Μνήμη χρονολογίου της 28ης Ιουλίου


...

Η ταυτότητα της ημέρας
και τα γεγονότα που την «σημάδεψαν» |

28 Ιουλίου 2025 |

Είναι η 209η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 156 ημέρες για τη λήξη του.
🌅  Ανατολή ήλιου: 06:25 – Δύση ήλιου: 20:38 – Διάρκεια ημέρας: 14 ώρες 13 λεπτά
🌒  Σελήνη 3.6 ημερών |

Χρόνια πολλά στους: Ακάκιο, Αυξέντιο, Αυξεντία, Αυξεντούλα,
Δρόσος, Τίμωνα, Ειρήνη, Ρηνιώ και Χρυσοβαλάντη |


Γεγονότα

 

1914 – Η Αυστροουγγαρία κηρύσσει τον πόλεμο στη Σερβία. Στις 28 Ιουλίου 1914 ο κόσμος μπήκε σε μια νέα, σκοτεινή εποχή. Η Αυστροουγγαρία, επικαλούμενη τη δολοφονία του διαδόχου του θρόνου της, Φραγκίσκου Φερδινάνδου, κήρυξε τον πόλεμο στη Σερβία. Η σπίθα που άναψε στο Σαράγεβο λίγες εβδομάδες νωρίτερα από τον νεαρό εθνικιστή Γκαβρίλο Πρίντσιπ έμελλε να εξελιχθεί σε έναν πόλεμο παγκόσμιων διαστάσεων — τον πρώτο του είδους στην Ιστορία.

Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, ή αλλιώς «Μεγάλος Πόλεμος», δεν έμεινε στα σύνορα της Ευρώπης. Οι μεγάλες δυνάμεις της εποχής μπλέχτηκαν σε μια σύγκρουση που άλλαξε το ρου του 20ού αιώνα. Πίσω από τη φρίκη των χαρακωμάτων και τα εκατομμύρια των νεκρών, υπήρχαν βαθύτερα αίτια: ο οικονομικός ανταγωνισμός, η κούρσα των εξοπλισμών, οι επεκτατικές φιλοδοξίες των αυτοκρατοριών.

Η ραγδαία βιομηχανική άνοδος της Γερμανίας απείλησε την κυριαρχία της Αγγλίας στις παγκόσμιες αγορές. Η Γαλλία, από την άλλη, επεδίωκε εκδίκηση για την ήττα του 1871 και την απώλεια της Αλσατίας και Λωρραίνης. Παράλληλα, στα Βαλκάνια, η Αυστροουγγαρία και η Ρωσία συγκρούονταν για την επιρροή στην περιοχή. Η Ρωσία, με σημαία τον πανσλαβισμό, ήθελε να προστατεύσει τους ορθόδοξους λαούς, ενώ η Αυστροουγγαρία προσπαθούσε να κρατήσει ενωμένη την πολυεθνική της αυτοκρατορία.

Μέσα σε λίγες εβδομάδες από τη δολοφονία στο Σαράγεβο, η Ευρώπη παρασύρθηκε σε μια σύρραξη που θα κρατούσε τέσσερα χρόνια και θα έσβηνε μια ολόκληρη εποχή αυτοκρατοριών, ιδεών και ισορροπιών. Το ημερολόγιο έγραφε 11 Νοεμβρίου 1918 όταν έπεσαν οι τίτλοι τέλους.

 

 

1998 – Το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διατάσσει την Τουρκία να καταβάλει αποζημίωση στην ελληνοκύπρια Τιτίνα Λοϊζίδου για τη δημευμένη περιουσία της στα Κατεχόμενα.

Μια ελληνοκύπρια γυναίκα έγινε το σύμβολο του αγώνα για τα δικαιώματα των προσφύγων και τις περιουσίες στα Κατεχόμενα. Η Τιτίνα Λοϊζίδου κατάφερε να οδηγήσει την Τουρκία ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και να την καταδικάσει για την παράνομη δήμευση της περιουσίας της στην κατεχόμενη Κερύνεια. Η απόφαση-σταθμός υποχρέωσε την Άγκυρα να της καταβάλει αποζημίωση για τη στέρηση της χρήσης της ιδιοκτησίας της.

Η νίκη αυτή θεωρήθηκε τότε καμπανάκι για την τουρκική πολιτική στα Κατεχόμενα και επιβεβαίωσε το ιδιοκτησιακό δικαίωμα των Ελληνοκυπρίων προσφύγων. Όμως, για την ίδια τη Λοϊζίδου, ο αγώνας δεν τελείωσε ποτέ. Από το 2005, συνεχίζει να διεκδικεί όχι μόνο αποζημίωση, αλλά την επιστροφή της ίδιας της περιουσίας της — τη φυσική αποκατάσταση της αδικίας.

Η ίδια δηλώνει πως αυτή είναι η πιο δύσκολη φάση. Παρά το νομικό προηγούμενο, η υπόθεση έχει γίνει αντικείμενο πολιτικών χειρισμών. Όπως καταγγέλλει, ενώ οι θεσμοί λειτούργησαν υποδειγματικά στο επίπεδο των αποφάσεων, στην πράξη υπεισέρχονται πολιτικοί υπολογισμοί που υπονομεύουν την εφαρμογή τους. Η Άγκυρα επενδύει πολιτικό κεφάλαιο στο να «κλείσει» την υπόθεση, χωρίς ουσιαστική αποκατάσταση.

Σήμερα, χρόνια μετά την ιστορική απόφαση, το ερώτημα που θέτει η Τιτίνα Λοϊζίδου παραμένει αναπάντητο: Τι θα γίνουν τελικά οι περιουσίες των προσφύγων; Όσο δεν λύνεται το Κυπριακό, η μάχη της ιδιοκτησίας παραμένει ανοιχτή — και πολιτικά ναρκοθετημένη.

 

Γεννήσεις

 

1836 –Ο Εμμανουήλ Ροΐδης γεννήθηκε στις 28 Ιουνίου 1836 στην Ερμούπολη της Σύρου, σε οικογένεια με καταγωγή από τη Χίο και αριστοκρατικό υπόβαθρο. Μεταξύ Ιταλίας, Ιασίου και Βερολίνου, διαμόρφωσε το πνευματικό του υπόβαθρο και επηρεάστηκε βαθιά από την ευρωπαϊκή κουλτούρα. Από τα μαθητικά του χρόνια, έδειξε τάση προς τη λογοτεχνία, συνεργαζόμενος με τον Δημήτριο Βικέλα σε χειρόγραφη εφημερίδα. Αν και τον προόριζαν για το εμπόριο, εκείνος αφοσιώθηκε στα γράμματα.

Η υγεία του τον ταλαιπώρησε από νωρίς — υπέφερε από βαρηκοΐα που εξελίχθηκε σε πλήρη κώφωση. Παρ’ όλα αυτά, το 1866 εξέδωσε την «Πάπισσα Ιωάννα», το έργο που τον καθιέρωσε και συνάμα σκανδάλισε: σατιρίζοντας το παπικό κατεστημένο, οδήγησε σε αφορισμό από την Εκκλησία. Η φήμη του, ωστόσο, ταξίδεψε πέρα από τα ελληνικά σύνορα.

Αρθρογράφος, μεταφραστής, διευθυντής εφημερίδων και ιδρυτής του σατιρικού «Ασμοδαίου», ο Ροΐδης καυτηρίασε με χιούμορ και οξύνοια την πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα του καιρού του, υπογράφοντας με ευφάνταστα ψευδώνυμα. Υποστήριξε την πολιτική Τρικούπη και συγκρούστηκε με τον συντηρητισμό της εποχής.

Εργάστηκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη, έγραψε διηγήματα και μελέτες, ενώ ανέπτυξε φιλολογική διαμάχη με τον Άγγελο Βλάχο γύρω από τη σύγχρονη ποίηση. Αν και έγραφε στην καθαρεύουσα, τάχθηκε υπέρ της δημοτικής.

Πέθανε στην Αθήνα στις 7 Ιανουαρίου 1904, αφήνοντας πίσω του ένα έργο που συνδυάζει το σαρκασμό με την αυστηρή κριτική ματιά του διανοούμενου – μια μοναδική φωνή στη νεοελληνική λογοτεχνία.

 

Θάνατοι

 

1980 – Σωτηρία Βασιλακοπούλου. Η 28η Ιουλίου 1980 σημαδεύτηκε από ένα τραγικό γεγονός στην ιστορία του εργατικού και φοιτητικού κινήματος της Αθήνας. Η Σωτηρία Βασιλακοπούλου, φοιτήτρια της Παντείου και μέλος της ΚΝΕ, έχασε τη ζωή της στην πύλη του εργοστασίου ΕΤΜΑ, σε μια συγκλονιστική στιγμή που αναδεικνύει τις εντάσεις μεταξύ εργαζομένων και εργοδοσίας εκείνης της εποχής.

Εκείνη την ημέρα, μέλη της ΚΝΕ μοίραζαν προκηρύξεις στους εργάτες του εργοστασίου, καλώντας τους σε κινητοποιήσεις και διεκδικήσεις. Η εργοδοσία, προκειμένου να αποτρέψει τις διαμαρτυρίες, οργάνωσε γρήγορη επιβίβαση των εργαζομένων σε λεωφορεία εντός του προαυλίου, τα οποία στη συνέχεια αναπτύσσοντας ταχύτητα κινήθηκαν προς την πύλη του εργοστασίου. Στη διάρκεια αυτής της κίνησης, η Σωτηρία, που βρισκόταν στο σημείο για να μοιράσει τις προκηρύξεις, παρασύρθηκε από ένα λεωφορείο, με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή της.

Η απώλειά της προκάλεσε άμεση αντίδραση. Το σωματείο εργαζομένων της ΕΤΜΑ προκήρυξε απεργία, η οποία όμως καταστάλθηκε από τις αστυνομικές δυνάμεις των ΜΑΤ. Η κηδεία της Σωτηρίας μετατράπηκε σε μαζικό συλλαλητήριο ενάντια στην εργοδοτική αυθαιρεσία και την καταστολή.

Η μνήμη της τιμήθηκε με αφιέρωμα στο 6ο Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή, όπου ο μεγάλος ποιητής Γιάννης Ρίτσος αφιέρωσε τους στίχους: «Αν έχεις λείψει για ό,τι πρέπει θα ‘σαι για πάντα μέσα σ’ όλα εκείνα που γι’ αυτά έχεις λείψει», τιμώντας έτσι τον αγώνα και τη θυσία της. Η ιστορία της Σωτηρίας Βασιλακοπούλου παραμένει ζωντανή ως σύμβολο της αντίστασης και του αγώνα για δικαιοσύνη.

 

Στο link που ακολουθεί μπορείτε να διαβάσετε
ακόμα περισσότερα γεγονότα που συνέβησαν αυτή την ημερομηνία
Γέγονε την 28η Ιουλίου

————————————————————————
Πηγές: sansimera.gr, el.wikipedia