.
O Άγιος Βλάσης απέχει 36,9 χλμ. από το Αγρίνιο

«Πήδαγε» από τον νομό στον άλλον,
όπως ο Κατσαντώνης
Ο Άγιος Βλάσιος βρίσκεται στα ανατολικά όρια
της Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας,
ανάμεσα στις τεχνητές λίμνες Κρεμαστών και Καστρακίου
Ο Άγιος Βλάσης βρίσκεται σε εξαιρετική ορεινή θέση και υπήρξε κατά το παρελθόν σπουδαίο παραθεριστικό κέντρο της περιοχής, αφού συγκέντρωνε μεγάλο πλήθος παραθεριστών στην ακμή της παραθεριστικής περιόδου. Έφτασε μάλιστα να φιλοξενεί γύρω στις 300 με 400 οικογένειες κυρίως από το Αγρίνιο και από τις γύρω πεδινές περιοχές. Οι παραθεριστές έμεναν κυρίως μέσα στο χωριό ή στον κοντινό συνοικισμό Καραμαναίικα, καθώς επίσης και σε άλλες ελατοσκεπείς τοποθεσίες της γεωγραφίας του.
Η περιοχή φημίζεται για τον εκτεταμένο και ανοιχτό ορίζοντα της, αφού με αίθριο καιρό μπορεί κανείς να δει ακόμα και τις κορυφογραμμές των βουνών της Κεφαλονιάς, ολόκληρο το Ξηρόμερο τη λίμνη του Οζερού ενώ από την κορυφή του Κούτουπα ή Κούτ’πα (σύμφωνα με την ντοπιολαλιά) και το εκκλησάκι του προφήτη Ηλία η θέα είναι απεριόριστη.
«Περί της πρώτης οικίσεως του χωριού δεν υπάρχουν σαφείς μαρτυρίαι. Παρά την τοποθεσίαν Λάπατο – ΑηΓιάννης φαίνεται να υπήρξεν αρχαίος οικισμός. Τούτο εξάγεται εκ των μέχρι πρό τίνος σωζομένων σωλήνων (γκιούγκια), καθώς και μιας βρύσης από λευκόλιθο εις την οποία κατέληγαν οι σωλήνες. Ανευρέθησαν εξ’ άλλου εκεί κατά διάνοιξιν τοπικής οδού τρεις τάφοι, εντός των οποίων υπήρχαν διάφορα αντικείμενα, ως και νομίσματα, που κατεστράφησαν εξ’ αγνοίας των ευρόντων αυτά. Δεν είμεθα όμως εις θέσιν να γνωρίζωμεν, εάν ο αρχαίος αυτός συνοικισμός, που απέχει εκ του χωριού περί τα 10′ της ώρας, έχει οποι- ανδήποτε σχέσιν μετά του σημερινού χωριού. Πάντως τούτο δεν έκειτο εξ’ αρχής εις την θέσιν που ευρίσκεται σήμερα. Φαίνεται ότι, εις ακαθόριστον δι’ ημάς χρόνον, το χωρίον ευρίσκετο εις τοποθεσίαν ονομαζομένην Παλιοχώρι, πλησίον της σημερινής θέσεώς του. Δι’ άγνωστον επίσης εις ημάς αιτίαν έγινεν η μετάθεσις του χωρίου εκ της αρχικής θέσεως εις την σημερινήν. Πιθανολογείται ότι αυτή έ- γινεν εκ κλιματολογικών αιτιών (το έπιανε νοτιάς). Ασθενής διά στόματος παράδοσις αναφέρει ότι οικίσθη κατά τον ις’ ή ιζ’ αιώνα από Σουλιώτας και Ηπειρώτας. Τούτο όμως δεν επιβεβαιούται εξ’ άλλης πηγής».
Ο Πορτελάνος επίσης γράφει στην διατριβή του «Παραποτάμιοι Πύργοι» για το κάστρο Αγίου Βλασίου: «Επίσης στον λόφο του Άη Γιάννη και μάλιστα ανατολικά του ναού σώζεται μέχρι και σήμερα τμήμα λιθοδομής κάστρου. Από πλευράς θέσεως ο λόφος αυτός ήταν ιδανικός για κάστρο ώστε να προφυλάσσονται εν καιρώ κινδύνου οι κατοικούντες στους πρόποδες του λόφου και το Λάπατο».



Ένα χωριό που «πήδαγε» από τον νομό στον άλλον,
όπως ο Κατσαντώνης τον Αχελώο
Διοικητικά ο Άγιος Βλάσιος κατά την Τουρκοκρατία και σύμφωνα με την μαρτυρία του Γάλλου περιηγητή Πουκεβίλ υπαγόταν διοικητικά στην Ευρυτανία και ήταν ένα από τα δέκα έξι χωριά της περιφέρειας Σοβολάκου της Επαρχίας Καρπενησιού. Τα υπόλοιπα ήταν: Μπρουσός, Αντράνοβα, Βελωτά, Σωχώρια, Κορίνιτσα, Ντιβίτζινα, Σαρκίνι, Αλέστια, Σοβολάκου, Χούνη, Αράχωβα, Τέροβα, Σαργιάδα, Κελάκια, και Καστανούλα.
Με την ίδρυση του Νεοελληνικού κράτους το 1833 πέρασε στο Νομό Αιτωλίας και Ακαρνανίας, στην Επαρχία Καλλιδρόμης (Καρπενησιού). Το 1836 η Επαρχία Καλλιδρόμης είχε δεκατρείς (13) Δήμους και ένας εξ’ αυτών ήταν και ο Δήμος Αγιοβλασιτών που περιλάμβανε τα χωρία: Αγ. Βλάσιο (έδρα), Αράχωβα (Πεντάκορφο), Καστανούλα, Σαργιάδα, Τέρνοβο (Κυπάρισσος), Σοβολάκο (Ψηλόβραχος), Άγιο Βασίλειο. Κελάκια, και Χαράτζου. Σε πολύ μικρό χρονικό ;omvw διάστημα τον Οκτώβριο του 1836 (ΦΕΚ 62) ο Δήμος Αγιοβλασιτών προσαρτίστηκε στον Δήμο Παρακαμπυλίων και αποτέλεσε την έδρα του.
Ολόκληρος ο διευρυμένος Δήμος Παρακαμπυλίων από το 1899 έως το 1909 άνηκε στον νεοϊδρυόμενο Νομό Ευρυτανίας και από το 1909 – 1922 στην επαρχία Ευρυτανίας του νομού Αιτωλοακαρνανίας. Η αρχική σφραγίδα του Δήμου ήταν κυκλική χωρίς έμβλημα. Το 1883 – όπως αναφέρει ο Ελ. Γ. Σκιαδάς στο βιβλίο του «Ιστορικό διάγραμμα των Δήμων της Ελλάδας 1833 – 1912» – το Δημοτικό Συμβούλιο ζήτησε ως έμβλημα τον Θεό Αρη! Τελικά εγκρίθηκε η θεά του κυνηγιού Αρτέμιδα, που κρατούσε δόρυ στο δεξί χέρι και στο αριστερό λαγό κρεμασμένο από τα πισινά πόδια! Ο Δήμος από το 1899 ανήκε και στο Νομό Ευρυτανίας μέχρι το 1909 που καταργήθηκε ο Νομός Ευρυτανίας και η Ευρυτανία επανήλθε ως επαρχία πλέον στον νομό Ακαρνανίας και Αιτωλίας. Το 1943 έγινε πάλι Νομός Ευρυτανίας.
Μετά το 1997 με το σχέδιο «Καποδίστριας» και την επανασύσταση των Δήμων ο Αγ. Βλάσιος έγινε πάλι έδρα του Δήμου Παρακαμπυλίων ο οποίος αποτελούνταν από τις κοινότητες: Αγ. Βλάσιος, Αγαλιανός. Αμπέλια. Κυπάρισσος, Πεντάκορφο, Ποταμούλα. Σαργιάδα. Σίδηρα, Χούνη, Ψηλόβραχος. Την ονομασία Παρακαμπύλια την οφείλει η περιοχή στον παραπόταμο του Αχελώου Ταυρωπό ή Μέγδοβα, ο οποίος στην αρχαιότητα λεγόταν Καμπύλος. Το αναφέρει ο αρχ. Ιστορικός Διόδωρός στο κεφ. XIX 67. Ως εκ τούτου τα χωριά που ήταν κοντά στο ποτάμι λέγονταν Παρακαμπύλια.









Ανάβαση στον Κούτ’πα
«Δεν είναι λίγες οι φορές», αναφέρει ο Ορειβατικός Όμιλος Αγρινίου στην ανάρτηση με τίτλο: «Ανάβαση στον Κούτουπα, “το Μάτερχορν της Ελβετίας!”», «που μπροστά στη θέα ενός επιβλητικού ορεινού τοπίου συνηθίζεται και τα δικά μας, ελληνικά βουνά, να παρομοιάζονται με τις Άλπεις… οι μεταξύ τους διαφορές άλλωστε, δεν αρκούν για να ακυρώσουν αυτή την σύγκριση μιας και το δέος που αισθάνεσαι όταν αντικρίζεις ένα φοβερό βουνό είναι ένα και το αυτό, ανεξάρτητα από το θέαμα.
»Στις βουνοκορφές του Παναιτωλικού Όρους, και γενικότερα της Πίνδου, αυτό το μοτίβο δεν αλλάζει. Πολλά από τα τοπία αυτών των απίστευτων βουνών που διασχίζουν ολόκληρο τον ηπειρωτικό κορμό της Ελλάδας, παραπέμπουν σε μέρη του εξωτερικού όπως οι Άλπεις.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα στην περιοχή μας, και μάλιστα ένα βήμα από την πόλη του Αγρινίου, ο Κούτουπας: αυτό το λεπτό και μυτερό κομμάτι γης που ορθώνεται επιβλητικά στον ορίζοντα ξεχωρίζοντας από τα υπόλοιπα γύρω βουνά, με τρόπο που θυμίζει κάτι από το… Μάτερχορν της Ελβετίας!
»Προς αναζήτηση όσων αναφέρθηκαν παραπάνω, βρεθήκαμε ακόμα μια φορά στην κορυφή του Κούτουπα (ή Κούτ’πα, όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι), και σ’ εκείνη τη γωνιά της Αιτωλοακαρνανίας που αν και προικισμένη με ποικίλες ομορφιές, εξακολουθεί να παραμένει στην αφάνεια… απ’ τον Άγιο Βλάσιο στου Κυνηγού, με σκοπό το ταξίδι κι όχι τον προορισμό.» Στο link που ακολουθεί μπορείτε να δείτε φωτογραφίες από την ανάβαση: Ανάβαση στον Κούτουπα, «το Μάτερχορν της Ελβετίας»
—————————————————————————————————————————————–
Πηγές:
Λήμμα: Άγιος Βλάσιος Αιτωλοακαρνανίας https://el.wikipedia.org | Λήμμα Άγιος Βλάσιος στην Αιτωλοακαρνανική και Ευρυτανική εγκυκλοπαίδεια
Η ιστορία του Αγίου Βλασίου Αγρινίου – Σπάνιες φωτογραφίες | https://parakampylianews.blogspot.com/2017/10/blog-post_61.html
Συμεών Τσιρώνη (Αρχιμανδρίτου), Ο Άγιος Βλάσιος Αιτωλοακαρνανίας – Από parakampylianews.blogspot.com
Ανάβαση στον Κούτουπα, “το Μάτερχορν της Ελβετίας!” | https://katelanos.blogspot.com/2017/10/anavasi-ston-koutoupa-to-matterhorn-tis-aitolias.html
———————————————————————————————
Επιμέλεια: Λ.Τ.