσικούς όπως οι Κλάρκ Τέρυ, Τσάρλι Πάρκερ, Μπίλυ Έκστάην αλλά κυρίως, τον Ντίζη Γκιλέσπη. Η συναυλία του ντήζι στο Σεντ Λούι, όταν ο Μάιλς ήταν 15 χρονών ήταν μια μουσική αποκάλυψη για τον μικρό Μάιλς. Έκτοτε το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν να πάει στη Νέα Υόρκη και να παίξει τζαζ. Στα 18 του βρίσκοταν ήδη εκεί.
Το 1950 ο Μάιλς Ντέιβις εξέδωσε τον δίσκο Μπερθ οφ Κούλ, ο οποίος εισήγαγε ένα νέο έιδος τζαζ και διαφοροποιήθηκε από το χαρντ μποπ. Το 1969 εξέδωσε τον δίσκο ορόσημο Μπήτσες Μπρου, επηρεασμένος από την μουσική των Τζέημζ Μπράουν, Τζίμυ Χέντριξ και Σλάι εντ δα Φάμιλυ Στόουν. Μέχρι και την χρονιά του θανάτου του το 1991, συνέχισε να αναδεικνύει μουσικά ταλέντα και να εφευρίσκει νέα μουσικά είδη. Μάλιστα, το 1991 εξέδωσε το Ντου Μπαπ, που συνδύασε την τρομπέτα του με χιπ χοπ.
Ο Μάιλς Ντέιβις πέρασε στην Rock and Roll Hall of Fame το 2006[11]. ως “μία από τις μορφές κλειδιά στην ιστορία της τζαζ”. Στις 7 Οκτωβρίου, 2008, το άλμπουμ του 1959 Kind of Blue έλαβε το τέταρτο πλατινένιο βραβείο της Recording Industry Association of America (RIAA), για τέσσερα εκατομμύρια πωλήσεις στις Η.Π.Α. Στις 15 Δεκεμβρίου, 2009, ο Οίκος των Αντιπροσώπων πέρασε συμβολικό ψήφισμα αναγνώρισης του άλμπουμ Kind of Blue, “τιμώντας το κορυφαίο έργο και επιβεβαιώνοντας την τζαζ ως εθνικό θησαυρό”
2003 – Ελία Καζάν. Γεννημένος στο Καντίκιοϊ της Κωνσταντινούπολης, από Έλληνες Καππαδόκες γονείς. Η ευκατάστατη οικογένειά του μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1913, όταν ο ίδιος ήταν μόλις τεσσάρων ετών και έγινε σκηνοθέτης, παραγωγός, συγγραφέας και ηθοποιός. Φοίτησε στο Williams College και στη συνέχεια στη Δραματική Σχολή του Πανεπιστημίου Γέιλ, όπου απασχολήθηκε επαγγελματικά για οκτώ χρόνια και στη Σχολή Τζούλιαρντ. Ήταν ο σκηνοθέτης που ανέδειξε τον Μάρλον Μπράντο και τον Γουόρεν Μπίτι. Συνέβαλε στην καθιέρωση της προσέγγισης του ηθοποιού με βάση τη μέθοδο, που είχε αναπτύξει ο Κωνσταντίν Στανισλάβσκι. Οδήγησε 21 ηθοποιούς στις υποψηφιότητες των Όσκαρ. Ξεκίνησε την καριέρα του ως ηθοποιός στο θέατρο Group Theatre όπου παρέμεινε στη περίοδο 1932-1939. Το 1934 εγγράφεται στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, στο οποίο παραμένει για περίπου 1,5 χρόνο. Το 1942 μεταπήδησε στη σκηνοθεσία παρουσιάζοντας τη πρώτη του παράσταση “Με τα δόντια” του Θόρντον Γουάιλντερ. Έκτοτε άρχισε ν΄ ανεβάζει με αυξανόμενη επιτυχία έργα διάσημων αμερικανών συγγραφέων. Εν τω μεταξύ το 1945 άρχισε να «γυρίζει» κινηματογραφικές ταινίες όπου και έγινε διάσημος στο Broadway, σκηνοθετώντας, ανάμεσα σε άλλα, τα έργα «Ένα δέντρο μεγαλώνει στο Μπρούκλιν» (1945), «Το μεγάλο κατηγορώ» (1946), «Συμφωνία Κυρίων» (1947), «Λεωφορείον ο πόθος» (1951), «Βίβα Ζαπάτα» (1952), «Το λιμάνι της αγωνίας» (1954), «Ένα πρόσωπο στο πλήθος» (1957), «Λάσπη στ’ αστέρια» (1960), «ο Θάνατος του Εμποράκου», «Ανατολικά της Εδέμ»,το «Αμέρικα, Αμέρικα» και «Λυσσασμένη Γάτα». Τιμήθηκε με δύο βραβεία Όσκαρ σκηνοθεσίας για τα έργα Συμφωνία Κυρίων και Το Λιμάνι της Αγωνίας, ενώ ήταν τρεις φορές υποψήφιος για τα έργα Λεωφορείο ο πόθος, Ανατολικά της Εδέμ και Αμέρικα, Αμέρικα, αντίστοιχα. Το 1999 η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου του απένειμε Τιμητικό Όσκαρ για το σύνολο του έργου του.
Ο Ηλίας Καζάν μαζί με τον Ρόμπερτ Λιούις και την Τσέριλ Κρόφορντ ίδρυσαν το περίφημο Actors studio, μια λέσχη επαγγελματιών ηθοποιών στην οποία καλλιτεχνικός διευθυντής και δάσκαλος υπήρξε ο Λι Στράζμπεργκ.
Το όνομα του Ελία Καζάν έχει συνδεθεί με τον σκηνοθέτη που ανέδειξε τον Μάρλον Μπράντο και τον Γουόρεν Μπίτι, με τον καλλιτέχνη που σκηνοθετούσε με βάση τη διδασκαλία του Στανισλάφσκι.
Ο Καζάν κατακρίθηκε για τη συνεργασία του το 1952 με την Επιτροπή Αντιαμερικανικών Δραστηριοτήτων, μέσω της οποίας κατέδωσε στις αρχές συναδέλφους του ως κομμουνιστές . Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι όταν είχε καταδώσει τον Αριστερό σκηνοθέτη Ζυλ Ντασέν ως κομμουνιστή, με αποτέλεσμα ο τελευταίος να καταφύγει τελικά στην Ευρώπη και να καταλήξει στην Ελλάδα ερωτευμένος με την Μελίνα Μερκούρη την οποία παντρεύτηκε. Όταν η Ακαδημία προσέφερε το 1999 το τιμητικό βραβείο για το σύνολο της καριέρας του στον Καζάν, πολλοί συνάδελφοι του και ηθοποιοί αντέδρασαν και αποχώρησαν από την απονομή, ως ένδειξη διαμαρτυρίας καθώς δεν μπορούσαν να ξεχάσουν την προδοσία του.
2016 – Σιμόν Πέρες (2 Αυγούστου 1923 – 28 Σεπτεμβρίου 2016) ήταν Ισραηλινός πολιτικός, με σταδιοδρομία που κάλυψε 60 και πλέον χρόνια.[29] Το 2007 εξελέγη Πρόεδρος του Ισραήλ και υπηρέτησε στο αξίωμα αυτό ως τις 24 Ιουλίου 2014. Εξελέγη μέλος της Κνεσέτ το 1959 και υπηρέτησε αδιάλειπτα μέχρι την εκλογή του στην προεδρία το 2007, με ελάχιστη διακοπή το 2006. Τον Νοέμβριο του 2008 τιμήθηκε με τον τίτλο του επίτιμου Ιππότη από τη Βασίλισσα Ελισάβετ Β΄. Σύζυγός του από το 1945 ήταν η Σόνια Πέρες, με την οποία απέκτησε μία κόρη και δύο γιους.
Γεννήθηκε στο χωριό Βολοζύν της τότε ανατολικής Πολωνίας (σήμερα ονομάζεται Βίσνιεβα και ανήκει στη Λευκορωσία) με το όνομα Σιμόν Πέρσκι (Szymon Perski), στις 2 Αυγούστου του 1923. Ο Πέρες ήταν πρώτος εξάδελφος της γνωστής ηθοποιού Λορίν Μπακόλ και ο τελευταίος Ισραηλινός ηγέτης που γεννήθηκε στη Διασπορά. Μετανάστευσε στην Παλαιστίνη το 1934 μαζί με την οικογένειά του.
