...
Ο γέγονε… Γέγονε |
Γεγονότα
1944 – Κατά τη διάρκεια συνάντησης των Τσόρτσιλ και Στάλιν στη Μόσχα συμφωνείται να παραμείνει η Ελλάδα στη βρετανική σφαίρα επιρροής (Συμφωνία των Ποσοστών ή της Μόσχας).
Στις 9 Οκτωβρίου 1944, λίγους μήνες πριν από τη Διάσκεψη της Γιάλτας, ο Ουίνστον Τσώρτσιλ και ο Ιωσήφ Στάλιν συναντήθηκαν στη Μόσχα και, σύμφωνα με τα απομνημονεύματα του Τσώρτσιλ, συμφώνησαν σε μια «μοιρασιά» των σφαιρών επιρροής στα Βαλκάνια. Ο Βρετανός πρωθυπουργός πρότεινε η Σοβιετική Ένωση να έχει 90% επιρροή στη Ρουμανία και 75% στη Βουλγαρία, ενώ η Βρετανία 90% επιρροή στην Ελλάδα.
Για την Ουγγαρία και τη Γιουγκοσλαβία πρότεινε αναλογία 50-50. Ο Τσώρτσιλ κατέγραψε τη συμφωνία πρόχειρα σε ένα χαρτί, το οποίο ο Στάλιν φέρεται να ενέκρινε με ένα «τικ» του μολυβιού του.
Οι διαπραγματεύσεις συνεχίστηκαν τις επόμενες ημέρες από τους υπουργούς Εξωτερικών Ήντεν και Μολότωφ, καταλήγοντας σε μικρές αναπροσαρμογές υπέρ της σοβιετικής επιρροής. Ωστόσο, η αξιοπιστία της περιγραφής του Τσώρτσιλ αμφισβητήθηκε: δεν υπήρχε αμερικανική συμμετοχή, το σημείωμα ήταν στα αγγλικά και μιλούσε για «Ρωσία» αντί για «Σοβιετική Ένωση», κάτι που δύσκολα θα δεχόταν ο Στάλιν.
Η ύπαρξη της συμφωνίας δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ επίσημα από τη Μόσχα ή την Ουάσιγκτον· μοναδική πηγή παραμένει η αφήγηση του Τσώρτσιλ. Αν, ωστόσο, πράγματι υπήρξε, φαίνεται πως τηρήθηκε: η Σοβιετική Ένωση δεν παρενέβη υπέρ των Ελλήνων κομμουνιστών στον Εμφύλιο, ενώ ο Στάλιν είχε ήδη προειδοποιήσει, τον Ιανουάριο του 1945, ότι «οι Έλληνες έκαναν βλακεία» περιμένοντας τον Κόκκινο Στρατό να φτάσει στο Αιγαίο.
Γεννήσεις
1907 – Ζακ Τατί. Ο Ζακ Τατί (Jacques Tati, 9 Οκτωβρίου 1907 – 4 Νοεμβρίου 1982) ήταν Γάλλος σκηνοθέτης και κωμικός ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου. Γεννήθηκε ως Jacques Tatischeff από Ρώσο πατέρα και Ολλανδέζα μητέρα στο Παρίσι. Σήμερα θεωρείται από τους πρωτοπόρους του σύγχρονου κινηματογράφου.
Ο Τατί γύρισε συνολικά μονό έξι μεγάλες ταινίες, σε πέντε από τις οποίες παίζει το ρόλο του Κυρίου Ιλό (Monsieur Hulot). Η μεγαλύτερη επιτυχία του θεωρείται η ταινία Mon Oncle στη οποία ο Monsieur Hulot είναι ο αγαθός συμπέθερος σε μια οικογένεια βιομηχάνων. Σε μια κοινωνία παριστάνει το άτομο μιας παλαιάς εποχής και η άγνοιά του των νέων συνθηκών κρίνει με πολύ χιούμορ τις νέες καταστάσεις. Η ταινία ενεργεί ως συμπαραδηλούμενη κριτική προς την αναπτυσσόμενη μοντερνιστική αρχιτεκτονική που στα τέλη τις δεκαετίας του 1950 αποτελούσε την προδιαγεγραμμένη δομική σύνθεση των προαστίων του Παρισιού. Έχει συνεπώς υποτεθεί ότι η ταινία είναι και μια μεταφορική αντίδραση στη σχολή του γλωσσολογικού δομισμού, που εκείνη την εποχή γνώριζε μεγάλη άνθηση χωρίς να διασπά του σημαινόμενο του γέλιου, όσο θα ήθελε ο Τατί.
Η μεγάλη επιτυχία τον παροτρύνει στην ταινία Playtime που περιγράφει τη ζωή στο Παρίσι του μέλλοντος. Όλα είναι πλέον σύγχρονα και ανώνυμα. Η κοινωνική κριτική υπερτερεί και τα αστεία είναι ελάχιστα. Σήμερα αυτή η ταινία θεωρείται από ειδικούς η καλύτερη ταινία του Τατί, αν και μνημονεύεται συνήθως μόνο για την άριστη σκηνοθεσία της (και όχι για κοινωνικούς λόγους). Η κοινωνική κριτική άλλωστε διέφευγε από το μεταστρουκτουραλιστικό μοντέλο του 1960, το οποίο καταστρατηγούσε την κλασσική μαρξιστική θεωρία του κοινωνικού προτσές (Prozess) και συνήγαγε στην εξωιστορική αποκείμενη συνείδηση του προ-αλλοτριωμένου υποκειμένου.
Κατά τον γνωστό κριτικό Dickie αυτό το σημείο αποτελεί και την αφομοίωση του νιτσεϊκού στοιχείου από τον Τατί δίνοντας μια ξεχωριστή οντότητα στο μη-είναι της “αποδομημένης επαρχίας”. Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι πρόκειται για ένα έργο που κηρύσσει όχι μόνο την προ-νεοτερικότητα αλλά και αυτό που η σύγχρονη αποδόμηση στην αρχιτεκτονική ερμηνεύει ως αστική έξοδο.
Το τελευταίο του μεγάλο έργο ήταν η πολύ κωμική ταινία Traffic. Ο πρωταγωνιστής Hulot είναι ένας βιομηχανικός σχεδιαστής που δουλεύει για μια εταιρία οχημάτων, και κατά την διάρκεια της οργάνωσης μιας έκθεσης κάποια πράγματα πάνε στραβά. Η μεγάλη επιτυχία όμως δεν κάλυψε τα χρέη της προηγούμενης.
1964 – Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο (Guillermo del Toro, 9 Οκτωβρίου 1964) είναι ηθοποιός και σκηνοθέτης του κινηματογράφου. Γεννήθηκε στο Μεξικό το 1964.
Τον μεγάλωσε η γιαγιά του και άρχισε να ενδιαφέρεται για τον κινηματογράφο από πολύ μικρός. Άρχισε να ασχολείται με το makeup και τα εφέ δίπλα στον θρυλικό Dick Smith και συγχρόνως σκηνοθέτησε τις πρώτες του ταινίες μικρού μήκους.
Έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με την ταινία “Cronos” και απέσπασε το Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής Καννών 1993, και από τότε έχει αναδειχτεί σε έναν από τους πιο αναγνωρισμένους διεθνείς σκηνοθέτες και σεναριογράφους. Είναι λάτρης του γοτθικού και φανταστικού κινηματογραφικού είδους. Έχει επίσης γράψει μια σημαντική μελέτη για τις ταινίες του Άλφρεντ Χίτσκοκ, ενώ έχει πια και τη δική του εταιρία παραγωγής με την επωνυμία “Tequila Gang”.
Έγινε ευρέως γνωστός από την ταινία Ο λαβύρινθος του Πάνα, η οποία κέρδισε το Βραβείο BAFTA Καλύτερης Μη Αγγλόφωνης Ταινίας και ήταν υποψήφια για το Όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου και ξενόγλωσσης ταινίας και για τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Το 2017 σκηνοθέτησε την ταινία Η Μορφή του Νερού, η οποία κέρδισε 4 Όσκαρ από 13 υποψηφιότητες και τον Χρυσό Λέοντα στο φεστιβάλ της Βενετίας και ο Ντελ Τόρο το Όσκαρ, τη Χρυσή Σφαίρα και το BAFTA καλύτερης σκηνοθεσίας. Επίσης είναι ο σεναριογράφος της τριλογίας Tales of Arcadia(Trollhunters, 3Below και Wizards) και της επερχόμενης ταινίας Trollhunters: Rise of the Titans η οποία είναι το τέλος της τριλογίας.
Θάνατοι
1974 – Όσκαρ Σίντλερ. Γεννήθηκε το 1908 στην πόλη Τσβίταου της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας (σημερινή Τσεχία). Μεγάλωσε σε εύπορη γερμανική οικογένεια, φοίτησε σε γερμανικό σχολείο και από νωρίς έδειξε κοινωνικότητα και ευφυΐα. Δούλεψε στην οικογενειακή επιχείρηση γεωργικών μηχανημάτων, όμως μετά τον γάμο του με την Έμιλυ το 1928, ήρθε σε ρήξη με τον πατέρα του και εργάστηκε στην τοπική εταιρεία ηλεκτρισμού.
Με το ξέσπασμα του πολέμου, τον Σεπτέμβριο του 1939, ο Σίντλερ βρέθηκε στην κατεχόμενη Κρακοβία αναζητώντας ευκαιρίες πλουτισμού. Χρησιμοποιώντας τη γοητεία και τις γνωριμίες του, καλλιέργησε σχέσεις με αξιωματούχους των SS, κερνώντας κονιάκ και πούρα της μαύρης αγοράς. Σύντομα γνώρισε τον Ισαάκ Στερν, έναν Εβραίο λογιστή, με τον οποίο θα συνδεθεί στενά. Με τη βοήθειά του, το 1940 αγόρασε ένα πτωχευμένο εργοστάσιο μεταλλικών σκευών, που άρχισε να προμηθεύει τον γερμανικό στρατό. Κατόπιν συμβουλής του Στερν, προσέλαβε Εβραίους εργάτες, που θεωρούνταν φθηνό εργατικό δυναμικό.
Όταν οι Ναζί άρχισαν το 1942 να μεταφέρουν τους Εβραίους της Κρακοβίας σε στρατόπεδα θανάτου, ο Σίντλερ, χρησιμοποιώντας δωροδοκίες και απειλές, κατόρθωσε να προστατεύσει τους εργάτες του. Μετά το κλείσιμο του γκέτο, το 1943, εξασφάλισε τη λειτουργία του εργοστασίου του ως «κέντρου εργασίας» υπό τον σαδιστή αξιωματικό Άμον Γκετ, κρατώντας τους υπαλλήλους του εκτός στρατοπέδων.
Το καλοκαίρι του 1944, όταν το στρατόπεδο του Πουάσουφ μετατράπηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, ο Σίντλερ έπεισε τον Γκετ να του επιτρέψει να μεταφέρει το εργοστάσιό του στην Τσεχοσλοβακία, μαζί με 1.100 Εβραίους εργάτες — τη θρυλική «λίστα του Σίντλερ». Παρότι μια ομάδα στάλθηκε κατά λάθος στο Άουσβιτς, ο Σίντλερ κατόρθωσε να τη διασώσει. Στο νέο εργοστάσιο δεν παρήχθη ποτέ ούτε μία πραγματική σφαίρα· σκόπιμα, ο Σίντλερ καθυστέρησε την παραγωγή για να κρατήσει ζωντανούς τους εργάτες του.
2018 Κυριάκος Παπαδόπουλος. Ο Κυριάκος Παπαδόπουλος έγινε γνωστός στη διάρκεια της ανθρωπιστικής προσφυγικής κρίσης, σαν το πρόσωπο μιας Ελλάδας που επιμένει στην αξία της ανθρώπινης ζωής, όποια κι αν είναι αυτή. Αποτέλεσε έτσι την «εικόνα» του Λιμενικού Σώματος σήμερα.
Γέννημα θρέμμα μιας προσφυγικής οικογένειας από τη Νικομήδεια, παιδί μαστόρων της μεταλλοτεχνίας που περηφανεύονται πως σμίλεψαν τις μεταλλικές δάφνες στο άγαλμα της ελευθερίας της Μυτιλήνης, το σήμα κατατεθέν της πόλης. Μεγαλωμένος από εργάτες γονείς σε έναν λαϊκό μαχαλά της Μυτιλήνης, τη Λαγκάδα, αποφοίτησε από τη Σχολή Εμποροπλοιάρχων των Οινουσσών, ναυτολογήθηκε πρώτα σε πλοίο του Εμπορικού Ναυτικού κι από εκεί κατατάχθηκε στο Λιμενικό Σώμα.
Παντρεμένος και πατέρας δυο παιδιών ο Κυριάκος Παπαδόπουλος έδωσε πανθομολογούμενα ηρωικά τον αγώνα για τη διάσωση χιλιάδων ανθρώπων μεταξύ Λέσβου και Μικρασιατικών παραλίων, προσπάθεια που τον σημάδεψε. «Πόσους ανθρώπους έχετε σώσει;» τον είχε ρωτήσει ο Βέρνερ Φάιμαν, όταν με τον ‘Ελληνα πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, είχαν επισκεφθεί τη Μυτιλήνη. «Περισσότερους από πέντε χιλιάδες» του απάντησε ο Έλληνας αξιωματικός. Δεν άκουσε καλά ο τότε Αυστριακός καγκελάριος και του είπε πως «πέντε ζωές είναι κάτι πολύ σημαντικό». Τον διόρθωσαν και του είπαν πως πρόκειται για πέντε χιλιάδες ζωές… «Είσαστε πραγματικός ήρωας», του είχε πει έκπληκτος ο Φάιμαν.
Για τη δράση του είχε τιμηθεί από την Ακαδημία Αθηνών και την ελληνική πολιτεία, ενώ διεκδίκησε και το χρυσό αγαλματίδιο των Όσκαρ για το ντοκιμαντέρ «4.1 miles» στο οποίο «πρωταγωνίστησε». Πιστός στο καθήκον του και πάντα αξιωματικός του Λιμενικού Σλώματος για το οποίο ήταν περήφανος, είχε ερωτηθεί τότε από το ΑΠΕ – ΜΠΕ για το πώς ένιωθε στο κόκκινο χαλί των βραβείων. «Είμαστε περήφανοι για τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των πληρωμάτων του Λιμενικού Σώματος να μη χαθεί ούτε μια ζωή μέσα στην θάλασσα σε αυτήν την τραγωδία που ας μη ξεχνάμε πως ακόμα διαδραματίζεται στην Ελλάδα μας», είχε πει ο Μυτιληνιός κυβερνήτης του ΠΛΣ 602 που, από το στενό θαλασσινό ποτάμι αναμεταξύ Λέσβου και μικρασιατικών παραλίων, βρέθηκε μέσα στη λάμψη και τις διασημότητες του πλανήτη, αξιωματικός πάντα του Λιμενικού Σώματος.
————————————————————————
Πηγές: sansimera.gr, el.wikipedia
