Θέρμο
Τίμησαν τη Μάχη της Γουρίτσας
| Εκδήλωση μνήμης και τιμής από τις Κομματικές Οργανώσεις Θέρμου
και Τριχωνίδας του ΚΚΕ και το Παράρτημα Αγρινίου – Αμφιλοχίας της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ |
82 χρόνια από τη νικηφόρα Μάχη της Γουρίτσας συμπληρώθηκαν φέτος, και οι Κομματικές Οργανώσεις Θέρμου και Τριχωνίδας του ΚΚΕ, μαζί με το Παράρτημα Αγρινίου – Αμφιλοχίας της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ, τίμησαν χθες με εκδήλωση μνήμης τους μαχητές του ΕΛΑΣ που αναχαίτισαν τα γερμανικά στρατεύματα, ματαιώνοντας τα σχέδιά τους για εγκατάσταση στο Θέρμο.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στον τόπο της μάχης, στο μνημείο πάνω από τις στροφές του δρόμου στη Γουρίτσα, εκεί όπου τον Ιούλιο του 1943 γράφτηκε μία από τις πρώτες νικηφόρες σελίδες της Εθνικής Αντίστασης ενάντια στους ναζί κατακτητές.
Κεντρικός ομιλητής ήταν ο Γιάννης Λίτσας, πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Παραρτήματος Αγρινίου – Αμφιλοχίας της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ. Με λόγο ζωντανό και τεκμηριωμένο, ξετύλιξε το χρονικό της μάχης και το ιστορικό της πλαίσιο, θυμίζοντας ότι η αντίσταση του ΕΛΑΣ δεν ήταν αυθόρμητη αλλά οργανωμένη με ακρίβεια, αποφασιστικότητα και στρατηγική σκέψη.
Η προετοιμασία και η ενέδρα
Όπως ανέφερε, το Αρχηγείο Δυτικής Στερεάς – που αργότερα αποτέλεσε τον πυρήνα του 2/39 Συντάγματος – είχε συγκροτηθεί επίσημα στα τέλη του 1943 και βρισκόταν σε φάση τακτικής ενοποίησης, όπως όριζε η Κεντρική Επιτροπή του ΕΛΑΣ. Επικεφαλής της επιχείρησης στη Γουρίτσα ήταν ο ταγματάρχης Επαμεινώνδας (καπετάν Βασίλης Σκιαδάς), πρώην υπίλαρχος του Αλβανικού Μετώπου και στέλεχος του ΚΚΕ από το 1938.
Το σχέδιο για την ενέδρα βασίστηκε σε κρίσιμες πληροφορίες από τον παράνομο μηχανισμό του ΕΑΜ στο Αγρίνιο, και ειδικά από την ηρωική Μαρία Δημάδη – μεταφράστρια των Γερμανών, που αποκάλυψε τις προθέσεις τους και πλήρωσε το τίμημα με τη ζωή της τον Αύγουστο του 1944, εκτελεσμένη από τα Τάγματα Ασφαλείας.
Η πληροφορία ήταν σαφής: οι ναζί σχεδίαζαν να εγκατασταθούν στο Θέρμο. Αυτό θα σήμαινε αποκοπή των ανταρτών από τα καμποχώρια του Αγρινίου, διχοτόμηση της ορεινής Τριχωνίδας και στρατηγικό έλεγχο της διαδρομής προς τη Μακρυνεία και τη Ναύπακτο. Η ενέδρα στη Γουρίτσα σχεδιάστηκε για να αποτρέψει πάση θυσία αυτή την εξέλιξη.
Η Μάχη
Το σημείο επιλέχθηκε μετά από επιτόπια έρευνα και κρίθηκε κατάλληλο για αιφνιδιασμό. Παρά τον περιορισμένο χρόνο, οι αντάρτες πρόλαβαν να κάνουν ασκήσεις ετοιμότητας. Όταν οι Γερμανοί κατέφθασαν με 14 αυτοκίνητα, τρεις μοτοσικλέτες και 120 άνδρες, οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ περίμεναν υπομονετικά. Η εντολή για επίθεση δόθηκε όταν όλες οι γερμανικές δυνάμεις είχαν εισέλθει στο πεδίο βολής.
Η μάχη ήταν σύντομη αλλά καθοριστική: από τους 120 στρατιώτες, οι 117 σκοτώθηκαν, δύο τραυματίστηκαν και αιχμαλωτίστηκαν, ενώ ένας μόνο κατάφερε να διαφύγει. Το Θέρμο παρέμεινε ελεύθερο. Στη διάρκεια της επιχείρησης έπεσαν πέντε μαχητές του ΕΛΑΣ:
- Χαράλαμπος Χαμαμτζής (Παυσανίας), από το Αγρίνιο
- Δημήτριος Υφαντής, εφεδροΕΛΑΣίτης από το Θέρμο
- Σωκράτης Παπουτσής, από το Αγγελόκαστρο
- Κώστας Παπαδονάσιος (Νάσαρης), από την Αμβρακιά
- Σπύρος Γαρδέλης, εφεδροΕΛΑΣίτης από το Θέρμο
Πολιτικό μήνυμα και ιστορική απαίτηση
Η νίκη στη Γουρίτσα, μία από τις πρώτες στο νομό και στη χώρα κατά των ναζί, κατάρριψε τον μύθο του αήττητου αντιπάλου και έδωσε το στίγμα για τον παλλαϊκό χαρακτήρα του αγώνα. Ο Γιάννης Λίτσας τόνισε πως η ιστορική αυτή εποποιία οφείλει να έχει ανάλογη αναγνώριση και στις σημερινές συνθήκες.
«Απαιτούμε την ανακατασκευή του Μνημείου της Μάχης, ώστε να αποτελεί σύμβολο γνώσης, μνήμης και υπόκλισης», σημείωσε χαρακτηριστικά. «Ήδη έχουμε κάνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση και θα επιμείνουμε πιο δυναμικά το επόμενο διάστημα».
«Όταν ο λαός συνειδητοποιεί τη δύναμή του…»
Ο πρόεδρος της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ αναφέρθηκε επίσης στον αγώνα ενάντια στη διαστρέβλωση της Ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τονίζοντας πως η μνήμη της Αντίστασης αποτελεί «παράγοντα αφύπνισης και ενίσχυσης της πάλης για ανατροπή». «Οι συσχετισμοί δεν είναι αιώνιοι», υπογράμμισε, «και όταν ο λαός συμπαρατάσσεται με το ΚΚΕ, μπορεί να νικήσει οποιονδήποτε αντίπαλο».
Κλείνοντας, συνέδεσε τα ιστορικά διδάγματα της εποχής με τις σημερινές παγκόσμιες εξελίξεις, όπως οι ιμπεριαλιστικές συγκρούσεις στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. «Ο λαός μας δεν πρέπει να ξαναπληρώσει τα κέρδη του κεφαλαίου. Δεν θα γίνει ‘’κρέας για τα κανόνια’’ των ιμπεριαλιστών για τα συμφέροντα της ελληνικής αστικής τάξης».
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με κατάθεση στεφάνων και σιγή προς τιμή των πεσόντων – μια σιωπή που κουβαλά στις πτυχές της την αντήχηση της νίκης, της μνήμης και της ιστορικής ευθύνης.
——————————————————————-
