...
Aγρινιώτικο καλαντάρι
25 Οκτώβριου
1918: Η εικόνα της Παναγίας φτάνει στο Αγρίνιο
1925: Δήμαρχος Αγρινίου ο Αντρέας Παναγόπουλος
1940: Το 2/39 Σ.Ε. ξεκινάει πορεία προς το μέτωπο
1946: Η Παπαστράτος κυκλοφορεί το Παπαστράτος Νο 5
25 Οκτώβριου 1918
Το πρωί της 25ης Οκτωβρίου η εικόνα της Παναγίας βρισκόταν στο χωριό Προστοβά (σημερινή Καλλιθέα), όπως αναφέραμε και χθες. Εκεί τελέστηκε μια κατανυκτική παράκληση και η πομπή συνέχισε την πορεία της προς το Αγρίνιο. Τις νυχτερινές ώρες έφτασε στα προάστια της πόλης. «Ἡ πλειονότητα τοῦ πληθυσμοῦ τῆς πόλης», αναφέρει στην ιστοσελίδα του ο Ιερός Ναός της Αγίας Τριάδος, «περίμενε τὴν Ἱερὰ Εἰκόνα στὰ πρῶτα σπίτια τοῦ Ἀγρινίου. Οι καμπάνες τῆς πόλεως ἐσήμαναν χαρμόσυνα».
Η πομπή προχώρησε προς το κέντρο και κατευθύνθηκε στον Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδος, όπου τελέστηκε ευχαριστήρια δέηση και ακολούθησε μεγάλη παράκληση για την απαλλαγή του δοκιμαζόμενου λαού από τη μάστιγα της τρομερής ασθένειας. Με την είσοδο της εικόνας στον ναό, «για ένα εικοσιτετράωρο συνεχώς, οι ιερείς δεν σταμάτησαν να ψέλνουν ομαδικές παρακλήσεις με τους πιστούς, ενώ άλλοι κοινωνούσαν των Αχράντων Μυστηρίων.»
25 Οκτωβρίου 1925
Την Κυριακή 25 Οκτωβρίου 1925 πραγματοποιήθηκαν σε ολόκληρη τη χώρα δημοτικές εκλογές, από τις οποίες αναδείχθηκε νικητής στο Αγρίνιο ο Αντρέας Παναγόπουλος. Με την εκλογή του έκλεισε μια μεταβατική περίοδος για την τοπική αυτοδιοίκηση, που είχε σημαδευτεί από τις ρυθμίσεις του νόμου ΔΝΖ’, ο οποίος —πέρα από τις θεσμικές αλλαγές που επέφερε— μετέτρεψε και τον Δήμο Αγρινίου σε Κοινότητα. Ο κοινοτάρχης Θανάσης Τσακανίκας παρέδωσε τη διοίκηση στον νέο δήμαρχο Ανδρέα Παναγόπουλο, ο οποίος παρέλαβε ένα μεγάλο χωριό και παρέδωσε, λίγα χρόνια αργότερα, έναν οργανωμένο και αξιόλογο για την εποχή του Δήμο.
25 Οκτώβριου 1940
Το πρωί της 25ης Οκτωβρίου, το 2/39 Σύνταγμα Ευζώνων, με έδρα το Μεσολόγγι, ξεκίνησε την πορεία του προς το μέτωπο. Η παρατακτή δύναμη του Συντάγματος ανερχόταν σε 2.800 οπλίτες και 103 αξιωματικούς. Αποτελούνταν από εννέα λόχους πεζικού (που υπάγονταν στα Ι, ΙΙ και ΙΙΙ Τάγματα), τρεις λόχους πολυβόλων, έναν λόχο όλμων, καθώς και 950 μεταγωγικά.
Το Σύνταγμα διέθετε επίσης στρατιωτικό ιερέα, οδοντίατρο και γιατρό για κάθε Τάγμα, στοιχείο που δείχνει το επίπεδο οργάνωσης του σώματος.
Πρώτος σταθμός της πορείας ήταν το Αγρίνιο, το οποίο είχε οριστεί ως Κέντρο Ανεφοδιασμού Πυρομαχικών για το μέτωπο της Ηπείρου. Η μεταφορά πραγματοποιήθηκε σιδηροδρομικώς για το προσωπικό και οδικώς για τα μεταγωγικά, μέσα σε καταρρακτώδη βροχή. Η μετακίνηση ολοκληρώθηκε την επόμενη ημέρα, με το Σύνταγμα να έχει παραταχθεί πλήρως στην περιοχή του Αγρινίου.
25 Οκτώβριου 1946
Η Παπαστράτος ΑΒΕΣ κυκλοφορεί το Παπαστράτος Νο 5, ένα σήμα που παράγεται αποκλειστικά από καπνά του Αγρινίου. Πρόκειται για το περίφημο και σπάνιο “κίτρινο κουτί” — κι αυτή είναι η πρώτη του διαφήμιση:
«Φέρομεν εις γνώσιν του καπνιστικού κοινού ότι η συγκέντρωσις επαρκών ποσοτήτων εκλεκτών καπνών Αγρινίου μας έδωσε τη δυνατότητα να παρασκευάσωμεν ένα πραγματικά εκλεκτό σιγαρέττο, το οποίον, χωρίς υπερβολή, δύναται να συγκριθή επιτυχώς με τα καλύτερα προπολεμικά. Με τη διαπίστωσιν αυτή θέτομεν εις την κατανάλωσιν τα σιγαρέττα μας.
Νο 5 (ΚΟΥΤΙ ΚΙΤΡΙΝΟ)
ΜΕΓΑΛΟ ΚΟΥΤΙ 22 ΣΙΓΑΡΕΤΤΩΝ — ΔΡ. 1700
ΜΙΚΡΟ ΠΛΑΚΕ 11 ΣΙΓΑΡΕΤΤΩΝ — ΔΡ. 900»
Τα πακέτα του Νο 5 απέκτησαν πολύ γρήγορα μια δεύτερη, απροσδόκητη χρηστική αξία. Αν και δεν είχαν σχεδιαστεί γι’ αυτό, οι άνθρωποι της εποχής τα μετέτρεψαν σε μικρά σημειωματάρια: οι δύο μεγάλες επίπεδες επιφάνειές τους αποδείχθηκαν ιδανικές για να γράψει κανείς ό,τι δεν έπρεπε να ξεχάσει — σκέψεις, τηλέφωνα, λογαριασμούς, υπενθυμίσεις.
Ένα χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της χρήσης, για όσους δεν τη γνώρισαν, είναι η κούτα σημειωματάρια του Γιάννη Ρίτσου. Μια ολόκληρη κούτα με πακέτα τσιγάρων — κασετίνες “Άσσος Παπαστράτος” και “Παπαστράτος Νο 5” — πάνω στα οποία ο ποιητής κατέγραφε τα πάντα: καθημερινές σκέψεις, λογαριασμούς, τηλέφωνα, βιβλιογραφικές παραπομπές, ακόμη και καταλόγους μεταφραστών και μελετητών του έργου του. Αυτή η κούτα, πολύτιμη πια μαρτυρία της δημιουργικής του καθημερινότητας, φυλάσσεται σήμερα στα Ιστορικά Αρχεία του Μουσείου Μπενάκη.
————————————————————————————————————————————————————–
Υποσημείωση: Οι χρονολογίες που καταγράφονται πριν την 16η Φεβρουαρίου 1923 είναι σύμφωνες με την χρονολόγηση των πηγών. Για την αντιστοίχιση με τη σημερινή χρονολόγηση πρέπει στην αντίστοιχη χρονολογία να προστεθούν 13 μέρες
Φωτογραφία: το περίφημο και σπάνιο “κίτρινο κουτί”
Έρευνα – Κείμενα: Λ. Τηλιγάδας
——————————————————————————————-
Η μνήμη είναι μια δυνατότητα για να διευρύνουμε το μέλλον
και όχι για να το συρρικνώσουμε στο ήδη ξεπερασμένο παρελθόν
