...
Μαθητικός Διαγωνισμός
Είναι τα Μαθηματικά Παντού;|
9ος Μαθητικός Διαγωνισμός του Μουσείου Ιστορίας του ΕΚΠΑ
Μαθητές από όλη την Ελλάδα καλούνται να συνδέσουν Μαθηματικά,
Ιστορία και Δημιουργικότητα μέσα από εκθέματα, έρευνα και καλλιτεχνική έκφραση|
Το Μουσείο Ιστορίας του ΕΚΠΑ, σε συνεργασία με τη Βιβλιοθήκη της Σχολής Θετικών Επιστημών, προκηρύσσει τον 9ο Μαθητικό Διαγωνισμό με τίτλο «Είναι τα Μαθηματικά παντού;», προσκαλώντας μαθητές Γ΄ Γυμνασίου και Α΄, Β΄, Γ΄ Λυκείου από όλα τα σχολεία της χώρας να συμμετάσχουν είτε με φυσική παρουσία είτε διαδικτυακά. Ο διαγωνισμός, που έχει πλέον καταξιωθεί ως μια σημαντική εκπαιδευτική πρωτοβουλία, συνδέει τη μαθηματική γνώση με τη δημιουργικότητα και την ιστορική κατανόηση, προτρέποντας τους μαθητές να ανακαλύψουν πώς τα Μαθηματικά διαπερνούν τη ζωή και τον πολιτισμό μας.
Μαθηματικά και δημιουργικότητα:
Η θεματική του διαγωνισμού
Η κεντρική ιδέα του διαγωνισμού είναι να παρουσιάσει τα Μαθηματικά όχι μόνο ως αριθμούς, τύπους και θεωρήματα, αλλά ως γλώσσα που περιγράφει τον κόσμο, ως εργαλείο λογικής και φαντασίας και ως πηγή έμπνευσης για δημιουργικές δράσεις. Οι μαθητές καλούνται να συνδέσουν την ιστορία και τον πολιτισμό με τη μαθηματική γνώση μέσω των εκθεμάτων του Μουσείου Ιστορίας και της έκθεσης «Μαθηματικές +αντήσεις» της Βιβλιοθήκης της Σχολής Θετικών Επιστημών.
Σύμφωνα με την προκήρυξη του διαγωνισμού: «Στον 9ο Μαθητικό Διαγωνισμό του Μουσείου Ιστορίας του ΕΚΠΑ σας καλούμε να δείτε τα Μαθηματικά με νέα ματιά. Συνδέοντας την ιστορία και τον πολιτισμό μέσα από τα εκθέματα, τα Μαθηματικά ζωντανεύουν μέσα από γεωμετρικά στερεά, σπάνια βιβλία και αντικείμενα που συνδέουν το παρελθόν με το παρόν». Η πρόταση αυτή ενθαρρύνει τους μαθητές να δουν πέρα από τα συνηθισμένα: κάθε γωνιά του μουσείου μπορεί να γίνει πηγή μαθηματικών παρατηρήσεων και δημιουργικών ιδεών.
Σκεπτικό και στόχοι του διαγωνισμού
Ο διαγωνισμός έχει ως βασικό στόχο τη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, δίνοντας στους μαθητές τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με τη σύγχρονη επιστημονική έρευνα και την ιστορία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη νεότερη Ελλάδα. Μέσα από αυτή την εμπειρία, οι μαθητές συνειδητοποιούν ότι τα Μαθηματικά είναι παντού: στη φύση, την τέχνη, την τεχνολογία, τις επιστήμες αλλά και στην καθημερινή ζωή. Το «μαθηματικό ταξίδι» που προτείνει ο διαγωνισμός βοηθά τους μαθητές να παρατηρούν, να ερευνούν και να παρουσιάζουν πώς τα Μαθηματικά διαμορφώνουν τον κόσμο γύρω μας.
Επιμέρους στόχοι του διαγωνισμού περιλαμβάνουν:
- Την ανάληψη ενεργητικού ρόλου μέσα στο μουσείο, προκειμένου οι μαθητές να αλληλεπιδράσουν με τα εκθέματα και να δημιουργήσουν δικές τους εκθεσιακές ενότητες.
- Την ανάπτυξη δεξιοτήτων στην ερευνητική διαδικασία, όπως η ενδελεχής ανάλυση, η αξιολόγηση και η οργάνωση πηγών.
- Την επαφή με την πανεπιστημιακή κοινότητα και τις επιστημονικές συλλογές του ΕΚΠΑ, με στόχο τη γνωριμία με τον τρόπο λειτουργίας και την αξία των μουσείων.
- Την κατανόηση της σημασίας της ακρίβειας, της φαντασίας και της ευρηματικότητας για τη μετάδοση της επιστημονικής γνώσης.
Θεματικές ενότητες του διαγωνισμού
Οι συμμετοχές κατηγοριοποιούνται ανάλογα με την τάξη των μαθητών. Οι μαθητές Γ΄ Γυμνασίου μπορούν να επιλέξουν τη θεματική «Τραγουδιέται το Πυθαγόρειο Θεώρημα;», όπου καλούνται να συνδυάσουν μαθηματικές έννοιες με μουσική, ήχο, αφίσες ή χειροτεχνήματα, ενισχύοντας τη δημιουργική έκφραση.
Πιο αναλυτικά οι μαθητές καλούνται να αφήσουν τη φαντασία τους ελεύθερη και να επιλέξουν θέμα ανάλογα με την τάξη τους:
Α. Μαθητές Γ΄ Γυμνασίου:
- Τραγουδιέται το Πυθαγόρειο Θεώρημα;
Συνδυασμός μαθηματικών σχέσεων με δημιουργική έκφραση (μουσικοί ρυθμοί, ήχοι, αφίσες, χειροτεχνήματα).
Β. Μαθητές Λυκείου (Α΄, Β΄, Γ΄): Επιλογή ενός από τα δύο:
- Ψάξε τα Μαθηματικά στο Μουσείο
Ανακάλυψη μαθηματικών ιδεών πίσω από ιστορικά αντικείμενα (π.χ. Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, Λογαριθμικός κανόνας, Τηλέγραφος τύπου Morse). - Αρχιμήδεια Γεωμετρικά Στερεά: Παίζει ο Αρχιμήδης μπάλα;
Εξερεύνηση των αρχιμήδειων στερεών και εφαρμογές στην αρχιτεκτονική, το παιχνίδι, την τέχνη.
Οι μαθητές Λυκείου έχουν δύο επιλογές:
Ψάξε τα Μαθηματικά στο Μουσείο: Ερευνώντας ιστορικά αντικείμενα και εκθέματα, μπορούν να ανακαλύψουν μαθηματικές ιδέες που κρύβονται πίσω από αυτά, όπως για παράδειγμα η συμβολή του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή ή η λειτουργία του τηλέγραφου τύπου Morse.
Αρχιμήδεια Γεωμετρικά Στερεά: Παίζει ο Αρχιμήδης μπάλα;: Οι μαθητές εξερευνούν τα αρχιμήδεια στερεά και τις εφαρμογές τους στην αρχιτεκτονική, το παιχνίδι και την τέχνη.
Διαδικασία συμμετοχής
Οι μαθητές επισκέπτονται το Μουσείο Ιστορίας του ΕΚΠΑ είτε με φυσική παρουσία είτε διαδικτυακά, παρακολουθούν ξενάγηση και ενημερώνονται για τα ερμηνευτικά μέσα των σύγχρονων μουσείων. Η προαιρετική επίσκεψη στην έκθεση «Μαθηματικές +αντήσεις» επιτρέπει περαιτέρω εμβάθυνση. Στη συνέχεια, επιλέγουν θέμα, συγκεντρώνουν υλικό και σχεδιάζουν εκθεσιακή ενότητα κατάλληλη για μη ειδικό κοινό.
Το δελτίο συμμετοχής είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα http://www.historymuseum.uoa.gr και υποβάλλεται στο schoolsciencecompetition@uoa.gr. Οι συμμετοχές μπορούν να εμπλουτιστούν με λογοτεχνικά, μουσικά και εικαστικά έργα, φωτογραφίες, συνεντεύξεις, βίντεο ή ιδιοκατασκευές. Απαραίτητη είναι η καταγραφή ημερολογίου εργασιών και η παράθεση βιβλιογραφίας.
Πλαίσιο και προδιαγραφές έργων
Η συμμετοχή είναι προαιρετική, με σύμφωνη γνώμη γονέων ή κηδεμόνων, και εκτός ωρολογίου προγράμματος. Διασφαλίζονται προσωπικά δεδομένα και πνευματικά δικαιώματα. Η αξιολόγηση βασίζεται στην εγκυρότητα, την πρωτοτυπία και την επικοινωνιακή δύναμη του έργου, ενώ η μέγιστη διάρκεια βίντεο ή ήχου είναι 15 λεπτά. Οι φωτογραφίες πρέπει να έχουν ανάλυση τουλάχιστον 300 dpi, ενώ δεν επιτρέπεται η αναπαραγωγή κειμένων χωρίς επεξεργασία και κριτική σκέψη.
Υποβολή και βράβευση
Οι προτάσεις υποβάλλονται έως τις 20 Απριλίου 2026, ενώ τα αποτελέσματα ανακοινώνονται τον Μάιο 2026, σε ειδική τελετή βράβευσης. Η κριτική επιτροπή αποτελείται από διακεκριμένους καθηγητές μαθηματικών και ειδικούς του Μουσείου, με πρόεδρο την καθηγήτρια Σοφία Παπαϊωάννου.
Τα βραβεία περιλαμβάνουν για την πρώτη θέση laptop ή tablet για το σχολείο, βιβλία, Αρχιμήδειο γεωμετρικό στερεό και αναμνηστικά δώρα. Οι δεύτερες και τρίτες θέσεις τιμώνται με βιβλία, αναμνηστικά δώρα και Αρχιμήδεια στερεά. Οι βραβευμένες προτάσεις εκτίθενται στο Μουσείο, ενώ όλοι οι εκπαιδευτικοί που καθοδήγησαν τις ομάδες λαμβάνουν βεβαίωση συμμετοχής.
Οργανωτική υποστήριξη
Την οργανωτική επιτροπή αποτελούν η Σωτηρία-Αλεξάνδρα Σακελλαρίου, Διευθύντρια Δημοσίων Σχέσεων και Ιστορίας ΕΚΠΑ, ο Ευάγγελος Παπούλιας, Προϊστάμενος Τμήματος Μουσείων και Ιστορικού Αρχείου, και η Φαίη Τσίτου, Μουσειοπαιδαγωγός του Μουσείου Ιστορίας. Η επιτροπή μεριμνά για την ομαλή διεξαγωγή του διαγωνισμού, την υποστήριξη των μαθητών και την προβολή των αποτελεσμάτων.
Ο 9ος Μαθητικός Διαγωνισμός του Μουσείου Ιστορίας του ΕΚΠΑ αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για τους μαθητές να ανακαλύψουν ότι τα Μαθηματικά δεν είναι απλώς ένα σχολικό μάθημα, αλλά μια δημιουργική γλώσσα που διατρέχει την ιστορία, τον πολιτισμό και την καθημερινότητά μας, ενώ ταυτόχρονα προάγει δεξιότητες έρευνας, συνεργασίας και καινοτομίας.
ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ 9os_ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ_ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ_ΕΚΠΑ_2025-2026
——————————————————————————
