.
– Aγρινιώτικο καλαντάρι Οκτωβρίου –
24 Οκτωβρίου
– 1918: Κάθοδος της Προυσιώτισας στο Αγρίνιο | 1924: Κράτος Ληστών η Αιτωλοακαρνανία –
24 Οκτωβρίου 1918
Το πρωί της 24 Οκτωβρίου εκείνης της χρονιάς η εικόνα της Παναγίας της Προυσσιώτισσας ξεκινάει μαζί με την επιτροπή των Αγρινιωτών που είχαν φτάσει στο μοναστήρι, όπως είδαμε στα δύο προηγούμενα χρονολόγια, το ταξίδι της για το Αγρίνιο. Αναφέρεται ότι «τὸ πρωὶ τῆς 24ης τοῦ μηνός, μετὰ τὴν ὀρθρινὴ ἀκολουθία, ξεκίνησε ἡ πομπὴ μὲ τὴν Εἰκόνα. Στὰ ὄρια τῶν δύο μητροπόλεων, στὴν περιοχὴ Ἀραποκέφαλα, εἶχε συγκεντρωθεῖ πλῆθος κόσμου (κατὰ τὶς περιγραφές, περίπου 5.000), καὶ ἔγινε ἡ πρώτη δέηση».
Να σημειώσουμε στο σημείο αυτό ότι η 24η Οκτωβρίου του 1918 ήταν η σημαντικότερη μέρα για την καταπολέμιση της ισπανικής γρίππης στη χώρα, αφού την συγκεκριμένη μέρα ο υπουργός Εξωτερικών τότε Νικόλαος Πολίτης, διαβιβάζει στον υπουργό εσωτερικών Σίμο ένα τηλεγράφημα από τη Βέρνη το οποίο έλεγε ότι κάποιος καθηγητής, ονόματι Σάιλερ, είχε ανακαλύψει πως η γρίπη οφειλόταν στον στρεπτόκκοκο. Οπότε μπορούσε να θεραπευθεί με το περίφημο σουπλιμέ, δηλαδή «με ενέσεις διαλύσεως άχνης υδραργύρου». Μάλιστα το φάρμακο αυτό , κατά το τηλεγράφημα, ήταν τόσο θαυματουργό που « η θνησιμότης ήτις ανήρχετο εις 80% επί των προσβαλλομένων κατήλθεν εις το μηδέν, τουτέστιν επιτυγχάνεται πλήρης ίασις.»
Σύμφωνα με το άρθρο της εφημερίδας ΕΜΠΡΟΣ, ο υπουργός, «όστις έλαβε γνώσιν αυτού καθ’ ην στιγμήν προέβαινεν εις σχετικάς ανακοινώσεις περί της γρίππης» συγκινήθηκε τόσο από το ευχάριστο περιεχόμενο του τηλεγραφήματος , που διέταξε πάραυτα να συνέλθει το Ιατροσυνέδριον «και να καθορίση τον τρόπον της χρήσεως του υποδεικνυομένου φαρμάκου.»
Στις 15 Νοεμβρίου η γρίπη δεν έχει κανένα κρούσμα πλέον στην Πάτρα, την Κέρκυρα, παρουσιάζει στασιμότητα σε Αθήνα και Πειραιά, ενώ βρίσκεται ακόμη σε ένταση σε Ανατολική Μακεδονία, Ζάκυνθο, Ηπειρο, Νάξο, Άρτα και τη Σκύρο, χωρίς όμως να μετρά πλέον τόσα θύματα. Ο Τύπος της εποχής αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η γρίππη ξεψυχά».
Αυτά όμως ήταν λόγια της επιστήμης. οι Αγρινιώτες εφοδιασμένοι με την πίστη τους περίμεναν τη θαυματουργό εικόνα της Παναγίας που κατέβαινε από το μοναστήρι στο Αγρίνιο. Το βράδυ εκείνης της ημέρας μάλιστα, διανυκτέρευσε στην Προστοβά (σημερινή Καλλιθέα)
24 Οκτωβρίου 1924
Στο νομό της Αιτωλοακαρνανίας επικρατεί, σύμφωνα με πρωτοσέλιδο του βασιλικού ΣΚΡΙΠ, πλήρης αναρχία. Η εφημερίδα παίρνοντας αφορμή από την δολοφονία των καπνεμπόρων Κατσιμπίνη και Κουζέλη που έγινε μετά την γέφυρα τοιυ Αχελώου κοντά στο Σοροβίλι (σημερινό Στράτο) κάνει λόγο για ληστείες και εκβιασμούς, καθώς και «πάσης φύσεως» εγκληματικές πράξεις, οι οποίες τρομοκρατούν καθημερινά τους πολίτες. Αιτία όλης αυτής της κατάστασης, σύμφωνα με το δημοσίευμα, είναι η συνδρομή που δίνουν φανερά και χωρίς καμιά επιφύλαξη κάποιοι βενιζελικοί βουλευτές και ορισμένοι αξιωματικοί της χωροφυλακής, οι οποίοι συνεταιρίζονταν με τους ληστές. Προτρέπει μάλιστα του κατοίκους να πέρουν το νόμο στα χέρια τους. (ΣΚΡΙΠ, φύλ. 24.10.1924 Σελίδα 1)
Αξίζει εδώ να σημειώσουμε ότι τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα η πόλη του Αγρινίου «εξακολούθησε να ταλαιπωρείται στην καθημερινή της ζωή», όπως αναφέρει ο Γ. Παπατρέχας στην «Ιστορία του Αγρινίου» (Δήμος Αγρινίου 1991), «από τους αργόσχολους συνήθως παλικαράδες, κατάλοιπα της εποχής της αντιμαχίας Βραχωριτών και Σουλιωτών». Τα επεισόδια στα «Καφέ Αμάν», τα ταβερνεία και οι καυγάδες στο παζάρι ήταν το περιβάλλον μέσα στο οποίο εξελισσόταν η κοινωνική ζωή της πόλης και δεν ήταν καθόλου φρόνιμο οι φιλήσυχοι νοικοκυραίοι της πόλης να κυκλοφορούν μονάχοι τους στα σκοτεινά στενά σοκάκια της πόλης με το που έπεφτε το σκοτάδι. Τον Επαμεινώνδα Παναγόπουλο, αναφέρει ο Ευάγγελος Παπαστράτος, τον σκότωσε «ένας από αυτούς που συνήθιζαν τότε να οπλοφορούν ελεύθερα με μαχαίρια και κουμπούρια και που για ψύλλου πήδημα, όταν νόμιζαν πως κάποιος τους μίλησε άσκημα ή τους πρόσβαλε, τραβούσαν από το σελάχι το μαχαίρι ή το κουμπούρι και σκοτώναν τον κόσμο άδικα. Είχαν πάντα την ελπίδα πως, με τα πολιτικά μέσα που διέθεταν, θα κατορθώναν να ξεφύγουν την τιμωρία, γιατί οι πολιτικοί εκείνη την εποχή, φρόντιζαν να κολακεύουν όλα τα κακοποιά στοιχεία, που, τρομοκρατώντας τον κοσμάκη, έπαιζαν σημαντικό ρόλο στις εκλογές».
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, με αυτά τα κοινωνικά ήθη, αρκετές ήταν οι δολοφονίες που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή. Εκτός από τη δολοφονία του Παναγόπουλου είχαμε τη δολοφονία του καθηγητή Αγγελίδη, που απασχόλησε σημαντικά την κοινωνία της πόλης, καθώς και τη δολοφονία των καπνεμπόρων Κατσιμπίνη και Κουζέλη, κοντά στον Αχελώο, για την οποία κατηγορήθηκε από τον φιλοβασιλικό τύπο της εποχής, ως ηθικός αυτουργό,ς ο τότε δήμαρχος του Αγρινίου Βασίλης Μπέλλος.
Φωτογραφία: Ο ληστής Θύμιος Τσεκούρας και η παρέα του
όταν παραδόθηκαν στις αρχές του 1896 στην Αμφιλοχία
Έρευνα – Κείμενα: Λ. Τηλιγάδας
——————————————————————————————————-
Η μνήμη είναι μια δυνατότητα για να διευρύνουμε το μέλλον
και όχι για να το συρρικνώσουμε στο ήδη ξεπερασμένο παρελθόν
