...
| Νοτ. Μαρκ-ς* |
Η Εύανδρος Αιτωλοακαρνανία
| Άνθρωποι των γραμμάτων, της επιστήμης και της πολιτικής
που γεννήθηκαν στην «εύανδρη Αιτωλοακαρνανία» |
Το Αγρίνιο – και γενικότερα ολόκληρη η Αιτωλοακαρνανία – έχουν κάθε δικαίωμα να καυχώνται. Και όχι από τοπικισμό ή ματαιοδοξία, αλλά από ιστορική αλήθεια. Γιατί από τούτο τον τόπο γεννήθηκαν και αναδείχθηκαν άνδρες μεγάλοι: πολιτικοί, στρατιωτικοί, διανοούμενοι, άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, προσωπικότητες που σφράγισαν όλους τους τομείς της εθνικής δράσης, της κοινωνικής ζωής και της πνευματικής δημιουργίας της Ελλάδας.
Οι αείμνηστοι Γεώργιος Κονδύλης και Σπυρίδων Καφαντάρης γεννήθηκαν στην Ευρυτανία. Η μητέρα του Ιωάννη Μεταξά καταγόταν από το Αγρίνιο. Οι Χατζόπουλοι, ο λαμπρός ποιητής και λογοτέχνης Κώστας Χατζόπουλος, ο γνωστός «Πέτρος Βασιλικός», και ο αλησμόνητος λογογράφος και δημοσιογράφος Δημήτρης Χατζόπουλος, ο «Μποέμ», ήταν Αγρινιώτες. Ο Χαρίλαος Τρικούπης, ο Επαμεινώνδας Δεληγεώργης και τόσες άλλες εξέχουσες πολιτικές και στρατιωτικές φυσιογνωμίες κατάγονταν από την ένδοξη και ιστορική πόλη του Μεσολογγίου. Από τη Ναυπακτία προερχόταν ο αλησμόνητος ευθυμογράφος και ηθογράφος του αθάνατου ελληνικού χωριού, Σταμάτιος Σταματίου, ο γνωστός ΣΤΑΜ-ΣΤΑΜ, ενώ από τη Ναυπακτία επίσης κατάγονταν και ο εκλεκτός ποιητής, λογοτέχνης και πολιτευτής Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας.
Και πόσοι άλλοι άνθρωποι των γραμμάτων, της επιστήμης και της πολιτικής δεν βγήκαν από την εύανδρη Αιτωλοακαρνανία…
Το σημαντικό όμως – και εδώ βρίσκεται το βαθύτερο κοινωνικό μήνυμα – είναι ότι οι περισσότεροι απ’ αυτούς δεν ήταν γόνοι πλούσιων ή «ευγενών» οικογενειών. Δεν κρατούσαν οικόσημα, δεν ανήκαν σε τζάκια, δεν είχαν πίσω τους ράτσες και τίτλους. Τα μόνα οικόσημα που έφεραν ήταν η τιμιότητα, η εργατικότητα, ο πατριωτισμός και η πίστη ότι η ζωή κατακτιέται με βιοπάλη, με κόπο και με καθαρό μέτωπο.
Φτωχόπαιδα ξεκίνησαν οι περισσότεροι. Με μοναδική προίκα τη δίψα για μάθηση, τη φιλοδοξία για άνοδο στη δημόσια ζωή και – κυρίως όσοι προέρχονταν από το αθάνατο ελληνικό χωριό – την ιδιοφυΐα. Και ανέβηκαν. Και έφτασαν εκεί όπου έφτασαν, όχι από τύχη, αλλά από αξία.
Και ας μάθουν τώρα και ένα «μυστικό» οι καλλιτεχνικοί κύκλοι της Αθήνας: το ήμισυ του αδελφικού καλλιτεχνικού ντουέτου των αδελφών Άννας και Μαρίκας Καλουτά το διεκδικεί πατριωτικώς το Αγρίνιο. Διότι η Μαρίκα Καλουτά γεννήθηκε στο Αγρίνιο. Είναι καταχωρημένη στα οικεία μητρώα του Δήμου Αγρινίου ως «Καλουτά Μαρία του Στεφάνου», με αύξοντα αριθμό 48.
Στη Μικρασιατική Καταστροφή ήταν ακόμη πολύ μικρό κοριτσάκι. Γεννήθηκε στο Αγρίνιο, όπως αφηγούνται επιζώντες θεατρόφιλοι συμπολίτες μας, διότι η μητέρα της – ηθοποιός και σε ενδιαφέρουσα κατάσταση – συμμετείχε σε θίασο που έδινε παραστάσεις στο Αγρίνιο, όταν έφτασε η ώρα του τοκετού η Μαρίκα ήρθε στον κόσμο ως Αγρινιωτοπούλα.
——————————————————————————————————————————————————————–
* Το παραπάνω κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ στις 23 Δεκμεμβρίου 1949 και υπογράφεται από τον Αγρινιώτη ανταποκριτή του, με το ψευδώνυμο Νοτ. Μάρκ.ς. Είναι ένας δημόσιος λόγος, ηθικοπλαστικός, με αντι-ελιτίστικη έμφαση, υπακούοντας στον πατριωτικό τόνο της εποχής και των νικητών του εμφυλίου, για να αντισταθμίσει ίσως τη φήμη της ανταρτομάνας Αιτωλοακαρνανίας . Η γλώσσα είναι ελαφρώς εξομαλυμένη, αλλά παραμένει πιστή στο ύφος του κειμένου.
Φωτογραφία: (Από αριστεροί προς τα δεξιά πίσω σειρά) Δημήτρης Χατζόπουλος (Μποέμ),
Σταμάτιος Σταματίου, Μαρίκα Καλουτά, Μαρίκα Καλουτά, Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας,
Γεώργιος Κονδύλης. (Μπροστά) Ιωάννης Μεταξάς, Χαρίλαος Τρικούπης.
——————————————————————————————————-
Η μνήμη είναι μια δυνατότητα για να διευρύνουμε το μέλλον
και όχι για να το συρρικνώσουμε στο ήδη ξεπερασμένο παρελθόν
