Μνήμη χρονολογίου της 2ης Νοεμβρίου

Η ταυτότητα της ημέρας
και τα γεγονότα που την «σημάδεψαν»

2 Νοεμβρίου 2024

Είναι η 307η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 59 ημέρες για τη λήξη του.
🌅 Ανατολή ήλιου: 06:52 – Δύση ήλιου: 17:25 – Διάρκεια ημέρας: 10 ώρες 33 λεπτά
🌑 Σελήνη 0.8 ημέρας.
Χρόνια πολλά στους: Ακίνδυνο, Ακίνδυνη, Ανεμπόδιστο, Ανεμπόδιστη, Αφθόνιο,
Αφθονία, Ελπιδοφόρος, Ελπιδοφόρα, Πήγασο, Πηγάσιο και Πηγασία.

Γεγονότα

1823 – Σε μήνυμά του στο Κογκρέσο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζέιμς Μονρόε αναγνωρίζει το δικαίωμα των επαναστατημένων Ελλήνων στην ανεξαρτησία. Στις ΗΠΑ, οι ενθουσιώδεις προθέσεις των φιλελληνικών επιτροπών δε στάθηκαν ικανές να επηρεάσουν την αμερικανική κυβέρνηση ώστε να επέμβει στο διπλωματικό πεδίο υπέρ του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων. Ο ελληνικός ξεσηκωμός κατά της οθωμανικής αυτοκρατορίας, συνέπεσε χρονικά με την εφαρμογή του δόγματος Μονρόε (Monroe Doctrine), μιας πολιτικής των ΗΠΑ, σχετικά με τον αποικισμό η οποία πήρε το όνομά της από τον Πρόεδρο Τζέιμς Μονρόε, τον πρώτο που τη διατύπωσε αν και «αρχιτέκτονας» και συντάκτης της πολιτικής αυτής, ήταν ο τότε Υπουργός εξωτερικών Τζον Κουίνσι Άνταμς, ο άνθρωπος που σταμάτησε κάθε προσπάθεια της αμερικανικής κυβέρνησης για βοήθεια προς την Ελλάδα και θεωρούσε ότι, η όποια υποστήριξη του ελληνικού αγώνα σηματοδοτούσε και την κήρυξη πολέμου εναντίον της Τουρκίας. Ο Πρόεδρος Μονρόε, στις 21 Νοεμβρίου του 1823, είχε παρουσιάσει στη συνεδρία της Κυβέρνησης προσχέδιο δήλωσης πολιτικής το οποίο, κατόπιν μορφοποίησης, εισήχθη στις 2 Δεκεμβρίου του 1823 και αποτέλεσε τη διακήρυξη Μονρόε, σύμφωνα με την οποία, οποιαδήποτε προσπάθεια των ευρωπαϊκών εθνών να αποικίσουν ή να αναμειχθούν στα πολιτικά θέματα των κρατών της Νότιας ή Βόρειας Αμερικής, θα μπορούσε να θεωρηθεί επιθετική ενέργεια και θα απαιτούσε την παρέμβαση των ΗΠΑ.

1917 – Ο υπουργός Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας, Άρθουρ Τζέιμς Μπάλφουρ, δηλώνει ότι «ήρθε η ώρα, οι Εβραίοι να αποκτήσουν κράτος στην Παλαιστίνη». Θα μείνει στην ιστορία ως Διακήρυξη Μπάλφουρ, πάνω στην οποία θα βασιστεί η ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948. Η Διακήρυξη Μπάλφουρ του 1917 είναι μια ανοικτή επιστολή που χρονολογείται από τις 2 Νοεμβρίου 1917 και υπογράφηκε από τον Άρθουρ Μπάλφουρ , τον Βρετανό Υπουργό Εξωτερικών. Απευθύνεται στο Λόρδο Λάιονελ Ουόλτερ Ρόθτσιλντ (1868-1937), εκπροσώπηση της βρετανικής εβραϊκής και οικονομικής κοινότητας του σιωνιστικού κινήματος, με σκοπό την αναμετάδοση. Η δήλωση δημοσιεύτηκε στους Τάιμς στις 9 Νοεμβρίου, στο ένθετο ” Παλαιστίνη για τους Εβραίους. Επίσημη συμπάθεια.’ Με την επιστολή αυτή, το Ηνωμένο Βασίλειο τάσσεται υπέρ της ίδρυσης εβραϊκού κράτους στην Παλαιστίνη. Η δήλωση αυτή θεωρείται ως ένα από τα πρώτα βήματα στη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ. Πράγματι, η υπόσχεση που περιέχει θα εφαρμοστεί κατά τη διάσκεψη του Παρισιού (1919), πριν από τη διάσκεψη του Σαν Ρέμο (Απρίλιος 1920), κάτι που επιβεβαιώθηκε από τη Συνθήκη των Σεβρών (Αύγουστος 1920).

1940 – Αεροσκάφος τύπου PZL της Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας με πιλότο τον ανθυποσμηναγό Μαρίνο Μητραλέξη καταρρίπτει ιταλικό βομβαρδιστικό αεροσκάφος κοντά στη Θεσσαλονίκη. Η κατάρριψη γίνεται με εμβολισμό της πτέρυγας του εχθρικού αεροσκάφους. Ο Μαρίνος Μητραλέξης (1916-1948) υπήρξε διακεκριμένος πιλότος της ελληνικής Πολεμική Αεροπορίας. Γεννήθηκε το 1916 στο Μήλα Μεσσηνίας. Τον Οκτώβριο του 1935 εισήλθε στη Σχολή Αεροπορίας (Σχολή Ικάρων), από την οποία αποφοίτησε τον Αύγουστο του 1938 με τον βαθμό του Ανθυποσμηναγού και πτυχίο χειριστή. Υπηρέτησε σε διάφορες μονάδες και υπηρεσίες της Αεροπορίας και διακρίθηκε σε όλα τα πεδία μάχης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στη Μέση Ανατολή επιδεικνύοντας θάρρος και ανδρεία.
Στης 2 Νοεμβρίου 1940 και ενώ η Μοίρα βρισκόταν σε κατάσταση πλήρους επιφυλακής, δίνεται εντολή για άμεση απογείωση των έξι PZL, καθώς δεκαπέντε ιταλικά βομβαρδιστικά Cant Ζ1007 bis Alcione (συνοδεία επτά καταδιωκτικών) της 50ης Αυτόνομης Σμηναρχίας BT, πλησίαζαν στη Θεσσαλονίκη με αποστολή τον βομβαρδισμό της. Τα ελληνικά PZL εντοπίζουν τα ιταλικά βομβαρδιστικά και αρχίζει σφοδρή αερομαχία. Η αερομαχία μεταφέρεται λίγο έξω από την Θεσσαλονίκη (περιοχή Λαγκαδά) όπου βρίσκονταν παρατεταγμένα τα ελληνικά αντιαεροπορικά πυροβόλα, τα οποία ενισχύουν από εδάφους την εμπλοκή. Μια αρχικά άνιση (αριθμητικά) μάχη μετατρέπεται σε εποποιία. Σε αυτό το γεγονός συμβάλει η πράξη του Υποσμηναγού Μητραλέξη, ο οποίος αφού έχει “αδειάσει” τα πυρομαχικά του πάνω στο τρικινητήριο ιταλικό βομβαρδιστικό, δεν αρκείται σε αυτό (καθώς δεν καταρρίπτεται) και προβαίνει σε εμβολισμό, καταστρέφοντας το πηδάλιο της “ουράς” του ιταλικού βομβαρδιστικού, χρησιμοποιώντας την έλικα του αεροσκάφους του.
Το ιταλικό σκάφος μπαίνει σε περιδίνηση και συντρίβεται στο έδαφος. Το αεροσκάφος του Μητραλέξη με στρεβλωμένη την έλικά του, πραγματοποιεί αναγκαστική προσγείωση κοντά στο χώρο όπου συνετρίβη το ιταλικό βομβαρδιστικό. Εκεί συνειδητοποιεί ότι από το πενταμελές πλήρωμα οι τέσσερεις είναι σώοι (αφού χρησιμοποίησαν τα αλεξίπτωτά τους), τους συλλαμβάνει (αφού πρώτα τους έχει συστηθεί και χαιρετίσει στρατιωτικά) προτάσσοντας το περίστροφό του, τους επιβιβάζει σε αυτοκίνητο της Χωροφυλακής και τους οδηγεί στη Στρατιωτική Διοίκηση Θεσσαλονίκης. Το εκπληκτικό αυτό περιστατικό γίνεται αμέσως γνωστό στον ελληνικό και ξένο τύπο, ανεβάζει στα ύψη το ηθικό και την υπερηφάνεια της Ελληνικής Αεροπορίας. Μάλιστα το περιστατικό αυτό βρήκε γρήγορα μιμητές, δίνοντας στον Μητραλέξη τη φήμη του θρυλικού χειριστή. Για την παράτολμη αυτή πράξη του, τιμήθηκε με το Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας, ανώτατη ηθική αμοιβή σε καιρό πολέμου. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι ο μοναδικός Έλληνας Αεροπόρος στον οποίο απονεμήθηκε η διάκριση αυτή, ενώ διαρκούσε ο πόλεμος. Ο Μητραλέξης ασφαλώς δεν αρκέστηκε μόνο σε αυτό, καθώς συνέχισε τα κατορθώματά του και στη συνέχεια του πολέμου.
Ακόμα και ο θάνατος του όμως, δεν υπήρξε άδοξος. Σκοτώθηκε τον Σεπτέμβριο του ’48 όταν το αεροσκάφος Oxford με το οποίο πραγματοποιούσε αναγνωριστική αποστολή στο Αιγαίο, κατέπεσε μετά από βλάβη του κινητήρα, στη θαλάσσια περιοχή της Τήνου, όπου βυθίστηκε. Του απονεμήθηκε μετά θάνατον ο βαθμός του Αντισμηνάρχου αφού του είχαν αποδοθεί πολλές διακρίσεις για τη δράση του από το 1940 μέχρι το 1945.

1977 – Πρωτοφανής νεροποντή πλήττει την Αττική, με 22 νεκρούς, εκτεταμένης διάρκειας συσκότιση και ανυπολόγιστες ζημiές στις δυτικές συνοικίες της Αθήνας. 17 νεκροί και εκτεταμένες ζημίες και στον Πειραιά. Η ανοχύρωτη στις πλημμύρες Αθήνα του 1977 παραδόθηκε μονομιάς στην «προγραμματισμένη» μανία της φύσης και σε πέντε ώρες μετετράπη σε κατεστραμμένη πολιτεία με λιμνοθάλασσες, κατεστραμμένες οικίες, δρόμους, δίκτυα ύδρευσης και ηλεκτροδότησης, νεκρούς, τραυματίες και αστέγους.
Η ώρα ήταν 19:00 και πριν προλάβουν καν οι κάτοικοι του Λεκανοπεδίου να αντιληφθούν την καταστροφή που ερχόταν από τον Σαρωνικό Κόλπο, εν μέσω τρομακτικών κεραυνών, ξέσπασε απότομα κατακλυσμιαία βροχή στα παραθαλάσσια προάστια, η οποία μέσα σε μία ώρα είχε επεκταθεί και στις βόρειες περιοχές του Λεκανοπεδίου.
Η κατακλυσμιαία αυτή βροχή όχι μόνο δεν ξεθύμανε με το πέρασμα της ώρας αλλά εγκαταστάθηκε πάνω από το Λεκανοπέδιο και με αμείωτη αν όχι αυξανόμενη ένταση, συνοδεία ισχυρής ηλεκτρικής δραστηριότητας, έκανε επέλαση αργά και καταστροφικά πάνω από την πόλη.
Η έκταση των καταστροφών ήταν τόσο μεγάλη και οι νεκροί, που από την πρώτη ημέρα ήταν επίσημα 24, μετά από μέρες ξεπέρασαν τους 39. Ανάμεσα στα θύματα δυστυχώς και πολλά μικρά παιδιά. Ανασύρθηκαν θύματα μέσα από λάσπες μετά από τρεις και τέσσερις ημέρες, παρότι σε τέτοιες περιπτώσεις ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων είναι πάντα μεγαλύτερος από τις επίσημες καταγραφές των αρχών.

1982 – Εφαρμόζεται για πρώτη φορά στην Αθήνα ο δακτύλιος, για να καταπολεμηθεί το νέφος. Δακτύλιος Αθηνών ονομάζεται συνοπτικά ένα μέτρο περιορισμού της κυκλοφορίας των οχημάτων στο κέντρο της Αθήνας, που βασίζεται στην εκ περιτροπής κυκλοφορία των περισσότερων από αυτά. Το μέτρο αυτό έχει σκοπό τη μείωση του κυκλοφοριακού φόρτου στο κέντρο της Αθήνας και κατά συνέπεια τον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης λόγω των αερίων ρύπων κατά τη λειτουργία των οχημάτων, τόσο στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας όσο και στην περιοχή του κέντρου της. Μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας παρόμοιου χαρακτήρα ισχύουν και σε ορισμένες μεγάλες πόλεις του εξωτερικού.
Ο δακτύλιος θεσπίστηκε εκτάκτως τον Ιούλιο του 1979 από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, υπουργό της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ως επείγον προσωρινό μέτρο για λόγους εξοικονόμησης καυσίμων, λόγω της τότε παγκόσμιας πετρελαϊκής κρίσης. Το 1982 όμως, η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ αποφάσισε να το καθιερώσει μόνιμα για λόγους κυκλοφοριακής αποσυμφόρησης και παραμένει σε ισχύ ως σήμερα.
Σύμφωνα με το μέτρο του μικρού δακτυλίου, από Δευτέρα έως και Παρασκευή επιτρέπεται εντός των ορίων του μόνο η εκ περιτροπής κυκλοφορία των επιβατηγών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης και των φορτηγών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης με μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος μέχρι 2,2 τόνους, με βάση το τελευταίο ψηφίο του αριθμού κυκλοφορίας τους, ως εξής:
Τις άρτιες (ζυγές) ημερομηνίες κυκλοφορούν τα επιβατηγά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης και τα φορτηγά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης με μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος μέχρι 2,2 τόνους, που ο αριθμός κυκλοφορίας τους τελειώνει σε 0, 2, 4, 6 και 8 (δηλαδή σε ζυγό αριθμό).
Τις περιττές (μονές) ημερομηνίες κυκλοφορούν τα επιβατηγά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης και τα φορτηγά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης με μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος μέχρι 2,2 τόνους, που ο αριθμός κυκλοφορίας τους τελειώνει σε 1, 3, 5, 7 και 9 (δηλαδή σε μονό αριθμό).
Για παράδειγμα, στις 3 Φεβρουαρίου κυκλοφορούν τα οχήματα των οποίων οι πινακίδες λήγουν σε 1, 3, 5, 7, 9, ενώ στις 4 Φεβρουαρίου όσα έχουν πινακίδες που λήγουν σε 0, 2, 4, 6, 8.

Γεννήσεις

1906 – Λουκίνο Βισκόντι (Luchino Visconti di Modrone, Μιλάνο, 2 Νοεμβρίου 1906 – Ρώμη, 17 Μαρτίου 1976), κόμης του Λονάτε Ποτσόλο, ήταν Ιταλός σκηνοθέτης του κινηματογράφου, του θεάτρου και της όπερας. Υπήρξε θεμελιωτής και βασικός εκφραστής του ρεύματος του ιταλικού νεορεαλισμού.[1] Η θεματολογία του έργου είναι επηρεασμένη σημαντικά από προσωπικά βιώματα και επιμέρους πτυχές της προσωπικότητάς του, όπως η αριστοκρατική του καταγωγή, η μαρξιστική ιδεολογία του και οι ομοφυλοφιλικές του προτιμήσεις.
Γατόπαρδος (1963), που βραβεύθηκε με τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ των Καννών, και ο Θάνατος στη Βενετία (1970) είναι ορισμένες από τις ταινίες που σκηνοθέτησε και τον κατέστησαν ευρέως γνωστό. Στα έργα του πρωταγωνίστησαν αρκετοί γνωστοί ηθοποιοί όπως η Άννα Μανιάνι, ο Μαρτσέλλο Μαστρογιάννι, ο Αλέν Ντελόν, η Κατίνα Παξινού, ο Μπαρτ Λάνκαστερ, η Κλαούντια Καρντινάλε και ο Χέλμουτ Μπέργκερ.

1911 – Οδυσσέας Ελύτης. Ο Οδυσσέας Ελύτης γεννήθηκε στις 2 Νοεμβρίου του 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ήταν το τελευταίο από τα έξι παιδιά του Παναγιώτη Αλεπουδέλη και της Μαρίας Βρανά. Ο πατέρας του καταγόταν από τον συνοικισμό Καλαμιάρη της Παναγιούδας Λέσβου και είχε εγκατασταθεί στην πόλη του Ηρακλείου από το 1895, όταν σε συνεργασία με τον αδελφό του ίδρυσε ένα εργοστάσιο σαπωνοποιίας και πυρηνελαιουργίας. Το παλαιότερο όνομα της οικογένειας Αλεπουδέλη ήταν Λεμονός, και αργότερα μετασχηματίστηκε σε Αλεπός. Η μητέρα του καταγόταν από τον Παππάδο της Λέσβου.
Το 1914 ο πατέρας του μετέφερε τα εργοστάσιά του στον Πειραιά και η οικογένεια εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Ο Οδυσσέας Ελύτης εγγράφηκε το 1917 στο ιδιωτικό σχολείο Δ. Ν. Μακρή, όπου φοίτησε για επτά χρόνια, έχοντας μεταξύ άλλων δασκάλους του τον Ι.Μ. Παναγιωτόπουλο και τον Ιωάννη Θ. Κακριδή. Τα πρώτα καλοκαίρια της ζωής του τα πέρασε στην Κρήτη, τη Λέσβο και τις Σπέτσες. Τον Νοέμβριο του 1920, μετά την πτώση του Ελευθερίου Βενιζέλου, η οικογένειά του αντιμετώπισε διώξεις, εξαιτίας της προσήλωσής της στις βενιζελικές ιδέες. Ο ίδιος ο Βενιζέλος είχε στενές σχέσεις με την οικογένεια και είχε φιλοξενηθεί συχνά στην οικία της στο κτήμα του Ακλειδιού. Αποκορύφωμα των διώξεων που γνώρισε η οικογένειά του ήταν η σύλληψη του πατέρα του. Το 1923 ταξίδεψε οικογενειακώς στην Ευρώπη, επισκεπτόμενος την Ιταλία, την Ελβετία, τη Γερμανία και τη Γιουγκοσλαβία. Στη Λωζάνη ο ποιητής είχε την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά τον εξόριστο, μετά την πτώση του, Ελευθέριο Βενιζέλο.
Κάτω από την επίδραση της λογοτεχνικής του στροφής, παραιτήθηκε από την πρόθεση να ασχοληθεί με τη χημεία και το 1930 εγγράφηκε στη Νομική Σχολή της Αθήνας. Όταν το 1933 ιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο η «Ιδεοκρατική Φιλοσοφική Ομάδα», με τη συμμετοχή των Κωνσαντίνου Τσάτσου, Παναγιώτη Κανελλόπουλου, Ιωάννη Θεοδωρακόπουλου και Ιωάννη Συκουτρή, ο Ελύτης ήταν ένας από τους εκπροσώπους των φοιτητών, συμμετέχοντας στα «Συμπόσια του Σαββάτου» που διοργανώνονταν. Την ίδια εποχή μελέτησε τη σύγχρονη ελληνική ποίηση του Καίσαρος Εμμανουήλ (τον Παράφωνο Αυλό), τη συλλογή Στου Γλιτωμού το Χάζι του Θεοδώρου Ντόρρου, τη Στροφή (1931) του Γιώργου Σεφέρη και τα Ποιήματα (1933) του Νικήτα Ράντου. Με ενθουσιασμό συνέχισε παράλληλα τις περιπλανήσεις του στην Ελλάδα, τις οποίες περιγράφει ο ίδιος: «Πιονιέροι αληθινοί, μέρες και μέρες προχωρούσαμε νηστικοί και αξύριστοι, πιασμένοι από το αμάξωμα μιας ετοιμοθάνατης Σεβρολέτ, ανεβοκατεβαίνοντας αμμολόφους, διασχίζοντας λιμνοθάλασσες, μέσα σε σύννεφα σκόνης ή κάτω από ανελέητες νεροποντές, καβαλικεύαμε ολοένα όλα τα εμπόδια και τρώγαμε τα χιλιόμετρα με μιαν αχορταγιά που μονάχα τα είκοσί μας χρόνια και η αγάπη μας γι’ αυτή τη μικρή γη που ανακαλύπταμε, μπορούσαν να δικαιολογήσουν.»
Όπως ο Ελύτης αναγνωρίζει, το 1935 στάθηκε μια ιδιαίτερη χρονιά στην πνευματική πορεία του. Τον Ιανουάριο κυκλοφόρησε το περιοδικό Νέα Γράμματα. Τον Φεβρουάριο γνώρισε τον Ανδρέα Εμπειρίκο, που χαρακτηριστικά τον περιέγραψε: «Ο μεγάλης αντοχής αθλητής της φαντασίας, με γήπεδο την οικουμένη ολόκληρη και διασκελισμό τον Έρωτα. Το έργο του, κάθε του καινούργιο έργο, ζωσμένο από ένα μικρό ουράνιο τόξο, είναι μια υπόσχεση προς την ανθρωπότητα, μια δωρεά που αν δεν την κρατούν ακόμα όλοι στα χέρια τους είναι αποκλειστικά και μόνον από δική τους αναξιότητα.»[2] Τον ίδιο μήνα ο Εμπειρίκος έδωσε διάλεξη με θέμα «Υπερρεαλισμός, μια νέα ποιητική σχολή», που αποτέλεσε και την πρώτη επίσημη παρουσίαση του υπερρεαλισμού στο ελληνικό κοινό. Οι δύο ποιητές συνδέθηκαν με στενή φιλία, που κράτησε πάνω από 25 χρόνια. Τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς, εκτός από το Μυθιστόρημα του Σεφέρη, κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή Υψικάμινος του Εμπειρίκου, με ποίηση ορθόδοξα υπερρεαλιστική. Ο Ελύτης, δέκα χρόνια νεότερος, είδε να ανοίγεται μπροστά του διάπλατη μια πόρτα σε μια νέα ποιητική πραγματικότητα, όπου μπορούσε με τα δικά του εφόδια να θεμελιώσει το ποιητικό του οικοδόμημα. Το Πάσχα οι δυο φίλοι επισκέφτηκαν τη Λέσβο, όπου με τη συμπαράσταση των Μυτιληνιών ζωγράφων Ορέστη Κανέλλη και Τάκη Ελευθεριάδη ήρθαν σε επαφή με την τέχνη του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου, που είχε πεθάνει έναν χρόνο πριν.
Το 1979 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Η αναγγελία της απονομής του βραβείου από τη Σουηδική Ακαδημία έγινε στις 18 Οκτωβρίου «για την ποίησή του, η οποία, με φόντο την ελληνική παράδοση, ζωντανεύει με αισθηματοποιημένη δύναμη και πνευματική καθαρότητα βλέμματος τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου για ελευθερία και δημιουργικότητα»,[9][10] σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης.
Ο Ελύτης παρέστη στην καθιερωμένη τελετή απονομής του βραβείου στις 10 Δεκεμβρίου του 1979, παραλαμβάνοντάς το από τον βασιλιά Κάρολο Γουστάβο και γνωρίζοντας παγκόσμια δημοσιότητα. Τον επόμενο χρόνο κατέθεσε το χρυσό μετάλλιο και τα διπλώματα του βραβείου στο Μουσείο Μπενάκη.
Την απονομή του Νόμπελ ακολούθησαν τιμητικές διακρίσεις εντός και εκτός Ελλάδας, μεταξύ αυτών και η απονομή φόρου τιμής σε ειδική συνεδρίαση της Βουλής των Ελλήνων, η αναγόρευσή του σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου της Σορβόνης, η ίδρυση έδρας νεοελληνικών σπουδών με τίτλο «Έδρα Ελύτη» στο Πανεπιστήμιο Ρούτγκερς του Νιου Τζέρσεϊ, καθώς και η απονομή του αργυρού μεταλλίου Benson από τη Βασιλική Φιλολογική Εταιρεία του Λονδίνου.
Πέθανε στις 18 Μαρτίου του 1996 από ανακοπή καρδιάς στην Αθήνα.

1951 – Βασίλης Λεβέντης. Ο Βασίλης Λεβέντης γεννήθηκε το 1951 στην Μεσσήνη. Είναι το τέταρτο παιδί του Αποστόλου και της Γρηγορίας Λεβέντη, οι οποίοι κατάγονταν από το Κορακοβούνι Αρκαδίας ενώ οι γονείς τους κατάγονταν από τον Δρυμώνα Κυθήρων. Η οικογένεια Λεβέντη, μετά από καταστροφή της περιουσίας της από τους Γερμανούς κατακτητές, είχε μετοικήσει στον Πειραιά όπου ο Βασίλης Λεβέντης ολοκλήρωσε τη στοιχειώδη και μέση εκπαίδευση (το δημοτικό και το εξατάξιο γυμνάσιο).
Το 1969 εισήλθε ένατος στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στη σχολή Πολιτικών Μηχανικών.[1] Ολοκλήρωσε τις σπουδές του με άριστα και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Μόναχο της Γερμανίας.
Ολοκλήρωσε την στρατιωτική του θητεία στο Πολεμικό Ναυτικό στη Διεύθυνση Διοικητικής Μέριμνας Ναυτικού (Δ.Δ.Μ.Ν.), στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας, ως Επίκουρος Σημαιοφόρος, την περίοδο 1976-1978.
Ομιλεί Αγγλικά και Γερμανικά.

Θάνατοι

1960 – Δημήτρης Μητρόπουλος. Γεννήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου του 1896 στην Αθήνα, καταγόμενος από τη Μελισσόπετρα του νομού Αρκαδίας από την πλευρά του πατέρα του και από την Άνδρο από την πλευρά της μητέρας του.[3]
Αποφοίτησε από τη Βαρβάκειο Σχολή, όντας μέτριος μαθητής.[4] Σπούδασε διεύθυνση χορωδίας και σύνθεση, αρχικά στο Ωδείο Αθηνών και αργότερα στο Βερολίνο. Πήρε χρυσό μετάλλιο για την ικανότητά του στο πιάνο από το Ωδείο Αθηνών, διάκριση που δόθηκε μόνο πέντε φορές στην ιστορία του Ωδείου. Οι πρώτες του συνθέσεις είναι γραμμένες στο τονικό σύστημα, αλλά με ενδιαφέροντες αρμονικούς πειραματισμούς, οι οποίοι γύρω στα 1915 γίνονται περισσότερο τολμηροί φτάνοντας στην ατονικότητα γύρω στα 1920.
Είναι ο πρώτος Έλληνας συνθέτης που χρησιμοποίησε στο έργο του Ostinata[ασαφές] (μια σονάτα για βιολί και πιάνο) αυστηρά δωδεκαφθογγική τεχνική.
Γύρω στα 1930 σταμάτησε ουσιαστικά τη σύνθεση και ασχολήθηκε αποκλειστικά με τη διεύθυνση ορχήστρας, πρώτα στην Αθήνα και μετά το 1937 στις ΗΠΑ.
Υπό την ιδιότητα του μαέστρου, γνώρισε διεθνή φήμη, αναλαμβάνοντας μάλιστα τη διεύθυνση της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Νέας Υόρκης, θέση από την οποία παραιτήθηκε το 1958 για να παραμείνει σ’ αυτήν ως μαέστρος. Στις συνθέσεις του περιλαμβάνονται περίπου 40 έργα, μεταξύ των οποίων μια όπερα (Αδελφή Βεατρίκη), μουσική για ορχήστρα, μουσική δωματίου, έργα για πιάνο, για φωνή κ.ά. Ορισμένα από τα έργα που συνέθεσε θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικά και αποτελούν σταθμό στη σύγχρονη ελληνική μουσική.
Κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 ο Δημήτρης Μητρόπουλος μαζί με άλλους Έλληνες λογίους προσυπέγραψε την Έκκληση των Ελλήνων Διανοουμένων προς τους Διανοούμενους ολόκληρου του Κόσμου με την οποία αφενός μεν καυτηριάζονταν η κακόβουλη ιταλική επίθεση, αφετέρου δε, διέγειρε την παγκόσμια κοινή γνώμη σε επανάσταση συνειδήσεων για κοινό νέο πνευματικό Μαραθώνα.
Στην προσωπική του ζωή, ο Μητρόπουλος καταπίεζε την ομοερωτική του επιθυμία και φημολογείται πως είχε σχέση με τον Λέοναρντ Μπερνστάιν.[5]
Στις 2 Νοεμβρίου του 1960, ο Δημήτρης Μητρόπουλος υπέστη καρδιακή προσβολή κατά τη διάρκεια πρόβας της Τρίτης Συμφωνίας του Γκούσταβ Μάλερ με την ορχήστρα της Σκάλας του Μιλάνου. Πέθανε σε ηλικία 64 ετών με την μπαγκέτα στο χέρι.
Ο θάνατός του απασχόλησε τον διεθνή Τύπο με εκτεταμένα άρθρα. Η νεκρολογία των Τάιμς μιλούσε για την “εμπύρετον έντασιν” των ερμηνειών του, φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο εξέδιδαν ψηφίσματα, ενώ οι εκδηλώσεις πένθους συντηρήθηκαν πολλές ημέρες μετά τον θάνατό του.
Η σποδός του μαέστρου μεταφέρθηκε με αεροσκάφος της Βασιλικής Αεροπορίας από το Μιλάνο. Στο αεροδρόμιο ήταν παρατεταγμένη η πολιτική ηγεσία της Ελλάδας, εκπρόσωποι από το χώρο της τέχνης και πλήθος κόσμου.
Το κιβώτιο με την τέφρα καλύφθηκε με τη σημαία της Ελλάδας και μεταφέρθηκε με πομπή στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, όπου πραγματοποιήθηκε τιμητική εκδήλωση στη μνήμη του.
Το 1996 εορτάστηκαν, με εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο, τα 100 χρόνια από τη γέννησή του. Η επέτειος ετέθη υπό την αιγίδα της UNESCO, για να αποδοθεί η τιμή που αρμόζει σε έναν διεθνή καλλιτέχνη.
Το 2016 κυκλοφόρησε προς τιμήν του αναμνηστικό κέρμα των 2 ευρώ από την Ελληνική Δημοκρατία, για τα 120 χρόνια από τη γέννησή του.

1975 – Πιερ Πάολο Παζολίνι. Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι γεννήθηκε στην Μπολόνια της Ιταλίας στις 5 Μαρτίου του 1922[1], χρονιά που ανεβαίνει στην εξουσία ο Μουσολίνι. Το γεγονός αυτό αποτελεί σταθμό και για την κοινωνική διάρθρωση της Ιταλίας που αλλάζει μορφή χάνοντας σιγά σιγά την αναγεννησιακή της παράδοση και καταντώντας χώρα μιας μάζας μικροαστών στα χέρια του μεγάλου κεφαλαίου και των μεγαλογαιοκτημόνων. Γι’αυτό το λόγο κιόλας ο Παζολίνι υπήρξε δηλωμένος Μαρξιστής και αμετανόητος Αντιφασίστας.Σχεδόν όλες οι ταινίες του περιέχουν κοινωνικά και πολιτικά σχόλια για τα λαϊκά και αστικά στρώματα, τα οποία συμβαδίζουν με τις αρχές του Μαρξισμού, όπως Το θεώρημα (1968) και το Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο.

Πατέρας του ήταν ο Κάρλο Παζολίνι, υπαξιωματικός του πεζικού, γόνος παλιάς οικογένειας της Ραβέννας, της οποίας κατασπατάλησε τη μικρή περιουσία και κατατάχτηκε στο στρατό ως μοναδική λύση. Μητέρα του η Σουζάνα Κολούσι, από οικογένεια εύπορων αγροτών, δασκάλα, απ’ την Καζάρσα του Φριούλι, ακριτική περιοχή της Ιταλίας στα σύνορα της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Το επάγγελμα του Κάρλο Παζολίνι ως στρατιωτικού υποχρεώνει την οικογένειά του σε συνεχείς μετακινήσεις. Στο Κονιλιάνο του Μπελούνο γεννιέται, το 1925, ο αδερφός του Γκουίντο-Αλμπέρτο.

Είναι αλήθεια ότι μάνα και πατέρας απ’ τη νηπιακή ηλικία επηρεάζουν διαμετρικά αντίθετα και με καθοριστικό τρόπο την ψυχοσύνθεση του παιδιού. Ο πατέρας διοικεί την οικογένεια με στρατιωτικό τρόπο. Τυραννικός κι αυταρχικός προκαλεί μόνο φόβο. “Γεμάτος πάθος, σεξουαλικότατος, βίαιος σαν χαρακτήρας” γράφει γι’ αυτόν ο γιος του, “κατέληξε στη Λιβύη, χωρίς δεκάρα· έτσι άρχισε τη στρατιωτική καριέρα που τον καταπίεσε και τον παραμόρφωσε ψυχολογικά τόσο ώστε να τον σπρώξει στον έσχατο συντηρητισμό. Είχε ποντάρει τα πάντα πάνω στη φιλολογική μου καριέρα, από τότε που ήμουνα ακόμα παιδί, μιας και τα πρώτα μου ποιήματα τα έγραψα σε ηλικία εφτά χρονών. Είχε διαισθανθεί, ο κακομοίρης, αλλά δεν είχε προβλέψει τις ταπεινώσεις που θα συνόδευαν την επιτυχία μου”. Αλλά το καθοριστικό πρόσωπο στη ζωή του είναι η γλυκύτατη μητέρα, μόνιμο αντικείμενο λατρείας, στην οποία θα αφιερώσει μερικούς απ’ τους πιο δυνατούς του στίχους. Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε, έστω κι απ’ αυτές τις λίγες ενδείξεις, τα σημάδια ενός τεράστιου οιδιπόδειου συμπλέγματος, του οποίο ο Παζολίνι είχε μια σπάνια όσο και ακραία επίγνωση.

Διαβάστε περισσότερα στο link που ακολουθεί:
Πιερ Πάολο Παζολίνι | Το μόνο μου είδωλο είναι η πραγματικότητα

2008 – Σταύρος Ξενίδης. Φοίτησε στο Λεόντειο Λύκειο και στη συνέχεια σπούδασε υποκριτική στο Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν και έκανε το ντεμπούτο του στο θέατρο το 1944. Εμφανίστηκε σε περισσότερες από 70 ταινίες, σχεδόν πάντα σε δεύτερους ρόλους και συνήθως στο πλευρό κωμικών ηθοποιών, με πρώτη Το τραγούδι του πόνου (1953) και τελευταία το Γραφείο ιδεών (1989).
Ο Σταύρος Ξενίδης συνέδεσε την θεατρική πορεία με το θέατρο του Κώστα Μουσούρη με το οποίο συνεργάστηκε και πρωταγωνίστησε για περισσότερο από δύο δεκαετίες (δεκαετίες ’50 και ’60). “Οταν ένα ρόλο τον παίζει ο Σταύρος, θα αναδειχθούν χωρίς τεχνάσματα και υπερβολές όλες οι πτυχές του. Είναι λαμπρός ηθοποιός, εξαιρετικός άνθρωπος. Στην σκηνή ακτινοβολούσε με το ταλέντο του και με το ήθος του. Είχαμε την μεγάλη τύχη να τον έχουμε μαζί μας”, έλεγε ο Κώστας Μουσούρης (όπως αναφέρεται στο Λεύκωμα “Κώστας Μουσούρης-Πάθος Θεάτρου” του Μίλτου Λιδωρίκη).
Εμφανίστηκε και σε αρκετές τηλεοπτικές σειρές από τη δεκαετία του ’70 και μετά, με πιο χαρακτηριστικό το ρόλο του αστυνόμου Μπέκα του Γιάννη Μαρή, τον οποίο ενσάρκωσε 3 φορές: το 1987 στο Θάνατο του Τιμόθεου Κώνστα (ΕΤ2), το 1991 στο Μυστικό του Άρη Μπονσαλέντη (Mega) και το 1992 στο Μια γυναίκα από το παρελθόν (ΑΝΤ1).
Από τις 27 Μαΐου 2008 ο Σταύρος Ξενίδης (καθώς και η σύζυγός του) φιλοξενείτο στο Γηροκομείο Αθηνών, έχοντας σοβαρά προβλήματα υγείας που του προκάλεσαν αλλεπάλληλα εγκεφαλικά επεισόδια. Πέθανε στις 2 Νοεμβρίου 2008.