.
Η ταυτότητα της ημέρας
και τα γεγονότα που την «σημάδεψαν»
8 Ιανουαρίου 2025
Είναι η 8η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 357 ημέρες για τη λήξη του
🌅 Ανατολή ήλιου: 07:41 – Δύση ήλιου: 17:22 – Διάρκεια ημέρας: 9 ώρες 41 λεπτά
🌓 Σελήνη 8.9 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Αγάθωνα, Βασίλισσα, Κέλσιο, Κέλσια, Κέλσα, Κέλση,
Δομινίκη, Δομνίκα, Δομνίκη, Δομήνικο, Παρθένα, Έλσα, Έλση και Νένα
Γεγονότα
1918 – Ο πρόεδρος των Η.Π.Α., Γούντροου Ουίλσον, ανακοινώνει τα «Δεκατέσσερα σημεία» του για την επαύριο του Α΄ Παγκόσμιου Πόλεμου.
Το «Διάγγελμα του προέδρου των ΗΠΑ Ουΐλσον (1918)», γνωστότερο και ως «Διάγγελμα των 14 σημείων», ήταν ένα ιστορικό και ιδιαίτερα βαρυσήμαντο ραδιοφωνικό διάγγελμα που εκφώνησε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Γούντροου Ουίλσον στις 8 Ιανουαρίου του 1918, κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, που βασιζόμενο σε αρχές δικαίου εισήγαγε νέες αρχές σε διεθνές επίπεδο για την μεταπολεμική ειρήνη, επηρεάζοντας ιδιαίτερα αμφότερες τις τότε αντιμαχόμενες συμμαχίες.
Από την αρχή όταν ξέσπασε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ο πρόεδρος Ουΐλσον απέφυγε να εμπλέξει τις ΗΠΑ στις ένοπλες εντάσεις και διαμάχες μεταξύ των ευρωπαϊκών δυνάμεων. Ως γνωστό οι ΗΠΑ εισήλθαν τελικά στον πόλεμο, προσχωρώντας στη συμμαχία της Αντάντ, εναντίον των Κεντρικών Δυνάμεων στις 6 Απριλίου του 1917 με αφορμή τη βύθιση του υπερωκεάνιου ΛΟΥΖΙΤΑΝΙΑ, κατά τον γερμανικό υποβρυχιακό πόλεμο εναντίον εμπορικών πλοίων της ανταντικής συμμαχίας.
Ωστόσο, ο πρόεδρος Ουΐλσον, περίπου ένα χρόνο πριν, στις 18 Δεκεμβρίου του 1916 είχε απευθυνθεί με διακοίνωση στους εμπόλεμους της Ευρώπης με την οποία ζητούσε να λάβει γνώση των σκοπών που κάθε μία χώρα επεδίωκε εξακολουθώντας τις εχθροπραξίες. Η προσπάθειά του όμως εκείνη απέτυχε θεωρώντας (κατ’ αμερικανική εκτίμηση) ότι η Γερμανία ή και άλλες χώρες – δυνάμεις δεν ήθελαν να επιτρέψουν στις ΗΠΑ ένα ρόλο διαιτητού τουλάχιστον στο νέο εδαφικό καθεστώς που δημιουργούσε ο πόλεμος.
Έτσι κατόπιν των παραπάνω ο πρόεδρος Ουΐλσον, συγκαλώντας μια ιδιαίτερα πολυμελή εξεταστική επιτροπή, γνωστή ως “Επιτροπή Έντουαρντ Χάουζ”, που συγκροτούνταν από περίπου 150 μέλη, (ιστορικούς, εθνολόγους, νομικούς, αλλά και άλλους διακεκριμένους επιστήμονες), ζήτησε να του υποβάλει μια εμπεριστατωμένη μελέτη με σχετικές προτάσεις επί ηθικών αξιών ικανών που να εδραιώνουν την ειρήνη μεταξύ των χωρών αποδεσμεύοντας εθνικιστικές διαφορές, πάθη ή φιλοδοξίες. Με βάση την έκθεση που υποβλήθηκε, μετά από σχετικές έρευνες, προσδιορίστηκαν και συντάχθηκαν τα 14 βασικά σημεία του διαγγέλματος ως σημεία αφετηρίας ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων.
Διαβάστε περισσότερα στο link που ακολουθεί:
Διάγγελμα δεκατεσσάρων σημείων
1991 – Ο εκπαιδευτικός Νίκος Τεμπονέρας χάνει τη ζωή του σε συμπλοκή με τον πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας και δημοτικό σύμβουλο Ιωάννη Καλαμπόκα, κατά τη διάρκεια των μαθητικών κινητοποιήσεων στην Πάτρα. (Υπόθεση Τεμπονέρα).
Ο Νίκος Τεμπονέρας ήταν ο πρώτος νεκρός στη διάρκεια των μαθητικών κινητοποιήσεων ενάντια στο νομοσχέδιο του τότε Υπουργού Παιδείας Βασίλη Κοντογιαννόπουλου· ακολούθησαν τέσσερα θύματα στην Αθήνα από πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στο κατάστημα Κ. Μαρούσης στη διάρκεια διαδήλωσης.
Δράστης της δολοφονίας ήταν ο Γιάννης Καλαμπόκας, δημοτικός σύμβουλος της Νέας Δημοκρατίας στην Πάτρα και πρόεδρος της τοπικής ΟΝΝΕΔ.
Η δολοφονία έγινε στις 8 Ιανουαρίου 1991. Ο Καλαμπόκας χτύπησε θανάσιμα τον Τεμπονέρα με λοστό στο κεφάλι στη διάρκεια βίαιων επεισοδίων που σημειώθηκαν στο υπό κατάληψη Σχολικό Συγκρότημα 3ου & 7ου Γυμνασίου και Λυκείου Πάτρας στην πλατεία Βουδ.
Διαβάστε περισσότερα στο link που ακολουθεί:
Νίκος Τεμπονέρας | Το χρονικό μιας πολιτικής δολοφονίας (video)
Ο Καλαμπόκας επικεφαλής των ομάδων αυτών μαζί με τους Μυλωνά, Σπίνο, Γραμματίκα, Γραμματικόπουλο, με λοστούς και ρόπαλα επιχείρησαν να σπάσουν τη κατάληψη, την οποία υποστήριζαν αρκετοί γονείς και καθηγητές, μεταξύ των οποίων και ο δολοφονηθείς Τεμπονέρας, ιδιαίτερα αγαπητός, σύμφωνα με τις μετέπειτα μαρτυρίες και καταθέσεις, στους μαθητές του.
Γεννήσεις
1937 – Σίρλεϊ Μπάσεϊ | Ουαλή τραγουδίστρια. Έγινε γνωστή για την ερμηνεία αγαπημένων τραγουδιών και σάουντρακ του Τζέιμς Μποντ (η πρώτη καλλιτέχνης στα χρονικά που τραγούδησε για τόσες ταινίες της συγκεκριμένης σειράς), στα έργα «Goldfinger», «Diamonds are for ever» και «Moonraker».
Από πατέρα Νιγηριανό και μητέρα Αγγλίδα, η Σίρλεϊ αναγκάσθηκε να εργασθεί από πολύ μικρή (14 ετών) σε ένα εργοστάσιο που παρήγαγε λουκάνικα. Το 1951 πρώτο-παρουσιάσθηκε στη μουσική σκηνή και πέντε χρόνια αργότερα (1956) δημιούργησε το πρώτο της σινγκλ, με τίτλο «Burn my candle». Οι πωλήσεις των 40 τουλάχιστον άλμπουμ της, άγγιξαν τον αστρονομικό αριθμό των 135.000.000 αντιτύπων παγκοσμίως.
Η Μπάσι παντρεύτηκε δυο φορές, με τον Κένεθ Χιουμ (από το 1961 έως το 1965) και τον Σέρτζιο Νόβακ (από το 1968 έως το 1977), ενώ θρυλείται πως είχε μια σφοδρή ερωτική σχέση με τον ηθοποιό Πίτερ Φιντς, χωρίς κανείς από τους δυο να την επιβεβαιώσει ποτέ. Απέκτησε δυο κόρες, “αγνώστου πατρός”, την Σάρον (που γεννήθηκε στα 1954) και τη Σαμάνθα (1963-1985, επίσημη εκδοχή η αυτοκτονία), τις οποίες αμφότερες υιοθέτησε ο Νόβακ. Στα 1971 η Μπάσι υιοθέτησε το γιο μιας ανιψιάς της, ονόματι Μαρκ. Ο τελευταίος εξέδωσε αργότερα ένα βιβλίο σχετικά με την ερωτική της ζωή, το οποίο αποτέλεσε αφορμή ώστε οι σχέσεις τους να κλονισθούν σημαντικά. Η Μπάσι έχει αποκτήσει και 5 εγγόνια. Τα τελευταία χρόνια ζει στο Μόντε Κάρλο.
Είπε:
- «Το χειροκρότημα του κοινού είναι καλύτερο από το sex».
- «Οι άνδρες κάποια στιγμή σε εγκαταλείπουν, τα διαμάντια ποτέ».
Θάνατοι
1944 – Ναπολέων Λαπαθιώτης | Έλληνας ποιητής. Γεννήθηκε στην Αθήνα, τη νύχτα προς τα ξημερώματα της 31ης Οκτωβρίου 1888 σε ένα σπίτι της πλατείας Αγίων Θεοδώρων. Ο πατέρας του, Λεωνίδας Λαπαθιώτης (1854-1942), με καταγωγή από την Κύπρο, ήταν μαθηματικός και ανώτατος στρατιωτικός, που διετέλεσε βουλευτής το 1903-1905 και έγινε υπουργός στρατιωτικών το 1909. Η μητέρα του, Βασιλική Παπαδοπούλου, ήταν ανιψιά του Χαρίλαου Τρικούπη. Άρχισε να γράφει ποιήματα από παιδί. Ένα πρωτόλειο έμμετρο δράμα του εκδόθηκε με φροντίδα του πατέρα του. Στα γράμματα εμφανίστηκε επίσημα το 1905, στο περιοδικό Νουμάς. Το 1907 μαζί με άλλους εννιά νεαρούς λογοτέχνες ίδρυσαν το περιοδικό Ηγησώ.
Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών όπου το 1909 πήρε δίπλωμα Νομικής, αλλά ποτέ δεν άσκησε το επάγγελμα. Το φθινόπωρο του 1916, μαζί με τον πατέρα του, εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη και προσχώρησαν στο κίνημα της Εθνικής Άμυνας. Το πρώτο εξάμηνο του 1917, ο Λαπαθιώτης συνόδευσε τον πατέρα του στην Αίγυπτο για την στρατολόγηση εθελοντών για τον στρατό του κράτους της Θεσσαλονίκης. Στην Αίγυπτο γνώρισε τον Κωνσταντίνο Καβάφη. Κατατάχτηκε στον στρατό ως ανθυπολοχαγός-διερμηνέας, θέση που διατήρησε ως το 1921.
Στην αρχή ο Λαπαθιώτης ήταν υποστηρικτής του Ελευθέριου Βενιζέλου. Μάλιστα, είχε συμμετάσχει στο κίνημα της εθνικής άμυνας, όπως και ο πατέρας του. Από την δεκαετία του 1920 και μετά ήρθε σε επαφή με το κομμουνιστικό κίνημα και στη συνέχεια ενστερνίστηκε τον κομμουνισμό.
Το 1932 και μετά αρθρογραφούσε στο αριστερό περιοδικό Πρωτοπόροι το πεζό τραγούδι «Τραγούδι για το ξύπνημα του προλεταριάτου». Το 1943 συνδέθηκε στενά με τους αντάρτες του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, σύμφωνα με καταθέσεις του Τάσου Βουρνά. Έζησε για περισσότερα από 40 χρόνια στο διώροφο νεοκλασικό της οικογένειάς του κάτω από τον λόφο του Στρέφη, στην Αθήνα. Εκεί έγραψε το μεγαλύτερο μέρος του ποιητικού έργου του αλλά και εκεί αυτοκτόνησε τη νύχτα της 7ης προς 8η Ιανουαρίου 1944, φτωχός και καταπονημένος από τα ναρκωτικά. Η κηδεία του έγινε με έρανο των φίλων του.
Διαβάστε περισσότερα στο link που ακολουθεί:
Ναπολέων Λαπαθιώτης | Ο αντισυμβατικός της ποίησης
Εκτός από ποιήματα, έγραψε επίσης πάνω από 100 πεζογραφήματα, πολλές δεκάδες διηγήματα, καθώς και επιφυλλίδες και κριτικά και αισθητικά κείμενα. Το έργο του βρίσκεται διασκορπισμένο σε περιοδικά και εφημερίδες. Η μοναδική του ποιητική συλλογή δημοσιεύτηκε το 1939, ενώ μετά τον θάνατό του, ο Άρης Δικταίος εξέδωσε, το 1964, τα ποιήματά του. Το κινηματογραφικό έργο Μετέωρο και σκιά (1985) βασίζεται στην ζωή του.
Στο link που ακολουθεί μπορείτε να διαβάσετε
ακόμα περισσότερα γεγονότα που συνέβησαν αυτή την ημερομηνία
Γέγονε την 8η Ιανουαρίου
