...
Ο γέγονε… Γέγονε |
Γεγονότα
1918 – Ο σοβιετικός ηγέτης Βλαντιμίρ Λένιν πυροβολείται και τραυματίζεται κατά τη διάρκεια ομιλίας του σε εργοστάσιο της Μόσχας. Στη δολοφονική απόπειρα πρωτοστατούν οι αδελφές Φάνια και Ντόρα Καπλάν, αμφότερες μέλη του Σοσιαλιστικού Επαναστατικού Κόμματος.
Η Φάνια Καπλάν, μέλος του Σοσιαλιστικού Επαναστατικού Κόμματος, πλησίασε το Λένιν μετά από μία ομιλία του και ενώ βρισκόταν στο δρόμο για το αυτοκίνητό του. Τον φώναξε και όταν αυτός γύρισε τον πυροβόλησε τρεις φορές με σφαίρες εμβαπτισμένες σε δηλητήριο.
Δύο από τις σφαίρες τον βρήκαν στον ώμο και τον πνεύμονα. Ο Λένιν οδηγήθηκε στο διαμέρισμά του στο Κρεμλίνο και αρνήθηκε την εισαγωγή του σε νοσοκομείο, πιστεύοντας πως άλλοι δολοφόνοι θα τον περίμεναν εκεί.
Οι γιατροί κλήθηκαν, αλλά αποφάσισαν ότι ήταν πάρα πολύ επικίνδυνο να αφαιρεθούν οι σφαίρες. Ο Λένιν δε συνήλθε ποτέ εντελώς από την απόπειρα αυτή, η οποία επιβάρυνε σοβαρότατα τον οργανισμό του και κλόνισε ανεπανόρθωτα την υγεία του.
1922 – Διεξάγεται η τελευταία μάχη της Μικρασιατικής Εκστρατείας στο Ντουμπλουπινάρ. Στις 26 Αυγούστου ο Μουσταφά Κεμάλ ηγήθηκε της επίθεσης στην κοιλάδα του Αφιόν Καραχισάρ με το παράγγελμα «Στόχος μας η Μεσόγειος».
Την επόμενη ημέρα το στράτευμα των 23.000 Τούρκων είχε καταφέρει να απωθήσει τους 16.000 εξουθενωμένους και ελλιπώς εξοπλισμένους Έλληνες των Α’ και Γ’ Σωμάτων Στρατού.
Τέσσερις ημέρες μετά, στις 30 Αυγούστου ο ελληνικός στρατός ηττήθηκε στο Ντουμλούπιναρ και η υποχώρησή του συνεχίστηκε ως τις 9 Σεπτεμβρίου, ημέρα της άλωσης της Σμύρνης από τους Τούρκους.
Η μάχη αυτή αποτέλεσε τη θρυαλλίδα που ανάγκασε τις ελληνικές δυνάμεις να αρχίσουν την υποχώρησή τους προς τα μικρασιτικά παράλια, καταδιωκόμενες από τα στρατεύματα των Νεότουρκων του στρατηγού Μουσταφά Κεμάλ, οδηγώντας στο άδοξο τέλος της Μικρασιατικής Εκστρατείας .
Η «Ημέρα της Νίκης» είναι μια από τις σημαντικότερες εθνικές εορτές στην Τουρκία με την οποία τιμάται η νίκη αυτή του τουρκικού στρατού επί των ελληνικών δυνάμεων.
Γεννήσεις
1871 – Έρνεστ Ράδερφορντ. Στις 30 Αυγούστου 1871, γεννήθηκε στη Νέα Ζηλανδία ο Έρνεστ Ράδερφορντ, ο επιστήμονας που άλλαξε ριζικά την κατανόησή μας για τη δομή της ύλης. Γιος αγροτικής οικογένειας μεταναστών από τη Βρετανία, ο Ράδερφορντ μεγάλωσε στην περιοχή Νέλσον και ξεχώρισε από νωρίς για το ταλέντο του. Με υποτροφία βρέθηκε στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και στο εργαστήριο Κάβεντις, όπου ξεκίνησε την πορεία του στη φυσική.
Το 1898 ανέλαβε την έδρα Φυσικής στο Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ του Καναδά. Εκεί έβαλε τα θεμέλια της σύγχρονης θεωρίας της ραδιενέργειας: απέδειξε ότι η διάσπαση των ατόμων είναι αυθόρμητη, διατύπωσε τη σχέση του χρόνου ημιζωής και ανακάλυψε τις ακτίνες γ. Την ίδια περίοδο παντρεύτηκε και απέκτησε μία κόρη.
Το 1907 επέστρεψε στην Αγγλία, στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, όπου πραγματοποίησε το περίφημο πείραμα με το φύλλο χρυσού. Από τη σκέδαση των σωματιδίων διατύπωσε το πρώτο ατομικό μοντέλο: ο θετικός πυρήνας στο κέντρο, με τα ηλεκτρόνια να κινούνται περιφερειακά. Η ανακάλυψη αυτή του χάρισε το Νόμπελ Χημείας το 1908.
Ο Ράδερφορντ υπήρξε ο πρώτος που κατάφερε να μεταστοιχειώσει ένα στοιχείο, μετατρέποντας το άζωτο σε οξυγόνο. Προέβλεψε επίσης την ύπαρξη του νετρονίου, κάτι που επιβεβαιώθηκε το 1932 από τον μαθητή του, Τζέιμς Τσάντγουικ. Το 1917 ανέλαβε διευθυντής του εργαστηρίου Κάβεντις, καθιερώνοντας το ως κορυφαίο κέντρο έρευνας στη φυσική.
Χρίστηκε ιππότης, τιμήθηκε με αμέτρητους τίτλους και θεωρείται δικαίως «πατέρας της πυρηνικής φυσικής». Έφυγε από τη ζωή το 1937, έπειτα από καθυστερημένη χειρουργική επέμβαση, αφήνοντας πίσω του μια επιστημονική κληρονομιά που άλλαξε για πάντα τον κόσμο.
1930 – Γουόρεν Μπάφετ (αγγλικά: Warren Edward Buffett, 30 Αυγούστου 1930) είναι Αμερικανός ολιγαρχης, επενδυτής και φιλάνθρωπος με καταγωγή από την Όμαχα της Νεμπράσκα. Θεωρείται ως ένας από τους πλέον επιτυχημένους επενδυτές στον κόσμο, και είναι ο προεδρεύων, γενικός διευθυντής και κύριος μέτοχος της εταιρείας διαχείρισης μετοχών Berkshire Hathaway.
Συγκαταλέγεται αδιάλειπτα ανάμεσα στους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου, και το 2008 ανακηρύχθηκε ο πλουσιότερος. Το 2012 το περιοδικό Time τον συγκατέλεξε ανάμεσα στους ανθρώπους με την μεγαλύτερη επιρροή διεθνώς.
Συχνά προσωνύμια που του αποδίδονται είναι ο Μάγος, ο Μάντης Καλχας ή ο Σοφός Γέροντας, και είναι γνωστός για την ενασχόληση του επενδύσεις αξιών, καθώς και για την λιτότητα του βίου του παρά τον τεράστιο πλούτο που διαθέτει. Ο Μπάφετ είναι επίσης προβεβλημένος φιλάνθρωπος, και έχει υποσχεθεί να δώσει το 99% της περιουσίας που έχει συσσωρεύσει σε φιλανθρωπικούς σκοπούς, κυρίως μέσω του ιδρύματος Γκέιτς του Μπιλ Γκέιτς και της συζύγου του.
Έχει ενεργή παρουσία ως προς τα πολιτικά δρώμενα, με την πιο πρόσφατη στήριξη του να είναι προς την Χίλαρι Κλίντον, υποψήφια των Δημοκρατικών για τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016. Τον Απρίλιο του 2012 διαγνώστηκε με καρκίνο του προστάτη, από τον οποίο θεραπεύτηκε επιτυχώς εντός του ίδιου έτους.
Θάνατοι
2013 – Σέιμους Χίνι. Ο Σέιμους Χίνι, ο άνθρωπος που θεωρήθηκε η μεγαλύτερη ποιητική φωνή της Ιρλανδίας μετά τον Γουίλιαμ Μπλερ Γέιτς, γεννήθηκε το 1939 στη φάρμα της οικογένειάς του στο Λοντόντερι. Μεγαλωμένος σε μια καθολική οικογένεια με εννέα παιδιά, βίωσε από νωρίς την καθημερινότητα της αγροτικής ζωής, που αργότερα θα σφράγιζε την ποίησή του. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Κουίνς του Μπέλφαστ και, από τη διδασκαλία στη μέση εκπαίδευση, γρήγορα βρέθηκε στον ακαδημαϊκό χώρο. Δίδαξε στο Κουίνς, στο Χάρβαρντ και κατέλαβε την έδρα Ποίησης στην Οξφόρδη, ενώ τιμήθηκε και ως επίτιμος καθηγητής στο Trinity College Δουβλίνου.
Η πρώτη του συλλογή, Death of a Naturalist (1966), τον καθιέρωσε, με γραφή που συνέδεε τη γη με τον λόγο. Από το 1972 έζησε στο Δουβλίνο με τη σύζυγο και τα τρία παιδιά του, ενώ συνεργάστηκε με το BBC και εφημερίδες, πάντα με το ίδιο πάθος για την ποίηση. Το 1995, σε ένα ταξίδι του στην Αρκαδία, πληροφορήθηκε ότι του απονέμεται το Νόμπελ Λογοτεχνίας για το «ηθικό βάθος και τη λυρική ομορφιά» του έργου του. Η Ελλάδα υπήρξε γι’ αυτόν ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης, με ποιήματα αφιερωμένα σε τοπία και μύθους της.
Στην ποίησή του συνδύασε τις προσωπικές μνήμες με το ιρλανδικό τοπίο και τις πολιτικές συγκρούσεις της πατρίδας του. Παρέμεινε πιστός στην ιρλανδική του ταυτότητα, φτάνοντας να αρνηθεί συμμετοχή σε ανθολογία σύγχρονης βρετανικής ποίησης, με το περίφημο τρίστιχο για το «πράσινο διαβατήριό» του. Παρά την κριτική καταξίωση, γνώρισε και λαϊκή αποδοχή, σε σημείο που δυσκολευόταν να περπατήσει στο Δουβλίνο χωρίς να τον σταματούν θαυμαστές.
Ο Σέιμους Χίνι έφυγε από τη ζωή στις 30 Αυγούστου 2013, αφήνοντας πίσω του έργο που γεφυρώνει την παράδοση με τον μοντερνισμό, την Ιρλανδία με τον κόσμο.
2016 – Μαρκ Ριμπού. Υπήρξε ένας από τους κορυφαίους φωτορεπόρτερ του 20ού αιώνα, ένας άνθρωπος που κατάφερε να αποτυπώσει με τον φακό του τόσο την αγριότητα του πολέμου όσο και την τρυφερότητα της καθημερινότητας. Γεννημένος το 1923 στη Σεν-Ζενί-Λαβάλ της Γαλλίας, ξεκίνησε τη φωτογραφία στα 14 του, με μια απλή Kodak που του χάρισε ο πατέρας του. Πολέμησε στη γαλλική Αντίσταση, σπούδασε μηχανικός, αλλά σύντομα ακολούθησε το κάλεσμα της εικόνας.
Το 1953 εντάχθηκε στο πρακτορείο Magnum, με την ενθάρρυνση των Ανρί Καρτιέ-Μπρεσόν και Ρόμπερτ Κάπα. Την ίδια χρονιά δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Life η εμβληματική του φωτογραφία «Ο ζωγράφος του Πύργου του Άιφελ», που απεικόνιζε έναν εργάτη να ισορροπεί με χάρη πάνω στη σιδερένια κατασκευή. Από τότε ξεκίνησε ένα ατελείωτο ταξίδι στον κόσμο: Ινδία, Κίνα, Ιαπωνία, Σοβιετική Ένωση, Αφρική. Η ματιά του ήταν πάντα γεμάτη περιέργεια και ανθρωπιά.
Η πιο διάσημη εικόνα του, «Το κορίτσι με το λουλούδι», τραβήχτηκε το 1967 μπροστά στο Πεντάγωνο, κατά τη διάρκεια διαδήλωσης ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ. Η 17χρονη Τζέιν Ρόουζ Κασμίρ κρατά ένα χρυσάνθεμο μπροστά σε στρατιώτες με τα όπλα υψωμένα. Μια στιγμή που συμπύκνωσε τη σύγκρουση ανάμεσα στην αθωότητα και τη βία, χαράσσοντας ανεξίτηλα τη συλλογική μνήμη του αντιπολεμικού κινήματος.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, ο Ριμπού φωτογράφισε το Βόρειο και Νότιο Βιετνάμ, τις μεγάλες αλλαγές στην Κίνα, την ανεξαρτησία της Αλγερίας. Υπήρξε για δύο χρόνια επικεφαλής του Magnum, αλλά το εγκατέλειψε για να συνεχίσει ελεύθερος την πορεία του. Με μια μηχανή πάντα στην τσέπη, δεν εγκατέλειψε ποτέ το φιλμ. «Δοκίμασα την ψηφιακή για ένα απόγευμα», έλεγε χαμογελώντας.
Έργα του φιλοξενήθηκαν σε περιοδικά όπως τα Life, National Geographic και Paris-Match, σε δεκάδες γκαλερί και μουσεία, ενώ έγραψε 15 βιβλία. Ο Μαρκ Ριμπού έφυγε από τη ζωή το 2016 στο Παρίσι, στα 93 του χρόνια, αφήνοντας πίσω μια παρακαταθήκη εικόνων που μιλούν με την ίδια ένταση σήμερα όπως και την εποχή που τραβήχτηκαν.
————————————————————————
Πηγές: sansimera.gr, el.wikipedia
