Ανοιχτή επιστολή για την πώληση της Avramar

Ανοιχτή επιστολή προς τους υποψήφιους επενδυτές
και τους συμβούλους για την πώληση της Avramar

Ενημερωτικό Δελτίο
του «Πανελλήνιου Δικτύου για την Προστασία
του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος από τις Υδατοκαλλιέργειες»

Αγαπητοί υποψήφιοι επενδυτές της Avramar,

εκπροσωπώντας ένα δίκτυο πολιτών, δήμων, οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και επιστημόνων από πάνω από 20 κοινότητες σε όλη την Ελλάδα και το Κάλπε της Ισπανίας, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε για τις σοβαρές ανησυχίες μας σχετικά με την επέκταση των ιχθυοκαλλιεργειών στις ακτές μας, στις οποίες η Avramar δραστηριοποιείται πολύ έντονα.

Οι συνθήκες αλλάζουν και σταδιακά αποκτούμε όλο και περισσότερες γνώσεις για τις καταστροφικές συνέπειες που έχουν οι βιομηχανικές ιχθυοκαλλιέργειες , ειδικά των σαρκοφάγων ψαριών όταν βρίσκονται σε μικρή απόσταση από την ακτή, όπως συμβαίνει στις περιοχές μας. Με τη σταδιακή ενημέρωση και μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τους κινδύνους και με μια παγκόσμια και τοπική προσπάθεια να έρθει στο φως η αλήθεια, αυτή η βιομηχανία δεν θα επωφελείται πλέον από την άγνοια των ενδιαφερόμενων και την άνευ όρων υποστήριξη του κοινού. Πρόσφατα, η ομάδα μας συνυπέγραψε μια επιστολή1 προς την οργάνωση FAO του ΟΗΕ μαζί με άλλους 160 φορείς από έξι ηπείρους, με την οποία αναδείξαμε ότι αυτού του τύπου η βιομηχανία είναι περιβαλλοντικά μη βιώσιμη. Επίσης, στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου Seas of Change2 που διοργάνωσαν μέλη μας στον Πόρο, ο Ευρωβουλευτής Πέτρος Κόκκαλης υπέβαλε ερώτημα3 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη μη βιωσιμότητα και την περιβαλλοντική ζημία που μπορεί να προκαλέσει η βιομηχανική ιχθυοκαλλιέργειας. Το παγκόσμιο κίνημα κατά των βιομηχανικών ιχθυοκαλλιεργειών έχει ήδη πετύχει σημαντικά αποτελέσματα, όπως πρόσφατα, που ο Καναδάς δεσμεύτηκε να απομακρύνει τις ιχθυοκαλλιέργειες με ανοιχτά δίχτυα από τα δυτικά παράκτια νερά του.

Ο σχεδιασμός των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) στην Ελλάδα παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα, και δεν σκοπεύουμε να αφήσουμε τις κοινότητές μας και το φυσικό περιβάλλον να υποφέρουν τις αρνητικές τους επιπτώσεις αδιαμαρτύρητα. Υπάρχουν εμπεριστατωμένες μελέτες και δεδομένα που τεκμηριώνουν τις βλαβερές συνέπειες της ιχθυοκαλλιέργειας με κλωβούς στο θαλάσσιο περιβάλλον, καθώς και τις καταστροφικές επιπτώσεις που προκαλούνται στις ευάλωτες κοινότητες από τις οποίες προέρχονται τα ψάρια που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή τροφής των ψαριών.

Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις:

• Οι ιχθυοκαλλιέργειες με ανοιχτά κλουβιά έχουν πολύ αρνητική επίδραση4 στα ζωτικής σημασίας λιβάδια Ποσειδωνίας και ήδη πολλές εγκαταστάσεις στην Ελλάδα λειτουργούν πάνω από λιβάδια Ποσειδωνίας, παρά τις αντίθετες προβλέψεις της ελληνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
• Συμβάλλουν στην αύξηση των επιβλαβών εξάρσεων φυτοπλαγκτόν5, επιδεινώνοντας την κατάσταση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
• Είναι συχνές οι περιπτώσεις μαζικών θανάτων εκτρεφόμενων ψαριών6 που έχουν καταγραφεί σε διάφορες περιοχές, προκαλώντας μεγάλη περιβαλλοντική ζημιά.
• Στις βιομηχανικές ιχθυοκαλλιέργειες χρησιμοποιούνται ανεξέλεγκτα φορμαλδεΰδη7 και αντιβιοτικά, επιβαρύνοντας το φυσικό περιβάλλον, τα ελεύθερα ψάρια και επομένως την υγεία των ανθρώπων.
• Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε η οργάνωση Ozon NGO στην Ελλάδα, προκύπτει ότι στην Ελλάδα μεγάλες ποσότητες μικροπλαστικών και απορριμμάτων εγκαταλείπονται στο περιβάλλον8 από τις ιχθυοκαλλιέργειες, κάτι που εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς αν βρεθεί στις αντίστοιχες περιοχές.

Κοινωνικές και Οικονομικές Επιπτώσεις:

• Οι ιχθυοκαλλιέργειες επηρεάζουν αρνητικά τον τουρισμό και τις συναφείς με αυτόν δραστηριότητες και συνεπώς την οικονομία των κοινοτήτων μας9.
• Οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) που χρησιμοποιήθηκαν για την έγκριση των ΠΟΑΥ στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά κακής ποιότητας, βασίζονται σε δεδομένα παλαιότερα των 9 ετών, έχουν σημαντικές παραλείψεις και δεν περιλαμβάνουν πλήρη ανάλυση των επιπτώσεων στις τοπικές υποδομές μας. Πολύ σημαντικό είναι επίσης ότι συνήθως δεν ζητήθηκε η άποψη των τοπικών κοινοτήτων σε κανένα στάδιο της εκπόνησής τους. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα δεν ενημερωθήκαμε εγκαίρως ή και καθόλου για τη διεξαγωγή δημόσιας διαβούλευσης για τις ίδιες τις περιοχές μας.

Νομικά Ζητήματα:

• Ο Πόρος πρόσφατα επιβεβαίωσε την πολυετή παράνομη χρήση10 από την Avramar χερσαίων εγκαταστάσεων στο νησί11. Αυτές οι εγκαταστάσεις πρέπει να κατεδαφιστούν, βάσει των πρωτοκόλλων κατεδάφισης που έχουν εκδοθεί (αρ.πρ.60/2024) και ο χώρος να επανέλθει στην προηγούμενη κατάσταση με πρωτοβουλία της παραβάτιδας εταιρείας. Η εταιρεία έχει κριθεί υπεύθυνη για το κόστος κατεδάφισης και αποκατάστασης του χώρου.
• Στα παράλια της Αιτωλοακαρνανίας και στα νησιά των Εχινάδων νήσων του Ιονίου οι περισσότερες εγκαταστάσεις ιχθυοκαλλιέργειας λειτουργούν σε χερσαίες εκτάσεις που δεν ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, αλλά σε Δήμους ή σε ιδιώτες, χωρίς ποτέ να έχει ζητηθεί η έγκρισή τους. Με την οριστικοποίηση των καταχωρήσεων των εκτάσεων αυτών στο Κτηματολόγιο σύντομα οι εγκαταστάσεις αυτές θα πρέπει να απομακρυνθούν και πιθανά θα οφείλονται αποζημιώσεις στους ιδιοκτήτες για την παράνομη χρήση των ιδιωτικών εκτάσεων.
• Συνεχίζουμε να ερευνούμε πιθανές παραβιάσεις και στις άλλες κοινότητες του δικτύου μας.

Οι μελέτες12 που υπέβαλε η Καθετή στο ελληνικό Υπουργείο Περιβάλλοντος θέτουν υπό αμφισβήτηση την εγκυρότητα των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που χρησιμοποιήθηκαν για την έγκριση επτά ΠΟΑΥ. Η ανάλυση, η οποία εκπονήθηκε από τη Macallister Elliot & Partners και την Poseidon Aquatic Resource Management, δύο πολύ καταξιωμένες στον χώρο της υδατοκαλλιέργειας εταιρείες,αποκαλύπτει:

• Ανεπαρκή κάλυψη, μόλις μεταξύ 9% και 34%, των απαιτούμενων στοιχείων μιας ΜΠΕ.
• Χρήση απαρχαιωμένων δεδομένων, ορισμένων ηλικίας άνω των 30 ετών.
• Σημαντικές παραλείψεις, που αποκρύπτουν σοβαρή περιβαλλοντική ζημία.
• Έλλειψη εμπλοκής των ενδιαφερομένων μερών.
• Απουσία ανάλυσης των πιθανών επιπτώσεων στις τοπικές υποδομές, την οικονομία και τον τουρισμό.

Πιστεύουμε ότι η βιώσιμη ανάπτυξη μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω διαφανούς και υπεύθυνης διαχείρισης των φυσικών πόρων, γι’ αυτό σας καλούμε να λάβετε υπόψη τα παραπάνω στοιχεία. Επιφυλασσόμεθα των δικαιωμάτων μας και προτιθέμεθα να μετέλθουμε κάθε νομικό μέσο για να αποτρέψουμε την ασυνείδητη καταστροφή της θάλασσας, του περιβάλλοντος και της οικονομίας μας από την ανεπιθύμητη στις κοινότητές μας και μη βιώσιμη ανάπτυξη που επιφέρουν οι βιομηχανικές ιχθυοκαλλιέργειες.

• Με εκτίμηση, AKTAIA: Πανελλήνιο Δίκτυο για την Προστασία του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος από τις Υδατοκαλλιέργειες,
• Ajuntament de Calp & ACEC: Asociación Cultural y Ecologista de Calpe

Κατάλογος κοινοτήτων της ΑΚΤΑΙΑΣ:

1. Αμβρακικός
2. Κοινότητες Αργολικού κόλπου
3. Κοινότητες Βοιωτίας
4. Βόρεια Κυνουρία
5. Γαλαξίδι
6. Δυτική Λέσβος
7. Κοινότητες Εύβοιας
8. Κοινότητες Κορινθίας
9. Νάξος
10. Νότια Κυνουρία
11. Ξηρόμερο
12. Πόρος
13. Σαλαμίνα
14. Σπέτσες
15. Κοινότητες Τεμπών και Δέλτα Πηνειού Νομού Λαρίσης
16. Τροιζηνία-Μέθανα
17. Κοινότητες Φωκίδας

Παραπομπές

1. fishfarmsout.org  thefishsite.com
2. seasofchange.world/
3. europarl.europa.eu
4. academia.edu
5. mdpi.com  openknowledge.fao.org
6. uvic.ca newscientist.com  time.com
7. wearesolomon.com theferret.scot
8. ozon-ngo.gr
9. dropbox.com
10. dropbox.com
11. youtube.com
12. dropbox.com