...
Λευτέρης Τηλιγάδας
Στρατοκρατούμενη ζώνη
ο Βάλτος και το Ξηρόμερο
Οι αγρότες δεν υποχωρούν, παρά την καταστολή και τα αιματηρά επεισόδια
που συγκλονίζουν τον Βάλτο και το Ξηρόμερο
Η ατμόσφαιρα στον Βάλτο και το Ξηρόμερο. παρέμενε εκρηκτική, τόσο εξαιτίας των αιματηρών επεισοδίων του Σαββάτου, 8 Σεπτεμβρίου 1962, όσο και λόγω των φημολογούμενων ομαδικών συλλήψεων αγροτών που είχαν συμμετάσχει στις κινητοποιήσεις. Η κυβέρνηση επιχειρούσε με μέτρα καταστολής να κάμψει το αγωνιστικό φρόνημα των καπνοπαραγωγών, όμως οι ίδιοι δήλωναν ανυποχώρητοι: «μέχρι τέλους» στον αγώνα, με άρνηση πώλησης καπνού στις εξευτελιστικές τιμές που προσφέρονταν. Οι αγρότες δεν απέκλειαν ακόμη και μαζική πορεία προς τις πόλεις, ενώ ήδη η κυβέρνηση είχε προχωρήσει σε σχέδια αφοπλισμού των ΤΕΑ Βάλτου και Ξηρομέρου, φοβούμενη ότι σε περίπτωση νέων επεισοδίων οι ένοπλοι σχηματισμοί θα στέκονταν στο πλευρό των αγροτών.
Στην περιοχή επικρατούσε εικόνα στρατοκρατούμενης ζώνης. Ισχυρές δυνάμεις χωροφυλακής που είχαν φτάσει από το Σάββατο παρέμεναν σε επιφυλακή, στρατοπεδευμένες σε σχολεία και καταυλισμούς, ενώ συνεχείς ήταν οι περιπολίες μηχανοκίνητων. Στην Αμφιλοχία είχε φτάσει ο υποστράτηγος Παύλος Κυριάκης, ενώ αναμενόταν ο αρχηγός του Σώματος Βαρδουλάκης και ο εισαγγελέας Εφετών Πατρών, Μουστάκης, με φημολογία ότι θα ασχολούνταν ειδικά με τα γεγονότα.
Στο μεταξύ, 11 από τους 28 συλληφθέντες είχαν οδηγηθεί στον ανακριτή. Πέντε από αυτούς κρίθηκαν προσωρινά κρατούμενοι: Βασ. Δ. Βράχος (54 ετών), Γερ. Μ. Τζαχρήστας (53), Δημοσθ. Θ. Παλακογιάννης (53), Ι. Λ. Γκιόρκας (41), Ευάγγ. Β. Μπακογιώργος (32), όλοι από τις Φυτείες, καθώς και ο Κων. Α. Μπούσκος (58) από τη Λεπενού. Κανένας από αυτούς δεν είχε συνδεθεί με την Αριστερά, γεγονός που διέψευδε την κυβερνητική ρητορική περί «υποκινητών». Την ίδια στιγμή, κύμα συμπαράστασης και αποδοκιμασίας κατά της κυβέρνησης εξαπλωνόταν σε όλη τη χώρα. Σπουδαστικοί σύλλογοι της Ελλάδας καταδίκαζαν την καταστολή, οργάνωναν αποστολή φοιτητών στην περιοχή και δήλωναν έμπρακτη αλληλεγγύη με αιμοδοσία, τρόφιμα και φάρμακα στις πληγείσες οικογένειες. Σωματεία από την Αθήνα και τον Πειραιά – οδηγοί, εισπράκτορες, εργαζόμενοι στην εστίαση, μοδίστρες, σιδηρωτές – εξέδιδαν ανακοινώσεις διαμαρτυρίας και τηλεγραφήματα.
Ακόμη και διεθνώς, τα γεγονότα έβρισκαν απήχηση. Ο απεσταλμένος της «Μοντ» από το Παρίσι σημείωνε ότι, μετά το Ηράκλειο, τα αιματηρά επεισόδια του Ξηρομέρου έδειχναν πως η αγροτική αναταραχή βάθαινε και ότι το «ραντεβού του Οκτωβρίου» προμηνυόταν εκρηκτικό.
——————————————————————————————————————————————————————–
Υποσημείωση: Οι χρονολογίες που καταγράφονται πριν την 16η Φεβρουαρίου 1923 είναι σύμφωνες με την χρονολόγηση των πηγών. Για την αντιστοίχιση με τη σημερινή χρονολόγηση πρέπει στην αντίστοιχη χρονολογία να προστεθούν 13 μέρες.
Φωτογραφία: Θρήνος της μάνας του Μήτσου Βλάχου
Ψηφιακή αποκατάσταση δημοσιευμένης φωτογραφίας
στο 1οσέλιδο της εφ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ στις 11 Σεπτεμβρίου 1962
——————————————————————————————————-
Η μνήμη είναι μια δυνατότητα για να διευρύνουμε το μέλλον
και όχι για να το συρρικνώσουμε στο ήδη ξεπερασμένο παρελθόν
