Ἐν Ἀγρινίῳ τῇ 31 Αυγούστου | Εκτέλεση Δημάδη

Αγρινιώτικο καλαντάρι Αυγούστου

31 Αυγούστου 1928

Απαγωγή στη Λεπενού από φυγόδικο

Σύμφωνα με τηλεγράφημα από το Αγρίνιο ο φυγόδικος Π. Φωτάκης βοηθούμενος και από κάποιον άγνωστο απήγαγε στη θέση Σεκόνια της Λεπενούς τον Ασημάκη Λίλιο, 22 ετών, που ήταν αδελφός της κοπέλας που ο Φωτάκης απήγαγε πριν από λίγες μέρες. (ΣΚΡΙΠ, 31/8/1928)

 

 31 Αυγούστου 1944

Εκτέλεση της Μαρίας Δημάδη

Εκτελείτε στις 31 Αυγούστου 1944 από μέλη των Ταγμάτων Ασφαλείας, απέναντι από τις φυλακές της Αγίας Τριάδας η Μαρία Δημάδη. Η Μαρία Δημάδη γεννήθηκε στις 7 Μαΐου 1907 στο Αγρίνιο. Πατέρας της ήταν ο γυναικολόγος Κώστας Δημάδης και μητέρα της η Ερασμία Παναγοπούλου, κόρη του μεγαλέμπορα καπνού Παναγόπουλου. Κατά τη γερμανική κατοχή συμμετείχε αρχικά στην οργάνωση Εθνική Αλληλεγγύη, στο Αγρίνιο και στη συνέχεια το Φεβρουάριο του 1942 άρχισε να εργάζεται ως διερμηνέας στο γερμανικό Φρουραρχείο της πόλης, καθώς γνώριζε άπταιστα τη γερμανική γλώσσα (όπως και τη γαλλική).

Γνωρίζοντας, λόγω της θέσης της, για τις κινήσεις των γερμανικών στρατευμάτων στην ευρύτερη περιοχή, ενημέρωνε τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Έτσι το 2/39 Σύνταγμα του ΕΛΑΣ, αφού ενημερώθηκε από τη Δημάδη για τις κινήσεις γερμανικών στρατευμάτων στις αρχές Ιουλίου του 1943, έστησε ενέδρα έξω από το χωριό Μυρτιά, πάνω από την λίμνη Τριχωνίδα και χτύπησε γερμανική φάλαγγα, στις 10 Ιουλίου 1943, σκοτώνοντας περισσότερους από 100 Γερμανούς στρατιώτες, στην μάχη της Μυρτιάς (ή Γουρίτσας). Η Δημάδη ενημέρωσε τον ΕΛΑΣ και για το σχέδιο των γερμανικών δυνάμεων να στραφούν προς το Καρπενήσι και να χτυπήσουν τους αντάρτες, τον Νοέμβριο του 1943. Επίσης μετά το χτύπημα του ΕΛΑΣ κατά γερμανικών στρατευμάτων στο χωριό Καινούριο, κοντά στο Αγρίνιο, στις 5 Ιουλίου 1944, κατά το οποίο σκοτώθηκαν 70 Γερμανοί στρατιώτες, ενημέρωσε τους αντάρτες ότι Γερμανοί στρατιώτες και μέλη των Ταγμάτων Ασφαλείας επρόκειτο να συλλάβουν κατοίκους του χωριού για σχέση με τους αντάρτες. Έτσι οι εν λόγω κάτοικοι πρόλαβαν να διαφύγουν και κανείς δε συνελήφθη.

Η Δημάδη βοήθησε πολλές φορές για την αποφυλάκιση κρατουμένων μεταξύ των οποίων και μελών της αντίστασης ενώ είχε δώσει και ειδικές άδειες σε μέλη της αντίστασης διευκολύνοντας έτσι τις κινήσεις τους. 

Φωτογραφία: Η Μαρία Δημάδη κατά τη διάρκεια νοσηλείας στη Γερμανία,
πριν τον πόλεμο 1940 -41 και την κατοχή που ακολούθησε.
Έρευνα – Κείμενα: Λ. Τηλιγάδας