Η απελευθέρωση του Αγρινίου – Τα πρωτόκολλα

14 Σεπτεμβρίου  1944
Η απελευθέρωση του Αγρινίου
Τα δύο πρωτόκολλα της παράδοσης

• επιμέλεια Λευτέρη Τηλιγάδα

Βασικόν Πρωτόκολλον

Έν Αγρινίω σήμερον την 14ην του μηνός Σ/βρίου του έτους 1944 αφ’ ενός η πόλις του Αγρινίου εκπροσωπουμένη υπό του Δημάρχου αυτής Νικολάου Καρμανίδη και της εξουσιοδοτημένης Λαϊκής Επιτροπής αποτελουμένης εκ των 1) Στρατηγού Πέτρου Κλάδου, 2) Αρχιμανδρίτου Αποστόλου Φαφούτη, 3) Νικολάου Ξυνοπούλου, 4) Γεωργίου Τσακανίκα, 5) Νικολάου Πολυμερίδου Ειρηνοδίκου, 6) Λάμπρου Παπαβασιλείου, 7) Κωνσταντίνου Ρακοφύλλου Δικηγόρου 8) Ιωάννου Παπαθανασίου Συ-νταγματάρχου Ιππικού ε.α. 9) Ιωάννου Ροντήρη Καπνεμπόρου, 10) Αριστείδου Παρθένη επιχειρηματίου 11) Μιχαήλ Φαφούτη και Κωνσταντίνου Παπαϊωάννου εμπόρων, το Τάγμα Αγρινίου εκπροσωπούμενον υπό του Διευθυντού αυτού Ταγματάρχου Πεζικού Τολιοπούλου Γεωργίου και αι εις αυτό εντεταγμέναι ένοπλοι δυνάμεις των πολιτών Αγρινίου, ως και η Χωροφυλακή εκπροσωπουμένη υπό του Διοικητού αυτής Ταγματάρχου Τζωρτζάκη Γεωργίου και αφ’ ετέρου οι κ.κ. 1) Χατζής Αθανάσιος εκπρόσωπος της Π.Ε.Ε.Α. 2) Λοχαγός Καλλίνος Θεόδωρος (Αμάρμπεης) αντιπρόσωπος του Γεν. Στρατηγείου Ε.Λ.Α.Σ., 3) Φοίβος Γρηγοριάδης (Βερμαίος) Διοικητής του 42ου Συντάγματος, 4) Γεώργιος Γεωργίου Λοχαγός εκπρόσωπος της Εθνικής Πολιτοφυλακής Στερεάς Ελλάδος και 5) Κωνσταντίνος Καζαντζής Εθνοσύμβουλος Αγρινίου, συνεφώνησαν τα κάτωθι βάσει των διακηρύξεων της Εθνικής Κυβερνήσεως του Καΐρου.

1) Η πόλις και αι ένοπλοι δυνάμεις Αγρινίου και το Τάγμα Ασφαλείας αυτού, πειθαρχούσαι απολύτως εις την προσηρτημένην περίληψιν του Διατάγματος της Κυβερνήσεως, καταθέτουν τα όπλα και συμφιλιούνται αδελφικώς μετά του Εθνικού Στρατού του αγωνιζόμενου Έθνους Ε.Λ.Α.Σ.

2) Οι ανωτέρω εκπρόσωποι της αγωνιζομένης Ελλάδος, υπόσχονται βάσει της ανωτέρω διακηρύξεως και επί τω λόγω της τιμής των ότι, άπαντες γενικώς και ανεξαιρέτως (και ειδικώς οι άνδρες του Τάγματος Ασφαλείας Αξιωματικοί και οπλίται, εθελονταί και επιστρατευμένοι κάτοικοι Αγρινίου – Δοκιμίου και περιχώρων, όσον και οι του Σώματος Χωροφυλακής θα τύχωσιν πάσης ασφαλείας. Εκ τούτων και εξ όλου του λαού του Αγρινίου και Δοκιμίου ουδενός θα θιγεί η ζωή, η τιμή, η ελευθερία και η περιουσία και ότι άπαντες θα είναι ελεύθεροι εις όλας τας εκδηλώσεις της δημοσίας και ιδιωτικής ζωής των.

3) Συγκροτείται από σήμερον προσωρινή 7μελής λαϊκή Επιτροπή ήτις ομού μετά του επικεφαλής των Τμημάτων τάξεως του Ε.Λ.Α.Σ. και της Εθνικής Πολιτοφυλακής θα μεριμνά διά την εφαρμογήν και τήρησιν των όρων του παρόντος και διά τα ζητήματα της Ασφαλείας και τάξεως της πόλεως μέχρις αναδείξεως της οριστικής Δημοτικής αρχής βάσει και κατά τας οδηγίας της Εθνικής Κυβερνήσεως.

Εφ’ ω συνετάγη το παρόν και υπογράφεται ως έπεται:
Έπονται υπογραφαί

Πρωτόκολλον Β΄.

Λεπτομερειών βάσει του εγγραφέντος Βασικού Πρωτοκόλλου

Εν Αγρινίω σήμερον την 14ην του μηνός Σ/βρίου του έτους 1944, οι εν τω βασικώ πρωτοκόλλω αναφερόμενοι και εκπροσωπούντες την πόλιν Αγρινίου, το Τάγμα Ασφαλείας και την Χωρ/κήν, οι εν τω βασικώ επίσης πρωτοκόλλω αναφερόμενοι εκπρόσωποι της ΠΕΕΑ και του ΕΛΑΣ συνεφώνησαν όσον αφορά τας λεπτομερείας της εκτελέσεως του βασικού πρωτοκόλλου τα κάτωθι:

1) Η προσωρινή Λαϊκή Επιτροπή διά την πόλιν του Αγρινίου ήτις θέλει μεριμνήση διά την σύστασιν τοιαύτης και διά το Δοκίμιον, υποδεικνύεται και θα επιδιωχθή εκατέρωθεν η έγκρισις των εν τη Λαϊκή συγκεντρώσει α) Κων/νος Καζαντζής, β) Νικόλαος Καρμανίδης γ) Νικόλαος Πολυμερίδης δ) Χρήστος Μπανιάς, ε) Ιωαν. Ροντήρης στ) Χριστόφορος Καπελάκης και ζ) Αθανάσιος Κακογιάννης, αύτη θ’ ασκή την εξουσίαν του Δημάρχου και του Δημοτικού Συμβουλίου των απόφασεων των λαμβανομένων κατά πλειοψηφίαν.

2) Όλες οι Δημόσιες Αρχές θα διατηρηθώσι, οι δε Δημόσιοι υπάλληλοι ως και των τραπεζών θα παραμείνωσιν εις τας θέσεις των.

3) Οι Αξ/κοί δύνανται και δικαιούνται να φέρωσι την στολήν των και την εξάρτησίν των και το πιστόλιον και το ξίφος των.

4) Άπαντες οι άνδρες του Τάγματος Ασφαλείας και οι έφεδροι Αξ/κοί του απολύονται ευθύς αμέσως παραδιδόντες τον οπλισμόν των και τα στρατιωτικά των είδη, εφοδιαζόμενοι με σχετικόν φύλλον πορείας υπό του ΕΛΑΣ. Όσοι εκ τούτων κατάγονται εξ άλλων περιφερειών και δεν δύνανται λόγω συγκοινωνιακών δυσχερειών ν’ αναχωρήσωσιν αμέσως εξ Αγρινίου, θα στρατωνίζωνται εις τον Στρατώνα και θα συσσιτώσι ως και οι άνδρες του ΕΛΑΣ. Οι μόνιμοι αξ/κοί και ούτοι μέχρι της αναχωρήσεώς των εξ Αγρινίου θα συσσιτώσιν εις την Λέσχην Αξ/κών ως και οι Αξ/κοί του ΕΛΑΣ απερχόμενοι δε θα εφοδιασθώσι διά φύλλου πορείας.

5) Οι χωροφύλακες, αφού συγκεντρωθή ο οπλισμός των υπό της Εθνικής Πολιτοφυλακής θα παραμείνουν εις τα τμήματά των σιτιζόμενοι υπό της ΕΤΑ του ΕΛΑΣ, μέχρις ότου διευθετήση το ζήτημα τούτο η Εθνική Κυβέρνησις, τούτο ισχύει και διά κ. κ. Αξιωματικούς της Χωρ/κής.

Εφ’ ω συνετάγη το παρόν και υπογράφεται ως έπεται.
Έπονται υπογραφαί.

Φωτογραφία: Αεροφωτογραφία του Αγρινίου το 1940

AgrinioStories