.
Η ταυτότητα της ημέρας
και τα γεγονότα που την «σημάδεψαν»
6 Ιανουαρίου 2025
Είναι η 6η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Υπολείπονται 359 ημέρες για τη λήξη του
🌅 Ανατολή ήλιου: 07:41 – Δύση ήλιου: 17:20 – Διάρκεια ημέρας: 9 ώρες 39 λεπτά
🌓 Σελήνη 6.8 ημερών
Χρόνια πολλά στους: Φώτιο, Φώτη, Φωτεινό, Φωτεινή, Φανή, Φένια, Φώτω, Φώφη,
Φωτούλα, Φαίη, Φωφώ, Θεοφάνη, Φάνη, Θεοφανία, Φάνια, Φανή, Φένια, Φανούλα,
Ιορδάνη, Ντάνη, Δάνη, Ιορδάνα, Ντάνα, Δάνα,
Ουρανία, Ράνια, Περιστέρα, Θεοπούλα και Θεόπη
Γεγονότα
1907 – Η Μαρία Μοντεσσόρι άνοιξε το πρώτο της σχολείο. Το «Casa dei Bambini» (Οίκος των Παιδιών) έβαλε τα θεμέλια για μια εκπαιδευτική επανάσταση που θα άλλαζε τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τη μάθηση. Η πρωτοποριακή μέθοδος της Μοντεσσόρι, βασισμένη στην αυτονομία, την παρατήρηση και την προσαρμογή στις φυσικές ικανότητες των παιδιών, έγινε σημείο αναφοράς για την εκπαίδευση παγκοσμίως.
Η Μαρία Μοντεσσόρι, μία από τις πρώτες γυναίκες στην Ιταλία που απέκτησε πτυχίο ιατρικής, αφιέρωσε τη ζωή της στη μελέτη της ανάπτυξης των παιδιών και στη δημιουργία μιας μεθόδου που θα τους έδινε την ελευθερία να αναπτύξουν το πλήρες δυναμικό τους. Το «Casa dei Bambini» ξεκίνησε σε μια φτωχογειτονιά της Ρώμης, όπου φιλοξενήθηκαν παιδιά που δεν είχαν πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση. Με τη χρήση ειδικά σχεδιασμένων υλικών και τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που ενίσχυε την αυτονομία τους, η Μοντεσσόρι έφερε επανάσταση στην παιδαγωγική προσέγγιση.
Η μέθοδος της βασιζόταν σε τρεις βασικές αρχές: την ελευθερία επιλογής, τη σημασία της παρατήρησης και τη δημιουργία ενός προσαρμοσμένου περιβάλλοντος που προάγει την αυτοεκπαίδευση. Τα παιδιά στο «Casa dei Bambini» είχαν την ευκαιρία να επιλέγουν τις δραστηριότητές τους, να μαθαίνουν μέσα από το παιχνίδι και να αναπτύσσουν τις ικανότητές τους με τον δικό τους ρυθμό, μακριά από τις αυστηρές παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας.
Η επιτυχία του πρώτου σχολείου ήταν τέτοια που η φήμη της Μοντεσσόρι εξαπλώθηκε γρήγορα. Μέσα σε λίγα χρόνια, η μέθοδός της εφαρμόστηκε σε σχολεία σε όλο τον κόσμο, από την Ευρώπη μέχρι την Αμερική και την Ασία. Οι αρχές της παραμένουν ζωντανές και επίκαιρες, επηρεάζοντας όχι μόνο την εκπαίδευση αλλά και τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε την παιδική ανάπτυξη.
Σήμερα, περισσότερα από 22.000 σχολεία σε πάνω από 110 χώρες εφαρμόζουν τη μέθοδο Μοντεσσόρι, ενώ οι ιδέες της για την ελευθερία, την αυτονομία και τον σεβασμό στη μοναδικότητα κάθε παιδιού συνεχίζουν να εμπνέουν εκπαιδευτικούς και γονείς παγκοσμίως.
Η δημιουργία του «Casa dei Bambini» δεν ήταν απλώς η αρχή μιας νέας παιδαγωγικής προσέγγισης, αλλά και το πρώτο βήμα προς μια διαφορετική φιλοσοφία για την ανθρώπινη ανάπτυξη και την εκπαίδευση. Η κληρονομιά της Μαρίας Μοντεσσόρι μας θυμίζει ότι η εκπαίδευση μπορεί να είναι μια δύναμη που αλλάζει τον κόσμο.
1948 – Λήγει η Μάχη της Κόνιτσας μεταξύ του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) και του Εθνικού στρατού κατά τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο έπειτα από 13 ημέρες μαχών. Τον Μάρτιο του 1947, ένα χρόνο μετά την έναρξη του εμφυλίου, o Δημοκρατικός Στρατός της Ελλάδας (ΔΣΕ) ήταν κυρίαρχος σε 100 χωριά σε όλη την Ελλάδα. Είχε στις τάξεις του 13.000 άντρες και είχαν την υποστήριξη 50.000 άλλων σε πόλεις και χωριά σε όλη την Ελλάδα. Μέχρι τα μέσα του 1947, αυτή η δύναμη είχε αυξηθεί σε 23.000. Ωστόσο, δεν έλεγχαν μεγάλες πόλεις και ο Μάρκος Βαφειάδης αποφάσισε να κάνει την Κόνιτσα πρωτεύουσα της χώρας.
Η επίθεση του Δημοκρατικού Στρατού εκδηλώθηκε τα ξημερώματα της 25ης Δεκεμβρίου από την 32η “ταξιαρχία” στο τοποθεσία του προφήτη Ηλία με αντικειμενικό σκοπό την κατάληψη του υψώματος της Ιτιάς. Οι επιτιθέμενοι είχαν επιτυχίες και στον τομέα του προφήτη Ηλία καταλαμβάνοντας το ύψωμα Τσάρνοβο, αλλά όλες τους οι σφοδρές επιθέσεις στο ύψωμα Ιτιά, που ήταν το κλειδί της πόλης αποκρούστηκαν απεγνωσμένα από τους αμυνόμενους που βρίσκονταν πάντως σε κρίσιμη κατάσταση. Η κατάσταση έγινε κρισιμότερη την 26η Δεκεμβρίου, καθώς τα τμήματα στο Ύψωμα Ιτιά πιέζονταν αφόρητα από τους επιτιθέμενους. Η επέμβαση της αεροπορίας δεν βελτίωσε αισθητά την κατάσταση καθώς οι επιτιθέμενοι διέθεταν και αντιεροπορικά όπλα που χρησιμοποίησαν με αρκετή ικανότητα. Την 27η Δεκεμβρίου οι επιτιθέμενοι κατάφεραν να εξαπολύσουν σφοδρή επίθεση με πάνω από 200 οπλοφόρους στην πεδινή είσοδο της πόλης και κατάφεραν να διεισδύσουν στις νοτιοανατολικές συνοικίες της πόλης καθιστώντας κρίσιμη την κατάσταση για τους αμυνόμενους. Την 28η Δεκεμβρίου επιτέθηκαν στην τοποθεσία Μακροβούνι ακριβώς στην είσοδο της πόλης. Ακολούθησαν αλλεπάλληλες νυχτερινές επιθέσεις από τον Δημοκρατικό Στρατό. Την ίδια μέρα όμως οι εθνικές δυνάμεις που αμύνονταν κατάφεραν να εκκαθαρίσουν την πόλη από τους διεισδύσαντες κάνοντας εκτεταμένη χρήση αντιαρματικών πυρών (πιάτ), ουσιαστικά κατεδαφίζοντας τα σπίτια που είχαν καταληφθεί.
Η τελική επίθεση του Δημοκρατικού Στρατού με όλες τις δυνάμεις σε όλο το μέτωπο της πόλης, ορίστηκε να γίνει τα ξημερώματα της 31ης Δεκεμβρίου 1947. Η κρίσιμη εξέλιξη που πιθανά έκρινε τον αγώνα, ήταν η είσοδος του 527 ΤΠ. Με αερομεταφορά μπήκε στην πόλη και η Γ΄ μοίρα καταδρομέων (ΛΟΚ) την 1η Ιανουαρίου 1948, γέρνοντας οριστικά την πλάστιγγα υπέρ των αμυνόμενων. Ο Βαφειάδης εξαπέλυσε ισχυρότατες επιθέσεις για την ανακατάληψη, που όλες απέτυχαν, καθώς ήδη στην περιοχή που κατείχαν μοίρες ΛΟΚ δρούσε και το 582 Τάγμα Πεζικού ερχόμενο από την κατεύθυνση της γέφυρας Ρομπόκη, που οριστικά ανακούφισε με την δράση του τους αμυνόμενους της Κόνιτσας.
Στις 6 Ιανουαρίου η επίθεση του δημοκρατικού στρατού κατά της Κόνιτσας είχε αποτύχει οριστικά και οι επιτιθέμενοι βρίσκονταν εκ νέου στα σημεία εξόρμησης τους. Την ίδια μέρα, επί τόπου στην Κόνιτσα βρέθηκε η βασίλισσα Φρειδερίκη, μετά από επικίνδυνη πορεία 75 χιλιομέτρων με στρατιωτικό όχημα, ενώ οι μάχες μαίνονταν ακόμη στην περιοχή. Όπως αναφέρει ο Αλέξανδρος Ζαούσης (στο βιβλίο του «Η Τραγική αναμέτρηση») «στην πρωτεύουσα η νίκη του Ελληνικού Στρατού στην Κόνιτσα έπαιρνε διαστάσεις εθνικού γεγονότος. Η Βουλή, η Ακαδημία Αθηνών, το ΕΜΠ και πλήθος οργανώσεων έστελναν συγχαρητήρια ψηφίσματα στην φρουρά και τους κατοίκους της Κόνιτσας.
Οι απώλειες των δύο παρατάξεων φανερώνουν την σφοδρότητα της σύγκρουσης: ο ΔΣΕ είχε 458 νεκρούς και 217 τραυματίες (σύμφωνα με τον Εθνικό στρατό, γιατί ο ΔΣΕ παρουσίασε πίνακα με λιγότερες απώλειες), ενώ ο ΕΣ είχε 149 νεκρούς, 458 τραυματίες και 69 αγνοούμενους.
1966 – Η τελετή του αγιασμού των υδάτων στο λιμάνι του Πειραιά, στις 6 Ιανουαρίου 1966, σημαδεύτηκε από την πρωτοφανή λαϊκή συμμετοχή, αλλά και από τα επεισόδια που ακολούθησαν. Ήταν η εποχή της λεγόμενης «Αποστασίας» και τα πνεύματα ήταν ιδιαίτερα οξυμένα.
Ο αρχηγός της Ένωσης Κέντρου, Γεώργιος Παπανδρέου, ο πρωθυπουργός του 53%, που είχε εξαναγκαστεί σε παραίτηση από τον βασιλιά Κωνσταντίνο τον Ιούλιο του 1965, αποφάσισε να κάνει επίδειξη δύναμης έναντι των αντιπάλων του και να παραστεί στην τελετή αγιασμού των υδάτων στον Πειραιά. Η διαφαινόμενη παρουσία μεγάλους πλήθους υποστηρικτών του ανάγκασε τον βασιλιά και τους λοιπούς κυβερνητικούς επισήμους να μην παραστούν στην επίσημη και πατροπαράδοτη τελετή στο λιμάνι του Πειραιά, αλλά να μετακινηθούν στο γειτονικό Τουρκολίμανο.
Πράγματι, «μέγα πλήθος» συγκεντρώθηκε στο λιμάνι του Πειραιά. Οι επιτελείς της Ένωσης Κέντρου το υπολόγισαν σε 200-300.000. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο «Ασοσιέτεντ Πρες» μετέδωσε για 40.000 συγκεντρωμένους, ενώ η αστυνομία τους υπολόγισε σε 10.000. «Σεισμό» χαρακτήρισε τη συγκέντρωση ο Γεώργιος Παπανδρέου, που έφθασε στον τόπο της τελετής συνοδεία μεγάλης πομπής αυτοκινήτων από το Καστρί. Τα συνθήματα που κυριαρχούσαν, πριν αλλά και κατά τη διάρκεια της τελετής ήταν: «Δημοκρατία», «Παπανδρέου», «Παπανδρέου και υιός, η Ελλάδα πάει εμπρός», «Είσαι ο πρωθυπουργός», «1-1-4», «Εκλογές»
Γεννήσεις
1412 – Ιωάννα της Λωραίνης | Γαλλίδα ηρωίδα και αγία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Tέθηκε επικεφαλής των γαλλικών στρατευμάτων στον Εκατονταετή Πόλεμο κατά των Άγγλων στη Γαλλία. Κατηγορήθηκε ως αιρετική αλλά εκτελέσθηκε με την κατηγορία ότι φορούσε αντρικά ρούχα σε ηλικία μόλις 19 ετών. 24 χρόνια μετά τον θάνατό της αθωώθηκε και αγιοποιήθηκε από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Η μνήμη της τιμάται στις 30 Μαΐου και θεωρείται προστάτιδα της Γαλλίας όπως επίσης και των αιχμαλώτων, των στρατιωτικών και όσων χλευάζονται για την πίστη τους.
Η Ιωάννα της Λωρραίνης απέκτησε σχεδόν θρυλική διάσταση κατά τους τέσσερις αιώνες που ακολούθησαν το θάνατό της. Η κύρια πηγή πληροφοριών για εκείνη είναι τα πρακτικά της δίκης της. Πέντε πρωτότυπα χειρόγραφα από την αρχική δίκη ήρθαν στην επιφάνεια κατά τον 19ο αιώνα. Σύντομα οι ιστορικοί εντόπισαν τα πλήρη πρακτικά της ακυρωτικής δίκης που περιλάμβαναν ένορκες καταθέσεις από 115 μάρτυρες καθώς και τις πρωτότυπες σημειώσεις στα Γαλλικά που μετέφραζαν τα πρακτικά της αρχικής δίκης που ήταν γραμμένα στα λατινικά. Επίσης βρέθηκαν διάφορες σύγχρονές της επιστολές που φέρουν την υπογραφή «Jehanne» γραμμένα με το ασταθές χέρι ενός ατόμου που δεν γνωρίζει να γράφει.
Η Ιωάννα έχει καταστεί θρυλική φυσιογνωμία τόσο για τη Γαλλία όσο και για πολλές χώρες ανά την υφήλιο. Πληθώρα από λογοτεχνικά, ιστορικά, μουσικά, θεατρικά και κινηματογραφικά έργα έχουν ως πηγή έμπνευσης την προσωπικότητά της. Μερικοί και μερικές από τους/τις δημιουργούς αυτών των έργων είναι η Κριστίν ντε Πιζάν, ο Σαίξπηρ, ο Βολταίρος, ο Σίλερ, ο Βέρντι, ο Τσαϊκόφσκι, ο Τουαίην, ο Σω, ο Μπρεχτ, ο Άντερσον, ο Χόνεγκερ, ο Κοέν και ο Ανούιγ. Απεικονίζεται συνεχώς σε διάφορες ταινίες, τηλεοπτικές σειρές, τραγούδια, ακόμα και βιντεοπαιχνίδια.
1946 – Χρήστος Λεττονός | Έλληνας συνθέτης και τραγουδιστής, ποιητής, ζωγράφος και παρουσιαστής παιδικών εκπομπών στην τηλεόραση. Γεννήθηκε στον Σταυρό Θεσσαλονίκης.
Ξεκίνησε την καλλιτεχνική του δραστηριότητα από το θέατρο, συνεργαζόμενος με τους θιάσους των Αλέκου Αλεξανδράκη – Νόνικας Γαληνέα και Γιάννη Φέρτη – Ξένιας Καλογεροπούλου κ.ά., ενώ άρχισε την καλλιτεχνική του πορεία σε μπουάτ, και από το 1974 στράφηκε στη δισκογραφία.
Συνεργάσθηκε με τους Δήμο Μούτση, Γιάννη Σπανό κ.ά. δημιουργούς, ενώ το 1975 παρουσίασε την πρώτη του δισκογραφική δουλειά με τον τίτλο Γραφειοκρατία. Συμμετείχε σε πολλές ομαδικές παραγωγές, ενώ ο ίδιος έβγαλε επίσης το δίσκο Τα στρατιωτικά (1982).
Στις 2 Ιουνίου του 1994 ενώ κοιμόταν, φιλοξενούμενος στο σπίτι του φίλου του, ζωγράφου Χ. Σουραπά, στο Μαρκόπουλο Αττικής ξέσπασε στο οίκημα φωτιά και οι δυο άνδρες υπέστησαν καθολικά εγκαύματα. Ο τραγουδιστής υπέκυψε δυο μέρες αργότερα, στο νοσοκομείο «ΚΑΤ», στο Μαρούσι, όπου είχε μεταφερθεί.
Θάνατοι
1993 – Ρούντολφ Νουρέγιεφ | Ρώσος χορευτής. Ο Νουρέγιεφ γεννήθηκε σ’ ένα βαγόνι της Υπερσιβηρικής αμαξοστοιχίας κοντά στην πόλη Ιρκούτσκ, κι ενώ η μητέρα του βρισκόταν καθ’ οδόν προς το Βλαδιβοστόκ, όπου υπηρετούσε ο πατέρας του στον Κόκκινο στρατό. Ήταν το τέταρτο και τελευταίο παιδί της μουσουλμανικής στο θρήσκευμα οικογένειάς του (είχε τρεις μεγαλύτερες αδελφές). Μεγάλωσε κοντά στην πόλη Ουφά, στη δημοκρατία του Μπασκορτοστάν. Ξεκίνησε την καριέρα του από τα διάσημα μπαλέτα Κίροφ το 1958, αφού πρώτα σπούδασε στην Ακαδημία Βαγκάνοβα της Αγίας Πετρούπολης έχοντας γίνει δεκτός το 1955, σε ηλικία 17 ετών. Σύντομα αναδύθηκε η τεχνική, η αρμονία και το ταλέντο του, κάτι που συνέτεινε ώστε να γίνει πρωταγωνιστής στους περισσότερους βασικούς ρόλους του κλασικού ρεπερτορίου.
Το 1961 στο Παρίσι, σε μία περιοδεία των μπαλέτων Κίροφ του Λένινγκραντ, ο 23χρονος τότε Ρούντολφ Νουρέγιεφ, που ήταν πρώτος χορευτής των μπαλέτων, ζήτησε πολιτικό άσυλο στη Γαλλία ενώ ετοιμαζόταν να αναχωρήσει με τον θίασο για την Αγγλία. Στο Παρίσι αρχικά συνεργάστηκε με το Μεγάλο Μπαλέτο του Μαρκήσιου de Cuevas, σύντομα όμως (1962) πήγε στην Αγγλία, όπου απέκτησε τη βρετανική υπηκοότητα κι εκεί συνεργάστηκε με τα Βασιλικά Μπαλέτα του Λονδίνου, γνωρίζοντας την επιτυχία ως παρτενέρ της κατά 19 χρόνια μεγαλύτερής του Βρετανίδας χορεύτριας, Μαργκότ Φοντέιν. Παρ’ ότι η εκεί συνεργασία του ξεπέρασε την εικοσαετία, ουδέποτε ενσωματώθηκε στο μπαλέτο, προτιμώντας τον ρόλο του προσκεκλημένου καλλιτέχνη, τίτλο που διατήρησε στις ανά τον κόσμο εμφανίσεις του.
Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, κι ενώ παρέμεινε στο χορό ακόμη και όταν πέρασε τα 50 χρόνια του, συνεργάστηκε ακόμη με τα Βασιλικά Μπαλέτα της Σουηδίας, το Μπαλέτο της Σκάλας του Μιλάνου, το Μπαλέτο του Βερολίνου κ.λπ., ενώ διετέλεσε διευθυντής του Μπαλέτου της Όπερας του Παρισιού από το 1983 έως το 1989. Στη δεκαετία του ’70 ασχολήθηκε με την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, πρωταγωνιστώντας μεταξύ άλλων στην κινηματογραφική εκδοχή του “Δον Κιχώτη”, ενώ αργότερα ερμήνευσε τον Ροδόλφο Βαλεντίνο στην ομότιτλη ταινία. Το 1982 απέκτησε και την αυστριακή υπηκοότητα, αν και ζούσε κατά βάση στο Παρίσι.
1993 – Ο Ντίζι Γκιλέσπι | Αμερικανός τρομπετίστας της τζαζ, συνθέτης και τραγουδιστής. Ως συνθέτης και βιρτουόζος της τρομπέτας, συνέβαλε αποφασιστικά, μαζί με τον Τσάρλι Πάρκερ, στην εξέλιξη της μοντέρνας τζαζ και του μπίμποπ (bebop). Μέχρι το 1944, ο Γκιλέσπι είχε αποκτήσει σημαντική φήμη ώστε να ηγείται ο ίδιος ορχήστρες.
Η συνεχιζόμενη συνεργασία του με τον Τσάρλι Πάρκερ συνέβαλε στην εξέλιξη του είδους του μπίμποπ, παράλληλα με τη μουσική του σουίνγκ που ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής εκείνη την περίοδο. Σε αντίθεση με τον Πάρκερ, που συμμετείχε σε μικρά μουσικά σύνολα, ο Γκιλέσπι στόχευε στην δημιουργία μίας μεγάλης ορχήστρας (big band), την οποία οργάνωσε τελικά στις αρχές του 1945. Μετά από την εμπορική αποτυχία της, το Νοέμβριο του ίδιου έτους, σχημάτισε ένα κουιντέτο, στο οποίο συμμετείχε επίσης ο Πάρκερ.
Αργότερα, το σύνολο απέκτησε και ένα έκτο μέλος, ενώ τελικά ο Γκιλέσπι επέκτεινε το σχήμα, επιχειρώντας για δεύτερη φορά την δημιουργία μιας μεγάλης ορχήστρας, την οποία κατάφερε να διατηρήσει για τέσσερα χρόνια. Στο διάστημα αυτό, συμμετοχή στην ορχήστρα είχαν ορισμένοι σημαντικοί τζαζ μουσικοί, όπως ο Τζον Κολτρέιν.
Διαβάστε περισσότερα στο link που ακολουθεί
Dizzy Gillespie – Όταν η τζαζ φόρεσε φουστανέλα)
Ο Γκιλέσπι, πειραματίστηκε μουσικά προσπαθώντας να ενσωματώσει αφρικανικά και κουβανέζικα μουσικά στοιχεία στη τζαζ. Διέλυσε την ορχήστρα του, το 1950, εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων. Το 1956, και ενώ μέχρι τότε καθοδηγούσε μικρά σύνολα μουσικών, δημιούργησε για δεύτερη φορά μία μεγάλη ορχήστρα, με την οποία περιόδευσε στην Ευρώπη, στη Μέση Ανατολή και στη Λατινική Αμερική. Μετά τη διάλυση της ορχήστρας, το 1958, ο Γκιλέσπι συνέχισε να παίζει με μικρότερα μουσικά σχήματα, παραμένοντας ενεργός μέχρι το 1992. Στη δεκαετία του 1980, ηγήθηκε της ορχήστρας United Nations Orchestra.
Στο link που ακολουθεί μπορείτε να διαβάσετε
ακόμα περισσότερα γεγονότα που συνέβησαν αυτή την ημερομηνία
Γέγονε την 6η Ιανουαρίου
