.
Αφιερώματα ημερών ή εβδομάδων,
που απαιτούν ευαισθητοποίηση και συντονισμένη δράση.
Η 10η Νοεμβρίου ορίστηκε ως:
Ευρωπαϊκή Ημέρα Οινοτουρισμού
Παγκόσμια Ημέρα Επιστήμης για την Ειρήνη και την Ανάπτυξη
Παγκόσμια Ημέρα Κερατόκωνου
Ευρωπαϊκή Ημέρα Οινοτουρισμού
O Οινοτουρισμός, ως έννοια, καθώς και τα πεδία εφαρμογής του νομοθετήθηκαν στην Ελλάδα το 2014. Στο πλαίσιο δε της κορυφαίας κλαδικής οργάνωσης του κρασιού της χώρας, της ΕΔΟΑΟ – Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου (ένα από τα δύο συστατικά μέλη της οποίας είναι ο ΣΕΟ), λειτουργεί από το 2019 η Εθνική Επιτροπή Οινοτουρισμού (ΕΘΕΠΟ), με πρόεδρο την οινοποιό Μαίρη Τριανταφυλλοπούλου, (Αντιπρόεδρος του ΣΕΟ). Έτσι, τόσο θεσμικά όσο και ουσιαστικά, ο ΣΕΟ μετέχει ενεργά στη διαχείρισή του Οινοτουρισμού, από το όραμα μέχρι το σχεδιασμό και την υλοποίηση των δράσεων που τον αφορούν, π.χ. οι Δρόμοι του Κρασιού. Άλλωστε, ο Οινοτουρισμός αποτελεί αναπόσπαστη δραστηριότητα της οινοποιίας και μάλιστα τεράστιας σημασίας, οπότε ο ΣΕΟ συμμετέχει με συγκεκριμένο πρόγραμμα στην αφύπνιση και στην ενεργοποίηση όλων των σχετικών και εμπλεκόμενων φορέων και προτίστως των μελών του, φροντίζοντας και για την εκπαίδευση των τελευταίων.
Διότι σε μια χώρα που ο τουρισμός χαρακτηρίζεται ως η «βαριά βιομηχανία» της, η αντιμετώπιση του οινοτουρισμού οργανωμένα, συλλογικά και με συνέργειες όλων των κρατικών, ημικρατικών και ιδιωτικών φορέων που σχετίζονται με αυτόν σε τοπικό, περιφερειακό και κεντρικό επίπεδο είναι μονόδρομος. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ο ελληνικός τουρισμός, εν γένει, γίνεται ακόμα πιο ανταγωνιστικός, με την προσθήκη στη φαρέτρα του ενός θεματικού βέλους που είναι άρρηκτα δεμένο με την πάντα ελκυστική γαστρονομία και τα τοπικά προϊόντα κάθε τόπου. Έτσι, η ανταποδοτική προσφορά στον ευρύτερο αμπελοοινικό τομέα, στο εθνικό προϊόν «ελληνικό κρασί» και στην ελληνική κοινωνία μπορεί να θεωρείται δεδομένη, με οικονομικά και όχι μόνο οφέλη.
Τελευταία αλλά όχι λιγότερο σημαντική είναι η αναφορά στην πιστοποίηση των ελληνικών οινοποιείων ως επισκέψιμα, που γίνεται πια με το Σήμα Επισκέψιμου Οινοποιείου του Υπουργείου Τουρισμού, την οποία ο ΣΕΟ υποστήριξε εκ των απαλών ονύχων της. Το Σήμα αυτό επιλέγουν όλο και περισσότερα ελληνικά οινοποιεία, υιοθετώντας τις προδιαγραφές του σε κάθε επίπεδο (υποδομών, υπηρεσιών, εκπαίδευσης έμψυχου δυναμικού κ.ά.). Διότι μόνο έτσι αυτά προβάλλονται και προωθούνται εγγυημένα, ώστε οι ενδιαφερόμενοι τουρίστες να νοιώθουν ασφαλείς για την ποιότητα της εμπειρίας οινοτουρισμού που θα βιώσουν εκεί.
Παγκόσμια Ημέρα Επιστήμης για την Ειρήνη και την Ανάπτυξη
Η διοργάνωση μιας εστιασμένης εκδήλωσης σχετικά με τη δέσμευση στην επιστήμη και την κοινωνία ήταν ένα από τα θετικά αποτελέσματα της Παγκόσμιας Διάσκεψης για την Επιστήμη το 1999 στη Βουδαπέστη. Θεωρήθηκε ευκαιρία να επιβεβαιωθεί κάθε χρόνο η δέσμευση για την επίτευξη των στόχων που διακηρύσσονται στη Διακήρυξη για την Επιστήμη και τη Χρήση της Επιστημονικής Γνώσης και να δοθεί συνέχεια στις συστάσεις της Επιστημονικής Ατζέντας: Πλαίσιο Δράσης .
Από την ανακήρυξή της από την UNESCO το 2001, η Παγκόσμια Ημέρα Επιστήμης για την Ειρήνη και την Ανάπτυξη έχει δημιουργήσει πολλά συγκεκριμένα έργα, προγράμματα και χρηματοδότηση για την επιστήμη σε όλο τον κόσμο. Η Ημέρα βοήθησε επίσης στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ επιστημόνων που ζουν σε περιοχές που στιγματίζονται από συγκρούσεις – ένα παράδειγμα είναι η δημιουργία του Ισραηλινο-Παλαιστινιακού Οργανισμού Επιστημών (IPSO) που υποστηρίζεται από την UNESCO.
Το σκεπτικό του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Επιστήμης για την Ειρήνη και την Ανάπτυξη έχει τις ρίζες του στη σημασία του ρόλου της επιστήμης και των επιστημόνων για τις βιώσιμες κοινωνίες και στην ανάγκη ενημέρωσης και συμμετοχής των πολιτών στην επιστήμη. Υπό αυτή την έννοια, μια Παγκόσμια Ημέρα Επιστήμης για την Ειρήνη και την Ανάπτυξη προσφέρει την ευκαιρία να δείξουμε στο ευρύ κοινό τη σημασία της επιστήμης στη ζωή τους και να το εμπλέξουμε σε συζητήσεις. Ένα τέτοιο εγχείρημα φέρνει επίσης μια μοναδική προοπτική στην παγκόσμια αναζήτηση για ειρήνη και ανάπτυξη.
Η πρώτη Παγκόσμια Ημέρα Επιστήμης για την Ειρήνη και την Ανάπτυξη γιορτάστηκε παγκοσμίως στις 10 Νοεμβρίου 2002 υπό την αιγίδα της UNESCO. Στη γιορτή συμμετείχαν πολλοί εταίροι, όπως κυβερνητικές, διακυβερνητικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις, εθνικές επιτροπές της UNESCO, επιστημονικά και ερευνητικά ιδρύματα, επαγγελματικές ενώσεις, μέσα ενημέρωσης, καθηγητές επιστήμης και σχολεία.
Τον Αύγουστο του 2023, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (UNGA) ανακήρυξε την περίοδο 2024-2033 ως Διεθνή Δεκαετία Επιστημών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη . Αυτό σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα στις παγκόσμιες προσπάθειες αξιοποίησης της επιστημονικής γνώσης για ένα βιώσιμο μέλλον. Με επικεφαλής την UNESCO, αυτή η δεκαετία στοχεύει να κινητοποιήσει ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών κλάδων, συμπεριλαμβανομένων βασικών και εφαρμοσμένων επιστημών, κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών, καθώς και διεπιστημονικών και αναδυόμενων πεδίων, για να συμβάλει στη μετασχηματιστική αλλαγή στις κοινωνίες, τις οικονομίες και το περιβάλλον. Με την προώθηση του επιστημονικού γραμματισμού και την ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ των κυβερνήσεων, των υπηρεσιών του ΟΗΕ, του ιδιωτικού τομέα και της κοινωνίας των πολιτών, η δεκαετία επιδιώκει να ενισχύσει τον ρόλο της επιστήμης στην επιδίωξη στόχων βιώσιμης ανάπτυξης και στην προσπάθεια για ένα ασφαλέστερο, πιο ευημερούν μέλλον για όλους.
Παγκόσμια Ημέρα Κερατόκωνου
Η 10η Νοεμβρίου έχει οριστεί ως Παγκόσμια Ημέρα Κερατόκωνου, σηματοδοτώντας μια παγκόσμια εκστρατεία ενημέρωσης και εκπαίδευσης του κοινού για τη νόσο και τις επιπτώσεις της στη ζωή των ασθενών και των οικείων τους. Φανταστείτε να βλέπετε τον κόσμο μέσα από έναν χαλασμένο φακό, που τα κάνει όλα θολά, μουντά και παραμορφωμένα. Αυτή είναι η εικόνα που βλέπουν οι ασθενείς με κερατόκωνο, μία εκφυλιστική νόσο των ματιών που παραμορφώνει τον επιφανειακό χιτώνα τους και προκαλεί σοβαρή διαταραχή της όρασης.
Η 10η Νοεμβρίου έχει οριστεί ως Παγκόσμια Ημέρα Κερατόκωνου, σηματοδοτώντας μια παγκόσμια εκστρατεία ενημέρωσης και εκπαίδευσης του κοινού για τη νόσο και τις επιπτώσεις της στη ζωή των ασθενών και των οικείων τους. Με αφορμή αυτή την Ημέρα, ο δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, MD, Χειρουργός-Οφθαλμίατρος, ιδρυτής και επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας LaserVision, καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, παραθέτει 10 βασικά δεδομένα για τον κερατόκωνο:
Ο κερατόκωνος είναι μία προοδευτικά εξελισσόμενη, εκφυλιστική πάθηση. Προκαλεί παθολογική λέπτυνση των ινών κολλαγόνου στον κερατοειδή χιτώνα του οφθαλμού. Η λέπτυνση προκαλεί αστάθεια και αλλαγή στο σχήμα του κερατοειδούς, ο οποίος από σφαιρικός γίνεται κωνικός. Ο κωνικός κερατοειδής έχει το μισό σχεδόν πάχος από το φυσιολογικό και σημαντικά παραμορφωμένη πρόσθια και οπίσθια επιφάνεια. Το επακόλουθο είναι να αποκτά ο κερατοειδής σημαντικά αυξημένη κυρτότητα, κυρίως στο κέντρο του, με συνέπεια να επηρεάζει δραματικά την όραση.
Η ακριβής αιτία του κερατόκωνου είναι άγνωστη, αλλά το πιθανότερο είναι πως οφείλεται σε συνδυασμό παραγόντων, με κυριότερο τη γενετική προδιάθεση (έχουν εντοπιστεί τουλάχιστον 16 γενετικοί τόποι που συνδέονται με τον κερατόκωνο), σε συνδυασμό με αλλεργίες. Ο κερατοειδής χιτώνας είναι επίσης εύκολο να παραμορφωθεί από τραύμα ή από το συνεχές και δυνατό τρίψιμο των ματιών.
Παγκοσμίως η συχνότητα του κερατόκωνου υπολογίζεται σε 1 περιστατικό ανά 1.000 ή 2.000 άτομα του γενικού πληθυσμού. Υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι είναι πολύ πιο συχνός στην Ελλάδα, με συχνότητα που ενδεχομένως φθάνει και σε 1 κρούσμα ανά 10-20 άτομα, σύμφωνα με μελέτες της ομάδας του δρ Κανελλόπουλου. Ωστόσο οι περισσότεροι ασθενείς δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν, διότι έχουν ήπια μορφή και δεν έχουν εξεταστεί ποτέ γι’ αυτόν. Ο κερατόκωνος προσβάλλει κυρίως νέους (τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται κατά την εφηβεία), εξελίσσεται γρήγορα τις πρώτες δεκαετίες της ζωής (συνήθως μέχρι τα 35 έτη) και στη συνέχεια επιβραδύνεται έως τα περίπου 45 χρόνια. Από κει και πέρα, κατά κανόνα μένει σε μεγάλο βαθμό στάσιμος.
Ορισμένες πληθυσμιακές ομάδες τον εκδηλώνουν με αυξημένη συχνότητα. Περισσότερα από 20 σύνδρομα έχουν συνδεθεί με αυτόν, όπως το σύνδρομο Down και διάφορες νόσοι του συνδετικού ιστού, όπως το σύνδρομο Marfan. Από τους πάσχοντες από σύνδρομο Down, για παράδειγμα, το 5-15% έχουν κερατόκωνο, γι’ αυτό είναι σημαντικό να ελέγχονται προληπτικά κατά την εφηβεία και κατά τα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής.
Ο κερατόκωνος συνήθως προκαλεί παραμορφωμένες εικόνες, συνεχή αύξηση της μυωπίας και του αστιγματισμού (οι ασθενείς αλλάζουν συχνά τη συνταγή των διορθωτικών γυαλιών τους), θολές εικόνες και μονόφθαλμη διπλωπία (οι ασθενείς βλέπουν διπλά είδωλα από το ένα μάτι). Άλλα συμπτώματα είναι ευαισθησία στο φως και άλως γύρω από τα φώτα το βράδυ. Τα συμπτώματά αυτά συχνά είναι πιο έντονα στο ένα μάτι.
Η διάγνωση του κερατόκωνου είναι δύσκολη, κυρίως στα πρώτα στάδιά του, γιατί οι κλασικές οφθαλμολογικές εξετάσεις δεν αποκαλύπτουν πάντοτε τις αδιόρατες αρχικά αλλοιώσεις του κερατοειδούς και επειδή τα συμπτώματα των ασθενών θα μπορούσαν να σχετίζονται και με άλλα προβλήματα στα μάτια. Η πιο σημαντική εξέταση για τη διάγνωσή του είναι η τοπογραφία κερατοειδούς. Είναι μία εξελιγμένη, μη επεμβατική απεικονιστική εξέταση, κατά την οποία γίνεται χαρτογράφηση της καμπυλότητας σε όλη την επιφάνεια του κερατοειδούς. Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, το κωνικό σχήμα του κερατοειδούς γίνεται αντιληπτό και με γυμνό μάτι. Η ακριβής διάγνωση είναι πολύ σημαντική, διότι αν δεν γίνει εγκαίρως αντιληπτός ο κερατόκωνος ώστε να αντιμετωπιστεί σωστά, ο ασθενής μπορεί να φτάσει στο σημείο να χρειαστεί μεταμόσχευση κερατοειδούς.
Στους περισσότερους ασθενείς, οι οπτικές διαταραχές που προκαλεί ο κερατόκωνος μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά (με διορθωτικά γυαλιά ή ειδικούς φακούς επαφής). Οι πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χρειασθούν χειρουργική επέμβαση, για να σταθεροποιηθεί η εξέλιξή του. Μετά την επέμβαση μπορεί να χρειάζεται ακόμα οπτική διόρθωση με γυαλιά ή φακούς επαφής, αλλά είναι πιο εύκολη. Οι επεμβατικές τεχνικές που μπορεί να εφαρμοσθούν είναι ποικίλες και επιλέγονται με βάση κάθε περίπτωση ξεχωριστά. Μία διεθνώς διαδεδομένη τεχνική είναι το «πρωτόκολλο της Αθήνας», που ανέπτυξε και πρωτοεφάρμοσε η ομάδα του δρ Κανελλόπουλου. Η τεχνική συνδυάζει τη διασύνδεση κερατοειδή με τη μερική, επιφανειακή, τοπογραφικά κατευθυνόμενη σμίλευση του κερατοειδούς με laser. Ο στόχος είναι η εξομάλυνση και η σταθεροποίηση του κερατόκωνου, με παράλληλη μείωση της μυωπίας και του ανώμαλου αστιγματισμού, ώστε να αποκατασταθεί η ομαλή όραση.
Μια συχνή παρανόηση με τους ειδικούς φακούς επαφής που χορηγούνται στους ασθενείς με κερατόκωνο, είναι ότι μπορούν να σταματήσουν την εξέλιξή του. Στην πραγματικότητα, οι φακοί βελτιώνουν την όραση ενόσω η πάθηση εξελίσσεται. Ωστόσο αν οι φακοί επαφής δεν ταιριάζουν καλά στον παραμορφωμένο κερατοειδή, μπορεί να τον επιδεινώσουν, επειδή αυξάνουν τον ρυθμό ανάπτυξης ουλώδους ιστού σε αυτόν. Η πρόγνωση για τους ασθενείς είναι καλή, γιατί ο ρυθμός της εξέλιξης μειώνεται ή και μηδενίζεται μετά τα 45 χρόνια. Η πάθηση πολύ σπάνια εκδηλώνεται μετά την ηλικία των 40 ετών, ενώ μπορεί να σταματήσει η εξέλιξή της οποιαδήποτε στιγμή. Αν όμως συνεχίσει να επιδεινώνεται, μπορεί να φτάσει έως την ανάγκη για μεταμόσχευση κερατοειδούς.
«Ο κερατοειδής χιτώνας είναι υπεύθυνος για τη σωστή εστίαση του φωτός στο εσωτερικό του οφθαλμού και οποιαδήποτε παραμόρφωσή του έχει σοβαρές συνέπειες στην όραση», τονίζει ο δρ Κανελλόπουλος. «Για τους ασθενείς έχει ζωτική σημασία η έγκαιρη διάγνωση από εξειδικευμένο οφθαλμίατρο. Εξίσου σημαντικό όμως είναι να μην τρίβουν τα μάτια τους, διότι η επίμονη τριβή μπορεί να προκαλέσει αλλά και να επιδεινώσει την οφθαλμοπάθεια. Αν λοιπόν τρίβετε συχνά τα μάτια σας, συμβουλευθείτε τον οφθαλμίατρό σας» καταλήγει ο ειδικός.
————————————————————————————
Πηγές: https://unric.org/| https://greekwinefederation.gr/ | https://www.iatronet.gr/
