13 Μαΐου: Διεθνείς και Παγκόσμιες μέρες

Η 13η Μαΐου ορίστηκε από την παγκόσμια
και διεθνή κοινότητα ως: Διεθνής Ημέρα Χούμους
Ευρωπαϊκή Νύχτα Μουσείων
Παγκόσμια Ημέρα Αποδημητικών Πτηνών
Παγκόσμια Ημέρα Δίκαιου Εμπορίου

Διεθνής Ημέρα Χούμους

Το χούμους είναι ένα δημοφιλές ορεκτικό σε πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής. Κάθε χρόνο χιλιάδες άνθρωποι από άλλες χώρες δοκιμάζουν το χούμους και ανακαλύπτουν την εκπληκτική του γεύση. Εάν δεν έχετε δοκιμάσει ποτέ χούμους, τότε η 13η Μαΐου είναι η τέλεια μέρα για να το κάνετε κι έτσι να συμμετάσχετε στον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Χούμους.

Το χούμους (ρεβύθια στα Αραβικά) είναι μια κρεμώδης σαλάτα, που συνοδεύεται με ψωμί ή αραβική πίτα. Παραδοσιακά παρασκευάζεται από ταχίνι και ρεβύθια, λεμόνι και ελαιόλαδο, με την προσθήκη διάφορων καρυκευμάτων, ενώ σερβίρεται σε βαθύ πιάτο με λάδι και ρίγανη. Στο Ισραήλ αντί για ρίγανη χρησιμοποιείται το ζάταρ, ένα μείγμα μπαχαρικών.

Η Διεθνής Ημέρα Hummus ξεκίνησε το 2012 ως Ημέρα Χούμους από ένα νεαρό ισραηλινό επιχειρηματία, τον Μπεν Λανγκ, στην προσπάθειά του να φέρει κοντά Άραβες και Ισραηλινούς μέσω αυτού του εδέσματος, που είναι δημοφιλές στην κουζίνα της Μέσης Ανατολής.

Με την πάροδο του χρόνου, ο εορτασμός διεθνοποίηθηκε και κάθε χρόνο χιλιάδες άτομα σε όλο τον κόσμο συμμετέχουν στον εορτασμό, τρώγοντας χούμους στο σπίτι ή πηγαίνοντας σε χώρους εστίασης όπου σερβίρεται χούμους. Μοιράζονται επίσης φωτογραφίες στο Instagram και τουϊτάρουν χρησιμοποιώντας το hashtag #hummusday.

Ευρωπαϊκή Νύχτα Μουσείων

Η Ευρωπαϊκή Νύχτα Μουσείων (European Night of Museums) γιορτάζεται κάθε χρόνο το Σάββατο πριν από την 18η Μαΐου, που είναι αφιερωμένη στην Διεθνή Ημέρα Μουσείων (14 Μαΐου το 2022). Την ημέρα αυτή πολλά μουσεία χωρών της Ευρώπης παραμένουν ανοιχτά μέχρι αργά το βράδυ, δίνοντας την ευκαιρία σε ένα διαφορετικό κοινό (κυρίως νεανικό) να θαυμάσει τις μόνιμες συλλογές και τις περιοδικές εκθέσεις τους. Το πολιτιστικό αυτό γεγονός τελεί υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης, της UNESCO και του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM).

Προδρομική εκδήλωση της Ευρωπαϊκής Νύχτας Μουσείων υπήρξε η «Μεγάλη Νύχτα των Μουσείων» (Lange Nacht der Museen), που έγινε στο ενοποιημένο Βερολίνο το 1997. Δύο χρόνια αργότερα την ιδέα υιοθέτησαν οι Γάλλοι και την ονόμασαν «Η Άνοιξη των Μουσείων» (Printemps des musees). Από το 2005 φέρει την σημερινή της ονομασία «Ευρωπαϊκή Νύχτα Μουσείων» με πρωτοβουλία του γαλλικού τμήματος της UNESCO.

Από ελληνικής πλευράς στην Ευρωπαϊκή Νύχτα Μουσείων συμμετέχει το Μουσείο της Ακρόπολης.

Παγκόσμια Ημέρα Αποδημητικών Πτηνών

Η Παγκόσμια Ημέρα Αποδημητικών Πτηνών (Word Migratory Bird Day) γιορτάζεται δύο φορές κάθε χρόνο: το δεύτερο Σάββατο του Μαΐου (14 Μαΐου 2022) και το δεύτερο Σάββατο του Οκτωβρίου (8 Οκτωβρίου 2022). Η πρωτοβουλία ανήκει στο Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) και σκοπό έχει να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει την παγκόσμια κοινή γνώμη σχετικά με την προστασία των αποδημητικών πτηνών και των οικοτόπων τους.

Δύο φορές τον χρόνο, την άνοιξη και το φθινόπωρο, δισεκατομμύρια πουλιά μετακινούνται σε τεράστιες αποστάσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Τα μεταναστευτικά πουλιά χρησιμοποιούν τρεις κύριες διαδρομές: Την αφρικανική-ευρασιατική, την ανατολική ασιανοαυστραλιανή και την αμερικανική. Πρωταθλητής στις μετακινήσεις αυτές είναι το χιονογλάρονο (Tern Sterna Paradisaea), ένα πραγματικά μοναδικό είδος που μεταναστεύει από την Αρκτική στην Ανταρκτική και πάλι πίσω κάθε χρόνο.

Η Γιορτή των Πουλιών σηματοδοτεί την κορύφωση της εαρινής μετανάστευσης, με εκατομμύρια πουλιά να ταξιδεύουν προς τις περιοχές όπου θα περάσουν το καλοκαίρι στη Μεσόγειο και το Βόρειο Ημισφαίριο. Η Ελλάδα βρίσκεται πάνω σε ένα σημαντικό σταυροδρόμι μετανάστευσης και για τον λόγο υπάρχει ανάγκη προστασίας των μεταναστευτικών πουλιών, των μεταναστευτικών τους διαδρομών και των βιοτόπων όπου σταθμεύουν για να τραφούν και να ξεκουραστούν, ώστε να συνεχίσουν το μακρύ και δύσκολο ταξίδι τους.

Παγκόσμια Ημέρα Δίκαιου Εμπορίου

Η Παγκόσμια Ημέρα Δίκαιου Εμπορίου (World Fair Trade Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο το δεύτερο Σάββατο του Μαΐου, με πρωτοβουλία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Δίκαιου Εμπορίου (WFTO), για να τονίσει τις αρχές και τις αξίες του δίκαιου εμπορίου.

Με τον όρο «Δίκαιο Εμπόριο» (Fair Trade) εννοούμε ένα οργανωμένο κοινωνικό κίνημα, αλλά και μία προσέγγιση στην οικονομία της αγοράς, που στόχο έχει να βοηθήσει τους παραγωγούς στις αναπτυσσόμενες χώρες να λειτουργούν υπό καλύτερες εμπορικές συνθήκες και να προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη. Το κίνημα υποστηρίζει την πληρωμή μεγαλύτερης τιμής σε εξαγωγείς, καθώς και υψηλότερα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα. Εστιάζει ιδιαίτερα στις εξαγωγές από αναπτυσσόμενες χώρες προς τις αναπτυγμένες σε είδη, όπως προϊόντα χειροτεχνίας, καφέ, κακάο, ζάχαρη, τσάι, μπανάνες, μέλι, βαμβάκι, κρασί, φρούτα, σοκολάτα, άνθη και χρυσό.

Οι ρίζες του «δίκαιου εμπορίου» μπορούν να αναζητηθούν σε εγχειρήματα που ξεκίνησαν από εκκλησίες στα τέλη της δεκαετίας του ’40. Το πρώτο επίσημο κατάστημα “δίκαιου εμπορίου” άνοιξε το 1958 στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην Ευρώπη στα τέλη της δεκαετίας του ’50, η φιλανθρωπική οργάνωση Oxfam άρχισε να πουλά στα μαγαζιά της χειροτεχνίες που έφτιαχναν Κινέζοι πρόσφυγες.

Παγκοσμίως, το δίκαιο εμπόριο ελέγχεται από την WFTO, που πιστοποιεί συνεταιρισμούς παραγωγών στις αναπτυσσόμενες χώρες και οργανώσεις στις πλούσιες χώρες, που προωθούν τις αξίες και τις αρχές του κινήματος. Σήμερα, περισσότερο από ένα εκατομμύριο μικροί παραγωγοί σε περισσότερες από 50 αναπτυσσόμενες χώρες συμμετέχουν στην Παγκόσμια Οργάνωση για το Δίκαιο Εμπόριο. Στην Ευρώπη, το Δίκαιο Εμπόριο έχει αναγνωριστεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2006), την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (2009), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2009) και την Επιτροπή των Περιφερειών (2010).

Στην Ελλάδα, τους σκοπούς του δίκαιου εμπορίου προωθεί από το 2004 η μ.κ.ο. «Fair Trade Hellas». Στόχοι της είναι η προώθηση της ηθικής και υπεύθυνης κατανάλωσης στην Ελλάδα, καθώς και η διάθεση στην ελληνική αγορά προϊόντων που προέρχονται από μικρούς παραγωγούς από φτωχές χώρες. Το 2006 η οργάνωση άνοιξε στην Αθήνα το πρώτο κατάστημα με προϊόντα από ολόκληρο τον κόσμο, που βρίσκεται στην οδό Βεΐκου 2 στην Ακρόπολη.