Αναφορά Τολιόπουλου – Κεφάλαιον 2β
«Περί της ιστορίας του Τάγματος Ασφαλείας Αγρινίου
από της 21ης Φεβρουαρίου 1944, ότε συνεκροτήθη,
μέχρι της 14ης Σεπτεμβρίου 1944, ότε διελύθη»
- του Γεωργίου Τολιόπουλου
- Ακριβείς ημερομηνίαι μαχών, επιδρομών, εκστρατειών
α) Την 28ην Φεβ/ρίου 1944: Αναρχικοί εντός της πόλεως Αγρινίου δολοφονικώ τω τρόπω ρίψαντες 2 χειροβομβίδας εναντίον 10μελούς περιπόλου μας, ετραυμάτισαν ελαφρώς τον λοχίαν περιπολάρχην και 7 εύζωνας. Οι συλληφθέντες τρεις πρωταίτιοι εξετελέσθησαν.
β) Την 5 Μαρτίου 1944: Ομοίως αναρχικοί ενεδρεύοντες παρά τον συνοικισμόν Αγίου Κωνσταντίνου επιτεθέντες κατά περιπόλου μας με περιπολάρχην τον Ανθ/γόν Κοτρίκλαν Αθανάσιον, απεκρούσθησαν αποτελεσματικώς, με αποτέλεσμα της διαφυγής των με τρεις τραυματίας του εχθρού και την σύλληψιν του επί κεφαλής των Καπετάν Λανάρα.
Κατόπιν των δύο αλλεπαλλήλων κρουσμάτων των αναρχικών της πόλεως απεφασίσθη και εξετελέσθη μία των ημερών η γενική εκκαθάρισις των τοιούτων δρώντων αναρχικών εντός της πόλεως. Εκ της πραγματοποιηθείσης τοιαύτης εκκαθαρίσεως επετεύχθη η σύλληψις πολλών ατόμων σημαινόντων στελεχών του Ε.Α.Μ. – Ε.Λ.Α.Σ. και δρώντων εντός της πόλεως ελευθέρως, μεταξύ των οποίων και είς Πρωτοδίκης υπό το όνομα Τσίγκας Γ. Εκ των ούτω συλληφθέντων οι πλέον επικίνδυνοι ενεκλείσθησαν εις τας φυλάκας, οι δε ως ύποπτοι χαρακτηρισθέντες ετέθησαν υπό παρακολούθησιν παρά του Τάγματος. Εκ πλροφοριών δε και ερευνών εν συνεχεία των ανωτέρω ενεργειών, το Τάγμα προέβη εις την ανακάλυψιν κατάσχεσιν και διανομήν εις τας απόρους οικογενείας της πό-λεως, δύο αποθηκών πλήρων σιτηρών, προερχομένων ως συνήθως τότε, από παρακράτημα της παραγωγής της πόλεως και από παρανόμους φόρους των εκάστοτε διερχομένων αυτοκινήτων και παντός είδους τροχοφόρων και υποζυγίων εμφόρτων.
Ούτω καθ’ όλον τον μήνα Μάρτιον 1944 το Τάγμα ευρισκόμενον εν τη συγκροτήσει και εκπαιδεύσει του, διήλθεν άνευ σοβαράς τινός δράσεως.
γ) Τον Απρίλιον μήνα και περί το ΙΙ δεκαήμερον, εκ της δράσεως των δρώντων παρά τω Αιτωλικώ ανταρτών και της ενεργείας των την Κυριακήν των Βαϊων απετεφρώθη μία εμπορική αμαξοστοιχία έμφορτος με υγρά καύσιμα μεταξύ Αιτωλικού – Σταμνών. Το αποτέλεσμα της τοιαύτης ενεργείας των, όσον και πατριωτικόν ήθελεν παρουσιασθή, εν τούτοις με την δολοφονίαν και 12 Γερμανών στρατιωτών υπήρξεν σκληρότατον και εγκληματικώτατον διά τους κατοίκους της περιοχής, οίτινες όλως αδίκως εθυσιάσθησαν εις αντίποινα εκ μέρους των Γερμανών την Μεγ. Παρασκευήν εντός του Αγρινίου και όπισθεν της εκκλησίας Αγίας Τριάδος “περί την δ/γήν της εκτελέσεως 120 ατόμων, το Τάγμα διά καταλλήλων ενεργειών του περιόρισε τον αριθμόν των εις 85”.
δ) Περί το τέλος Απριλίου 1944 κατόπιν πληροφοριών περί υπάρξεως και δράσεως επικινδύνων ανταρτών εις το χωρίον Καλύβια, απεστάλη λόχος υπό τον Ταγ/χην Αρσένην Αριστ. με αποστολήν επιθετικής αναγνωρίσεως και ενεργείας προς σύλληψιν, διάλυσιν κ.τ.λ. όταν, μετά την εντός του χωρίου ενέργειαν του λόχου πληροφοριακώς με εξευρενητικώς εξερχόμενος εις το αντίθετον σημείον του χωρίου, συνεπλάκη με τους έξωθι του χωρίου ενεδρεύοντας αντάρτας του Ε.Λ.Α.Σ. οίτινες, παρά την πείσμονα αντίστασιν των, αρχικώς ως οχυρωμένοι, έναντι των εν μέρει υπερτέρων ημετέρων, αλλά και λόγω του επιθετικού μένους που κατείχοντο, με αποτέλεσμα την τροπήν των εις άτακτον φυγήν και εγκατάλειψιν των τριών νεκρών και πέντε βαρέως τραυματιών.
ε) Κατά το Ιον δεκαήμερον του Μαΐου 1944. Ουλαμός υπό τον αείμνηστον Λοχαγόν Πεζ. Καλαμπόκην Γεώργιον, ευρισκόμενος εις χωρίον Στάνο – Αμφιλοχίας δι’ εκκαθαριστικάς ενεργείας, εδέχθη νυκτερινήν επίθεσιν των ανταρτών της περιοχής, με αποτέλεσμα τον φόνον του λοχαγού, 1 Λοχίου και 2 Στρατιωτών από εκκραγέν βλήμα βαρέος όλμου, καθ’ ην στιγμήν επεδίδετο εις διόρθωσιν οπλ/βόλου του Τμήματος του υποστάντος εμπλοκήν.
στ) Στάς αρχάς Ιουνίου 1944 και επί 20ήμερον διάστημα 2 λόχοι του Τάγματος διετέθησαν εις τους κάμπους του Αγρινίου προς εξασφάλισιν των κατοίκων διά τον ελεύθερον θερισμόν και αλωνισμόν ως και διά την συγκομιδήν των σιτηρών των. Την 19ην Ιουνίου 1944 δύο (2) λόχοι του Τάγματος απεσπάσθησαν εις Ναύπακτον χρησιμοποιηθέντες ως πυρήνες διά την συγκρότησιν κ’ εκείσε Τάγματος Ασφαλείας και οίτινες λόχοι παρέμεινον μέχρι της διαλύσεως των Ταγμάτων εις Ναύπακτον.
ζ) Κατά τον Ιούλιον 1944 και βάσει πληροφοριών περί καθόδου τμημάτων του 2/39 Συν/τος του Ε.Λ.Α.Σ. υπό τον Ζούλα εις το χωρίον Αβόρανη, απεστάλη λόχος ενισχυμένος υπό τον λοχαγόν Παναγιώτου Πέτρο προς αντιμετώπισίν των. Πράγματι το εν λόγω χωρίον καταληφθέν υπό των Τμημάτων του Ε.Λ.Α.Σ. απετέλεσε ένα ορμητήριον τρόπον τινά δι’ αυτούς, με απώτερον σκοπόν την διαρκή παρενόχλησιν της πόλεως Αγρινίου.
Με την άφιξιν του λόχου έξωθεν του χωρίου, έλαβε την επαφήν με τα πρώτα τμήματα του εχθρού, άτινα ως εξετιμήθησαν υπό του λόχου, υπερέβαινον την ημετέραν δυνάμεων εις άνδρας και πυρά. Συγκεντρώσας στοιχεία και εκτιμήσας την όλην παρουσιαζομένην τακτικήν κατάστασιν του εχθρού υπερβαίνουσα εις δυνάμεις και όπλα, ηρκέσθη να διατηρήση την επαφήν του καθ’ όλον το διάστημα της ημέρας και νυκτός, χωρίς πρόθεσιν επιθετικής ενεργείας, αναφέρας το τοιούτον εις το Τάγμα και αιτούμενος ενισχύσεις προς αντιμετώπισιν του εχθρού δι’ αναλήψεως επιθετικού αγώνος. Πράγματι την επομένην πρωίαν, λόχος υπό τον υποφαινόμενον αφιχθείς εκείσε και αντιληφθείς την όλην κατάστασιν ως είχεν εκ της πραγματικότητος, διετάχθη επιθετική ενέργεια ήτις, αρξαμένη τας π.μ. ώρας διήρκησεν επί τριήμερον, με σοβαράς απωλείας του εχθρού και με τελικόν αποτέλεσμα της καταλήψεως του χωρίου Αβόρανη και την απηνή καταδίωξιν του εχθρού.
η) Περί τα μέσα Ιουλίου 1944 τρεις λόχοι του Ταγ/τος υπό τον Ταγματάρχην Τσάμην Αθανάσιον απεστάλησαν δι’ εκκαθαριστικάς επιχειρήσεις ευρείας κλίμακος προς περιοχήν Θέρμον – Πλατάνου μέχρι Ναυπακτίου, με αποτέλεσμα συλλήψεως πολλών και διαλύσεως του Αρχηγείου των Ε.Α.Μ – Ε.Λ.Α.Σ.
θ) Περί τας αρχάς Αυγούστου 1944. Λόχος υπό τον Ταγ/χην Αρσένην Αριστ. επέδραμε εις χωρίον Βελάουστα, προς διάλυσιν των εκεί ευρισκομένων ανταρτών διατηρούντων και αποθήκην Επιμελητείας. Ούτω κατόπιν σκληρού αγώνος διαρκέσαντος επί 8ώρον επέτυχε την τελικήν διάλυσιν του εχθρού, με σοβαράς απωλείας δι’ αυτόν εις νεκρούς και τραυματίας (περί τους 65 περίπου καθ’ ομολογίαν των ιδίων εκ πληροφοριών) την κατάληψιν του χωρίου και την κατάσχεσιν των αποθηκών των εις σιτηρά και παντοειδές υλικόν εκστρατείας (άχρηστον διά τακτικά Τμήματα Στρατού) και αρκετόν τηλεφωνικόν υλικόν.
ι) Περί τα μέσα του μηνός Αυγούστου 1944. Διμοιρία υπό τον Εφ. Ανθ/γόν Γεωργόπουλον Φώτιον παραμένουσα ως φρουρά του χωρίου Ζαπάντι υπέστη νυκτερινήν επίθεσιν υπό υπερτέρων δυνάμεων του Ε.Λ.Α.Σ. αποκρουσθέντων μετά πείσμονα αντίστασιν των ημετέρων μέχρι πρωίας, με άγνωστα αποτελέσματα διά τον εχθρόν και με τον τραυματισμόν εκ των ημετέρων, του Διμοιρίτου Ανθ/γού και του λοχίου Παπαοικονόμου Γεωργίου υπό χειρομβοβίδων.
ια) Είς το χωρίον Δοκίμι, λόγω της διαρκώς αυξανομένης εκρύθμου καταστάσεως “εκ των γεγονότων του ταξικού αγώνος φερ’ ειπείν”, τη αιτήσει των κατοίκων του χωρίου τούτου εξοπλισθέντες άπαντες, συνεκροτήθη έν ισχυρόν και αξιόμαχον οργανικόν τμήμα, υπό Διοίκησιν στελεχών του Τάγματος. Τούτο απετέλεσαν το Ν.Δ. στήριγμα της αμυντικής διατάξεως της πόλεως Αγρινίου και ως εκ της εδαφικής του τοποθεσίας δεσπόζοντος προς τον κάμπον της πόλεως, διαρκώς παρηνοχλείτο από επιθέσεις ανταρτών, οίτινες πάντοτε απεκρούοντο σθεναρώς υπό των ημετέρων μέχρι τέλους της διαλύσεως του Τάγματος.
Υπό τοιαύτας συνθήκας δράσεως το Τάγμα του Αγρινίου διήλθεν το υπόλοιπον διάστημα της περιόδου εκείνης, μέχρι και της 9ης Σ/βρίου 1944 καθ’ ην από της 10ης Σ/βρίου 1944 αποχωρούντων των δυνάμεων κατοχής, ήλλαξεν η γενική κατάστασις του, εις βαθμόν ώστε αύτη να αποτελέση ιδιαίτερον κεφάλαιον.
Δείτε ΕΔΩ τα άλλα κεφάλαια της αναφοράς
