Γέγονε την 16η Οκτωβρίου


...

Ο γέγονε… Γέγονε |


Γεγονότα

 

1813 – Αρχίζει η Μάχη της Λειψίας, η αποκληθείσα και Μάχη των Εθνών, μεταξύ των δυνάμεων του Ναπολέοντα και του Έκτου Συνασπισμού (Πρωσίας, Ρωσίας, Μ. Βρετανίας, Αυστρίας, Σουηδίας, Γερμανικών Κρατών). Στις 16 Οκτωβρίου, κάτω από συννεφιασμένο ουρανό, ξεκίνησε η πρώτη ημέρα της μάχης της Λειψίας. Πριν ακόμη ανατείλει ο ήλιος, ο Μπάρκλεϋ ντε Τόλλυ διέταξε τη ρωσοπρωσική στρατιά να προωθηθεί. Στις οκτώ το πρωί, το πυροβολικό άνοιξε πυρ και οι εμπροσθοφυλακές των Συμμάχων επιτέθηκαν στις γαλλικές θέσεις. Οι Ρώσοι του Χελφράιχ και οι Πρώσσοι του φον Κλάιστ κατέλαβαν το Μαρκκλέεμπεργκ ύστερα από σκληρές μάχες εναντίον των δυνάμεων του Οζερώ και του Πονιατόφσκι — το χωριό άλλαξε χέρια τέσσερις φορές μέσα σε λίγες ώρες.

Λίγο αργότερα, οι Ρώσοι και οι Πρώσσοι του Ευγένιου της Βυρτεμβέργης κατέλαβαν το Βαχάου, αλλά υποχώρησαν μετά από μεγάλες απώλειες. Ανάλογη τύχη είχε και η επίθεση στο Λίμπερτβολκβιτς, όπου οι Σύμμαχοι, παρά την αρχική τους επιτυχία, εκδιώχθηκαν από τις ενισχύσεις των στραταρχών Νταβού και Μακντονάλντ. Το μέτωπο των Συμμάχων εξαντλήθηκε, και ο Σβάρτσενμπεργκ αναγκάστηκε να στείλει ενισχύσεις στον Μπάρκλεϋ.

Το απόγευμα, ο Ναπολέων εξαπέλυσε αντεπίθεση με 10.000 ιππείς υπό τον Μυρά, όμως οι Κοζάκοι του Γιεφρέμοφ την απέκρουσαν. Νέες επιθέσεις των Γάλλων στο Γκύλντεν-Γκόσσα και στο Λίντεναου επίσης αποκρούστηκαν. Στα βόρεια, ο Μπλύχερ επιτέθηκε στο Βίντεριτς και το Μέκερν, όπου οι Γάλλοι υπέστησαν βαριές απώλειες και αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν.

Ως τη νύχτα, οι μάχες σταμάτησαν. Οι Σύμμαχοι είχαν 20.000 νεκρούς και τραυματίες, οι Γάλλοι διατήρησαν τμήμα του πεδίου, αλλά χωρίς αποφασιστική νίκη. Η πρώτη μέρα της «Μάχης των Εθνών» έληξε χωρίς ξεκάθαρο νικητή.

 

1946 – Δέκα εξέχοντες Ναζί, που καταδικάστηκαν σε θάνατο από το δικαστήριο της Νυρεμβέργης, απαγχονίζονται ως εγκληματίες πολέμου. Πρόκειται για τους: Χανς Φρανκ, 46 ετών, Διοικητή της κατεχόμενης Πολωνίας – Βίλχελμ Φρικ, 69 ετών, Υπουργό Εσωτερικών του Τρίτου Ράιχ – Άλφρεντ Γιοντλ, 56 ετών, αρχηγό της Βέρμαχτ – Ερνστ Καλτενμπρούνερ, 43 ετών, αρχηγό των SS – Βίλχελμ Κάϊτελ, 64 ετών, Υπουργό Πολέμου – Γιοακίμ φον Ρίμπεντροπ, 53 ετών, Υπουργό Εξωτερικών του Τρίτου Ράιχ – Άλφρεντ Ρόζενμπεργκ, 53 ετών, ιδεολογικό καθοδηγητή του Ναζιστικού Κόμματος – Φριτζ Ζάουκελ, 52 ετών, επίτροπο για τη στρατολόγηση ανθρώπινου δυναμικού για καταναγκαστική εργασία από τις κατεχόμενες χώρες – Άρτουρ Ζόις Ίνκβαρτ, 54 ετών, καγκελάριο της Αυστρίας – Γιούλιους Στράιχερ, 61 ετών, προπαγανδιστή του Ναζιστικού Κόμματος.

 

1961 – Πρεμιέρα μετ’ εμποδίων για την ταινία του Αλέκου Αλεξανδράκη «Συνοικία το όνειρο», με πρωταγωνιστές τους Αλέκο Αλεξανδράκη, Μάνο Κατράκη, Αλίκη Γεωργούλη και μουσική Μίκη Θεοδωράκη. Σε πολλές περιπτώσεις η αστυνομία επεμβαίνει και διακόπτει την προβολή της ταινίας, λόγω της αριστερής της οπτικής. Η Συνοικία το όνειρο είναι μια ελληνική δραματική ταινία του 1961 σε σκηνοθεσία Αλέκου Αλεξανδράκη. Το σενάριο γράφτηκε από τον Τάσο Λειβαδίτη και τον Κώστα Κοτζιά. Πρωταγωνιστούν οι Αλέκος Αλεξανδράκης, Μάνος Κατράκης και Αλίκη Γεωργούλη. Θεωρείται μία από τις πρώτες ελληνικές νεορεαλιστικές ταινίες.

Μια φτωχογειτονιά της Αθήνας, ο Ασύρματος, είναι το κέντρο του κόσμου για τους ανθρώπους που ζουν εκεί και προσπαθούν με κάθε τρόπο να ξεφύγουν απ’ τη φτώχεια και την ανέχεια. Ο Ρίκος (Αλέκος Αλεξανδράκης), μόλις αποφυλακισμένος, αναζητά διέξοδο, ενώ η αγαπημένη του Στέφη (Αλίκη Γεωργούλη) και ο πατέρας της, ο Νεκροφόρας (Μάνος Κατράκης), παλεύουν για την επιβίωση. Όταν ένα αποτυχημένο σχέδιο οδηγεί έναν συνεργό του στην αυτοκτονία, ο Ρίκος και οι δικοί του συντρίβονται από την αποτυχία και την κοινωνική πραγματικότητα.

Η ταινία, σκηνοθετημένη από τον Αλεξανδράκη, αποτύπωσε την Ελλάδα του 1960 —μια χώρα πληγωμένη από τον Εμφύλιο, τη φτώχεια και την περιθωριοποίηση. Παρά τον ρεαλισμό και την κοινωνική της ευαισθησία, αντιμετώπισε λογοκρισία: η κυβέρνηση Δόβα απαγόρευσε αρχικά την προβολή της, θεωρώντας ότι έπληττε την εικόνα της χώρας. Τελικά προβλήθηκε σε λογοκριμένη εκδοχή, κερδίζοντας ωστόσο το Βραβείο Φωτογραφίας και Β’ Ανδρικού Ρόλου στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.

 

1964 – Η Κίνα πραγματοποιεί την πρώτη πυρηνική δοκιμή της και γίνεται η πέμπτη χώρα που εισέρχεται στο κλαμπ των πυρηνικών δυνάμεων, μετά τις ΗΠΑ, τη Σοβιετική Ένωση, τη Μ. Βρετανία και τη Γαλλία.

Σήμερα ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός της Κίνας, με περίπου 2.2 εκατομμύρια ενεργούς στρατιώτες, είναι η μεγαλύτερη μόνιμη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο. Τον κινεζικό στρατό διοικεί η Κεντρική Στρατιωτική Επιτροπή της Κίνας. Η Κίνα έχει το δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό εφέδρων στρατιωτών μετά τη Βόρεια Κορέα. Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός της Κίνας αποτελείται από την Επίγεια Δύναμη, το Ναυτικό, την Πολεμική Αεροπορία, τη Πυραυλική Δύναμη και τη Δύναμη Στρατηγικής Υποστήριξης.

Σύμφωνα με την κινεζική κυβέρνηση, ο στρατιωτικός προϋπολογισμός της Κίνας ανήλθε στα 151.5 δισεκατομμύρια δολάρια. Είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατιωτικός προϋπολογισμός στον κόσμο, αν και το 1.3% του ΑΕΠ της χώρας καταλήγει στην κάλυψη των στρατιωτικών αναγκών της χώρας, ποσοστό κάτω από τον μέσο όρο. Ωστόσο, πολλές αρχές – όπως το Ινστιτούτο Έρευνας για την Ειρήνη της Στοκχόλμης και το Γραφείο του Υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ ισχυρίζονται ότι η Κίνα κρύβει το πραγματικό ποσό των στρατιωτικών της δαπανών, το οποίο φέρεται να ξεπερνά κατά πολύ τα 151 δισεκατομμύρια δολάρια που δηλώθηκαν για το 2017 αλλά και τα υψηλότερα νούμερα των επόμενων χρόνων. Η Κίνα έχει το τρίτο ισχυρότερο στρατό και το τρίτο μεγαλύτερο απόθεμα πυρηνικών όπλων στον κόσμο.

 

Γεννήσεις

 

1854 – Καρλ Κάουτσκι (Γερμανικά: Karl Johann Kautsky, Γερμανικά: [ˈkaʊtski], Πράγα, 16 Οκτωβρίου 1854 – Άμστερνταμ, 17 Οκτωβρίου 1938) ήταν Γερμανός πολιτικός, θεωρητικός του μαρξισμού, ηγετική μορφή του γερμανικού σοσιαλδημοκρατικού κινήματος και της Β΄ Διεθνούς (1889-1916), αρνητής των λενιστικών προτύπων εξουσίας.

Υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους και οξυδερκέστερους διανοητές της εποχής του και άφησε πλούσιο συγγραφικό έργο, το οποίο – αποσπασματικά- θεωρημένο- χρησιμοποιήθηκε για να ενισχύσει την επιχειρηματολογία των πιο αντίθετων πολιτικών τάσεων.

Η αναμφισβήτητη μετακίνησή του από τον επαναστατικό σοσιαλισμό σε πιο κεντρώες θέσεις, επηρέασε βαθιά τις πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία, κατά τα κρίσιμα χρόνια του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου και της περιόδου του Μεσοπολέμου, έτσι ώστε να θεωρηθεί ως ένας από τους βασικότερους συντελεστές για τη μη επικράτηση των λενιστικών αρχών στα σοσιαλδημοκρατικα κινήματα της Δυτικής Ευρώπης».

 

Θάνατοι

 

1956 – Ζιλ Ριμέ (Τελέ-λε-Λαβονκούρ, Ωτ-Σον, 14 Οκτωβρίου 1873 – Συρέν, 15 Οκτωβρίου 1956) ήταν Γάλλος ποδοσφαιρικός παράγοντας. Υπήρξε διαδοχικά πρόεδρος-ιδρυτής του παριζιάνικου συλλόγου της Ρεντ Σταρ, πρόεδρος της Γαλλικής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου και στη συνέχεια της FIFA για διάστημα 33 ετών. Υπήρξε ο δημιουργός του θεσμού του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου.

Ο Ζυλ Ριμέ πέρασε το σύνολο της παιδικής του ηλικίας στο Τελέ, μαζί με τον παππού του που ήταν αγρότης, καθώς ο πατέρας του είχε αποχωρήσει για το Παρίσι ώστε να βρει δουλειά. Δεν τον ξαναβρήκε παρά μόνο σε ηλικία 11 ετών, ενώ έλαβε το baccalauréat (γαλλικό απολυτήριο λυκείου) του παρακολουθώντας μαθήματα τα βράδια.

Ίδρυσε το 1898 μια χριστιανική, ρεπουμπλικανική και δημοκρατική εφημερίδα, την La Revue, η οποία συγχωνεύτηκε το 1899 με την Le Sillon του Μαρκ Σαννιέ, περιοδικό το οποίο ώθησε μεγάλο αριθμό πιστών Χριστιανών να αποκηρύξουν το πολίτευμα της βασιλείας. Ο Ζυλ Ριμέ απεβίωσε στις 16 Οκτωβρίου 1956 στη Συρέν (92), ένα χρόνο έπειτα από την υποψηφιότητά του για το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.

 

2010 – Γιάννης Δαλιανίδης. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 31 Δεκεμβρίου 1923 και μεγάλωσε με θετούς γονείς, τον Ναούμ και την Ολυμπία Δαλιανίδη. Οι βιολογικοί του γονείς είχαν έρθει από την Τιφλίδα της Γεωργίας, όμως, μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο μικρός Γιάννης δόθηκε για υιοθεσία. Από νεαρή ηλικία ονειρευόταν τη Βιέννη, όπου πίστευε πως θα πραγματοποιούσε τα καλλιτεχνικά του όνειρα. Με την είσοδο των Γερμανών στην Ελλάδα, αναχώρησε για Βελιγράδι και έπειτα για Βιέννη, όπου συνελήφθη και κρατήθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Σβέχατ. Αποφυλακίστηκε τα Χριστούγεννα του 1942.

Μετά την επιστροφή του στη Θεσσαλονίκη εργάστηκε ως χορογράφος και χορευτής, ώσπου ο Ορέστης Λάσκος τον προέτρεψε να κατέβει στην Αθήνα. Εκεί εμφανίστηκε σε βαριετέ και μικρούς κινηματογραφικούς ρόλους, πριν στρατευθεί. Μετά την απόλυσή του εντάχθηκε σε επιθεωρησιακά σχήματα και ήρθε σε επαφή με σημαντικούς ανθρώπους του θεάτρου και του κινηματογράφου.

Το 1959 σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία, Η Μουσίτσα, και δύο ακόμη την ίδια χρονιά. Το 1961 ξεκίνησε η συνεργασία του με τη Φίνος Φιλμ με τον Κατήφορο, ενώ ακολούθησαν πάνω από 60 ταινίες — από κοινωνικά δράματα μέχρι μουσικές κωμωδίες όπως Κορίτσια για φίλημα και Γοργόνες και μάγκες. Από τη δεκαετία του 1970 στράφηκε στην τηλεόραση με επιτυχίες όπως το Λούνα Παρκ, Το ρετιρέ και Οι μικρομεσαίοι.

Το 2002 τιμήθηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για τη συνολική του προσφορά, με εισηγητή τον Θόδωρο Αγγελόπουλο.

 

————————————————————————
Πηγές: sansimera.gr, el.wikipedia