Τα τελευταία χρόνια
έχουν φονευθεί αρκετά τέτοια άλογα.
Τέσσερα εξ αυτών μέσα μόνο στον τελευταίο ενάμισι μήνα.
- της Μαρίας Πλέσσα*
«Σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν» ή και πρωτύτερα; Ζούμε στην εποχή του παγκόσμιου κοπετού για τα είδη που εξαφανίστηκαν και που πρόκειται να εξαφανιστούν τα επόμενα χρόνια και δεν πέρασε ούτε βδομάδα από την υπογραφή της συμφωνίας του Μοντρεάλ για το σταμάτημα της καταστροφής της βιοποικιλότητας. L’ accord de Montréal sur la biodiversité, όπως ονομάστηκε.
Είναι αρκετές οι περιοχές της φύσης της χώρας μας όπου διαβιούν πληθυσμοί (με μειωτική τάση) άγριων αλόγων, ντόπιων αυτόχθονων φυλών. Είναι τα λεγόμενα αναγριεμένα άλογα που πριν από 50-60 χρόνια άρχισαν να εγκαταλείπονται σταδιακά από τους ανθρώπους, στην υπηρεσία των οποίων εργάζονταν και βρήκαν καταφύγιο στα βουνά.
Ως κοινωνικά ζώα που είναι, ενώθηκαν σε ομάδες και έκτοτε ζουν ελεύθερα στο φυσικό τους περιβάλλον. Με ένα προσδοκώμενο ζωής τα 20 ως 25 χρόνια καταλαβαίνουμε ότι τα περισσότερα από αυτά έχουν γεννηθεί ελεύθερα και πολλά προέρχονται και από ελεύθερους γονείς, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν προστίθενται σποραδικά και νέες αφίξεις προερχόμενες από τον «πολιτισμό» με άτομα τα οποία ενσωματώνονται στην ελεύθερη παρέα.
Η διαδικασία αναπαραγωγής και επιβίωσης εδώ ακολουθεί τους νόμους της φυσικής επιλογής με αποτέλεσμα να επιβιώνουν γονιδιακά τα αρχέγονα στοιχεία, τα προσαρμοσμένα στις γεωκλιματικές συνθήκες της Ελλάδας.
Ο νομός Αιτωλοακαρνανίας με το πλούσιο ορεινό και υδάτινο περιβάλλον του έχει την τιμή να προσφέρει ενδιαίτημα στην αυτόχθονη φυλή των αλόγων της Πίνδου. Μικρόσωμα, ανθεκτικά, ορεινού τύπου, άριστο είδος ελληνικής πανίδας, ωστόσο ο πληθυσμός τους μειώνεται δραστικά. Τρεις είναι οι βασικές αιτίες για τη μείωση αυτή:
- α. Η μη εξεύρεση τροφής και νερού σε ποσότητα που να είναι τόσο επαρκής όσο και σταθερή καθ’ όλο το χρόνο αλλά και σε ποιότητα τέτοια που να τους δίνει ό,τι χρειάζονται για την καλή θρέψη και ενυδάτωσή τους. Αυτή προξενείται από την εξάντληση της οργανικής ουσίας του εδάφους και τη μόλυνση του υδροφόρου που επιφέρουν συρρίκνωση σε ποσότητα και καχεξία στη βλάστηση και μείωση της ποσότητας και ποιότητας των νερών. Δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά οι εμφανείς συνέπειες της -σχηματικά λεγόμενης- κλιματικής αλλαγής μαζί με τα συνοδά της φαινόμενα: φαινόμενο του θερμοκηπίου, θέρμανση και οξίνιση των ωκεανών, υπερθέρμανση του πλανήτη, κ.ο.κ.
- β. Η υποβάθμιση του ενδιαιτήματος. Όταν εξετάζουμε τί οδηγεί στη μείωση, την απειλή ή την εξαφάνιση ειδών, από πίσω βρίσκεται πάντα η απώλεια ενδιαιτημάτων λόγω της μόλυνσης που προξενεί κάποια ανθρωπογενής δραστηριότητα, όπως η εγκατάσταση στην περιοχή ενός εργοστασίου, ενός Χυτά, κ.λπ.
- γ. Η αιχμαλωσία και πώληση και η φυσική εξόντωση. Δεν έχουν περάσει καλά-καλά ούτε τρεις μήνες από το 36ο επιστημονικό συνέδριο της Ελληνικής Ζωοτεχνικής Εταιρείας που φέτος έλαβε χώρα στη φιλόξενη πόλη του Αγρινίου, όπου μεταξύ άλλων εισηγήσεων παρουσιάστηκαν και τα αναγριεμένα άλογα που διαβιούν ελεύθερα στη φύση στην Αιτωλοακαρνανία.
Εξηγήθηκε ότι η ορεινού τύπου φυλή αλόγων της Πίνδου είναι ένα πολύτιμο γενετικό υλικό, κομμάτι της εθνικής και παγκόσμιας κληρονομιάς μας από ιστορική, φυσιολατρική, ιατρική, εκπαιδευτική και πολιτιστική άποψη. Η απώλεια κάθε μέλους από αυτόν τον πληθυσμό μας κάνει φτωχότερους και χειρότερους. Και όμως! Τα τελευταία χρόνια έχουν φονευθεί αρκετά τέτοια άλογα. Τέσσερα εξ αυτών μέσα μόνο στον τελευταίο ενάμισι μήνα.
Ως κοινωνία έχουμε πολύ δουλειά για να γνωρίσουμε, να καταλάβουμε (μέσα στα περιορισμένα ανθρώπινα όρια) και να αγαπήσουμε το οικοσύστημα, τη βιοποικιλότητα και εν τέλη την ίδια τη ζωή. Όχι μόνο για να σεβαστούμε την ελευθερία των άγριων αλόγων αλλά κάθε ζωής στον πλανήτη, περιλαμβανομένης και της δικής μας. Καλή και η συμφωνία του Μοντρεάλ αλλά αν η δική μας καθημερινότητα δε διαπνέεται από το σεβασμό για το περιβάλλον και δεν προάγει την ευζωία όλων των ειδών, τότε είναι καταδικασμένη να είναι μια επανάληψη της συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή.
L’ accord de Paris sur le climat δηλαδή, για τη μείωση εκπομπής αερίων ως αποτέλεσμα της βιομηχανικής ρύπανσης και της παραγωγής και απόρριψης υπέρμετρου όγκου σκουπιδιών, βαρύγδουπος τίτλος ενός ντοσιέ που εφτά χρόνια τώρα από την έγκρισή του παραμένει κούφιος.
*Η Μαρία Πλέσσα είναι κοινωνιολόγος και φυτοτέχνης
Πηγή
