Αι πρόοδοι του Αγρινίου
– Επιμέλεια: Λ. Τηλιγάδας –
Από την πρώτη στιγμή που έφτανε κάποιος στο Αγρίνιο
συνειδητοποιούσε ότι αυτή ήταν η πρωτεύουσα του Νομού και όχι το Μεσολόγγι
Αι πρόοδοι του Αγρινίου
Τα φλέγοντα ζητήματα αυτού
«Εντυπώσεις περιοδεύσαντος συντάκτου του Νεολόγου»
Όποιος επισκέπτονταν την Αιτωλοακαρνανία στα τέλη της δεκαετίας του ’30 και ειδικότερα τις κυριότερες πόλεις της, θα έμενε έκπληκτος από την ανάπτυξη που συντελούνταν σε αυτή την περιοχή, αναφέρει σε ένα αφιέρωμά του ο Νεολόγος των Πατρών*. Οι κάτοικοι και οι δημοτικές αρχές των πόλεων του νομού εργάζονταν με σκοπό την ανάπτυξη με μία φροντίδα και μία επιμέλεια αξιοζήλευτη. Όσοι διέσχιζαν την άλλοτε άγονη γη πηγαίνοντας προς το Αγρίνιο με το σιδηρόδρομο θα έβλεπε τους κατοίκους των χωριών να εργάζονται σε χωράφια καλά καλλιεργημένα που έβγαζαν ποιοτικά προϊόντα.
Σπάνια θα έβλεπε στην Αιτωλοακαρνανία εκείνη την εποχή χωράφι ακαλλιέργητο, σημειώνει ο συντάκτης. Σπάνια θα έβλεπε τους κατοίκους των χωριών να περιφέρονται στους σταθμός του σιδηροδρόμου χαζεύοντας τα τρένα που περνούσαν. Όλοι εργάζονταν σε απέραντες καπνοφυτείες, σε ωραία αμπέλια και σε καλλιεργημένους αγρούς. Και βέβαια τα αγαθά αυτής της εργασίας ήταν ολοφάνερα. Οι κάτοικοι των χωριών της Αιτωλοακαρνανίας ήταν εύποροι.
Βέβαια στο σημείο αυτό πρέπει να διευκρινιστεί ότι όταν μιλάμε για «εύπορους κατοίκους χωριών», δεν αναφερόμαστε στους κατοίκους των ορεινών χωριών. Εκεί η κατάσταση δεν ήταν και τόσο καλή. Από τη μία η έλλειψη συγκοινωνίας και το τελείως άγονο του εδάφους κι από την άλλη ο αποκλεισμός από τα χιόνια κατά τη διάρκεια του χειμώνα ήταν οι βασικοί παράγοντες που συντελούσαν στο να στερούνται οι κάτοικοί τους ακόμα και το ψωμί. Ήταν γνώστες οι συχνές διαμαρτυρίες τους προς την κυβέρνηση, όπως γνωστή ήταν και η απόγνωση στην οποία έφταναν κάθε χειμώνα από την παντελή έλλειψη συγκοινωνίας.
Χρόνια προβλήματα για την Αιτωλοακαρνανία ήταν η έλλειψη συγκοινωνίας και τα έλη. Αυτά τα δύο προβλήματα φάνταζαν αξεπέραστα. Με το που αποβιβαζόταν κάποιος στο Κρυονέρι καταλάβαινε αμέσως ότι η λέξη συγκοινωνία δεν εφαρμόζονταν στο νομό αυτόν. Ήταν ένα πρόβλημα που το κουβέντιαζαν όλοι και παντού.
Ταξιδεύοντας κάποιος από το Κρυονέρι προς το Αγρίνιο με το σιδηρόδρομο δεξιά και αριστερά της σιδηροδρομικής γραμμής έβλεπε αναρίθμητα έλη, τεράστιες εκτάσεις οι οποίες μαστίζονταν από κουνούπια και λιμνάζοντα νερά και αυθόρμητα του γεννιόνταν η απορία, για το ποια θα ήταν η απόδοση όλων αυτών των εκτάσεων εάν είχαν αποξηρανθεί και ήταν καλλιεργημένες. Από αυτά τα έλη υπέφεραν και οι κάτοικοι των γύρω χωριών και των πόλεων, γι’ αυτό οι περισσότεροι από αυτούς ήταν χλωμοί και καχεκτικοί. Και δεν έφτανε που το κράτος δεν αποξέρανε τα έλη έκανε και άλλη αδικία: εν γνώσει του σκότωνε τους κατοίκους την ώρα που θα μπορούσε να τους σώσει διαθέτοντας δωρεάν σημαντικές ποσότητες κινίνου.
Από την πρώτη στιγμή που έφτανε κάποιος στο Αγρίνιο συνειδητοποιούσε ότι αυτή ήταν η πρωτεύουσα του Νομού και όχι το Μεσολόγγι. Όταν μάλιστα ο Πάγκαλος επισκέφτηκε το Αγρίνιο οι Αγρινιώτες ζήτησαν με υπόμνημα να γίνει το Αγρίνιο η πρωτεύουσα του νομού. Και μπορεί η πρόταση να έχει απορριφθεί ασυζητητί η σκέψη όμως εξακολουθούσε να υπάρχει.
Εκείνη την εποχή στο Αγρίνιο οι δρόμοι ήταν γεμάτοι με πληθώρα αυτοκινήτων, ως επί το πλείστον μεγάλα και καινούργια. Ταξί δεν υπήρχαν ακόμα. Από το σιδηροδρομικό σταθμό ο οποίος ήταν γεμάτος με κόσμο κάθε φορά που αναχωρούσε ή έφτανε το τρένο, με τα πόδια σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα έφτανε κάποιος στην πλατεία Μπέλλου.
Εκεί γινόταν αμέσως αντιληπτή η ανάπτυξη της πόλης. Η πλατεία ήταν περίκλειστη με ωραία μέγαρα, ντυμένα αρκετά από αυτά με μάρμαρα πάνω στα οποία αντανακλούσε το ηλεκτρικό φως. Δινόταν έτσι η εντύπωση μιας πόλης πολύ προηγμένης, με ωραίο κόσμο, καλούς δρόμους και ζωηρή κίνηση. Βέβαια η κίνηση συγκεντρώνονταν μόνο στην πλατεία Μπέλλου, που ήταν το κέντρο της πόλης, αλλά ήταν γεγονός αξιοσημείωτο ότι τα μαγαζιά γύρω από την πλατεία ήταν γεμάτα με κόσμο όχι μόνο νωρίς το απόγευμα αλλά και στις δέκα το βράδυ και τα μεσάνυχτα και στις δύο ακόμα το πρωί.
——————————————————————————
*Νεολόγος των Πατρών της 25/9/1929
Φωτογραφία: Το τρένο στην αποβάθρα στο Κρυονέρι
——————————————————————————————————-
Η μνήμη είναι μια δυνατότητα για να διευρύνουμε το μέλλον
και όχι για να το συρρικνώσουμε στο ήδη ξεπερασμένο παρελθόν