Η επιλογή της κυβέρνησης
να μεταλλάξει τον χαρακτήρα των δελτίων ποινικού μητρώου
με την εγγραφή ποινικών διώξεων, αντί αμετάκλητων καταδικών,
αποτελεί συνέχεια της εκστρατείας ποινικού λαϊκισμού
και της νομοθέτησης με όρους τηλεοπτικής επικαιρότητας
- της Εναλλακτικής Παρέμβασης Δικηγόρων Αθήνας
Από τη δημοσίευση του ψηφισθέντος νόμου, το ατομικό ποινικό μητρώο ενός πολίτη θα περιέχει πλέον και τις σε βάρος του ποινικές διώξεις που αφορούν ανήλικα θύματα, χωρίς αυτές να έχουν κριθεί αμετάκλητα από τα δικαστήρια. Οι εγγραφές θα αφορούν τα αδικήματα των άρθρων ΠΚ 299, 306, 312, 323Α, 324, όλα τα αδικήματα του 19ου Κεφάλαιου του Ποινικού Κώδικα [γενετήσια ελευθερία] και αυτά του ν. 3500/2006 για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας.
Οι συνέπειες της εγγραφής αυτής στην επαγγελματική ζωή του πολίτη που θα διώκεται χωρίς να έχει δικαστεί η υπόθεσή του θα είναι βαρύτατες: ποιός εργοδότης, οποιασδήποτε επιχείρησης ανεξαρτήτως αντικειμένου, θα προσλάβει έναν εργαζόμενο που το ποινικό του μητρώο θα περιέχει μια τέτοια εγγραφή, έστω και αν αυτή αποτελεί ποινική δίωξη και όχι ποινική καταδίκη;
Για την ψήφιση της διάταξης η κυβέρνηση εκμεταλλεύτηκε τη δικαιολογημένη ανησυχία για την προστασία της ανηλικότητας, επικαλούμενη την ανάγκη να μην προσλαμβάνονται σε εργασίες σχετικές με ανήλικους άτομα για τα οποία εκκρεμεί σχετική ποινική δίωξη.
Όμως, σημαντικοί εκπρόσωποι φορέων είχαν ήδη απαντήσει με πληρότητα στην προτεινόμενη διάταξη: ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά Ηλίας Κλάππας ως εκπρόσωπος της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων υπερασπίστηκε το τεκμήριο της αθωότητας και ζήτησε την αποσύνδεση του ατομικού δελτίου ποινικού μητρώου από τυχόν νομοθέτηση κωλυμάτων σε συγκεκριμένα επαγγέλματα. Ο εισαγγελέας εφετών Ευστάθιος Βεργώνης ως εκπρόσωπος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων εξήγησε ότι η εγγραφή υποδικιών στο δελτίο ποινικού μητρώου συνιστά προσβολή του τεκμηρίου της αθωότητας, η οποία μπορεί να καταπέσει ενώπιον εθνικών και ευρωπαϊκών δικαστηρίων. Πρότεινε μάλιστα, αντί της εγγραφής υποδικιών στο ποινικό μητρώο, την έκδοση πιστοποιητικού περί μη άσκησης ποινικής δίωξης για συγκεκριμένα αδικήματα ως προϋπόθεση για την εργασία σε επαγγέλματα που σχετίζονται με ανήλικους.
Την ίδια ανησυχία εξέφρασε και η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής η οποία αντιπρότεινε τη δημιουργία ειδικού τύπου αντιγράφου του ποινικού μητρώου (πέραν αυτών της γενικής και δικαστικής χρήσης) που να χορηγείται μόνο για συγκεκριμένο σκοπό και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις:
“Η σχέση μεταξύ του σκοπού της ρύθμισης, που είναι η προστασία της παιδικής ηλικίας ως υποχρέωση του κράτους, και του μέσου για την επίτευξή του, που είναι ο περιορισμός του δικαιώματος στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, διέπεται από την αρχή της αναλογικότητας. Δεδομένου ότι η έκδοση αντιγράφου γενικής ή δικαστικής χρήσης προβλέπεται σε πολλές διαφορετικές διατάξεις νόμων, στις οποίες γίνεται γενική παραπομπή στα άρθρα 570 και 572 ΚΠΔ, θα ήταν, ενδεχομένως, σύμφωνο με την αρχή της αναλογικότητας να εκδίδεται ειδικός, διαφορετικός, τύπος αντιγράφου ποινικού μητρώου, που να περιλαμβάνει τα στοιχεία για τις ποινικές διώξεις και τις εκκρεμείς διαδικασίες, και να χορηγείται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, με αντίστοιχη τροποποίηση των άρθρων του ΚΠΔ”.
Παρά τις ενστάσεις που είχαν εκφράσει στις κοινοβουλευτικές επιτροπές τόσο βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ (Σπύρος Λάππας, Θεόφιλος Ξανθόπουλος) για την προσβολή του τεκμηρίου της αθωότητας όσο και η εκπρόσωπος του ΚΚΕ (Μαρία Κομνηνάκα) για ενδεχόμενο ξεχείλωμα της πρακτικής αυτής στο μέλλον με προσθήκη και άλλων αδικημάτων, η διάταξη ψηφίστηκε και από τα δύο κόμματα. Η Νέα Δημοκρατία είχε ήδη εξασφαλίσει τη στήριξη του Βελόπουλου, ο εκπρόσωπος του οποίου δεν έκρυψε τη στήριξή του στην επαναφορά της θανατικής ποινής. Τη διάταξη στήριξε και το ΠΑΣΟΚ. Το μόνο κόμμα που καταψήφισε τη διάταξη ήταν το ΜέΡΑ25.
Η υπερψήφιση από τα κόμματα της αντιπολίτευσης της εγγραφής υποδικιών στα ποινικά μητρώα συνιστά απαράδεκτη υποχώρηση στον ποινικό λαϊκισμό της κυβέρνησης. Η προστασία της ανηλικότητας δεν θα επιτευχθεί με την κατάργηση του τεκμηρίου της αθωότητας, αλλά με τη νομοθέτηση υποστηρικτικών δομών και την υλική στήριξη των θυμάτων. Η συγκεκριμένη διάταξη ανοίγει μια κερκόπορτα που σίγουρα θα αξιοποιηθεί από την παρούσα ή κάποια μέλλουσα (εφήμερη) κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αν σήμερα το τεκμήριο της αθωότητας κάμπτεται για την – απολύτως αναγκαία – προστασία της ανηλικότητας, γιατί να μην καμφθεί αύριο για την – εξίσου απαραίτητη – καταπολέμηση της έμφυλης βίας; Και γιατί όχι στο μέλλον για την προστασία της ιδιοκτησίας, της δημόσιας τάξης, της “εθνικής ασφάλειας”;
Καλούμε όλον τον νομικό κόσμο να αντιδράσει και να τοποθετηθεί ενεργητικά υπέρ της προστασίας των βασικών κατακτήσεων του νομικού πολιτισμού. Καλούμε τα κόμματα της αντιπολίτευσης να ανακαλέσουν την απόφασή τους και να ζητήσουν με τροπολογία την κατάργηση της ψηφισθείσας διάταξης.
Δείτε τι ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ ΕΔΩ