Γέγονε την 4η Σεπτεμβρίου


...

Ο γέγονε… Γέγονε |


Γεγονότα

 

1682 – Ο βρετανός αστρονόμος Έντμουντ Χάλεϊ παρατηρεί για πρώτη φορά τον κομήτη, στον οποίο θα δοθεί το όνομά του (Κομήτης του Χάλεϊ).

Οι κομήτες είναι μεγάλα σε μέγεθος ουράνια σώματα, τα οποία κινούνται σε ελλειπτική τροχιά γύρω από τον Ήλιο. Έτσι, μπορεί να γίνουν ορατοί σε μας και στη συνέχεια να χαθούν με ταχύτητα στο μακρύτερο σημείο του ηλιακού μας συστήματος. Σε ότι αφορά τη σύνθεσή τους, αποτελούνται από παγωμένο νερό, διοξείδιο του άνθρακα, σκόνη, πετρώματα και άλλα σωματίδια. Καθώς, λοιπόν, πλησιάζουν τον Ήλιο, το ηλιακό φως θερμαίνει τον πάγο, ο οποίος και υποβάλλεται σε εξάχνωση. Το αέριο αυτό απομακρύνεται από τον Ήλιο και είναι ακριβώς εκείνο που εμείς βλέπουμε ως ουρά του κομήτη.

Ο Κομήτης Χάλεϊ, όπως είπαμε, πήρε το όνομά του από τον βρετανό αστρονόμο Έντμοντ Χάλεϊ (1656–1742), ο οποίος στις 4 Σεπτεμβρίου 1682 τον παρατήρησε για πρώτη φορά και το περιέγραψε. Υπάρχουν καταγεγραμμένες αστρονομικές παρατηρήσεις για τον συγκεκριμένο κομήτη στην Κίνα ήδη από το 240 π.Χ. Η εμφάνισή του το 12 π.Χ. παρακίνησε πολλούς θεολόγους να εικάσουν ότι το Άστρο της Βηθλεέμ, που καθοδήγησε τους Τρεις Μάγους όταν θέλησαν να επισκεφθούν τον νεογέννητο Ιησού, μπορεί να ήταν ο κομήτης Χάλεϊ.

Από τα αρχαία χρόνια οι κομήτες αποσπούσαν την προσοχή των ανθρώπων, κυρίως ως κακοί οιωνοί, λόγω της σπανιότητας της εμφάνισής τους. Συνήθως συνδέονταν με επερχόμενα γεγονότα καταστροφής, με λοιμούς, θανάτους βασιλέων και καταστροφή αυτοκρατοριών.

 

1828 – Αρχίζει η αποχώρηση των τουρκοαιγυπτιακών στρατευμάτων από την Πελοπόννησο, κατ’ εφαρμογή της συνθήκης της Αλεξάνδρειας μεταξύ του Μοχάμεντ Άλι της Αιγύπτου και των τριών εγγυητριών δυνάμεων της ανεξαρτησίας της Ελλάδας. Θα ολοκληρωθεί στις 10 Οκτωβρίου με την αναχώρηση και του ίδιου του Ιμπραήμ.

Το καλοκαίρι του 1827, μη μπορώντας να εδραιώσει τη θέση του στην Πελοπόννησο, άρχισε να εφαρμόζει την τακτική της «καμμένης γης», προκειμένου να κάμψει τους επαναστάτες, ενώ προετοίμαζε απόβαση στην Ύδρα και τις Σπέτσες, γεγονός που θα είχε ολέθριες συνέπειες για την Επανάσταση, αν γινόταν πραγματικότητα.

Τον πρόλαβαν, όμως, οι ναυτικές δυνάμεις Γαλλίας, Ρωσίας και Αγγλίας, που κατέστρεψαν τον τουρκοαιγυπτιακό στόλο στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου (8 Οκτωβρίου 1827).

Ο χρόνος άρχισε να μετράει πλέον αντίστροφα για τον Ιμπραήμ. Οι Μεγάλες Δυνάμεις είχαν αλλάξει την πολιτική τους και ήταν αποφασισμένες να υποστηρίξουν την ανεξαρτησία της Ελλάδας. Με τη Συνθήκη της Αλεξάνδρειας (9 Αυγούστου 1828), που υπέγραψε ο Μοχάμετ Άλη με τον Κόδριγκτον, ο Ιμπραήμ αναγκάστηκε να αποχωρήσει από την Πελοπόννησο στις 10 Οκτωβρίου 1828.

 

1978 – Ο Γεώργιος Ράλλης είναι ο πρώτο Έλληνας υπουργός (Εξωτερικών) που γίνεται επίσημα δεκτός στη Σοβιετική Ένωση. Ο Γεώργιος Ράλλης υπήρξε μια από τις εμβληματικές μορφές της ελληνικής πολιτικής ζωής του 20ού αιώνα. Γεννημένος στην Αθήνα το 1918, σπούδασε Νομικά και Πολιτικές Επιστήμες και αμέσως μετά βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του ελληνοϊταλικού πολέμου, όπου διακρίθηκε ως έφεδρος αξιωματικός. Μετά την Κατοχή επέστρεψε στο στρατό, πολέμησε στον Εμφύλιο και αργότερα αφιερώθηκε στην πολιτική.

Η κοινοβουλευτική του πορεία ξεκίνησε το 1950 με το Λαϊκό Κόμμα και συνεχίστηκε αδιάλειπτα για δεκαετίες. Υπήρξε στενός συνεργάτης του Κωνσταντίνου Καραμανλή και από τα πρώτα στελέχη της ΕΡΕ. Διετέλεσε υπουργός σε κρίσιμα χαρτοφυλάκια, όπως τα Δημόσια Έργα, οι Συγκοινωνίες και το Εσωτερικών, ενώ το 1967, ως υπουργός Δημόσιας Τάξης, προσπάθησε να αντισταθεί στο πραξικόπημα της χούντας. Η δικτατορία τον οδήγησε στη φυλακή και την εξορία, χωρίς να κάμψει τη δράση του.

Με τη Μεταπολίτευση ανέλαβε εκ νέου υπουργικά καθήκοντα. Ως υπουργός Παιδείας υπέγραψε τη μεγάλη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, επιβάλλοντας τη νεοελληνική σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. Στη συνέχεια, ως υπουργός Εξωτερικών, είχε καθοριστικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στην ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ το 1979 και έγινε ο πρώτος Έλληνας ΥΠΕΞ που επισκέφθηκε τη Σοβιετική Ένωση.

Τον Μάιο του 1980 εκλέχθηκε πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και πρωθυπουργός, ωστόσο αποχώρησε έπειτα από την εκλογική ήττα του 1981. Παρά τις μετέπειτα διαφωνίες και αποστασιοποιήσεις του, παρέμεινε ενεργός στο δημόσιο βίο μέχρι τη δεκαετία του ’90.

Για την προσφορά του τιμήθηκε με το Μεγαλόσταυρο της Τιμής και ανώτατες διακρίσεις από πολλές χώρες, αφήνοντας πίσω του την παρακαταθήκη ενός πολιτικού με ήθος, συνέπεια και διεθνή αναγνώριση.

 

Γεννήσεις

 

1768 – Φρανσουά Ρενέ Ντε Σατομπριάν, γνωστός και στην Ελλάδα ως Σατωβριάνδος, υπήρξε μια από τις πιο αντιφατικές και γοητευτικές μορφές της ευρωπαϊκής διανόησης. Γεννημένος το 1768 και πεθαίνοντας το 1848, άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στη γαλλική λογοτεχνία, θεμελιώνοντας τον ρομαντισμό και εμπνέοντας προσωπικότητες όπως ο Βίκτωρ Ουγκώ, που δήλωνε: «Θέλω να είμαι ή Σατωβριάνδος ή τίποτα».

Η ζωή του υπήρξε γεμάτη αντιθέσεις. Σχέσεις που σκιάστηκαν από φήμες, πάθη που συγκρούονταν με τη θρησκευτική του πίστη και μια πολιτική δράση που ισορροπούσε ανάμεσα στη μοναρχία και τον φιλελευθερισμό. Στη Γαλλία υπήρξε θερμός υποστηρικτής της μοναρχίας και μάλιστα πρωτοστάτησε στην επέμβαση εναντίον της ισπανικής επανάστασης. Την ίδια στιγμή, όμως, υπερασπιζόταν την ελευθερία του Τύπου και κατηγορήθηκε από τους συντηρητικούς πως τα κείμενά του ξεσήκωναν τη νεολαία. Ο ίδιος συνοψίζοντας τις αντιφάσεις του έλεγε: «Είμαι δημοκρατικός εκ φύσεως, μοναρχικός εξαιτίας της λογικής και βουρβωνικός για λόγους τιμής».

Η σχέση του με την Ελλάδα υπήρξε ξεχωριστή. Στο περίφημο Οδοιπορικό του, περιπλανώμενος στα ερείπια της αρχαιότητας, αναζητούσε την Ελλάδα του Λεωνίδα και του Περικλή, χωρίς όμως να τη βρίσκει στον σύγχρονο τόπο. Παρά τις απογοητεύσεις του, έβλεπε στο παρελθόν τη βάση για ένα φωτεινό μέλλον. Όταν ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση, εντάχθηκε ενεργά στο φιλελληνικό κίνημα και σε νέα έκδοση του Οδοιπορικού πρόσθεσε το Υπόμνημα περί Ελλάδος. Σε αυτό υπερασπιζόταν με ιστορικά, νομικά και ηθικά επιχειρήματα τον αγώνα των Ελλήνων για ελευθερία, συμβάλλοντας στην ενίσχυση του φιλελληνικού ρεύματος στην Ευρώπη.

Ο Σατωμπριάν, συνδυάζοντας λογοτεχνία, πολιτική και πάθος για ιδέες, έμεινε στην ιστορία ως ο αντιφατικός ρομαντικός που ύμνησε την Ελλάδα και στήριξε έμπρακτα τον αγώνα της ανεξαρτησίας.

 

1905 – Μαίρη Ρενώ. Η Μαίρη Ρενώ (Mary Renault),γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1905, και σπούδασε στην Οξφόρδη, αρχικά είχε επιλέξει να διδάξει, άλλα γρήγορα την κέρδισε ο κόσμος της συγγραφής! Μετά το πτυχίο της εκπαιδεύτηκε για τρία χρόνια ως νοσοκόμα και εκεί έγραψε την πρώτη της γνωστή νουβέλα με τίτλο «Υπόσχεση αγάπης».

Κατά την διάρκεια του πολέμου και καθώς υπηρετούσε πλέον ως νοσοκόμα έγραψε ακόμη τρεις νουβέλες, η μία εξ αυτών απέσπασε και το βραβείο M.G.M. με τίτλο «Επιστροφή στη νύχτα».
Αργότερα και με τη λήξη του πολέμου η Ρενώ εγκαταστάθηκε στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής ενώ στα ταξίδια της που ακολούθησαν η Ελλάδα τράβηξε το ενδιαφέρον της και εμφανέστατα αποτέλεσε πηγή έμπνευσης.

Η Αρχαία Ελλάδα πρωταγωνίστησε στα επόμενα και πολύ γνωστά της μυθιστορήματα με τίτλους «Ο βασιλιάς πρέπει να πεθάνει», «Ο ταύρος που βγήκε από τη θάλασσα», «Φωτιά από τον ουρανό» και πολλά άλλα.

Η πρώτη της επίσκεψη της στην Αθήνα ήταν το 1954. Με ξεναγό τον Kimon Friar, γνωρίζει τα μουσεία και την ξένη παροικία, στοχάζεται πάνω στα βλέμματα των Ελλήνων, και σχεδιάζει τα επόμενα βιβλία της.

Απεβίωσε το 1983 αφήνοντας πίσω της σειρές μυθιστορημάτων που αγαπήθηκαν και αγαπιούνται μέχρι και σήμερα.

 

Θάνατοι

 

1907 – Έντβαρντ Γκριγκ. Γεννημένος στο Μπέργκεν της Νορβηγίας το 1843, θεωρείται ο πατέρας της νορβηγικής εθνικής μουσικής σχολής και ένας από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους του ρομαντισμού στην Ευρώπη. Μαζί με τον δραματουργό Χένρικ Ίψεν και τον ζωγράφο Έντβαρντ Μουνκ, αποτελεί τον κορυφαίο πολιτιστικό πρεσβευτή της χώρας των φιόρδ.

Προερχόμενος από οικογένεια με έντονη μουσική παράδοση, ο Γκριγκ πήρε τα πρώτα του μαθήματα από τη μητέρα του, Γκεζίνε, πιανίστα και δασκάλα του. Στην εφηβεία, ο βιολονίστας Όλε Μπουλ διέκρινε το ταλέντο του και τον έπεισε να σπουδάσει στη Λειψία, όπου ήρθε σε επαφή με το έργο των Μέντελσον και Σούμαν. Αν και η υγεία του κλονίστηκε από βαριά πνευμονία, ο νεαρός συνθέτης έδειξε γρήγορα την κλίση του στη δημιουργία.

Το 1867 παντρεύτηκε την εξαδέλφη του, Νίνα Χάγκερουπ, που έγινε η μόνιμη ερμηνεύτρια των τραγουδιών του. Η απώλεια της κόρης τους σε ηλικία μόλις 13 μηνών το 1869 σημάδεψε τη ζωή του. Παράλληλα με το συνθετικό έργο, αναδείχθηκε και ως πιανίστας, δίνοντας συναυλίες στα μεγάλα κέντρα της Ευρώπης. Φιλία τον συνέδεε με τον Φραντς Λιστ και τον Πιοτρ Τσαϊκόφσκι, που θαύμαζαν τη μουσική του.

Η δημιουργία του Γκριγκ είναι άρρηκτα δεμένη με τη νορβηγική λαϊκή παράδοση, εμπλουτισμένη με ρομαντική ευαισθησία και λυρισμό. Δύο έργα του έγιναν διαχρονικά: η μουσική για το θεατρικό Πέερ Γκυντ του Ίψεν και το περίφημο Κοντσέρτο για πιάνο σε λα ελάσσονα, που θεωρείται από τα σημαντικότερα του είδους.

Ο Γκριγκ πέθανε το 1907 στο Μπέργκεν. Η κηδεία του εξελίχθηκε σε εθνικό γεγονός, με 40.000 ανθρώπους να αποχαιρετούν τον μεγάλο μουσουργό, υπό τους ήχους του πένθιμου εμβατηρίου του Σοπέν και της δικής του σύνθεσης για τον φίλο του Νόρντραακ. Η Νορβηγία έχασε τότε τον κατεξοχήν μουσικό εκφραστή της ψυχής της.

 

1989 – Ζορζ Σιμενόν. Ο Βέλγος συγγραφέας Ζορζ Σιμενόν θεωρείται από τους κορυφαίους του αστυνομικού μυθιστορήματος. Από την πέννα του γεννήθηκε ο επιθεωρητής Ζιλ Μεγκρέ, ένας από τους διασημότερους ντετέκτιβ στην ιστορία της αστυνομικής λογοτεχνίας.

Ο γαλλόφωνος Βέλγος Ζορζ Σιμενόν γεννήθηκε στην Λιέγη στις 12 Φεβρουαρίου 1903 και από νωρίς αποφάσισε να αφιερωθεί στο γράψιμο, καθώς πίστευε ότι «όσο λιγότερο έξυπνος είναι κανείς, τόσο πιο πιθανό είναι να γίνει μυθιστοριογράφος. Διαφορετικά, γράφει διατριβές». Στα δεκαέξι του χρόνια, έγινε δημοσιογράφος στη «La Gazette de Liege» και το πρώτο μυθιστόρημά του, υπογεγραμμένο με το ψευδώνυμο Ζορζ Σιμ εκδόθηκε το 1921.

Κέρδισε φήμη και την αθανασία για τον ήρωά του, τον επιθεωρητή Ζιλ Μεγκρέ, ο οποίος πρωταγωνίστησε σε 84 από τα 200, που συνολικά έγραψε. Ο Μεγκρέ δρα στο Παρίσι και αυτό που τον χαρακτηρίζει ως τιμωρό του εγκλήματος είναι η διαίσθησή του και λιγότερο η ενδελεχής αστυνομική δουλειά.

Ο Ζορζ Σιμενόν υπήρξε κοσμοπολίτης, έζησε μιά περιπετειώδη και γεμάτη ζωή έως τις 4 Σεπτεμβρίου 1989, που έφυγε γιά τον άλλο κόσμο. Στην αυτοβιογραφία του κόμπαζε ότι είχε κάνει έρωτα με 20.000 γυναίκες.

Πολυγραφότατος ως συγγραφέας είδε την αναγνώριση να του χτυπά από νωρίς της πόρτα. Μερίδα της κριτικής τον θεωρεί συγγραφέα φτηνής λογοτεχνίας, οι περισσότεροι, όμως, αναγνωρίζουν τις ικανότητες και την καλλιέργειά του, αν και παραδέχονται ότι δεν άφησε πίσω το μεγάλο έργο.
Τα μυθιστορήματά του, πάντως, έχουν πουλήσει 500 εκατομμύρια αντίτυπα και έχουν μεταφραστεί σε 50 γλώσσες. Πολλά από τα έργα του έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο και την τηλεόραση.

Ο επιθεωρητής Μεγκρέ έγινε γνωστός στο ελληνικό κοινό μεταπολεμικά κυρίως μέσα από τα φτηνά βιβλία τσέπης και τα τελευταία χρόνια από τις προσεγμένες εκδόσεις της «Αγρας». («Ο Μεγκρέ στην Νέας Υόρκη», «Ο Μεγκρέ και ο νεκρός του», «Λίμπερτυ Μπαρ», «Ο τρελός του Μπερζεράκ» κ.α)

Από το υπόλοιπο έργο του Σιμενόν να αναφέρουμε τα μυθιστορήματα: το ψυχολογικό «Ο ένοικος» (εκδ. Άγρα), το ερωτικό «Η Χήρα Κουντέρικ» («Ροές»), το ντοστογιεφσκικό «Ο άνθρωπος, που εβλέπε τα τρένα να περνούν» (Άγρα) και το ατμοσφαιρικό «Οι δαίμονες του πιλοποιού» (Άγρα), μια ανατομία της κοινωνίας της γαλλικής επαρχίας.

 

————————————————————————
Πηγές: sansimera.gr, el.wikipedia