...
Ο γέγονε… Γέγονε|
Γεγονότα
1302 – Ο στρατηγός Νικόλαος Μουζάλωνας ηττάται από τις κατά πολύ υπέρτερες δυνάμεις του Οθωμανού Οσμάν στη μάχη του Βαφέα.
Στις 27 Ιουλίου 1302, η πεδιάδα του Βαφέως, κοντά στη Νικομήδεια, έγινε το σκηνικό για μια καθοριστική σύγκρουση: η πρώτη μεγάλη μάχη μεταξύ των Οθωμανών Τούρκων και των Βυζαντινών κατέληξε σε οδυνηρή ήττα για την αυτοκρατορία, ανοίγοντας τον δρόμο για την οθωμανική επέκταση και την αποψίλωση της βυζαντινής παρουσίας στη Μικρά Ασία.
Η κρίση είχε ξεκινήσει χρόνια νωρίτερα. Από το 1282, ο Οσμάν Α’, ιδρυτής του οθωμανικού οίκου, άρχισε να χτυπά διαδοχικά τα βυζαντινά εδάφη στη Βιθυνία, με στόχο την κατάληψη της στρατηγικής σημασίας Νίκαιας. Οι επιθέσεις του έθεταν πλέον σε κίνδυνο και τη Νικομήδεια, κρίσιμο λιμάνι για τον έλεγχο της περιοχής.
Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Θ’ Παλαιολόγος αντέδρασε την άνοιξη του 1302 οργανώνοντας μεγάλη εκστρατεία. Με έναν ετερόκλητο στρατό από Βυζαντινούς, Αλανούς μισθοφόρους και γηγενείς στρατιώτες, συγκεντρώθηκε στη Μαγνησία. Οι Τούρκοι, αν και αριθμητικά υποδεέστεροι, απέφυγαν τη σύγκρουση. Ο Μιχαήλ επιχείρησε να τους προκαλέσει σε μάχη, αλλά οι στρατηγοί του τον αποθάρρυναν. Οι Οθωμανοί εκμεταλλεύτηκαν την παθητικότητα αυτή και απομόνωσαν τη Μαγνησία, οδηγώντας σε διάλυση το βυζαντινό στράτευμα. Οι μισθοφόροι έφυγαν, οι γηγενείς λιποτάκτησαν και ο ίδιος ο Μιχαήλ υποχώρησε, συνοδευόμενος από κύματα προσφύγων προς τη Θράκη.
Σε μια απέλπιδα προσπάθεια να προστατεύσει τη Νικομήδεια, ο Ανδρόνικος Β’ Παλαιολόγος, πατέρας του Μιχαήλ, έστειλε σώμα 2.000 ανδρών υπό τον Μέγα Εταιρειάρχη Γεώργιο Μουζάλωνα. Όμως, οι Βυζαντινοί βρέθηκαν αντιμέτωποι με 5.000 ιππείς υπό τον Οσμάν και στρατεύματα άλλων τουρκικών φυλών. Το βαρύ ιππικό του Οσμάν διέσπασε τις γραμμές των Βυζαντινών, εξαναγκάζοντας τον Μουζάλωνα σε υποχώρηση πίσω στα τείχη της Νικομήδειας.
Η ήττα στο Βαφέως δεν ήταν απλώς μια χαμένη μάχη· ήταν καμπή. Οι Οθωμανοί καταξιώθηκαν πλέον ως κυρίαρχη δύναμη στην περιοχή, ενώ η Βυζαντινή Αυτοκρατορία έχανε οριστικά τον έλεγχο της μικρασιατικής ενδοχώρας. Η χριστιανική παρουσία συρρικνώθηκε ραγδαία, ο πληθυσμός εκπατρίστηκε μαζικά και το έδαφος προετοιμάστηκε για τη σταθεροποίηση των Τούρκων στις ακτές του Αιγαίου — με ό,τι αυτό θα σήμαινε για τα χρόνια που θα ακολουθούσαν.
1885 – O Εµµανουήλ Ροΐδης πέφτει θύμα τροχαίου ατυχήματος. Το τροχαίο ατύχημα εν μέσω θέρους το 1885 στην οδό Φιλελλήνων, είχε θύμα έναν διάσημο διανοούμενο της εποχής. Ο συγγραφέας της Πάπισσας Ιωάννας, Εμμανουήλ Ροΐδης, έβγαινε από το καφενείο του Γιαννόπουλου στην πλατεία Συντάγματος, που ήταν τότε στέκι διανοουμένων.
Παρασύρθηκε από δύο άµαξες µε αποτέλεσµα ένας τροχός να του προκαλέσει κάταγµα της άνω γνάθου. Στη χειρουργική αντιμετώπιση του τραύματος ενεπλάκησαν γενικοί χειρουργοί της εποχής, ενώ σύμφωνα με τα αρχεία συμμετείχε και οδοντίατρος.
Στα «Κατάλοιπα» που αποτελούν το σύνολο του έργου του, περιλαμβάνεται και ένα τετράδιο με σημειώσεις που έγραφε για να επικοινωνεί και να συνεννοείται με τους γιατρούς, τους συγγενείς και τους φίλους του σε όλη την περίοδο της αποκατάστασής του…
Η περίπτωση του Εμμανουήλ Ροΐδη απασχόλησε την ιατρική κοινότητα και η πορεία της υγείας του καταγράφηκε πλήρως εμπλουτίζοντας έτσι τις γνώσεις μας για την αντιμετώπιση των γναθοπροσωπικών κακώσεων στην Αθήνα των τελών του 19ου αιώνα. Οι θεράποντες γιατροί αποδίδουν και στον συγγραφέα ευθύνη για το τροχαίο, καθώς έπασχε από βαρηκοΐα από 13 ετών. Όταν συνέβη το ατύχημα ήταν ήδη 49 και μετά από λίγα χρόνια οδηγήθηκε σε πλήρη κώφωση. Στο διήγημά του «Το παράπονο τοῦ νεκροθάπτου», αναφέρεται με ιδιαίτερα δηκτικό τρόπο στους αμαξάδες της Αθήνας ως υπαίτιους θανατηφόρων ατυχημάτων, συνεπεία και της κρατικής ολιγωρίας σε θέματα οδικής ασφάλειας.
1940 – Ο Μπαγκς Μπάνι κάνει το ντεμπούτο του στη μεγάλη οθόνη, με την ταινία κινουμένων σχεδίων «Ένας άγριος λαγός» (A Wild Hare). Ήταν ένας γκρι λαγός με αφοπλιστική ειρωνεία και καρότο στο στόμα εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη μεγάλη οθόνη. Το όνομά του: Bugs Bunny. Η φωνή του, η χαρακτηριστική του ατάκα «Eh… What’s up, doc?» και η ατρόμητη στάση του, τον μετέτρεψαν αμέσως σε φαινόμενο της ποπ κουλτούρας.
Ο Μπαγκς Μπάνι, όπως αποδόθηκε στα ελληνικά, είναι δημιούργημα της Leon Schlesinger Productions (μετέπειτα Warner Bros. Cartoons), με βασικό συντελεστή τον σκηνοθέτη Τεξ Άβερι και φωνή από τον αξεπέραστο Μελ Μπλανκ. Παρότι υπήρξαν κι άλλοι «λαγοί» στα κινούμενα σχέδια της Warner, ο συγκεκριμένος χαρακτήρας θεωρείται αυθεντικός και πρωτότυπος. Μάλιστα, η πρώτη του εμφάνιση προτάθηκε για Όσκαρ το 1940.
Με τη χαρακτηριστική του νεοϋορκέζικη προφορά, το χαλαρό ύφος και τον ατίθασο χαρακτήρα, ο Bugs Bunny γρήγορα έγινε η ανεπίσημη μασκότ της Warner Bros. Από τα Looney Tunes και τις τηλεοπτικές του εμφανίσεις, μέχρι τις κινηματογραφικές παραγωγές, τα βιντεοπαιχνίδια, τα θεματικά πάρκα και τις διαφημίσεις, ο Μπαγκς άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα.
Περισσότερες από οποιονδήποτε άλλο animated χαρακτήρα, οι εμφανίσεις του σε ταινίες τον κατατάσσουν στους πιο αναγνωρίσιμους ήρωες παγκοσμίως—στην 9η θέση συνολικά. Η αναγνώρισή του επισφραγίζεται με ένα αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας στο Χόλιγουντ. Έναν αιώνα σχεδόν μετά το ντεμπούτο του, ο Μπαγκς Μπάνι παραμένει «ζωντανός», αποδεικνύοντας πως η εξυπνάδα και το χιούμορ δεν έχουν ηλικία.
1953 – Ξημερώματα Κυριακής 26 Ιουλίου 1953. Οι Έλληνες στρατιώτες στην Κορέα ζουν μια από τις πιο φορτισμένες νύχτες του πολέμου. Η αγωνία για πιθανή επίθεση από τους Κινέζους έχει όλους σε υπερένταση.
Ο ανθυπολοχαγός, που κρατά ημερολόγιο, περιγράφει τις ώρες πριν την ανακωχή: «Καθόμουν στη σκηνή πλάι στον πίνακα επικοινωνιών όταν άρχισαν οι εκρήξεις. Βομβαρδιζόμασταν. Έβαλα κράνος, αλεξίσφαιρο και έμεινα δίπλα στον υπεύθυνο. Ένας όλμος έσκασε έξω απ’ τη σκηνή. Έσκυψα ενστικτωδώς. Δίπλα μου, ο Ντιουκ, Αμερικανός ασυρματιστής. Κοιταχτήκαμε – ζωντανοί, αλλά χλωμοί σαν το πανί».
Το επόμενο πρωί, στις 10, φτάνει το σήμα από τον ταξίαρχο Γεώργιο Βλάσση, εκπρόσωπο της Ελλάδας στο Μουνσάν: «Ανακωχή υπεγράφη σήμερον. ΣΤΟΠ».
Η εκεχειρία θα ίσχυε από τις 10 το βράδυ. Μέχρι τότε, ο πόλεμος συνεχιζόταν. Τραγική ειρωνεία: ζητήθηκε από όλους τους στρατιώτες να υπογράψουν υπεύθυνη δήλωση αποδοχής της ανακωχής, ενώ ο εχθρός συνέχιζε να βάλλει. Μέσα σε αυτή τη «τελευταία ημέρα πολέμου», δύο Έλληνες σκοτώνονται, έξι τραυματίζονται. Αλλά στις 10 το βράδυ, όπως σημειώνει ο ίδιος ανθυπολοχαγός, «μια απόλυτη ησυχία απλώθηκε εκεί που επί 3 χρόνια και 33 μέρες εβρυχάτο το τέρας του πολέμου».
Την επομένη, Κινέζοι στρατιώτες σήκωσαν κόκκινες σημαίες. Οι Έλληνες κατέβηκαν άοπλοι, αντάλλαξαν χειραψίες, τσιγάρα και μαρμελάδες. Ήταν το τέλος ενός εφιάλτη. 68 χρόνια μετά.
1996 – Ξημερώματα 27ης Ιουλίου 1996, στο Ολυμπιακό Πάρκο της Ατλάντα, μια έκρηξη διακόπτει απότομα τη γιορτή του αθλητισμού. Βόμβα γεμάτη καρφιά και βίδες εκρήγνυται μέσα στο πλήθος, σκοτώνοντας μία γυναίκα και τραυματίζοντας περισσότερους από 100 ανθρώπους. Ο στόχος ήταν ξεκάθαρος: όσο το δυνατόν περισσότερα θύματα. Η τοποθεσία –κοντά στο CNN, ανάμεσα στο Διεθνές Κέντρο Ραδιοτηλεόρασης και στο Κέντρο Τύπου με χιλιάδες δημοσιογράφους– επιλέχθηκε με χειρουργική ακρίβεια.
Ήρωας της στιγμής ο φύλακας Ρίτσαρντ Τζούελ, που εντόπισε εγκαίρως τη βόμβα και ειδοποίησε τις αρχές. Η μαζική εκκένωση έσωσε δεκάδες ζωές. Κι όμως, λίγες ημέρες αργότερα, ο Τζούελ από ήρωας μετατρέπεται σε ύποπτο. Τα μέσα τον στοχοποιούν: η «εμμονή του με τα όπλα», τα καρφιά στο σπίτι του, η σχέση του με εξτρεμιστικούς κύκλους, όλα μεταφράζονται ως ενοχοποιητικά στοιχεία. Χρειάστηκε καιρός για να αποδειχθεί η αθωότητά του.
Έναν χρόνο μετά, δύο νέες επιθέσεις –σε κλινική εκτρώσεων και μπαρ λεσβιών– οδηγούν τις αρχές στον πραγματικό δράστη: τον Έρικ Ράντολφ, ακροδεξιό τρομοκράτη με βαθιά γνώση των Απαλαχίων. Για χρόνια κρύβεται με τη βοήθεια ντόπιων, ώσπου το 2003 εντοπίζεται τυχαία, ψάχνοντας φαγητό στα σκουπίδια ενός σούπερ μάρκετ. Καταδικάζεται σε τέσσερις φορές ισόβια.
Η βόμβα της Ατλάντα ήταν υπενθύμιση ότι ακόμη και οι πιο ειρηνικοί θεσμοί, όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες, δεν είναι απρόσβλητοι από το σκοτάδι του φανατισμού. Και ότι οι ήρωες, συχνά, χρειάζονται και δεύτερη ευκαιρία για να αναγνωριστούν.
Γεννήσεις
1903 – Ο Μιχαήλ Στασινόπουλος υπήρξε μία από τις πιο διακριτικές αλλά βαρυσήμαντες προσωπικότητες της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας. Νομικός, ακαδημαϊκός και συγγραφέας, έγινε ο πρώτος προσωρινός Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας μετά την πτώση της Δικτατορίας, τον Δεκέμβριο του 1974, σηματοδοτώντας με την παρουσία του τη μετάβαση στη δημοκρατική ομαλότητα.
Γεννημένος στη Μεσσήνη στις 27 Ιουλίου 1903, φοίτησε στη Νομική Αθηνών και ξεκίνησε την καριέρα του στο Συμβούλιο της Επικρατείας, όπου έφτασε μέχρι τη θέση του προέδρου. Αντιτάχθηκε στη Δικτατορία των Συνταγματαρχών και απομακρύνθηκε από το σώμα, πληρώνοντας το τίμημα της αντίστασης.
Παράλληλα, είχε πλούσια ακαδημαϊκή πορεία ως καθηγητής διοικητικού δικαίου και πρύτανης στην Πάντειο, ενώ υπήρξε ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών. Διακρίθηκε και στο πεδίο της πολιτικής, αναλαμβάνοντας υπουργικά καθήκοντα σε υπηρεσιακές κυβερνήσεις και έχοντας ενεργό ρόλο σε πολιτιστικά ιδρύματα, όπως η Ελληνική Ραδιοφωνία και η Λυρική Σκηνή.
Στις πρώτες εκλογές της Μεταπολίτευσης εξελέγη βουλευτής Επικρατείας με τη Νέα Δημοκρατία, όμως δέκα ημέρες μετά το δημοψήφισμα του 1974, η Βουλή τον εξέλεξε προσωρινό Πρόεδρο της Δημοκρατίας με 206 ψήφους. Η θητεία του διήρκεσε έως τον Ιούνιο του 1975. Δεν έλαβε αποφάσεις υψηλής πολιτικής σημασίας, αλλά αποκατέστησε το κύρος του θεσμού, απομακρύνοντας πρόσωπα ταυτισμένα με το χουντικό παρελθόν.
Η παρουσία του υπήρξε ήρεμη αλλά καθοριστική – ένας θεσμικός εγγυητής τη στιγμή που η χώρα επανέβρισκε τον δημοκρατικό της βηματισμό
1948 – Ο Παύλος Σιδηρόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 27 Ιουλίου 1948 και έμελλε να γίνει ένας από τους πιο αυθεντικούς και επιδραστικούς εκπροσώπους της ελληνικής ροκ σκηνής. Από την αρχή της καριέρας του φάνηκε πως δεν ήταν απλώς ένας τραγουδιστής: ήταν δημιουργός, στιχουργός, ηθοποιός και πάνω απ’ όλα, ένας ασυμβίβαστος καλλιτέχνης με βαθιά ανάγκη έκφρασης.
Ξεκίνησε μουσικά με το ντουέτο Δάμων και Φιντίας, ενώ στη συνέχεια συνεργάστηκε με τα Μπουρμπούλια, και για ένα διάστημα με τον Γιάννη Μαρκόπουλο, αν και η συνεργασία αυτή τον άφησε συναισθηματικά και δημιουργικά απογοητευμένο. Η καθοριστική του στροφή ήρθε το 1978, όταν ενώνεται με τους Σπυριδούλα και ηχογραφεί τον θρυλικό δίσκο Φλου, ένα έργο-ορόσημο του ελληνικού ροκ.
Από το 1980 και μετά, το ταξίδι του συνεχίζεται με τους Απροσάρμοστους, με τους οποίους έγραψε μερικές από τις πιο δυνατές ροκ σελίδες της εποχής – Εν λευκώ, Zorba the Freak, Χωρίς μακιγιάζ. Λογοκρίθηκε, πολεμήθηκε, αλλά ποτέ δεν συμβιβάστηκε. Ήταν παρών σε συναυλίες, συνεργάστηκε με τους Τερμίτες, στάθηκε στη σκηνή του Ηρωδείου, αλλά ταυτόχρονα πάλευε με τους προσωπικούς του δαίμονες.
Το καλοκαίρι του 1990 άρχισαν τα σοβαρά προβλήματα υγείας. Στις 6 Δεκεμβρίου, μόλις 42 ετών, έφυγε από υπερβολική δόση ηρωίνης. Η απώλειά του συγκλόνισε, αλλά το έργο του παραμένει ζωντανό – γιατί ο Σιδηρόπουλος δεν ήταν απλώς μουσικός. Ήταν η φωνή μιας ολόκληρης γενιάς που δεν ήθελε να συμβιβαστεί.
Θάνατοι
1864 – Ο Δημήτριος Πλαπούτας, γιος του γνωστού κλέφτη Νικόλα-Κόλια Πλαπούτα, γεννήθηκε στο χωριό Παλούμπα της Γορτυνίας και διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821. Από νωρίς εμπλέχθηκε σε στρατιωτικές δραστηριότητες, υπηρετώντας ως εκατόνταρχος στα ελληνικά σώματα του Βρετανικού Στρατού στη Ζάκυνθο την περίοδο 1811-1812. Το 1803 παντρεύτηκε την Στεκούλα Κολοκοτρώνη, με την οποία δεν απέκτησαν παιδιά, ενώ σε δεύτερο γάμο απέκτησε μια κόρη.
Το 1816 βρέθηκε και πάλι στο επίκεντρο της οθωμανικής καταστολής, καθώς κατηγορήθηκε για τον φόνο Τούρκων στην Αλωνίσταινα, γεγονός που τον ανάγκασε να καταφύγει ξανά στη Ζάκυνθο. Εκεί, το 1818, μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον Αναγνώστη Τσοχαντάρη, σηματοδοτώντας την αποφασιστικότητά του για την ελευθερία της πατρίδας.
Με την έναρξη της Επανάστασης, ο Πλαπούτας έσπευσε να ενισχύσει τον αγώνα στην Πελοπόννησο. Υπήρξε σημαντικός οπλαρχηγός και πιστός συνεργάτης του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, ενώ διοίκησε στρατιωτικές δυνάμεις 800 έως 1.000 ανδρών. Ξεχώρισε στις μάχες του Βαλτετσίου και στην πολιορκία της Τρίπολης, ενώ υπηρέτησε ως υπαρχηγός στην αποτυχημένη πολιορκία της Πάτρας το 1822. Κατά τη διάρκεια των εμφυλίων συγκρούσεων, στήριξε τους Κουντουριώτες, ενώ με τον ερχομό του Ιμπραήμ πολέμησε μαζί με τον Κολοκοτρώνη, τον οποίο στήριξε στα χρόνια της Αντιβασιλείας. Παρά τις πολιτικές του δράσεις, καταδικάστηκε σε θάνατο για εσχάτη προδοσία, αλλά αργότερα αμνήστευτηκε.
Μετά την Επανάσταση, αφοσιώθηκε στην πολιτική. Εκλέχτηκε πληρεξούσιος και βουλευτής Καρύταινας (1844-1847), ενώ υπηρέτησε ως γερουσιαστής έως το 1862 και επίτιμος υπασπιστής του βασιλιά Όθωνα. Ο Δημήτριος Πλαπούτας έφυγε από τη ζωή στις 27 Ιουλίου 1864 στον οικογενειακό του πύργο στην Παλούμπα, αφήνοντας παρακαταθήκη μια σημαντική ιστορική παρουσία, με εγγονό του τον Δημήτριο Γ. Πλαπούτα.
1917 – Ο Εμίλ Κόχερ (1841-1917) υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς χειρουργούς και ερευνητές της Ιατρικής, με διεθνή αναγνώριση που κορυφώθηκε το 1909, όταν τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής. Η βράβευσή του αφορούσε την πρωτοποριακή δουλειά του στη φυσιολογία, παθολογία και χειρουργική του θυρεοειδούς αδένα, ενώ ο ίδιος θεωρείται ο πατέρας της σύγχρονης ασηπτικής χειρουργικής, η οποία οδήγησε στη δραματική μείωση της θνησιμότητας στις εγχειρήσεις θυρεοειδεκτομής σε λιγότερο από 1%.
Ως ο πρώτος Ελβετός που κέρδισε Νόμπελ στην Ιατρική, ο Κόχερ ξεχώρισε για τη μεθοδικότητα και την επιστημονική προσέγγιση που έφερε στη χειρουργική. Καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του, που διήρκησε πάνω από 45 χρόνια ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης, δημοσίευσε 249 επιστημονικές εργασίες και βιβλία, ενώ εκπαίδευσε χιλιάδες νέους ιατρούς και θεράπευσε αμέτρητους ασθενείς.
Τρεις βασικοί παράγοντες συνέβαλαν στην επιτυχία του: η εφαρμογή της αντισηψίας για την πρόληψη μολύνσεων, η προσεκτική παρακολούθηση της αναισθησίας κατά τη διάρκεια των επεμβάσεων και η αυστηρή έλεγξη της αιμορραγίας, με στόχο την αποφυγή επιπλοκών από αποσυντιθέμενο αίμα.
Ο Κόχερ ήταν επίσης πρωτοπόρος σε άλλους τομείς, όπως η ανάπτυξη μιας νέας, λιγότερο επώδυνης μεθόδου ανάταξης εξαρθρώσεων ώμου, η οποία μπορούσε να εκτελεστεί από έναν μόνο γιατρό, και η μελέτη των τραυμάτων από σφαίρες, όπου πρότεινε τη χρήση σφαιρών με μικρότερη ταχύτητα, υπογραμμίζοντας μια πιο ανθρωπιστική προσέγγιση στη χρήση όπλων.
Το έργο του Εμίλ Κόχερ έθεσε γερά θεμέλια για τη σύγχρονη χειρουργική, επηρεάζοντας γενιές ιατρών και μεταμορφώνοντας τον τρόπο που θεραπεύουμε μέχρι και σήμερα.
————————————————————————
Πηγές: sansimera.gr, el.wikipedia
