Γέγονε την 25η Αυγούστου


...

Ο γέγονε… Γέγονε |


Γεγονότα

 

1898 – 700 Έλληνες και 17 Άγγλοι σφαγιάζονται στο Ηράκλειο της Κρήτης από τους Τούρκους. Η σημερινή κεντρική «οδός 25ης Αυγούστου» στην πόλη ονομάστηκε έτσι από αυτό το γεγονός. Στις 18 Ιουλίου 1898 η Συνέλευση των Κρητών εξέλεξε εκτελεστική επιτροπή, το «Εκτελεστικόν Κρήτης», που θα αναλάμβανε τη διακυβέρνηση της νήσου για το χρονικό διάστημα μέχρι την άφιξη του ύπατου αρμοστή πρίγκηπα Γεωργίου, δευτερότοκου γιου του βασιλιά των Ελλήνων Γεωργίου Α’. Το αποτελούσαν ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο Ιωάννης Ζαχαράκης, ο Ιωάννης Σφακιανάκης, ο Εμμανουήλ Μυλωνογιαννάκης, ο Νικόλαος Γιαμαλάκης και ο Αντώνιος Χατζηδάκης.

Η εξέλιξη αυτή ανησύχησε, όπως ήταν φυσικό, τους Τουρκοκρητικούς (γηγενείς μουσουλμάνους, ως επί το πλείστον), που αποτελούσαν περί το 15% του συνολικού αριθμού των κατοίκων της μεγαλονήσου. Κι ενώ απόσπασμα του αγγλικού στρατού εγκαθιστούσε στο Ηράκλειο υπαλλήλους τού Εκτελεστικού, σύμφωνα με την απόφαση των ξένων ναυάρχων, ο εξαγριωμένος τουρκικός όχλος της πόλης εξετράπη σε πράξεις πρωτοφανούς βαρβαρότητας.

Στις 25 Αυγούστου 1898, εκατοντάδες χριστιανοί σφαγιάστηκαν και μαζί τους 17 άγγλοι στρατιώτες και ο πρόξενος της Αγγλίας στο Ηράκλειο Λυσίμαχος Καλοκαιρινός. Πυρπολήθηκαν καταστήματα και συνοικίες χριστιανών και η εικόνα επανέφερε στη μνήμη τις σκληρότερες στιγμές της τουρκικής θηριωδίας.

 

 

1949 – Ο Αύγουστος του 1949 σηματοδοτεί το τέλος του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου με την τελική, αποφασιστική επίθεση του Εθνικού Στρατού στον Γράμμο. Στις 5:30 το πρωί της 2ας Αυγούστου, οι ελληνικές δυνάμεις εξαπέλυσαν την «Επιχείρηση Πυρσός», την πιο οργανωμένη και μεγάλη στρατιωτική εκστρατεία του πολέμου, με στόχο την εξόντωση των ανταρτών του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας (ΔΣΕ). Στις τάξεις του Εθνικού Στρατού είχαν συγκεντρωθεί περίπου 180.000 άνδρες, οργανωμένοι σε δύο Σώματα Στρατού υπό τη διοίκηση των Θρασύβουλου Τσακαλώτου και Στυλιανού Μανιδάκη, με 7 μεραρχίες πεζικού, μία μεραρχία Λ.Ο.Κ., δύο ανεξάρτητες ταξιαρχίες, 14 ελαφρά τάγματα και πλήθος πυροβόλων, αεροπλάνων και αρμάτων μάχης.

Αντίθετα, ο ΔΣΕ διέθετε μόλις 6.500 μαχητές στον Γράμμο και 8.500 στο Βίτσι, με 2.500 εφεδρεία στα αλβανικά εδάφη. Παρά την αριθμητική υπεροχή του Εθνικού Στρατού, οι αντάρτες πίστευαν ότι θα μπορέσουν να τον εξουθενώσουν μέσα από πόλεμο φθοράς, αξιοποιώντας 45 ορειβατικά πυροβόλα, 15 αντιαεροπορικά και 27 αντιαρματικά. Το σχέδιο «Πυρσός» προέβλεπε τρεις φάσεις: παραπλανητικές επιθέσεις στον Γράμμο, κύρια ενέργεια στο Βίτσι και τελική αποφασιστική επίθεση στον Γράμμο, με στόχο την πλήρη εξουδετέρωση των ανταρτικών δυνάμεων και τον αποκλεισμό κάθε διαφυγής προς τα αλβανικά σύνορα.

Η γιουγκοσλαβική υποστήριξη είχε ήδη σταματήσει νωρίτερα, ενώ οι μάχες στο Βίτσι και τον Γράμμο κόστισαν συνολικά στον Εθνικό Στρατό 1.682 νεκρούς και στον ΔΣΕ 1.182, με πάνω από 1.000 τραυματίες να περνούν στα σύνορα. Στις 25 Αυγούστου, η αλβανική κυβέρνηση διέκοψε κάθε βοήθεια προς τους κομμουνιστές. Η επιχείρηση ολοκληρώθηκε στις 30 Αυγούστου στις 10 το πρωί και, επισήμως, οι τελευταίοι αντάρτες παραδόθηκαν στα μέσα Οκτωβρίου, βάζοντας τέλος σε έναν εμφύλιο που είχε διχάσει τη χώρα για πέντε χρόνια.

Αυτό το κεφάλαιο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας έμελλε να καθορίσει τη μεταπολεμική πορεία της χώρας, με την απόλυτη νίκη του Εθνικού Στρατού και την οριστική κατάρρευση του ΔΣΕ.

 

1960 – Τελετή έναρξης των 17ων Ολυμπιακών Αγώνων στη Ρώμη.  Η Ρώμη διοργάνωσε τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες, που διεξήχθησαν επί ιταλικού εδάφους (25 Αυγούστου – 11 Σεπτεμβρίου), με απόλυτη επιτυχία, ισορροπώντας ανάμεσα στο αρχαίο και το σύγχρονο πνεύμα. Για πρώτη φορά, οι Ολυμπιακοί Αγώνες είχαν πλήρη τηλεοπτική κάλυψη μέσω της Γιουροβίζιον, ενώ χρησιμοποιήθηκαν υπολογιστές της IBM για την επεξεργασία των αποτελεσμάτων.

Τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1960 διεκδίκησαν 7 πόλεις (Ρώμη, Λωζάνη, Ντιτρόιτ, Βουδαπέστη, Βρυξέλλες, Πόλη του Μεξικού, Τόκιο). Στις 15 Ιουνίου 1955, κατά τη διάρκεια της 50ης συνόδου της ΔΟΕ στο Παρίσι, επικράτησε της Λωζάνης στην τρίτη ψηφοφορία με 35 ψήφους έναντι 24 της ελβετικής πόλης.

Στους Ολυμπιακούς της Ρώμης πήραν μέρος 5.338 αθλητές (4.727 άνδρες και 611 γυναίκες) από 83 χώρες. Η τελετή έναρξης έγινε στο γνωστό μας «Ολύμπικο» και εκεί ακούστηκε για πρώτη φορά ως επίσημος ύμνος των Ολυμπιακών Αγώνων ο «Ολυμπιακός Ύμνο»ς των Σαμάρα – Παλαμά.

Στον πίνακα των μεταλλίων κυριάρχησε η Σοβιετική Ένωση (ΕΣΣΔ) με 103 (43-29-31), έναντι 71 των ΗΠΑ (34-21-16) και 42 της ενωμένης ομάδας της Γερμανίας (12-19-11). Μορφές των αγώνων αναδείχτηκαν ο ξυπόλητος μαραθωνοδρόμος Αμπέμπε Μπικίλα από την Αιθιοπία, ο αμερικανός πυγμάχος Κάσιους Κλέι (ο μετέπειτα θρύλος της πυγμαχίας Μοχάμετ Άλι), που κέρδισε δια περιπάτου την κατηγορία των 81 κιλών, η αμερικανίδα σπρίντερ Βίλμα Ρούντολφ, η επονομαζόμενη «μαύρη γαζέλα» με χρυσά στα 100 μ., 200 μ. και 4×100 μ. Τα περισσότερα μετάλλια, 7 (4-2-1) κατέκτησε ο σοβιετικός γυμναστής Μπόρις Σάκλιν.

Οι Αγώνες αμαυρώθηκαν από τον θάνατο του δανού ποδηλάτη Κνουτ Γιάνσεν κατά τη διάρκεια των 100 χιλιομέτρων ομαδικής χρονομέτρησης. Από την τοξικολογική εξέταση αποδείχθηκε ότι είχε λάβει υπερβολική δόση απαγορευμένων ουσιών. Ήταν το πρώτο θανατηφόρο κρούσμα ντόπινγκ στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων.

Η Ελλάδα συμμετείχε στους Ολυμπιακούς της Ρώμης με 48 αθλητές κι έπειτα από 48 χρόνια πανηγύρισε χρυσό μετάλλιο. Το κατέκτησε ο τότε διάδοχος του ελληνικού θρόνου και μετέπειτα βασιλιάς Κωνσταντίνος, στην ιστιοπλοΐα, με το σκάφος «Νηρεύς», τύπου Ντράγκον και πλήρωμα δύο έμπειρους ιστιοπλόους, τον Γιώργο Ζαΐμη και τον Οδυσσέα Εσκιτζόγλου.

 

Γεννήσεις

 

1918 – Λέοναρντ Μπέρνσταϊν. Γεννημένος στις 25 Αυγούστου 1918 θεωρείται και είναι μια από τις πλέον εμβληματικές μορφές της μουσικής του 20ού αιώνα. Μαέστρος, συνθέτης, πιανίστας, μουσικοπαιδαγωγός, συγγραφέας και ανθρωπιστής, ο Μπέρνσταϊν ξεχώρισε ως ο πρώτος Αμερικανός μαέστρος που απέκτησε διεθνή αναγνώριση, καθιστώντας το όνομά του συνώνυμο της μουσικής αριστείας. Ο κριτικός Ντόναλ Χέναχαν τον χαρακτήρισε «έναν από τους πιο θαυμαστά ταλαντούχους και επιτυχημένους μουσικούς στην αμερικανική ιστορία», τιμώντας παράλληλα τη μοναδική του καλλιτεχνική πορεία.

Η συμβολή του στο μουσικό θέατρο, τη συμφωνική και την κινηματογραφική μουσική ήταν τεράστια. Συνθέσεις του όπως το «West Side Story» συνεχίζουν να παίζονται παγκοσμίως και έχουν προσαρμοστεί σε δύο κινηματογραφικές εκδοχές, ενώ οι συμφωνίες του, τα χορωδιακά έργα και η όπερα «Candide» καταδεικνύουν την ευρύτητα του ταλέντου του. Επιπλέον, η καριέρα του ως μαέστρος υπήρξε πρωτοποριακή: ήταν ο πρώτος Αμερικανός που ηγήθηκε μεγάλης συμφωνικής ορχήστρας, ενώ ηθική και καλλιτεχνική κληρονομιά του παραμένει ζωντανή μέσα από πολυάριθμες ηχογραφήσεις και τηλεοπτικές εκπομπές, όπως οι περίφημες «Συναυλίες Νέων».

Παράλληλα με τη μουσική, ο Μπέρνσταϊν υπήρξε ένθερμος υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ειρήνης. Στήριξε τα πολιτικά δικαιώματα, διαμαρτυρήθηκε για τον πόλεμο του Βιετνάμ, προώθησε τον πυρηνικό αφοπλισμό και ευαισθητοποίησε για το HIV/AIDS. Ηγετικές εμφανίσεις του σε ιστορικά γεγονότα, όπως η συναυλία για το θάνατο του προέδρου Κένεντι, η εκτέλεση της «Hatikvah» στο Ισραήλ και η διεύθυνση της 9ης Συμφωνίας του Μπετόβεν στο Βερολίνο μετά την πτώση του Τείχους, κατέγραψαν τη δέσμευσή του στη μουσική και την ανθρωπότητα. Η πολυδιάστατη προσωπικότητα και το έργο του Μπέρνσταϊν εξακολουθούν να εμπνέουν μουσικούς και κοινό σε όλο τον κόσμο.

 

1954 – Έλβις Κοστέλο. Άγγλος τραγουδιστής, συνθέτης και μουσικός παραγωγός. Γεννήθηκε το 1954 στο Λονδίνο ως Ντίκλαν Πάτρικ ΜακΜάνους.

Το καλλιτεχνικό του ψευδώνυμο προέρχεται από το μικρό όνομα του Έλβις Πρίσλεϊ και από το επώνυμο “Κοστέλο” που χρησιμοποιούσε ο επίσης μουσικός πατέρας του. Η επαγγελματική του καριέρα ξεκίνησε τη δεκαετία του ’70 και το 1977 κυκλοφόρησε τον πρώτο του δίσκο “My Aim Is True”, ο οποίος χαρακτηρίστηκε από το περιοδικό Rolling Stone ως ένας από τους καλύτερους της χρονιάς.

Στη συνέχεια, κυκλοφόρησε δίσκους είτε ατομικά, είτε συνεργαζόμενος με τα συγκροτήματα The Attractions και The Imposters.

Έχει κερδίσει ένα βραβείο Γκράμι και έχει προταθεί για δύο βραβεία BRIT. Επίσης, έχει γράψει τραγούδια για τον κινηματογράφο, όπως το “She” (Μια Βραδιά στο Νότινγκ Χιλ) και το “Scarlet Tide” (Επιστροφή στο Cold Mountain). Για το δεύτερο έλαβε υποψηφιότητα μαζί με τον Τ Μπον Μπέρνετ για το Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού. Το 2003 εισήχθη μαζί με τους The Attractions στο Rock and Roll Hall of Fame και την επόμενη χρονιά το Rolling Stone τον κατέταξε 80ο στους 100 καλύτερους καλλιτέχνες όλων των εποχών. Το 2003 νυμφεύθηκε τη μουσικό Νταϊάνα Κραλ στο κάστρο του Έλτον Τζον και το 2006 απέκτησαν δύο δίδυμους γιους.

 

Θάνατοι

 

1819 – Τζέιμς Βατ. Σκωτσέζος μηχανουργός, μηχανικός και εφευρέτης. Γεννήθηκε στο Γκρήνοκ της Σκωτίας στις 19 Ιανουαρίου το 1736 και πέθανε στο Χάντσουορθ του Μπέρμινγκχαμ στις 29 Αυγούστου του 1819.

Από νεαρή ηλικία έδειξε μεγάλη κλίση στα μαθηματικά και στη μηχανική. Το 1755 πήγε στο Λονδίνο και εργάσθηκε κοντά σε ένα διαπρεπή κατασκευαστή μαθηματικών οργάνων και ένα χρόνο αργότερα εγκαταστάθηκε για λογαριασμό του στη Γλασκώβη, όπου και προσλήφθηκε ως μηχανικός στο Πανεπιστήμιο της πόλης

Μια μηχανή του Νιούκομεν που του έφεραν για επισκευή, του κίνησε τόσο το ενδιαφέρον ώστε συνέβαλε κατά πολύ στην τελειοποίησή της. Συγκεκριμένα πέτυχε τον αποχωρισμό του συμπυκνωτή από τον κύλινδρο τον οποίο περιέβαλε με ατμό προς αποφυγή ψύξης. Στη συνέχεια ίδρυσε στο Σόχο μηχανουργείο όπου και κατασκεύασε ατμομηχανή διπλής ενέργειας δίνοντας περιστροφική κίνηση με αρθρωτό παραλληλόγραμμο, διάταξη που φέρει το όνομά του, προσθέτοντας και σπόνδυλο για κανονική ρύθμιση. Η ατμομηχανή εκτίθεται σήμερα στο Γερμανικό Μουσείο του Μονάχου, του μεγαλύτερου τεχνολογικού μουσείου στον κόσμο.

Ο Τζέιμς Βατ ονομάσθηκε «πατέρας της ατμομηχανής» ιδιαίτερα για τη χρήση του ατμού για τη θέρμανση του κυλίνδρου, και κυρίως για την κατασκευή μιας ατμομηχανής που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε ευρεία κλίμακα σε πολλές εφαρμογές, οδηγώντας έτσι στην έλευση της Βιομηχανικής Επανάστασης. Επίσης, για την εφεύρεση του πιεστικού κοχλία καθώς και για τα υδραργυρικά μανόμετρα. Το 1775 έγινε μέλος της Βασιλικής Εταιρίας του Λονδίνου και το 1808 μέλος του Ινστιτούτου της Γαλλίας. Προς τιμή του ονομάστηκε ειδική μονάδα μέτρησης ισχύος λεγόμενη Βατ.

 

1867 – Μάικλ Φαραντέι. Ήταν Άγγλος επιστήμονας με σημαντική συμβολή στην εξέλιξη του ηλεκτρομαγνητισμού και της ηλεκτροχημείας. Δεν είχε κοινοπολιτειακή υπηκοότητα, αλλά είχε αποκτήσει τον τίτλο του Εταίρου της Βασιλικής Εταιρείας, που δίνονταν σε πολίτες ή μόνιμους κατοίκους της Κοινοπολιτείας των Εθνών.

Ο Φαραντέι θεωρείται ένας από τους κορυφαίους επιστήμονες που η ανθρωπότητα έχει αναδείξει. Κατέχει ξεχωριστή θέση (την πρώτη για αρκετούς ιστορικούς της επιστήμης) όσον αφορά το πειραματικό κομμάτι των φυσικών επιστημών, καθώς ήταν ιδιαίτερα παραγωγικός όσον αφορά στην επινόηση, το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός μεγάλου πλήθους πειραμάτων.

Μέσα στις εφευρέσεις του συμπεριλαμβάνεται η πρώτη έκδοση της συσκευής που αργότερα θα γινόταν γνωστή ως λυχνία Μπούνσεν και η οποία χρησιμοποιείται παγκοσμίως σε εργαστήρια επιστημών ως μία αρκετά αποδοτική πηγή θερμότητας. Είναι επίσης γνωστός για τις εργασίες που πραγματοποίησε πάνω στο φαινόμενο της ηλεκτρομαγνητικής επαγωγής, των οποίων αποτέλεσμα είναι ο νόμος που περιγράφει το φαινόμενο και φέρει το όνομα του. Η μονάδα μέτρησης της χωρητικότητας στο SI, φέρει προς τιμήν του την ονομασία φαράντ.

 

————————————————————————
Πηγές: sansimera.gr, el.wikipedia