Γέγονε την 27η Απριλίου

...

1805 – Η μάχη της Ντέρνα. Η πρώτη χερσαία επιχείρηση των ΗΠΑ σε ξένο έδαφος έγινε πριν από 201 χρόνια στις 27 Απριλίου 1805. Πρόκειται για τη μάχη της Ντέρνα (σημαντικό λιμάνι της Κυρηναϊκής κοντά στα αιγυπτιο-λιβυκά σύνορα) μεταξύ αμερικανών πεζοναυτών υπό τον Γουίλιαμ Ιτον και πειρατών υπό τον πασά της Τρίπολης, Γιουσιούφ Καραμανλή, που λυμαίνονταν τις ακτές της Β. Αφρικής ανάμεσα στο Μαρόκο και την Αίγυπτο (Μπαρμπαριά).

Ο Ιτον στρατολόγησε στα τέλη του 1804 επιτόπου ανθρώπους των αρμάτων, κυρίως ντόπιους και Λίβυους, καθώς και Γάλλους, Ιταλούς, Σκωτσέζους, Γερμανούς και άλλους Ευρωπαίους που είχαν παραμείνει εκεί μετά την εκστρατεία του Ναπολέοντα, ανάμεσα στους οποίους ξεχώριζε μια συμπαγής ομάδα σαράντα Ελλήνων.

Πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν ο Τόμας Τζέφερσον, ένας από τους πιο φιλελεύθερους ηγέτες της εποχής του, συντάκτης της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας, που προσαρμόστηκε σύντομα στις συνθήκες της άσκησης εξουσίας, εγκρίνοντας επιθετικές επιχειρήσεις για την προώθηση των αμερικανικών συμφερόντων.

Στη Μεσόγειο, η αμερικανική κυβέρνηση επιχείρησε αρχικά να εξαγοράσει την ασφαλή διέλευση, καταβάλλοντας ετησίως σημαντικά ποσά στους Μπαρμπαρέζους ηγεμόνες, με πενιχρά όμως αποτελέσματα, ιδίως στην περίπτωση της Τρίπολης.

Η κατάληψη της Ντέρνα από τους Αμερικανούς και τους συμμάχους τους δεν σήμαινε ότι είχαν κερδίσει και τον πόλεμο. Πόνταραν στην εξέγερση του πληθυσμού υπέρ του Χάμετ (αδελφού του Γιουσούφ Καραμανλή, με τον οποίο είχαν δυναστική διαμάχη), αλλά διαψεύστηκαν, η Τρίπολη απείχε 1.500 χιλιόμετρα ερήμου, δεν διέθεταν χερσαίες δυνάμεις για τη συνέχεια των επιχειρήσεων, και το μισθοφορικό σώμα παρουσίαζε σημεία διάλυσης.

Ο αμερικανός πρόξενος στο Τούνεζι (Τύνιδα) Τομπίας Λίαρ αποφάσισε να παίξει το χαρτί της διαπραγμάτευσης με τον πασά της Τρίπολης, όσο διαρκούσε ο επικοινωνιακός απόηχος της κατάληψης. Στις 6 Ιουνίου 1805 υπεγράφη συνθήκη, βάσει της οποίας ο πασάς δεσμευόταν να μην επιτίθεται σε αμερικανικά πλοία, ενώ οι Αμερικανοί υποχρεώνονταν να καταβάλουν 60.000 δολάρια και να εκκενώσουν την Ντέρνα. Τα αμερικανικά συμφέροντα διασφαλίζονταν.

Για την ιστορία, η σημαία του σώματος των πεζοναυτών έφερε την επιγραφή «Στις ακτές της Τρίπολης», ως υπόμνηση της πρώτης επιχείρησής τους στο εξωτερικό. Οταν αργότερα οι πεζοναύτες έλαβαν μέρος στην εκστρατεία του Μεξικού (1848), τους προσφέρθηκε μια σημαία με την επιγραφή συμπληρωμένη «Από την Τρίπολη ώς τα ανάκτορα του Μοντεζούμα», που αποτέλεσε στη συνέχεια τη βάση του ύμνου του σώματος των πεζοναυτών.

1810 – Ο Μπετόβεν ολοκληρώνει την περίφημη πιανιστική σύνθεσή του «Fur Elise». Η πιο δημοφιλής σύνθεση του Μπετόβεν και ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα έργα της κλασσικής μουσικής, γνωστή με τη γερμανική της ονομασία Für Elise («Για τη Λίζα»). Πρόκειται για μια τρίλεπτη μπαγκατέλα (μικρής διάρκειας σύνθεση για πιάνο με ελαφρύ περιεχόμενο) σε λα ελάσσονα, η πρεμιέρα της οποίας δόθηκε στις 27 Απριλίου 1810.

Οι ειδικοί περί το έργο του Μπετόβεν, όσο και αν έχουν προσπαθήσει, δεν έχουν καταφέρει να μάθουν ποια ήταν η Λίζα. Πιστεύουν βάσιμα ότι ο μεγάλος γερμανός μουσουργός έγραψε στα σαράντα του ένα έργο «Για την Τερέζα» («Für Therese»), προκειμένου να εντυπωσιάσει τη δεκαοκτάχρονη Τερέζα Μαλφάτι φον Ρόρενμπαχ τσου Ντέτσα, στην οποία είχε κάνει πρόταση γάμου.

Ο Μπετόβεν, που δεν ευδοκίμησε στις σχέσεις του με το «ασθενές» φύλο, έφαγε μία ακόμη «χυλόπιτα» από τη μικρή Τερέζα, σε μια περίοδο που τα οικονομικά του δεν ήταν ιδιαιτέρως ανθηρά. Η κόρη του βιεννέζου εμπόρου Γιάκομπ Μαλφάτι προτίμησε τη σιγουριά, τα νιάτα και τους τίτλους ευγενείας του Βίλχελμ φον Ντρόσντικ, ανώτερου υπαλλήλου στην Αυλή των Αψβούργων. Το έργο εκδόθηκε το 1865 και ο μουσικολόγος Λούντβιχ Νολ, εξαιτίας του άσχημου γραφικού χαρακτήρα του Μπετόβεν, το αντέγραψε λανθασμένα, Ελίζε αντί για Τερέζα.
Το Für Elise έχουν ερμηνεύσει και ηχογραφήσει σπουδαίοι πιανίστες, όπως οι Βλαντμίρ Ασκενάζι, Μάρεϊ Περάχια, Μπάλας Σοκολάι, Ρόμπερτ Σίλβερμαν, Αλφρεντ Μπρέντελ και Βαν Κλάιμπερν.

1894 – Ισχυρός σεισμός, μεγέθους 7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και εντάσεως 10 βαθμών την κλίμακας Μερκάλι, σημειώνεται στις 7:21 μ.μ. με επίκεντρο στον Άγιο Κωνσταντίνο Φθιώτιδας. Ισχυρός σεισμός (Μ=7,0) έπληξε στις 27 Απριλίου του 1894 τη Φθιώτιδα, κυρίως την ανατολική Λοκρίδα (Άγιος Κωνσταντίνος, Αταλάντη, Αρκίτσα, Λιβανάτες).

Στις 20 Απριλίου είχε προηγηθεί καταστρεπτικός σεισμός (Μ=6,7) ο οποίος έπληξε τα χωριά Μαλεσίνα, Προσκυνά και Μαρτίνο. Από το δεύτερο σεισμό καταστράφηκε ο Άγιος Κωνσταντίνος (Χ). 255 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 3783 σπίτια καταστράφηκαν (και από τους δύο σεισμούς).

Στις επαρχίες της Λιβαδειάς, της Θήβας, της Χαλκίδας και του Ξηροχωρίου οι ζημιές ήταν λιγότερες. Στην Αθήνα πολλά σπίτια έπαθαν ρωγμές. Ο σεισμός έγινε αισθητός μέχρι τη Θεσσαλονίκη, τη Μυτιλήνη και την Κρήτη. Παρατηρήθηκαν επίσης κατολισθήσεις, μεταβολές στη στάθμη του νερού των πηγαδιών και θαλάσσιο κύμα βαρύτητας ύψους 3m.

1908 – Τελετή έναρξης των 4ων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στο Λονδίνο. Οι 4οι Ολυμπιακοί Αγώνες είχαν ανατεθεί αρχικά στη Ρώμη, αλλά λόγω της μεγάλης έκρηξης του ηφαιστείου του Βεζούβιου το 1906, που προκάλεσε μεγάλες οικονομικές πληγές στην Ιταλία, η ΔΟΕ αποφάσισε να αναθέσει τη διοργάνωση στο Λονδίνο, που είχε την εμπειρία από άλλες αθλητικές διοργανώσεις, όπως το τουρνουά τένις του Γουίμπλεντον.

Οι Άγγλοι επανέφεραν τους Ολυμπιακούς Αγώνες στη σωστή τους ρότα κι έθεσαν τις βάσεις για τη μετέπειτα άρτια διοργάνωσή τους. Αν και εντάχθηκαν σε εμπορική έκθεση και διήρκεσαν έξι μήνες (27 Απριλίου – 31 Οκτωβρίου), ο αθλητισμός νίκησε κατά κράτος το εμπόριο.

Η πολιτική έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή της στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Στους Φινλανδούς, που η χώρα τους τελούσε υπό ρωσική κατοχή, δεν επετράπη να φέρουν τη σημαία τους και αυτοί αντί της ρωσικής προτίμησαν να παρελάσουν χωρίς σημαία. Ο σημαιοφόρος της αμερικανικής ομάδας Ραλφ Ρόουζ αρνήθηκε να γείρει τη σημαία για να τιμήσει το βασιλικό ζεύγος της Μεγάλης Βρετανίας. «Αυτή η σημαία δεν υποκλίνεται σε κανένα βασιλιά» δικαιολογήθηκε και από τότε η «αστερόεσσα» δεν υποκλίνεται σε κανένα αρχηγό κράτους.

Από τότε χρονολογείται και η ρήση που συνοδεύει τους Ολυμπιακούς Αγώνες: «Το σπουδαιότερο στους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν είναι η νίκη, αλλά η συμμετοχή, όπως ακριβώς το σπουδαιότερο στη ζωή δεν είναι ο θρίαμβος, αλλά ο αγώνας». Το είπε ο Αρχιεπίσκοπος της Πενσυλβάνιας και το επανέλαβε ο Πιερ Ντε Κουμπερτέν.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου συμμετείχαν 2008 αθλητές (1.971 άνδρες και 37 γυναίκες) από 22 χώρες. Τα περισσότερα μετάλλια κατέκτησε η Μεγάλη Βρετανία, συνολικά 146 (56-51-39), έναντι 47 (23-12-12) των ΗΠΑ και 25 της Σουηδίας (8-6-11).

Ο ιταλός μαραθωνοδρόμος Ντοράντο Πιέτρι, φούρναρης στο επάγγελμα, πέρασε στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων ως μία από τις δραματικότερες μορφές τους. Λίγα μέτρα πριν από τον τερματισμό κι ενώ προηγείτο, άρχισε να παραπαίει από την κούραση κι ένας κριτής τον βοήθησε να τερματίσει. Ο δεύτερος, αμερικανός Τζον Χέιζ, υπέβαλε ένσταση και δικαιώθηκε, επειδή ο Πιέτρι δεν τερμάτισε με ίδιες δυνάμεις. Ο Χέιζ ήταν ο χρυσός ολυμπιονίκης, αλλά ο Πιέτρι ο μεγάλος πρωταγωνιστής.

Στα αξιοσημείωτα της σκοποβολής, η ανεπανάληπτη επιτυχία ενός γηραιού αθλητή και η αφηρημάδα ή άγνοια των ρώσων ιθυνόντων. Ο σουηδός αθλητής της σκοποβολής Όσκαρ Σβαν έγραψε ιστορία, δημιουργώντας ένα ακατάρριπτο έως σήμερα ρεκόρ: στα 60 του χρόνια κατέκτησε 2 χρυσά μετάλλια κι ένα χάλκινο, ενώ αξίζει να υπογραμμιστεί ότι στα 64 του, το 1912, πήρε 2 μετάλλια και στα 72 του, το 1920, πρόσθεσε στη συλλογή του ένα ακόμη. Η ρωσική ομάδα της σκοποβολής έφτασε στο Λονδίνο, όταν οι αγώνες είχαν τελειώσει. Αιτία; Οι 12 μέρες διαφοράς μεταξύ Ιουλιανού και Γρηγοριανού ημερολογίου, που ξέχασαν να υπολογίσουν οι Ρώσοι.

Γεννήσεις

1748 – Αδαμάντιος Κοραής. Ο Χιώτης γιατρός και λόγιος Αδαμάντιος Κοραής είναι μία από τις μεγαλύτερες φυσιογνωμίες του νεότερου ελληνισμού. Πνευματικός αρχηγός της Ελληνικής Επανάστασης, ισάξιος του Ρήγα Φεραίου και του Διονυσίου Σολωμού, είναι ο μεγάλος δάσκαλος του γένους, εισηγητής και κύριος εκφραστής του Διαφωτισμού στον ελληνικό χώρο.

Ο Αδαμάντιος Κοραής γεννήθηκε στις 27 Απριλίου 1748 στη Σμύρνη από οικογένεια λογίων και εμπόρων. Ήταν ο πρωτότοκος γιος του Χιώτη Ιωάννη Κοραή, εμπόρου και προεστού της Σμύρνης και της Σμυρνιάς Θωμαϊδας Ρυσίου, κόρης του λογίου εμπόρου και δάσκαλου Διαμαντή Ρυσίου. Εντρυφώντας από μικρός στην πλούσια βιβλιοθήκη του παππού του είχε μεγάλη επιθυμία για μόρφωση.
Τα πρώτα γράμματα τα έμαθε στη φημισμένη Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης. Σε ηλικία 23 χρονών έφυγε για το Άμστερνταμ της Ολλανδίας, για να ασχοληθεί με τις εμπορικές υποθέσεις του πατέρα του. Εκεί όμως τον κέρδισε περισσότερο ο Λόγιος παρά ο Κερδώος Ερμής.

Ύστερα από επτά χρόνια γύρισε στη Σμύρνη και αφού έπεισε τον πατέρα του, έφυγε το 1782 για το Μονπελιέ της Γαλλίας, όπου σπούδασε ιατρική. Από εκεί εγκαταστάθηκε οριστικά στο Παρίσι, «τας νέας Αθήνας», γιατί ήταν το μεγαλύτερο πνευματικό κέντρο της εποχής. Γρήγορα έγινε γνωστός στους επιστημονικούς κύκλους και αναγνωρίστηκε η αξία του ως φιλόλογος και όχι ως γιατρός, γιατί ουδέποτε άσκησε την ιατρική.

Η Γαλλική Επανάσταση τον συγκίνησε και τον έκανε να πιστέψει περισσότερο ότι και η πατρίδα του θα μπορούσε να απελευθερωθεί, αν το γένος μορφωνόταν αρκετά και καταλάβαινε την έννοια της ελευθερίας. Τα ελληνικά γράμματα με την πανθομολογούμενη μορφωτική και ηθοπλαστική τους δύναμη θα έκαναν τους ραγιάδες να ξυπνήσουν. Έπρεπε όμως να μεταρρυθμιστεί το εκπαιδευτικό σύστημα και να ανακαινισθεί η γλώσσα.

Ο Κοραής επιδόθηκε με ζήλο στη μελέτη της κλασικής φιλολογίας και της νεοελληνικής γλώσσας. Συγχρόνως άρχισε να τυπώνει διαφωτιστικά φυλλάδια και βιβλία. Από τα πρώτα είναι η γνωστή «Αδελφική διδασκαλία προς τους Γραικούς» (1798), που συνιστούσε απάντηση στην «Πατρική διδασκαλία», ένα κείμενο που αποδίδεται στον πατριάρχη Ιεροσολύμων Άνθιμο και το οποίο αποσκοπούσε στην αποτροπή της διείσδυσης των ιδεών της Γαλλικής Επανάστασης στον Ελληνισμό. Ακόμη είναι γνωστά τα κείμενα πολιτικού χαρακτήρα «Άσμα Πολεμιστήριον» (1800) και «Σάλπισμα Πολεμιστήριον» (1801), το ένα έμμετρο, το άλλο πεζό, εμπνευσμένα από τη γαλλική πολιτική του Ναπολέοντα Βοναπάρτη στην Ανατολική Μεσόγειο και τις ελπίδες που είχε προκαλέσει στον Ελληνισμό πιθανή γαλλική συμπαράσταση για την απελευθέρωση της Ελλάδας.

Το 1805, με την υλική ενίσχυση των Ζωσιμάδων, άρχισε την έκδοση της «Ελληνικής Βιβλιοθήκης», μιας σειράς με έργα αρχαίων συγγραφέων, με προλεγόμενα τους «Αυτοσχεδίους Στοχασμούς» του, για την παιδεία και τη γλώσσα, για την οποία υποστήριξε το μέσο δρόμο. Ούτε την αρχαία ελληνική ήθελε, ούτε τη δημοτική. Ο μέσος δρόμος του Κοραή ήταν η καθαρεύουσα.

Την επανάσταση του 1821 δεν την άκουσε με μεγάλη ευχαρίστηση, γιατί την ήθελε τριάντα χρόνια αργότερα, για να ωριμάσει καλύτερα ο σπόρος της παιδείας. Μια όμως κι άρχισε, έπρεπε να επιτύχει, και για το σκοπό αυτό εργάστηκε ακόμη περισσότερο. Ο ίδιος δεν κατέβηκε στην επαναστατημένη Ελλάδα, για να πολεμήσει με το όπλο στο χέρι, γιατί ήταν πια γέρος. Πολέμησε όμως με την πέννα του.

Οι «Πολιτικαί παραινέσεις του προς τους αγωνιζομένους Γραικούς», οι «Επιστολαί» του στους αρχηγούς της Επανάστασης, στις κοινότητες και τις παροικίες του εξωτερικού, στους εμπόρους και τους μορφωμένους πατριώτες, τα υπομνήματά του στους ξένους ηγέτες για τον ελληνικό αγώνα (επιστολή του στον πρόεδρο των ΗΠΑ Τόμας Τζέφερσον), τα άρθρα και τα φυλλάδιά του για τα δικαιώματα του Έθνους και την αληθινή κατάσταση των πραγμάτων της πατρίδας του, ενθάρρυναν τους μαχόμενους, προκάλεσαν το θαυμασμό των ξένων και δημιούργησαν το φιλελληνικό κίνημα της Γαλλίας.
Φιλελεύθερο πνεύμα, προσπάθησε να αποτρέψει την υιοθέτηση ανελεύθερων λύσεων. Γνωστή είναι η πολεμική του εναντίον της «αυταρχικής» διακυβέρνησης του Ιωάννη Καποδίστρια. Η Γ’ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας (1827), αναγνωρίζοντας τις υπηρεσίες του προς το Έθνος, θα του αποστείλει ψήφισμα με την έκφραση ευγνωμοσύνης.

Ο Κοραής εργάστηκε ακούραστα πάνω από 40 χρόνια. Καρπός της εργασίας αυτής είναι το πλούσιο συγγραφικό και μεταφραστικό έργο του, περίπου 70 τόμοι, με μεγάλη ποικιλία ύλης. Βιβλία θρησκευτικά, ιατρικά, φιλοσοφικά, φιλολογικά, εθνικά, γλωσσικά, παιδαγωγικά και λογοτεχνικά. Ξεχωρίζει για τη λογοτεχνική του χάρη, όσο κι αν την κρατάει πάντα υποδουλωμένη στην εθνική σκοπιμότητα, και τοποθετείται έτσι ανάμεσα στους πατέρες της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ιδίως με το αφήγημα «Ο Παπατρέχας» και τις «Επιστολές», ιδίως προς τον Πρωτοψάλτη της Σμύρνης Δημήτριο Λώτο, που θεωρούνται πρότυπο στο είδος τους.

Ο Αδαμάντιος Κοραής πέθανε στο Παρίσι στις 6 Απριλίου 1833, ύστερα από σύντομη ασθένεια που προκλήθηκε από πτώση του στο εσωτερικό του σπιτιού του. Ενταφιάστηκε με τις φροντίδες φίλων και μαθητών του στο νεκροταφείο του Μονπαρνάς, όπου υπάρχει έκτοτε κενοτάφιο με την προτομή του σε επιτύμβια στήλη.

1770 – Έντουαρντ Κόντριγκντον. Γεννήθηκε το 1770 στο Λονδίνο. Και σπούδασε στο Κολέγιο του Χάρροου, από το οποίο κατατάχτηκε στο ναυτικό, το 1783. Πήρε μέρος στις επιχειρήσεις των Άγγλων, στη Μεσόγειο, που συνεργάστηκαν με τους Ισπανούς, εναντίον των Γάλλων. Πήρε τον Βαθμό του υποναύαρχου, το 1814, εν συνεχεία το 1821, προάχθηκε σε αντιναύαρχος. Το 1826 διορίστηκε διοικητής του στόλου στη Μεσόγειο του Βρετανικού Ναυτικού.

Μετά τη Συνθήκη, στις 6 Ιουλίου 1827, μεταξύ Αγγλίας, Ρωσίας και Γαλλίας, στην οποία ορίστηκε η κατάπαυση των ελληνοτουρκικών εχθροπραξιών, ο Κόντρινγκτον, ως αρχηγός του στόλου, διατάχτηκε να πλεύσει προς την Πύλο, στο στόλο συμμετείχαν και οι ναύαρχοι Δεριγνύ, της Γαλλίας, και ο Χέυδεν της Ρωσίας. Στην Πύλο, ήταν αγκυροβολημένος ο Ιμπραήμ, ο οποίος είχε συμφωνήσει να σταματήσει τις εχθροπραξίες, αλλά η καταπάτηση της ανακωχής και η δολοφονία του σημαιοφόρου που είχε σταλεί από τον Κόντρινγκτον για να διαμαρτυρηθεί, οδήγησε σε μεγάλη ναυμαχία, στην οποία ο στόλος του Ιμπραήμ, συνετρίβη. Η Αγγλική κυβέρνηση, δυσφόρησε, όμως με τη Ναυμαχία του Ναβαρίνου, καθώς δεν περίμενε τέτοια τροπή. Ο Κόντρινγκτον, ως αρχηγός, μέσω επιστολών, προσπαθούσε να εξηγήσει στην κυβέρνησή του, ότι δεν παραβίασε κάποιες εντολές. Ανακλήθηκε στις 4 Ιουνίου του 1828.

Παρόλα αυτά, ο Κόντρινγκτον, δύο μέρες πριν αναχωρήσει για την πατρίδα του, είχε πετύχει την υπογραφή με τον Μωχάμετ, στη Συνθήκη της Αλεξάνδρειας, η οποία προέβλεπε την αποχώρηση του Ιμπραήμ. Έτσι, ελέω αυτής της επιτυχίας, η αγγλική κυβέρνηση τον παρασημοφόρησε με το Μεγαλόσταυρο του Μπαθ, καθώς και το 1839, του έδωσε τον βαθμό του ναυάρχου.

Θάνατοι

1864 – Γιάννης Μακρυγιάννης. Γεννήθηκε το 1797, στον οικισμό Αβορίτη του Κροκυλείου Φωκίδας και το οικογενειακό του όνομα ήταν Τριανταφύλλου, του Δημητρίου και της Βασιλικής, το οποίο και απέκρυπτε επιμελώς στη νεαρή του ηλικία καθ’ υπόδειξη της μητέρας του, λόγω φόβου περαιτέρω αντεκδικήσεων, επειδή ο πατέρας του Δημήτρης είχε φονευθεί, υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, σε συμπλοκή με τους Τούρκους όταν ο Μακρυγιάννης ήταν ενός έτους.

Οι λόγοι της δολοφονίας του πατέρα του είναι άγνωστοι: ίσως συνδέονται με περιστατικά του κλεφταρματολικού βίου της οικογένειάς του. Ο σκοτωμός του Τριανταφύλλου θα πρέπει μάλλον να αποδοθεί στις συνέπειες της εμπλοκής του σε λεηλατικές δραστηριότητες των κλέφτικων σωμάτων του Καλιακούδα και της διάλυσής αυτών.

Σε ηλικία τεσσάρων ετών, μετά από επιδρομή των Τούρκων, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τον Αβορίτη μαζί με τη μητέρα του Βασιλική και τα αδέρφια του και να εγκατασταθεί στη Λιβαδειά. Το 1811, η οικογένειά του τον έστειλε πίσω στη Φωκίδα στην υπηρεσία του συγγενή του Παναγιώτη Λιδωρίκη, ο οποίος εκτελούσε χρέη ζαπτιέ (Τουρκικά “zaptiye” = ο χωροφύλακας) στη Δεσφίνα. Αργότερα, εστάλη στον αδερφό του Παναγιώτη, Θανάση Λιδωρίκη, στην Άρτα.

Εκεί άρχισε, από το 1817, να ασχολείται με το εμπόριο: ο Θανάσης Λιδωρίκης, ο ευεργέτης του, του είχε αναθέσει τη διαχείριση δικών του υποθέσεων και στηριζόμενος ο ίδιος ο Μακρυγιάννης στο δίκτυο και την επιρροή του Λιδωρίκη, ανέπτυξε και δική του εμπορική δραστηριότητα. Μέχρι το 1819 είχε αποκτήσει σημαντική κινητή και ακίνητη περιουσία (σπίτι από καταχρεωμένο προύχοντα και αμπέλι). Στην Άρτα των τελών της δεκαετίας του 1810 ανήκε στους οικονομικά ευκατάστατους μικροεμπορευματίες και δανειστές.

2008 – Μάριος Τόκας. Γεννήθηκε στη Λεμεσό της Κύπρου. Ασχολήθηκε με τη μουσική από τα μαθητικά του χρόνια γράφοντας τραγούδια για τις παραστάσεις στο σχολείο και τις παρέες του.

Η τουρκική εισβολή του 1974 τον βρίσκει φαντάρο: «Είναι μια περίοδος που μου άφησε τραυματικές εμπειρίες» λέει ο ίδιος σε μια συνέντευξή του «τα γεγονότα εκείνα και η γεμάτη πίκρα ζωή, είναι πηγές έμπνευσης για κάποια από τα έργα μου» συνεχίζει ο ίδιος.

Βαθύτατα πολιτικοποιημένος, ο Μάριος Τόκας άρχισε να γυρίζει από πόλη σε πόλη κάνοντας συναυλίες για να εμψυχώσει τους συμπατριώτες του και να μαζέψει χρήματα για την ανακούφιση των προσφύγων.

Σημαντικά έργα του για την Κύπρο είναι: Ψυχή τε και σώματι Μελοποιημένα ποιήματα των απαγχωνισθέντων αγωνιστών της ΕΟΚΑ, Ευαγόρα Παλληκαρίδη, Αντρέα Ζάκου και άλλων.  Φωνή πατρίδας Τραγούδια σε ποίηση Κώστα Μόντη, Θεοδόση Πιερίδη και Νεσιέ Γιασίν.  Τα τραγούδια «Ανασήκωσε την πλάτη Πενταδάχτυλε» και «Η δική μου η πατρίδα». Αμμόχωστος Βασιλεύουσα’ σε ποίηση Κυριάκου Χαραλαμπίδη.

——————————————————————————————————————————————————————–
Πηγές

www.sansimera.gr | www.el.wikipedia

Πηγές: