.
| Οι πατρίδες των ανθρώπων |
Το Μικρό Χωριό Ευρυτανίας απέχει 74,1 χλμ. από το Αγρίνιο
μέσω Καλλιθέας, Λαμπιρίου και Προυσού
– Επιμέλεια: Λ. Τηλιγάδας –
Το Μικρό Χωριό αποτελείται από δυο οικισμούς,
το Νέο και το Παλαιό Μικρό Χωριό, που απέχουν μεταξύ τους περίπου 2 χλμ
[ Ευρυτανία | Παλιό και νέο Μικρό χωριό ]
Οι δύο οικισμοί βρίσκονται σε ένα καταπράσινο τοπίο, στους πρόποδες του όρους Χελιδόνα
πάνω από την λαγκάδα της Ποταμιάς που διασχίζει ο Καρπενησιώτης,
όπου κυριαρχούν έλατα, καστανιές, καρυδιές, βελανιδιές, βατομουριές, κρανιές.
Το Μικρό Χωριό είναι ορεινό χωριό του νομού Ευρυτανίας. Είναι χτισμένο μέσα σε πυκνό ελατοδάσος σε υψόμετρο 950 μέτρων στις πλαγιές του όρους Χελιδώνα, στην πλαγιά απέναντι από το Μεγάλο Χωριό. Υπάγεται στον καλλικρατικό Δήμο Καρπενησίου (τέως καποδιστριακός Δήμος Ποταμιάς) και ο πληθυσμός του, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, ανέρχεται σε 20 κατοίκους. Απέχει 17 χλμ. από το Καρπενήσι.
Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, αρκετοί κάτοικοι της περιοχής μετανάστευσαν στο εξωτερικό. Από το χωριό μεταξύ 1920-1924 μετανάστευσαν στις ΗΠΑ 10 κάτοικοι.
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, στις 18 Δεκεμβρίου 1942, διεξήχθη στην περιοχή μάχη μεταξύ δύναμης του ΕΛΑΣ και ιταλικού συντάγματος. Στη μάχη που είναι γνωστή ως «Μάχη του Μικρού Χωριού» οι αντάρτες του ΕΛΑΣ χτύπησαν σε ενέδρα την εμπροσθοφυλακή του ιταλικού συντάγματος, προκαλώντας μεγάλες απώλειες στους Ιταλούς. Οι Ιταλοί προχώρησαν σε πράξεις αντιποίνων καίγοντας πολλά σπίτια του χωριού και εκτελώντας ομήρους που είχαν συλλάβει από τα γύρω χωριά.
Το Μικρό Χωριό εγκαταλείφθηκε από το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, ύστερα από μεγάλες κατολισθήσεις που σημειώθηκαν στις 13 Ιανουαρίου 1963 στην πλαγιά βορειοδυτικά του χωριού, προκαλώντας το θάνατο 13 κατοίκων. Οι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν κοντά στον Καρπενησιώτη ποταμό και δημιούργησαν το Νέο Μικρό Χωριό.
Η περιοχή είναι ένας μικρός παράδεισος για τους φυσιολάτρες αλλά και τους καλοφαγάδες. Προσφέρεται για χειμερινό και καλοκαιρινό τουρισμό.
Η κατολίσθηση
της 13ης Ιανουαρίου 1963
Μία από τις πιο καταστροφικές κατολισθήσεις στην Ελλάδα συνέβη την Κυριακή 13 Ιανουαρίου 1963 στο (Παλαιό) Μικρό Χωριό Ευρυτανίας. Ένα τεράστιο τμήμα του ορεινού όγκου «Αϊλιάδες» υποχώρησε ξαφνικά και καταπλάκωσε 60 από τα σπίτια του χωριού. Το αποτέλεσμα ήταν να ανασυρθούν 13 νεκροί και δεκάδες τραυματίες. Σύμφωνα με μεταγενέστερες μελέτες, η κατολίσθηση οφειλόταν στον συνδυασμό των πολύ έντονων καιρικών φαινομένων του χειμώνα 1962-63, της σεισμικής δραστηριότητας που εκδηλώθηκε την ίδια εποχή και της φύσης των εδαφών της περιοχής. Αξίζει να σημειωθεί ότι εξαιτίας της κατολίσθησης δημιουργήθηκε στην είσοδο του χωριού μια μικρή λίμνη.
Μετά την καταστροφή του μεγαλύτερου τμήματος του Μικρού Χωριού, επελέγη η λύση της μετακίνησης του οικισμού. Το Νέο Μικρό Χωριό χτίστηκε βάσει σχεδίου σε απόσταση δύο χιλιομέτρων. Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο ότι σήμερα το διασωθέν τμήμα του Παλαιού Μικρού Χωριού ανήκει στους πλέον δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της Ευρυτανίας, ως ένας από τους πιο γραφικούς οικισμούς του νομού.
Το μνημείο σχεδίασε η αρχιτέκτονας Άρτεμη Βαρβιτσιώτη-Βεντούρη, η οποία έχασε τους γονείς της στην κατολίσθηση.
Ένα από τα πλατάνια, που φύτρωσαν εκεί μετά την κατολίσθηση του χωριού, έχει ένα τραγικό συμβολισμό: από τη ρίζα του έχουν ξεπεταχτεί 13 παρακλάδια, τόσα όσοι και οι Μικροχωρίτες που χάθηκαν την αποφράδα εκείνη μέρα, που έτυχε να είναι η 13η Ιανουαρίου του 1963.
Η Λίμνη της κατολίσθησης
Η Λίμνη του Μικρού Χωριού τροφοδοτείται από το μικρό ποταμάκι που περνάει έξω από το Παλιό Μικρό Χωριό σε απόσταση μόλις 0.6km από αυτό. Η καλύτερη εποχή για να την επισκεφτεί κανείς είναι από την άνοιξη μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού. Τα νερά του ποταμού που την τροφοδοτούν πέφτουν το καλοκαίρι σιγά σιγά και η μικρή λίμνη εξαφανίζεται. Σχηματίστηκε το 1963 από την κατολίσθηση που συνέβη στο χωριό της 13 Ιανουαρίου του ίδιου έτους. Η τοποθεσία είναι πραγματικά μαγευτική και η ηρεμία που επικρατεί θα σας χαλαρώσει. Χωματόδρομος από το Μνημείο των θυμάτων της κατολίσθησης οδηγεί στη λίμνη.
Πως θα πάτε από το Καρπενήσι
Ο προορισμός μας βρίσκεται ΝΔ από το Καρπενήσι.
Ξεκινάμε από την διασταύρωση των οδών Μπακογιάννη και Απόδημων Ευρυτάνων.
Κατευθυνόμαστε στην οδό Μπακογιάννη, σε 0.3km στα δεξιά μας βλέπουμε το Γενικό Νοσοκομείο Καρπενησίου, εμείς συνεχίζουμε στην αριστερή παρατεταμένη στροφή 180 μοιρών και αμέσως μετά στην δεξιά, η ονομασία του δρόμου αλλάζει και βρισκόμαστε πλέον στην οδό Παναγίας Προυσιωτίσης.
Συνεχίζουμε στην Παναγίας Προυσιωτίσης, σε 0.6km και μετά από δύο διαδοχικές στροφές η πρώτη δεξιά και η δεύτερη αριστερή η ονομασία του δρόμου αλλάζει ξανά και βρισκόμαστε πλέον στην οδό Χρυσής Κατσαμπά.
Συνεχίζουμε στην οδό Χρυσής Κατσαμπά, σε 0.8km φτάνουμε σε κόμβο όπου στρίβουμε δεξιά στην Επαρχιακή Οδό Καρπενησίου – Προυσού – Καλλιθέας (η οποία μετονομάζεται σε Περιμετρική Καρπενησίου αν στρίψουμε αριστερά).
Συνεχίζουμε στην Επαρχιακή Οδό Καρπενησίου – Προυσού – Καλλιθέας, σε 9.4km στρίβουμε δεξιά προς Νέο Μικρό Χωριό.
Συνεχίζουμε την πορεία μας περνώντας μέσα από το Νέο Μικρό Χωριό, σε 2.8km φτάνουμε στο το Μνημείο των θυμάτων της κατολίσθησης το οποίο βρίσκεται στα δεξιά μας. Από αυτό το σημείο ξεκινάει η πορεία μας οδικός μήκους 100m προς την λίμνη. Το παρκάρισμα του οχήματος μας είναι εύκολη υπόθεση καθώς υπάρχει αρκετός χώρος στην περιοχή. Η προσέγγιση της λίμνης με τα πόδια είναι μία πολύ εύκολη και δεν θα συναντήσετε καμία δυσκολία. Εναλλακτικά μπορείτε να συνεχίσετε την πορεία σας μέχρι το Παλιό Μικρό Χωριό, να παρκάρετε εκεί και να κατευθυνθείτε πεζοί μέχρι την λίμνη, μία απόσταση 0.6km.
Ο πέτρινος τοίχος με τις βρύσες έγινε το 1925 με χρήματα του Γ. Τραστέλη από την Αμερική. Παλιότερα οι βρύσες χρησίμευαν και ως «ψυγείο», γιατί κάτω από τη συνεχή κρυστάλλινη ροή τους έβαζαν αναψυκτικά και φρούτα, για να κρυώνουν. Ως τότε εκεί υπήρχαν τρεις μεγάλες πέτρινες κούπες, απ’ τις οποίες έπαιρναν νερό όλα τα σπίτια του χωριού. Από τα νερά της πηγής τρέφεται, πάνω από δυο αιώνες, ένας θεόρατος πλάτανος, που αγκαλιάζει ολόκληρη την πλατεία.
Εδώ συγκεντρώνονταν παλαιότερα οι κάτοικοι προκειμένου ν’ αποφασίσουν πάνω σε σοβαρά κοινοτικά ζητήματα και στον χοντρό κορμό του πλάτανου κολλούσαν όλες τις ανακοινώσεις τους. Εδώ γίνονται τα μεγάλα γλέντια για γάμους, βαφτίσια και άλλες γιορτές. Κάθε χρόνο στις 6 Αυγούστου στήνεται στην όμορφη πλατεία το μεγάλο πανηγύρι στην Μεταμόρφωση του Σωτήρος και βουίζει το κλαρίνο.
Περισσότερα ταξίδια στα link που ακολουθούν
και αποτελούν πηγές της συγκεκριμένης ανάρτησης:
https://www.greek-crossroads.gr/ & https://www.info-karpenisi.gr
———————————————————————————————
Ψηφιακές Καταγραφές Πατριδογνωσίας
